Qirg'iziston Respubliklasi maktab uz

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

8054.2490234375 KB

Ko'chirib olish

Mavzu:
Qirg‘iziston
Respublikasi 9 - sinf
GEOGRAFIYA
O‘qituvchi: Yunusobod tumani
302-maktab geografiya fani o‘qituvchisi
Tursunpo‘latov Farhodjon

Qirg‘iziston Yevrosiyo materigining o‘rta qismida, asosan, Tyanshan
tog‘li o‘lkasi hududida joylashgan bo‘lib, Dunyo okeaniga chiqish
imkoniyatiga ega emas. U shimolda Qozog‘iston, g‘arbda
O‘zbekiston, janubda Tojikiston, sharqda Xitoy bilan chegaradosh. Geografik o‘rni

Mamlakatning iqtisodiy geografik o‘rni ancha noqulay
hisoblanadi, chunki xalqaro ahamiyatga ega transport
magistrallari uning hududidan deyarli o‘tmaydi. Bu holat
Qirg‘izistonning murakkab relyef sharoiti bilan bog‘liqdir. Geografik o‘rni

Boshqaruv shakli
Qirg‘iziston – parlamentar
respublika. Ma’muriy-hududiy
tuzilishi 7 ta viloyat va 2 ta
respublika ahamiyatidagi
shahar (Bishkek va O‘sh)dan
iborat. Poytaxti – Bishkek
shahri, mamlakatning
shimolida, Chuy daryosi
vodiysida joylashgan.

Qirg‘iziston tabiatining asosiy
xususiyati uning tog‘liligi
hisoblanadi. Mamlakat
hududining deyarli 90 % i tog‘
tizmalari bilan band.
Qirg‘izistonning Xitoy bilan
chegarasida Tyanshan
tog‘larining eng baland
nuqtasi – G‘alaba cho‘qqisi
(7439 m) joylashgan. Relyefi

Foydali qazilmalari
Qirg‘izistonning asosiy yer osti boyliklari oltin, surma, simob,
volfram, uran, qalayidan iborat. Yoqilg‘i resurslari, asosan,
mamlakatning janubidagi ko‘mir konlari bilan cheklangan.
Umuman olganda, Qirg‘iziston yoqilg‘i zaxiralari bilan past
darajada ta’minlangan hamda tegishli ehtiyojlarini import
hisobiga qondiradi.

Tyanshan tog‘larida yirik muzliklarning mavjudligi hisobiga
Qirg‘iziston daryo va ko‘llarga boy bo‘lib, suv-energetika
resurslari bilan yaxshi ta’minlangan. Bu holat respublika uchun
katta iqtisodiy ahamiyat kasb etadi. Eng katta daryolari Norin,
Chuy va Talas, eng katta ko‘li esa Issiqko‘ldir. Ichki suvlari

Aholisi
Qirg‘iziston aholisi tog‘li relyef sharoitida juda notekis joylashgan
bo‘lib, aksariyat qismi tog‘ oralig‘idagi vodiylarda istiqomat qiladi.
Farg‘ona va Chuy vodiylarida aholi zich yashaydi. Bu holat o‘sha
hududlarning dehqonchilik uchun qulay tabiiy sharoiti bilan
bog‘liq.

Shaharlari
Aholining 30 % dan ko‘proq qismi shaharlarda istiqomat qiladi,
qolgan qismi esa qishloq aholisiga to‘g‘ri keladi. Mamlakatning
eng yirik shahri – Bishkekning aholisi 2017-yilda 1 mln. kishidan
oshib ketdi. Yirikligi jihatidan mamlakatning ikkinchi shahri
hisoblanadigan O‘shda 260 ming kishidan ko‘proq aholi
yashaydi (2018-y.).

ПРВ
Aholisining milliy tarkibida qirg‘izlarning ulushi 75 % atrofida bo‘lsa,
15 % ga yaqin qismini o‘zbeklar tashkil etadi. O‘zbeklar, asosan,
Qirg‘izistonning respublikamizga qo‘shni janubiy hududlarida
istiqomat qiladi. Shuningdek, ruslar, dunganlar, uyg‘urlar va tojiklar
ham aholining etnik tarkibida muhim o‘ringa ega. Aholisi

ПРВ
Iqtisodiyoti
Qirg‘iziston iqtisodiyotida qishloq xo‘jaligi sanoatga nisbatan
ko‘proq ahamiyatga ega bo‘lganligi uchun, respublika agrar -
industrial davlat hisoblanadi.

ПРВ
Sanoati
Sanoati hozirgi vaqtda, asosan, tog‘-kon tarmog‘iga ixtisoslashgan.
Eng muhim sanoat mahsuloti oltin hisoblanadi va u mamlakat
eksportining eng katta qismini tashkil etadi. Qirg‘iziston sobiq Ittifoq
davlatlari orasida oltin qazib olish hajmi bo‘yicha Rossiya va
O‘zbekistondan keyingi 3-o‘rinda turadi.

Sanoati
Oltin, asosan, Markaziy Tyanshanning baland tog‘larida
joylashgan Kumtor konidan qazib olinadi. U dunyodagi 10 ta
eng yirik oltin konlaridan biri hisoblanadi.

Sanoatning boshqa tarmoqlaridan yengil, oziq-ovqat, mashinasozlik
va ko‘mir sanoatlari katta ahamiyatga ega. Elektr energetika
Qirg‘izistonda, asosan, GESlarga tayanadi. Eng yirik GESlar Norin
daryosida qurilgan. Sanoati

Asosiy qishloq xo‘jalik ekinlari qatoriga bug‘doy, paxta, kartoshka,
sabzavot, kungaboqar, tamaki kiradi. Dehqonchilik vodiylarda
rivojlangan. Qirg‘iziston tog‘lari serhosil yaylovlarga boy bo‘lganligi
tufayli respublikada chorvachilikning qo‘ychilik, echkichilik,
qoramolchilik, yilqichilik singari tarmoqlari yaxshi rivojlangan. Qishloq xo‘jaligi

Mamlakat iqtisodiyotida turizm ham muhim ahamiyatga ega. Yiliga
respublikaga 3 milliondan ortiq xorijiy sayyohlar tashrif buyuradi.
Ularning asosiy qismi Issiqko‘l atrofida dam olish uchun keladi. Turizm

Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar
1. Darslikdagi “Qirg‘iziston Respublikasi” mavzusini o‘qing.
2. Mavzu yuzasidan berilgan savollarga javob yozing va
Qirg‘iziston Respublikasining iqtisodiy geografik o‘rniga
baho bering.

Mavzu: Qirg‘iziston Respublikasi 9 - sinf GEOGRAFIYA O‘qituvchi: Yunusobod tumani 302-maktab geografiya fani o‘qituvchisi Tursunpo‘latov Farhodjon

Qirg‘iziston Yevrosiyo materigining o‘rta qismida, asosan, Tyanshan tog‘li o‘lkasi hududida joylashgan bo‘lib, Dunyo okeaniga chiqish imkoniyatiga ega emas. U shimolda Qozog‘iston, g‘arbda O‘zbekiston, janubda Tojikiston, sharqda Xitoy bilan chegaradosh. Geografik o‘rni

Mamlakatning iqtisodiy geografik o‘rni ancha noqulay hisoblanadi, chunki xalqaro ahamiyatga ega transport magistrallari uning hududidan deyarli o‘tmaydi. Bu holat Qirg‘izistonning murakkab relyef sharoiti bilan bog‘liqdir. Geografik o‘rni

Boshqaruv shakli Qirg‘iziston – parlamentar respublika. Ma’muriy-hududiy tuzilishi 7 ta viloyat va 2 ta respublika ahamiyatidagi shahar (Bishkek va O‘sh)dan iborat. Poytaxti – Bishkek shahri, mamlakatning shimolida, Chuy daryosi vodiysida joylashgan.

Qirg‘iziston tabiatining asosiy xususiyati uning tog‘liligi hisoblanadi. Mamlakat hududining deyarli 90 % i tog‘ tizmalari bilan band. Qirg‘izistonning Xitoy bilan chegarasida Tyanshan tog‘larining eng baland nuqtasi – G‘alaba cho‘qqisi (7439 m) joylashgan. Relyefi

O'xshashlar

Qirg'iziston Respublikasi

MAKTAB GEOGRAFIYASINING MAZMUNI,

Maktab Mbni yaratish

Maktab yoshidagi bolalar psixogigienasi

KICHIK MAKTAB YOSHIDAGI BOLALAR PSIXOLOGIYASI