SHAXSNI O’RGANISHNING ZAMONAVIY NAZARIYALARI
![RE JA:
1. SHAXS TUSHUNCHASI.
2. SHAXSNING MALAKA VA ODATLARI.
3. SHAXSNI SHAKILLANISHIDA TASIR QILUVCHI OMILLAR.
4. SHAXNING ASOSIY NAZARIYALARI.SHAXSNI O’RGANISHNING ZAMONAVIY
NAZARIYALARI.](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_1.png)
![](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_2.png)
![](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_3.png)
![
SHAXS XUSUSYATLARIRINING SHAKLLANISHIDA ASOSAN 3 TA OMIL
MUHIM AHAMIYATGA EGA
1. IRSIY (BIOLOGIK ) OMILLA R.
2. PSIXOFIZIK OMILLAR.
3. SHAXSNING BILISH DARAJASI.](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_4.png)
![2.SHAXSNING MALAKA VA
ODATLARI.
Inson shaxsning eng muhim
tomonlaridan biri uning
induviduolligidir . Induvidualik
bu shaxsning bir necha
fazilatlarining qaytarilmaydigan
birikmasidir uning tarkibiga
xarakter (tabiati), temperament
(mijoz) qobilyatlar hissiyotlar
yog’indisi, odatlar kiradi.
Odam turli guruhlarga kirar ekan har
xil vaziyatlarni bir-biriga
o’xshamagamn ro’llarni bajaradi. Bazi
bolalar oilada erkatoy, injiq bo’lsa,
maktabda tengdoshlari o’rtasida
kamtarin , odobli, xushchaqchaq
buladi. Ishda jiddiy yuradigan odam
biror sayoxatga borganda hazilkash,
qiziqchi bulib yurishi mumkin](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_5.png)
![MALAKA VA ODATLARNING NERV-FIZALOGIK OSOSLARINI SHAKLI REFLEKSLARNING
HOSIL BO’LISH MEHANIZIMI TASHKIL QILADI. BU SHARTLI REFLEX ODDIY EMAS,
BALKI DINAMIK STIEROTIP TARZIDAGI YANI TAKRORLASH NATIJASIDA,
MUSTAHKAMLANGAN SHARTLI REFLEKSLAR BIRLASHMASIDAN IBORAT.
MASALAN BOLALARNI BOG’CHAGA O’RGATGUNCHA
QIYNALADI, CHUNKI UYDAGI SHAROITGA ULAR
DINAMIK STEROTIP BO’LADI. YANGI HOSIL QILINGAN
MALAKALAR ILGARI HOSIL QILINGAN MALAKAGA
BOG’LIQ BO’LADI.MALAKA VA ODATLARNING NERV-FIZALOGIK OSOSLARINI SHAKLI REFLEKSLARNING
HOSIL BO’LISH MEHANIZIMI TASHKIL QILADI. BU SHARTLI REFLEX ODDIY EMAS,
BALKI DINAMIK STIEROTIP TARZIDAGI YANI TAKRORLASH NATIJASIDA,
MUSTAHKAMLANGAN SHARTLI REFLEKSLAR BIRLASHMASIDAN IBORAT.](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_6.png)
![AGAR ILGARIGI BILIMLAR
MALAKAGA TASIR QILSA
MALAKALAR INTERFERNSIYASI
FEYILADI .
MASALAN BIR SOHADA ILGARI
ISHLAGAN ODAM BUTUNLAY
BOSHQA SOHAGA O’TSA
QIYNALADI.](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_7.png)
![SHAXSNING KAMOLOTIDA
TARBIYANING RO’LI.
SHAXSNING RIVOJLANISHI VA SHAKLLANISHIGA TA’SIR NUQTAI NAZARIDAN TARBIYA
DOIRA MAQSADIGA YO’MALTIRILGAN BO’LIB BIRINCHI NAVBATDA , ANIQ
MAQSADGA QARALGAN JAMIYATNING FAOLIYATIDIR. BUNGA JAMIYAN O’ZIDA
MAVJUD BO’LGAN BARCHA IMKONIYAT HAMDA VOSITALARDAN FOYDALANADI.
TARBIYA INSONNI MUAYYAN IJTIMOIY ZARURIY BILIMLAR MAJMUASI, UNI HAYOTGA
VA MEHNATGA, XULQ ATVOR ME’YORLAR VA QADIRYATLARGA RIOYA QILISHGA,
KISHILAR BILAN MUOMALA QILISHGA IJTIMOIY MUNOSABATLARGA TAYORLASHNI
NAZARDA TUTADI.](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_8.png)
![SHAXSNING XULQI VA UZINI TUTISHI.
ICHKI SABABLAR. YANI XATTI-XARAKAT EGASINING SUBYEKTIV
PSIXOLOGIK XUSUSIYATLARI NAZARDA TUTILADI (MOTIVLAR,
EHTIYOJLAR, MAQSADLAR, MO’LJALLAR, ISTAKLAR VA H.K.
TASHQI SABABLAR. –FAOLIYATNING TASHQI SHART SHAROITLARI
VA HOLATLARI. YANI BULAR AYNI KONKRET HOLATLARNI KELIB
CHIQARISHGA SABAB BO’LADIGAN TASHQI STUMULLARDIR FAOLLIK
.
FAOLLIK-(lotincha “actus”-
harakat, “activivus”-faol
so’zlaridan kelib chiqqan
tushuncha) jamiyat bilan
doimiy munosabatni ushlab
turuvchi, o’z-o’zini anglab,
har bir harakatni
muofiqlashtiruvchi shaxsga
xos bo’lgan eng muhim va
umumiy xususiyat](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_9.png)
![Click icon to add picture
Masalan, mashina haydash, musiqa
chalish, kasb egallash, mix qoqish, o’tin
arralash sodda malaka hisoblanadi.
Malakalarni mashq qilish natijasida
egallanadiMalaka deb
avval ongli bajarib keyinchalik
avtomadlashgan xatti-harakatlarga
aytiladi.istalgan malakani qayta
qayta takrorlashnatijasida hosil
qilish mumkin.malakalar soda va
murakkab bulishi mumkin.](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_10.png)
![Click icon to add picture
Shaxsning nisbatan
barqaror va nisbatan
o’zharuvchan xusisiyatlari
shaxs xislatlarining bir
butunligi va o’zaro
bog’liqligidan iborat
bo’lgan murakkab birlikni,
yani dinamik tuzilishni
hosil qiladiHar bir bir odam bilish,
eshitish bilan birga malaka va
odatlarni egallaydi. Malakalr
bir necha xil bo’ladi (yozish,
yurish sport va h.k) maqsadni
ko’zlab biror ishni bajarish
malakaga bog’liq](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_11.png)
![Insonni shax sifatida shakillanishiga tasir
etuvchi omillar.
jamiyat
Shaxs faolligi
Shaxsiy
xarakterdagi
faollik Ijtimoiy
xarakterdagi
faollik](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_12.png)
![JAMIATDA SGAXS SHSAKILLANISHIGA TASIR ETUVCHI MUAMMOLAR
Jamiyatda shaxsshakillanishiga ta’sir etuvchi muammoning va uni hal
qilish imkoniyatlarinin murakkab darajasiga ko’ra muammoli
vaziyatning to’rtta asosiy holati mavjud.
1.Hech qanaqa muammo yo’q holat, bunday holat hech qanday qaror qabul qilish talab qilmandi.
•
2.Muamo bor biroq qiyinroq yoki osnroq bo’lsa-da, uning yechimi ham ijtimoiy me’yorlarda
ko’rsatilgan holat.
3.Mavjud muammoni subyekt ijtimoiy meyorlar doirasida hal qila olmaydigan holat
•
4.Muammoni hech qanaqasiga hal qilib bo’lmaydigan holat. Ushbu turlicha holatlar keng
ko’lamda biridan ikkinchisiga o’tib tu-rudi.](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_13.png)
![Shaxs kamolotida tarbiyaning ro’li
Shaxsning rivojlanishi va shakllanishi tasir nuqtai nazaridan tarbiya
doimo maqsadga yonaltirilgan bo’lib, birinchi navbatda , aniq maqsadga
qaratilgan jamiyatning faoliyatidir. Bunda jamiyat o’zida mavjud bo’lgan
barcha imkoniyat hamda vositalardan foydalaniladi. Tarbiya insonni
muayyan ijtimoiy zaruriy bilimlar majmui, ko’nikma va malaka bilan
qurollantirish, uni uni hayotga va mehnatga, xulq-atvor meyorlari va
qadiryatlariga rioya qilishga, kishilar bilan muomala qilishga ijtimoiy
munosabatga tayorlanishni nazarda tutadi.](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_14.png)
![Psixik xodisalar psixik xolatlarni, psixik jarayonlarni va psixik
xususiyatlarni o’z ichiga oladi. Bukarning barchasi tirik organizmning
tashqi olamni u yoki bu darajada aks ettirishi bilan ruhiy, psixik
xodisalar deb ataladi. Bular ichida psixik jarayonlar etakchi va asosiy
mazmunni kasb etadi.
Psixik jarayonlar tashqi olamni ongda akas aks ettirish, unga javob
reaksiyalarini berish bilan bog’liq jarayonlarning barchasini o’z ichiga
oladi psixik jarayonlar ongni o’zida paydo bo’lib, ongning o’zida
tugallanaddi degan fikirni SHECHENOV mutlaqo noto’g’ri fikr deb
hisoblagan edi. Psixik xodisa xali yuzaga kelmagan natijadan ham
darak beradi.Shaxsning betakror, o’ziga xos
xususiyatlari, bu xaqdagi
qarashglar](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_15.png)
![Shaxs rivojlanishining muhim
xususiyatlari
Shaxs rivojlanishi induviduitning fiziologik, ruhiy va intelektual o’sishini
tamillovchifaoliyat, xatti-harakatlarining miqdor va sifat jihatdan ozgarishini
ifodalovchi jarayaon.
Sgaxsning rivojlanganlik darajasini belgilovchi jarayonlar:
Uning fiziologik, ruhiy va intelektual o’sishini tamillovchi faoliyat va xatti-
harakatlarining miqdor va sifat jihatdan o’zgarishi.](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_16.png)
![shaxsning
individual
xususiyatlari
Shaxsning yosh
xususiyatlari.
Rivojlanish •
Shaxsning yo’nalganligi, qiziqishlar,
uni boshqalardan ajralib turadigan
aqliy kamoloti va faoliyatining
o’ziga xos, barqaror muhim
xususiyatlari.
•
Muayyan bir yosh davriga xos
bo’lgan anatomik
•
Fiziologik (jismoniy) va psixologik
xususiyatlari
•
Mohiyatan odaydan murakkabga,
quyidan yuqoriga eski sifatdan
yangi holatga o’tish
•
Yangining paydo bo’lishi, eskining
esking yo’qolib borishi, miqdor
ozgarishiga o’tishini ifodalaydi.](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_17.png)
![HUKQ SHAXSNING G’O’ZAL AXLOQIY FAZILATLAR
BILAN YOG’RILGAN FAOLIYAT TARZI YAXSHI
NAMUNASI.
TABIATI VA FAOLIYATI AXLOQIY QADIRYATLARGA
ZID AMALLARNING NOMOYON BO’LISHI.
INSON XULQI UNING MANAVIY- AXLOQIY
DUNYOSINING O’ZIGA XOS KO’ZGUSIDIR. ODOB SHAX AXLOQIY
FAOLIYATINING
O’LCHAMI,
KO;RSATKICHIDIR.](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_18.png)
![Click icon to add picture
Shaxs o’zining motivlari yordamida
borliq bilan uzviy aloqada bo’ladi.
Insonning xulq- atvori (xulqi)ni
harakterluvchi kuchi motivlar shaxsning
tuzilishida (tarkibida) yetakchi o’rin
egallaydi. Motivning tuzilish
(strukturaviy) tarkibiga insonning
yo’nalishi, uning xarakteri, emotsional
holati(histuyg’uysi) qobilyati , ichki
kechinmalari, faoliyati va bilish
jarayonlari kiradi](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_19.png)
![ADABIYOTLAR.
1. Asmolov A. G. D е yat е lnost i ustanovka. M. Izd. MGU 1979
2.
L е ont е v A.N. D е yat е lnost. Soznani е. Lichnost. M.1979.
3.
Abulxanova-Slavskaya K. A. D е yat е lnost i psixologiya
lichnosti. M.1980](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_20.png)
![E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT!!!](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_21.png)
![RAQA MLI TEX NOLOGIYA FA KUTETI
AMALIY MATEMATIKA VA INFORMATIKA YO’N ALISHI
UMUMIY PSIX A LOGIYA
305-GURUH
NARZIYEV FARRUX](/data/documents/f4723a05-048a-4d6f-80ea-90bf9e337419/page_22.png)
RE JA: 1. SHAXS TUSHUNCHASI. 2. SHAXSNING MALAKA VA ODATLARI. 3. SHAXSNI SHAKILLANISHIDA TASIR QILUVCHI OMILLAR. 4. SHAXNING ASOSIY NAZARIYALARI.SHAXSNI O’RGANISHNING ZAMONAVIY NAZARIYALARI.
SHAXS XUSUSYATLARIRINING SHAKLLANISHIDA ASOSAN 3 TA OMIL MUHIM AHAMIYATGA EGA 1. IRSIY (BIOLOGIK ) OMILLA R. 2. PSIXOFIZIK OMILLAR. 3. SHAXSNING BILISH DARAJASI.
2.SHAXSNING MALAKA VA ODATLARI. Inson shaxsning eng muhim tomonlaridan biri uning induviduolligidir . Induvidualik bu shaxsning bir necha fazilatlarining qaytarilmaydigan birikmasidir uning tarkibiga xarakter (tabiati), temperament (mijoz) qobilyatlar hissiyotlar yog’indisi, odatlar kiradi. Odam turli guruhlarga kirar ekan har xil vaziyatlarni bir-biriga o’xshamagamn ro’llarni bajaradi. Bazi bolalar oilada erkatoy, injiq bo’lsa, maktabda tengdoshlari o’rtasida kamtarin , odobli, xushchaqchaq buladi. Ishda jiddiy yuradigan odam biror sayoxatga borganda hazilkash, qiziqchi bulib yurishi mumkin