logo

Sanoat korxonalidan ajralib chiqadigan zararli gazlar miqdorini aniqlash

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

3853.7021484375 KB
z
  MAVZU: Sanoat  k orxonalidan 
ajralib chiqadigan zararli gazlar 
miqdorini aniqlash  z
                        REJA:
1. Atrof muhitni sanoat korxonalari tomonidan 
ifloslanishi
2. Kimyo sanoati korxonalari va uning atrof 
muhitga ta’siri
3. Sanoat korxonalari keltirib chiqaradigan 
ekalogik muammolar  z Atrof muhitni sanoat korxonalari tomonidan ifloslanishi
Sanoat korxanalaridan atrof muhitga tashlanadigan va 
ishlab chiqariladigan kimyoviy moddalar. Atrof-
muhitga 7 mlrd. tonnaga yaqin tushadigan sanoat 
korxonalari chiqindilariga asosan: uglerod oksidlari 
(SO, SO
2 ); oltingurgut oksidlari (SO, SO
2 ); vodorod 
oltingurguti (H
2 S); azot oksidlari (NO, NOx); ammiak 
(NH
3 ); inert gazlardan: frionlar (SN
3 ClF, C
2 H
4 ClF); 
vodorod ftorid (HF); uglevodorodlar (CH4, SnN
2+2n ), 
og'ir metallar temir (Fe), qurg'oshin (Pb), nikel (Ni), 
simob va boshqalar.  zHozirgi kunga kelib respublikamiz sanoat korxonalari 
tamonidan atmosferaga 2000ga yaqin ifloslantiruvchi 
moddalardan 2.5 mln tonna , suv havzalariga 1500ga yaqin 
ingradientlardan 170 mln metr kub ifloslangan oqova suv va 
tuproqqa 50ga yaqin kimyoviy moddalar va 150ga yaqin 
petisidlardan sanoat, maishiy chiqindi va kimyoviy moddalar 
miqdori 289 mln tonnaga etgan .  z
Kimyoviy moddalarning atrof muhitga ta'siri. XXI arga kelib inson tabiatga 
nsbatan tajavuskorlik bilian munosobatda bo'lmoqda, buning natijasida eng 
avvalo tabiatga juda katta zarar etkazilmoqda bu esa tabiiy muvozanatga salbiy 
ta'sir ko'rsatib global ekologik muammolarni kelib chiqishiga olib kelmoqda, shu 
bilan birga inson salomatlagiga zarar etkazmoqda.
Har yili sayyoramiz bo'yicha 2.9 mlrd tonna har-xil mahsulotlar ishlab chiqiladi, 
130 mlrd tonna ruda qazib olinadi bu degani har bir tonna mahsulot ishlab 
chiqishimiz uchun 25-60 tonnagacha tabiatga chiqindilar tashlamiz.
Agar quruqlikni 9-12%ni qishloq xujaligi erlari, 22-25%ni yaylovlar, 2-3%ni 
yul,o'y-joy, korxonalar va 1%ni kon-qazilma boyliklari maydoniga tug'ri 
kelishini etiborga olsak, unda har bir kvadrat kilometrga 17-24 tonna chiqinli 
tug'ri keladi. Kimyo sanoati korxonalari va uning 
atrof muhitga ta’siri  z
Atrof-muhitni ifloslantiruvchi moddalar asosan kimyoviy moddalar hisoblanadi. 
Ularni biz asosan ikki katta guruxga bo'lamiz: atrof-muhitni ifloslantiruchi 
kimyoviy moddalar va kimyo sanoati korxonalari tamonidan ishlab 
chiqariladigan kimyoviy preparatlar.
Hozirga qadar er qaridan 100 mlrd. tonnadan ortiq ko'mir, neft, torf kabilar qazib 
olingan. Ularning yoqilg'i sifatida ishlatilishi natijasida 3,8 mlrd. tonna kul, 
chang atmosferaga tarqalgan. Shu kul va chang bilan birgalikda 1,9 mlrd. 
mish'yak, va 1,2 mlrd. tonna zaxarli surma, sink, 68 mln t. rux, 4 mln t. 
qurg'oshin, kadmiy 20-22 ming t., nikel 50 ming t., ftor 4 ming t., fosfor (R
2 O
5 ) 
35 mln t., smob 15-48 ming t., pestisidlar 3.2 mln t., polixlorbifenil 500 ming t., 
benzopiren 8 ming t., ftor uglevodorodlari 710 ming t., mis: atmosferaga 65 
ming t.; qattiq chiqindi sifatida 80 ming t.; 100 ming t. o'g'it sifatida tabiatga 
ya'niy havo, tuproq va suvga tushgan.havo, tuproq va suvga tashlanmoqda. Bu 
esa o'z navbatida tabiatdagi moddalar harikati natijasida deyarli barcha hayot 
muhitlarida to'planadi va tabiiy muvozanatni izdan chiqishiga olib keladi.  zHozirgi kunga qelib har yili 68 mln t. rux, 4 mln t. qurg'oshin, kadmiy 20-22 
ming t., nikel 50 ming t., ftor 4 ming t., fosfor (R2O5) 35 mln t., smob 15-48 
ming t., pestisidlar 3.2 mln t., polixlorbifenil 500 ming t., benzopiren 8 ming t., 
ftor uglevodorodlari 710 ming t., mis: atmosferaga 65 ming t.; qattiq chiqindi 
sifatida 80 ming t.; 100 ming t. o'g'it sifatida tabiatga tashlanmoqda.
Kimyoviy moddalarning atrof muhitga ta'sirini kamaytirish chora 
tadbirlari. Tabiat insonlarning moddiy va ma'naviy talablarini 
qondiruvchi manbadir. Tabiat – bu butun moddiy borliqdir. Tabiat va 
jamiyat bir-biri bilan chambarchas bog'langan yaxlit borliqning ikki 
bo'lagini tashkil etadi.  z  z  z  z
E’TIBORINGIZ UCHUN 
RAHMAT

z MAVZU: Sanoat k orxonalidan ajralib chiqadigan zararli gazlar miqdorini aniqlash

z REJA: 1. Atrof muhitni sanoat korxonalari tomonidan ifloslanishi 2. Kimyo sanoati korxonalari va uning atrof muhitga ta’siri 3. Sanoat korxonalari keltirib chiqaradigan ekalogik muammolar

z Atrof muhitni sanoat korxonalari tomonidan ifloslanishi Sanoat korxanalaridan atrof muhitga tashlanadigan va ishlab chiqariladigan kimyoviy moddalar. Atrof- muhitga 7 mlrd. tonnaga yaqin tushadigan sanoat korxonalari chiqindilariga asosan: uglerod oksidlari (SO, SO 2 ); oltingurgut oksidlari (SO, SO 2 ); vodorod oltingurguti (H 2 S); azot oksidlari (NO, NOx); ammiak (NH 3 ); inert gazlardan: frionlar (SN 3 ClF, C 2 H 4 ClF); vodorod ftorid (HF); uglevodorodlar (CH4, SnN 2+2n ), og'ir metallar temir (Fe), qurg'oshin (Pb), nikel (Ni), simob va boshqalar.

zHozirgi kunga kelib respublikamiz sanoat korxonalari tamonidan atmosferaga 2000ga yaqin ifloslantiruvchi moddalardan 2.5 mln tonna , suv havzalariga 1500ga yaqin ingradientlardan 170 mln metr kub ifloslangan oqova suv va tuproqqa 50ga yaqin kimyoviy moddalar va 150ga yaqin petisidlardan sanoat, maishiy chiqindi va kimyoviy moddalar miqdori 289 mln tonnaga etgan .

z Kimyoviy moddalarning atrof muhitga ta'siri. XXI arga kelib inson tabiatga nsbatan tajavuskorlik bilian munosobatda bo'lmoqda, buning natijasida eng avvalo tabiatga juda katta zarar etkazilmoqda bu esa tabiiy muvozanatga salbiy ta'sir ko'rsatib global ekologik muammolarni kelib chiqishiga olib kelmoqda, shu bilan birga inson salomatlagiga zarar etkazmoqda. Har yili sayyoramiz bo'yicha 2.9 mlrd tonna har-xil mahsulotlar ishlab chiqiladi, 130 mlrd tonna ruda qazib olinadi bu degani har bir tonna mahsulot ishlab chiqishimiz uchun 25-60 tonnagacha tabiatga chiqindilar tashlamiz. Agar quruqlikni 9-12%ni qishloq xujaligi erlari, 22-25%ni yaylovlar, 2-3%ni yul,o'y-joy, korxonalar va 1%ni kon-qazilma boyliklari maydoniga tug'ri kelishini etiborga olsak, unda har bir kvadrat kilometrga 17-24 tonna chiqinli tug'ri keladi. Kimyo sanoati korxonalari va uning atrof muhitga ta’siri