logo

Tafakkur

Yuklangan vaqt:

12.12.2024

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2482.662109375 KB
Tafakkur                           Reja: 01
02
0403 Tafakkur va uning xususiyatlari
Tafakkur shakllari
Tafakkur turlari
Tafakkur sifatlari        01 Tafakkur va uning xususiyatlari
Tafakkur  -  narsa va	 hodisalar	 
o‘rtasidagi	
 eng	 muhim	 bog‘lanishlar	 
va	
 munosabatlarning	 ongimizda	 aks	 
ettirilishi.
Tafakkur	
 jarayonida	 inson	 amaliy	 
faoliyat,	
 obrazlar	 va	 tasavvurlar,	 
modellar,	
 chizmalar,	 belgilar,	 til	 kabi	 
jismli	
 va	 ijtimoiy	 olamning	 
ahamiyatli	
 aloqa	 va	 munosabatlariga	 
kirib	
 borish	 maqsadida,	 insoniyat	 
tomonidan	
 ishlab	 chiqilgan	 turli	 
xildagi	
 vositalardan	 foydalanadi .      T afakkur –	 bu	 narsalar	 mohiyatini	 
ochib	
 beruvchi	 g‘oyalar	 harakati.	 
Uning	
 natijasi	 obraz	 emas,	 balki	 
ma’lum	
 bir	 fikrdir .  Tafakkur  –  bu	 
kiritilgan	
 yo‘nalishli-tadqiqiy,	 qayta	 
o‘zgarishli	
 va	 bilish	 xususiyatiga	 ega	 
bo‘lgan	
 harakatlar	 va	 muolajalar	 
tizimini	
 taxminlovchi	 alohida	 turga	 
ega	
 bo‘lgan	 nazariy	 va	 amaliy	 
faoliyat .01 Tafakkur va uning xususiyatlari     Fikr yuritish
Analiz
Sintez
Taqqoslash
Abstraktsiyalash
Umumlashtirish
AniqlashtirishKechish	
 xususiyatlari
Voqelikni	
 
umumlashtirgan
 
tarzda	
 aks	 ettirish	 
va	
 bavosita	 
bilish.
 
Aniq	
 vazifa	 
bajarish.
 
Nutq	
 bilan	 aloqa Tafakkur	
 shakllari
Tushuncha
 
Hukm
Xulosa02 Tafakkurning shakllari        03 Tafakkur turlari
Yangiligiga ko’ra
Reproduktiv	
 
produktivOchilganligiga	
 ko’ra
Diskursiv
Ichki	
 sezgiga	 ko’ra
Xususiyatiga	
 ko`ra
Nazariy
 
Amaliy
 Shakliga	
 ko’ra
Ko’rgazmali-harakat
Ko’rgazmali-obrazli
Abstrakt-mantiq Voqealikka	
 ko’ra
Real
Autistik
                Diskursiv tafakkur  – kengaytirilgan	 
tafakkur,  ichki sezgi  	
 kechishining	 tezligi,	 aniq	 
ifodalangan	
 bosqichlarning	 mavjud	 emasligi,	 oz	 
darajada	
 anglanganligi	 bilan	 xaraterlanadi. AMALIY TAFAKKUR  tajriba,	
 amaliy	 harakatlar	 
asosida	
 amalga	 oshiriladi	 va	 aniq	 vazifalarni	 
bajarishga	
 qaratilgan,   nazariy	  –	 tajriba	 bilan	 ish	 
ko‘rmasdan	
 tushunchalardan	 foydalanadi.
KO‘RGAZMALI - HARAKATLI 
TAFAKKUR  –  mohiyati	
 real	 jismlar	 bilan	 amalga	 
oshiriladigan	
 amaliy	 o‘zgartiruvchi	 faoliyatdan	 iborat	 
bo‘lgan	
 tafakkurning	 alohida	 turi.	 Tafakkurning	 bu	 
turi	
 biror-bir	 moddiy	 mahsulot	 ishlab	 chiqarish	 
maqsadidagi	
 mehnat	 bilan	 mashg‘ul	 bo‘lgan	 
odamlarda	
 kengroq	 ifodalanadi.TUSHUNCHALI TAFAKKUR  –  bu	
 ma’lum	 
tushunchalar	
 qo‘llaniladigan	 tafakkur .  U	 yoki	 bu	 aqliy	 
masalalarni	
 echishda	 boshqa	 odamlar	 tomonidan	 
aniqlangan	
 va	 tushunchalar,	 mulohazalar,	 xulosalar	 
shaklida	
 ifodalangan	 tayyor	 bilimlardan	 foydalanamiz .
KO‘RGAZMALI -OBRAZ LI TAFAKKUR   obrazlarni	
 
qo‘llash	
 bilan	 bog‘liq .  Bu	 tafakkur	 odam	 biror	 
masalani	
 echishda	 turli	 obrazlarni,	 hodisalar	 va	 jismlar	 
haqidagi	
 tasavvurlarni	 tahlil	 qilishida,	 
qiyoslashtirishida,	
 umumlashtirishida	 namoyon	 
bo‘ladi . OBRAZ LI TAFAKKUR  –  bu	
 obrazlar	 yordamida	 
mulohaza	
 yuritish	 jarayonining	 bir	 turi .  Ular	 xotiradan	 
olinadi	
 yoki	 tasavvurda	 hosil	 qilinadi .  Ko‘pincha	 
tafakkurning	
 bu	 turi	 badiiy	 ijodkorlik	 faoliyati	 bilan	 
shug‘ullanuvchi	
 odamlarda	 ustun	 bo‘ladi .03 Tafakkur turlari           04 Tafakkur sifatlari
  Tafakkur mazmundorligi  deganda 
insoning tevarak-atrofdagi moddiy 
voqelik to’g’risida ongda qay 
miqdorda, ko’lamda mulohazalar, 
muhokamalar, fikrlar, muammolar, 
tushunchalar joy olganligi nazarda 
tutiladi. Insonda sanab o’tilgan 
xarakterdagi g’oyalar to’lib toshsa, 
shunchalik tafakkur mazmundor 
bo’ladi. Kishilar bir-birlaridan birinchi 
navbatda tafakkurning 
mazmundorligi bilan tafovutlanadi.      Tafakkurning chuqurligi  deganimizda 
moddiy dunyodagi narsa-hodisalarning 
asosiy qonunlari, qonuniyatlari, 
xossalari, sifatlari ularning o’zaro 
bog’lanishlari, munosabatlari, 
tafakkurimizda to’liq aks etganligini 
tushunishimiz kerak. Tafakkur 
arsenalida joylashgan narsalarning qay 
yo’sinda sistemalashganligiga qarab 
to’g’ri va ratsional yo’l nazarda tutiladi, 
u yoki bu shaxsning tafakkur chuqurligi 
to’g’risida qat’iy bir qarorga kelish 
mumkin.04 Tafakkur sifatlari     04 Tafakkur sifatlari
Tafakkurning kengligi  o’zining 
mazmundorligi, chuqurligi kabi 
sifatlari bilan muntazam aloqada 
bo’ladi. Insonlardagi narsa va 
hodisalarning eng muhim belgi, 
xususiyatlarini o’zida 
mujassamlashtirgan o’tmish 
yuzasidan, hozirgi davr haqida, 
shuningdek, kelajak to’g’risida 
mulohazalar, muammolar va 
tushunchalarni qamrab olgan 
tafakkur  keng tafakkur  deyiladi.      Tafakkurning tezligi  qo’yilgan savolga 
va muammoga to’liq javob olingan vaqt 
bilan belgilanadi. Uning tezligi qator 
omillarga, jumladan fikrlar uchun zarur 
materialni tez yodga tushira olishga, 
muvaqqat bog’lanishlarning tezligi, turli 
hislarning mavjudligiga, insonning 
diqqatiga, qiziqishiga bog’liq bo’ladi. 
Bundan tashqari tafakkurning tezligi 
boshqa shartlarga – insonning bilim 
saviyasiga, fikrlash qobiliyatiga, mavjud 
ko’nikma va malakalariga ham bog’liq 
ekanligi isbotlangan.04 Tafakkur sifatlari      THANK YOU

Tafakkur

Reja: 01 02 0403 Tafakkur va uning xususiyatlari Tafakkur shakllari Tafakkur turlari Tafakkur sifatlari

01 Tafakkur va uning xususiyatlari Tafakkur  -  narsa va  hodisalar   o‘rtasidagi  eng  muhim  bog‘lanishlar   va  munosabatlarning  ongimizda  aks   ettirilishi. Tafakkur  jarayonida  inson  amaliy   faoliyat,  obrazlar  va  tasavvurlar,   modellar,  chizmalar,  belgilar,  til  kabi   jismli  va  ijtimoiy  olamning   ahamiyatli  aloqa  va  munosabatlariga   kirib  borish  maqsadida,  insoniyat   tomonidan  ishlab  chiqilgan  turli   xildagi  vositalardan  foydalanadi .

T afakkur –  bu  narsalar  mohiyatini   ochib  beruvchi  g‘oyalar  harakati.   Uning  natijasi  obraz  emas,  balki   ma’lum  bir  fikrdir .  Tafakkur  –  bu   kiritilgan  yo‘nalishli-tadqiqiy,  qayta   o‘zgarishli  va  bilish  xususiyatiga  ega   bo‘lgan  harakatlar  va  muolajalar   tizimini  taxminlovchi  alohida  turga   ega  bo‘lgan  nazariy  va  amaliy   faoliyat .01 Tafakkur va uning xususiyatlari

Fikr yuritish Analiz Sintez Taqqoslash Abstraktsiyalash Umumlashtirish AniqlashtirishKechish  xususiyatlari Voqelikni   umumlashtirgan   tarzda  aks  ettirish   va  bavosita   bilish.   Aniq  vazifa   bajarish.   Nutq  bilan  aloqa Tafakkur  shakllari Tushuncha   Hukm Xulosa02 Tafakkurning shakllari