“ Shoh Edip”da tragizm muammosi

Reja: 1. Sofokl ijodiga bir nazar. 2. Tragediya haqida tushuncha 3. “ Shoh Edip” tragediyasi 4. Tragediyadagi kompozitsiya 5. Asardagi kuchli tragizm

Sofok l (t ax minan mil. av. 496—406) — y unon dramat urgi, shoir, siy osiy v a harbiy arbob. Ant ik manbalarga k oʻra, 123 drama yozgan, shulardan 7t a v a ay rim dramalaridan parchalar, baʼzi lirik sheʼrlari y et ib k elgan. Uning " Trax inalik ay ollar " t ragediy asidan boshqa barcha asarlari olijanob k ishilarning nomlari bilan at algan v a bu asarlarning qahramonlari murak k ab vaziy at da doʻq va poʻpisalarga y ox ud murosasozlik k a daʼv at et uv chi k engash va maslahat larga qaramay, oʻz maqsadlari sari int iladilar.Sofok l t ragediy alarining qahramonlari, oʻz ist ak lariga qarshi oʻlaroq, t aqdiri azalning qurboni sifat ida gav dalanadilar. Sofok l voqeaning t abiiy oqimini ak s et t irar ek an, t asv irga ilohiy k uchlarni jalb et may di, t omoshabin uning asarlarida k amdan k am holdagina folbin, bashorat chilarga duch k eladi.Sofok l Esx ildan farqli oʻlaroq, t ragediy aning t rilogiy a k oʻrinishlaridan v oz k echib, har bir asarida sy ujet ning must aqilligiga erishadi. Uning ik k inchi y angiligi 3 ak t y or isht irok idagi sahnalardan samarali foy dalanishidir. Sofok l jahon adabiy ot i t arix idan bir necha monument al obrazlarni y arat gan ijodk or v a jiddiy dramat ik k ompozit siy alar ust asi sifat ida oʻrin egallagan.

 Tragediy a (echk i qoʻshigʻi ), fojea — adabiy ot ni ng dramat ik t ur janrlaridan bi ri. Qadim y unonlarda hosil x udosi Dionis sharafi ga xalq bay ramlari oʻt k azilgan. Bu bay ramlarda echk i lar soʻy il ib dast urxonga t ort ilgan. Qiziqchilar esa echk i t eril arini y opinib, t urli sahna t omoshalarini k oʻrsat ishgan. Bunday jay dari qiziqchilarni t ragoslar dey ishgan. Key inchal ik bu soʻz oqibat i fojia bilan t ugay digan sahna asarlariga nisbat an qoʻll anila boshlagan.

 Sofokl o’z zamonasida ko’p variantlarda tarqagan Edip Lay haqidagi afsonalarga katta qiziqish bilan qaraydi.Bunday afsonalar sujeti asosida “Shoh Edip”,”Edip Kalonda”,”Antigona” deb nomlanuvchi trilogiya yozadi.