logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Umumiy
  4. Sodda va murakkab foizlar

Sodda va murakkab foizlar

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

5345.2509765625 KB
Ko'chirib olish
“ Sodda va murakkab foizlar” 1.Foiz tushunchasi 2.Sodda foizlar 3. Murakkab foizlar 4.Mavzuga oid misollar 5. TestlarDars rejasi @muallimaboshlangich• Foiz  ( bir  deb qabul  qilinuvchi)  har   qanday  qiymatning    yuzdan  bir  qismidir.  • %  belgisi  bilan  ifodalanadi. •   • Masalan:  23%  (23  foiz)  =  23  / 100. 100 1 % 1  Kvadrat yuzining  necha  foizi  bo’yalgan Kvadratimiz 100  bo’lakka  bo’lingan  va  a)   bandida  kvadratning   7  bo’lagi   bo’yalgan.  Demak   7/100  qismi  bo’yalgan. b)  Rasmda  esa  kvadratning  22  ta  bo’lakchasi   bo’yalgan.  Demak  kvadratning 22/100  qismi  yoki  22  foizi  bo’yalgan. c)  Chizmada  100  bo’lakning  86  tasi   bo’yalgan.  Demak  kvadratning  88  foizi  yoki   88/100  qismi  bo’yalgan.   Quyidagi  jumlalarni   foiz  so‘zini   ishlatib  qayta  ayting:  a)   На r   100   ta   chaqaloqning  52  tasi   o‘g‘il   bola;   b)   На r  100  ta  o‘quvchining   74  tasi   to‘garaklarga   qatnashadi;   d)   На r  100  ta   avtomobilning   75  tasi  yurtimizda   ishlab   chiqilgan. 7 Ishchi 220  000  so‘m  mukofot  oldi.  U   mukofotning  yuzdan  bir  qismiga  o‘g‘li   uchun  sovg‘a  oldi.  Sovg‘a  qancha  turadi? 220000∙0.01=2200 Foizlarni  hisoblashda  sonning  qismini   topish  usuli  qulay  hisoblanadi. Foizlar  ikki  xil  bo’ladi:  sodda  va   murakkab  foizlar Sodda foizlar Oddiy foizlar -kreditorni qarzdozga ma’lum miqdordagi pulni belgilangan muddatda qarzga berganligi natijasida oladigan daromadini hisoblash usulidir. 8 2000000 so’m 3 yilga qarzga olinmoqda. Bunda kreditor tomonidan har yil 17 foiz stavkasi belgilandi. Bu holda 1 yildan so’ng 0.17∙2000000 so’m , 3 yildan so’ng esa qo’shimch mablag’ 0.17 ∙2000000 ∙3=1020000so’m to’lanishi lozim Bu misoldan quyidagi oddiy foizlar formulasi kelib chiqadi. 10100 Crn I Bu  yerda  C-dastlab  olingan  qarz  miqdori,   I -C  miqdordagi  pulni  ishlatgani  uchun   qarzdorning  kreditorga  to’laydigan  foiz  to’lovi,   r -  har  yilga  belgilangan  foiz  stavkasi  ,  n -yillar  soni   1-misol 8000000  so’m   yiliga   7   foiz   stavkasida   18   oyga   olingan   bo’lsa,foiz   to’lovini   hisoblang. C=8000000,   r=7%,   n=1.5   yil I=8000000 ∙   0.07   ∙   1.5=840000 2-misol Kreditor tomonidan  foiz  stavkasi  har  yilga   8%  deb  belgilangan.  Tadbirkor  4  yil  ichida   olingan  qarzni  va  foiz  to’loviga  qo’shimcha   1600  AQSH  dollorini  to’ladi  va  qarzdan   qutuldi.  Tadbirkor  qancha  miqdorda  qarz   olgan  edi. I=1600,  r=8%,  n=4 1600=C ∙0.08   ∙4  bundan   C=5000(AQSH  dollori) Murakkab foizlar Agar 6000  AQSH  dollori  miqdorida  qarz  yillik  murakkab  foiz   stavkasi  8%  bilan  3  yilda  to’lash  sharti  bilan  olingan   bo’lsa,kreditor  tomonidanolinadigan  daromad  qancha  bo’ladi?   Qarz Foiz to’lovi=I Balans(1)+(2) 1 $ 6000,00 $ 6000 ∙   0,08 ∙   1= $ 480,00 $ 6480,00 2 $ 6480,00 $ 6480,00 ∙   0,08 ∙   1= $ 518,40 $ 6998,00 3 $ 6998,00 $ 6998,00 ∙   0,08 ∙   1= $ 559,87 $ 7558,27 Demak,  6000  AQSH  dollori   miqdoridagi  qarzdan  qutulish   uchun   3   yil   mobaynida   7558,27   AQSH   dollori  miqdoridagi   to’lovlarni   amalga   oshirish   zarur.   Bunda   kreditor   $ 7558,27-   $ 6000=   $ 1558,27  miqdorda   daromad  oladi.  Bu  daromad   umumiy   Murakkab   foiz  to’lovi   (Ustama   foiz)   deb  yuritiladi. Agar qarz  bir  necha  yilga  berilgan   bo’lsa,yakuniy  balans  quyidagicha   hisoblanadi: bu  yerda   A -yakuniy  balans, C -dastlab   olingan  qarz  miqdori, r -har  yilga   belgilangan  foiz  stavkasi, n   –yillar  soni n r С А ) 100 1 (   • Misol • Agar 10000  AQSH  dollori  miqdorida  qarz  yillik   murakkab  foiz  stavkasi  6%  bilan  1  yilda  choraklarga   bo’lib  to’lash  sharti  bilan  olingan  bo’lsa,kreditor   tomonidan  olinadigan  daromad  qancha  bo’ladi? chorak Qarz(1) Foiz to’lovi -I Balans (1)+(2) 1 $ 10000,00 $ 10000,00 ∙ 0,06 ∙ 0,25= $ 150,00 $ 10150,00 2 $ 10150,00 $ 10150 ∙ 0,06 ∙ 0,25= $ 152,25 $ 10302,25 3 $ 10302,25 $ 10302,25 ∙ 0,06 ∙ 0,25= $ 154,53 $ 10456,78 4 $ 10456,78 $ 10456,78 ∙ 0,06 ∙ 0,25= $ 156,85 $ 10613,63 • Demak,10000 AQSH  dollori  miqdordagi   qarzdan  qutulish  uchun  1  yil  mobaynida          10613,63  AQSH  dollori  miqdoridagi   to’lovlarni  amalga  oshirish  zarur.  Bunda   kreditor  613,63  AQSH  dollori  miqdorida   daromad  oladi. Agar qarz   n   yilga  berilgan  bo’lsa,  to’lovlar  esa   har  yilni   k   ta  qismga  (yarim  yilliklar,choraklar,   oylar  va  h.k.)bo’lib  amalga   oshirilsa,to’lanadigan  umumiy  miqdor   quyidagicha  hisoblanadi: nk k r C A ) 100 1 (   Ikkala  usulda  ham  umumiy  murakkab  foiz   to’lovi    (ustama  foiz) I=A-C  formula  bo’yicha  hisoblanadi Mavzuga oid misollar 1. 3000  funt   sterling   yillik   foiz  stavkasi   7%   bo’yicha   3   yilga  qarzga   olinsa 2 .   6100  AQSH   dollori   yillik   foiz   stavkasi   5,9%   bo’yicha   15   oyga   qarzga   olinsa   kreditorga   to’lanadigan   foiz   to’lovini   toping Testlar 1. kreditor tomonidan foiz stavkasi har yilga 7% deb belgilangan. Tadbirkor 5 yil ichida olingan qarzni va foiz to’loviga qo’shimcha 910 AQSH dollorini to’ladi va qarzdan qutuldi.Tadbirkor qancha miqdorda qarz olgan? A)2500    B)  2600   C)2700   D)  2400 2. Yillik foiz stavkasi 8% deb belgilangan . 3 yil ichida foiz to’loviga qo’shimcha 3456 funt sterling to’langan bo’lsa,qancha miqdorda qarz olingan? A)14440 B)14400 C)14540 D)14470 3.Investor 21  oyda  2300  yevro  daromad   olmoqchi.  Har  yilgi  foiz  stavkasi  6,5%  deb   belgilangan  bo’lsa,investor  qancha   miqdorda  investitsiya  kiritishi  lozim? A)20220  B)20230  C)20235  D)20215              22 O’quvchilarni  baholash   Tasanno Harakat qiling UYGA VAZIFA Kreditor 4500  AQSH   dollori  miqdorida  qarz   berib,3  yilda  900  AQSH   dollotiga  teng  daromad   oldi.  Yillik  foiz  stavkasi   nechaga  teng? • 8  oy  mobaynida   9000  AQSH  dollori   miqdorida  qarz   olinib,qarzdan   tashqari  qo’shimcha   700  AQSH  dollori   to’landi.yillik  foiz   stavkasi  nechaga   teng? E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT

“ Sodda va murakkab foizlar”

1.Foiz tushunchasi 2.Sodda foizlar 3. Murakkab foizlar 4.Mavzuga oid misollar 5. TestlarDars rejasi

@muallimaboshlangich• Foiz  ( bir  deb qabul  qilinuvchi)  har   qanday  qiymatning    yuzdan  bir  qismidir.  • %  belgisi  bilan  ifodalanadi. •   • Masalan:  23%  (23  foiz)  =  23  / 100. 100 1 % 1 

Kvadrat yuzining  necha  foizi  bo’yalgan

Kvadratimiz 100  bo’lakka  bo’lingan  va  a)   bandida  kvadratning   7  bo’lagi   bo’yalgan.  Demak   7/100  qismi  bo’yalgan. b)  Rasmda  esa  kvadratning  22  ta  bo’lakchasi   bo’yalgan.  Demak  kvadratning 22/100  qismi  yoki  22  foizi  bo’yalgan. c)  Chizmada  100  bo’lakning  86  tasi   bo’yalgan.  Demak  kvadratning  88  foizi  yoki   88/100  qismi  bo’yalgan.

O'xshashlar

Sodda birikmali va murakkab gidronimlar
Sodda, birikmali va murakkab toponomlarga misollar
Foizlar va foizga doir turli matnli masalalarni yechish
tub va murakkab sonlar
Murakkab efirlar