Mavzu:Shimoliy Muz Okeani hayvonat dunyosi

Reja • Okeanning geografik xususiyatlari • Okean florasi • Okean faunasi

Sayyoramiz okeanlari orasida  Shimoliy Muz okeani  bu eng kichik va shimoliy suv havzasi. Shuningdek, u sayyoramizdagi eng sovuq okean deb hisoblanadi, chunki uning aksariyat suvlari yil davomida ulkan muz massasi bilan qoplanadi. Uning ichida hayot sovuq sovuq iqlim sharoitiga moslashtirilgan. Biroq, bu iqlim o'zgarishi va global isishning salbiy ta'siridan eng ko'p ta'sirlangan okeanlardan biridir. Garchi bu okeanning shakllanishi yaxshi tushunilmagan bo'lsa-da, u juda qadimdan shakllangan deb o'ylashadi. Ushbu okeanni o'rganishni qiyinlashtiradigan ekstremal ekologik sharoitlar mavjud.  Bu erda 20.000 ming yil davomida eskimo populyatsiyasi yashaydi.  Ushbu odamlar ushbu joylarda mavjud bo'lgan ob-havo sharoitlariga moslasha olishdi. Ular bu joylarda hayotga moslashish va ko'nikish uchun zarur bo'lgan bilimlarni avloddan avlodga etkaza olishdi. Ushbu okeandan doimiy ravishda muzlatilgan organik hayotning dalillarini ko'rsatadigan qoldiqlar topildi. Taxminan u taxmin qiladi  taxminan 70 million yil oldin O'rta er dengizi hozirgi sharoitga ega edi . Va bu ba'zi bir davrlarda va davrlarda geologik vaqt  bu okean hech qanday muzsiz kashf etilgan.

Bunda qish paytida o'rtacha harorat  -50 daraja qiymatgacha okean tushishi , bu erda yashashni odatiy odisseyaga aylantiradi. Qutbiy iqlim sayyoradagi eng sovuqlardan biri bo'lib, uning yillik haroratining ozmi-ko'pi doimiy va juda past bo'lishiga olib keladi. Bu, asosan, har biri taxminan 6 oylik ikki faslga bo'linadi.

• Gidrologik rejimi. Sh.Shimoliy Muz okeani iqlimi arktika iqlimiga mansub. Sh.Shimoliy Muz okeanining yuqori kengliklarda joylashganligi, doimiy muz qoplami, Atlantika va Tinch okeanlardan havo va suv massalarining kirib kelishi uning shakllanishiga ta sir ko rsatadi. Qishda okean markaziy qismi ustida Arktika ʼ ʻ antitsikloni (yuqori bosimli oblast), yozda past bosimli oblast joylashadi. G arbida ʻ yil davomida Islandiya minimumi, Grenlandiya ustida esa antitsiklon hukmron. Barcha mavsumlarda bu yerga Atlantika okeanidan siklonlar keladi. Qishi juda sovuq va shamolli, havo temperaturasi markaziy qismida —28° dan —30° gacha, Atlantika bo yida —16° dan — 18° gacha. Shamol tezligi 8–10 m/sek., ba zan 20– ʻ ʼ 25 m/sek.gacha yetishi mumkin. Yozi ham sovuq. Katta qismida havo temperaturasi —10° dan —12° gacha, g arbiy chekka qismida qisqa muddat 6—8° ʻ gacha ko tariladi. Bulutli kun ko p bo ladi. Yog in, asosan, qor shaklida yog adi. ʻ ʻ ʻ ʻ ʻ