logo

UNDALMA

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2082.2724609375 KB
  Mavzu:
UNDALMA                  @ustozlar_uchun  Xalq ta'limi xodimlarigaDARSNING REJASI
Mustahkamlash
Tashkiliy qism
O’tilgan mavzu sorovi O’quvchilarni 
baholash
Yangi mavzu  Uyga vazifra 
berish                 
Kun sana davomat aniqlanadi.

Ob havo aytiladi

Yangiliklar

Siyosiy daqiqa

Ma’naviyat daqiqasi Bugun darsda kim navbatchi?
Qani navbatchini axborotini eshitamiz                 B i z n i n g    sh i o r :
    Biz O`zbekiston  bolalarimiz,
                    Barkamol  avlod  kelajagimiz. 
                    Vatanga  tayanib, ustozga  suyanib,
                    Kelgusida komil  inson  bo`lamiz                 Biz qanday diyorda 
yashayapmiz?
MUSTAQIL 
O’ZBEKISTOND
A              ANIQLIK
FAOLLIK INTIZOM
AHILLIKO’NG QOL 
QOIDASI DA RSN I N G OLTIN  QOIDA SI                 Guruhlar
TilshunoslarYosh 
xattotlar
Adabiyot-
shunoslar                  I-o’quvchi
   Biz buyuklar avlodi
    Qo`llasin ular yodi
 
II –o’quvchi
  Oching mavzular sirin
    Unda tarix yashirin
 
III –o’quvchi
  Topshiriqlar xilma-xil,
      Tezroq o`ylab, fikr qil!                 III. Yangi mavzu bayoni                 189-topshiriq.  1. Berilgan gaplardagi ajratilgan so‘zlarning 
o‘rnini aniqlang va tasniflang: a) shaxsga  qaratilgan  so‘zlar; b) 
hayvonlarga qaratilgan so‘zlar; d) jonsiz predmetlarga 
qaratilgan so‘zlar. 2. Bu so‘zlarning egadan farqini tushuntiring.
1. Nimalar haqida surasan xayol, so‘yla, majnuntol? 
2. Yoshlik! Seni kuylamagan kim? 
3. Yonib yasha to tanda jon bor, Quyosh bo‘lgin, azizim, Quyosh!
4. Asabga so‘z bermang, odamlar! 
5. Ilhomimning ilk mevasini – senga tutdim, ayb etma, o‘rtoq. 
(E.Vohidov) 
6. Ey gul, ne uchun qoshingda men xor o‘ldum? (Bobur)                 190-topshiriq. Berilgan gaplarga tinish belgilarini qo‘ying. Qaysi 
gap bo‘lagi tushirib qoldirilayotganini aniqlang va uning sababini 
bayon qiling. Kesimning shaxs-sonini aniqlang.
1. Xullas o‘rtoq rais aylangiz imdod, men sizga haq gapni 
aytaman tikka. 2. Ey ko‘hna Sharqimizning hech so‘nmas 
mash’alasi noming kabi mustahkam, poydor bo‘l hamisha. 3. 
Toshkentim oftobsan Sharqda nur sochgan. 4. Azizim payt keldi, 
ko‘nglim yoraman, insonman, senhorsang, men ham horaman. 5. 
Ey g‘ofil sarkash deb meni kamsitma, g‘anim senga emas, menga 
pand bergan. 6. Shoshmagin ey karvon to‘xtagin biroz so‘zlayin 
ezgulik, shafqat otidan. (A.Oripov)                 190-topshiriq 
Xullas, o`rtoq rais, aylangiz imdod, men sizga haq gapni aytaman 
tikka. 2. Ey ko`hna Sharqimizning hech so`nmas  mash`alasi,  
noming kabi mustahkam, poydor bo`l hamisha. 3. Toshkentim, 
oftobsan Sharqda nur sochgan. 4. Azizam, payt keldi, ko`nglim 
yoraman, insonman, sen horsang, men ham horaman. 5. Ey g`ofil, 
sarkash deb meni kamsitma, g`anim senga emas, menga pand 
bergan. 6. Shoshmagin, ey karvon, to`xtagin biroz so`zlayin ezgulik, 
shafqat otidan.                   
178-mashq 

Ey inson, tenglik hukm surgan joyda sotqin, aldamchi 
ehtiroslar, g`am-g`ussa bo`lmaydi. 2. Yo`qolgan narsangga 
ko`p achinma, do`stim, achinish ila qayta kelmas, netarsan. 
3. O`g`lim, ishda oshiqqan ko`p toyilur, ko`p toyilgan ko`p 
yiqilur. 4. Qadrdonim, garchi tavakkalsiz erur azmi sust, 
mashvaratsiz qilma tavakkal durust. 5. Sabr qilsang, 
shogirdim, g`o`radan halvo bitar, besabrlar o`z ayog`idin 
yitar. 6. Tahammul aylakim, besabrlig` achchiq etdi komingni, 
bo`lur, sabr etsang achchiq g`o`radan shirin-u shakar paydo, 
bolam.                  Bilib oling:
  So‘zlovchining nutqi qaratilgan shaxs yoki narsani 
bildiradigan so‘z yoki birikma undalma deyiladi. Undalma 
grammatik jihatdan hech bir bo‘lakka bog‘- lanmaydi. 
Undalma alohida ohang bilan ajratilib aytiladi. Uning 
gapdagi o‘rni erkin: gap boshida ham, o‘rtasida ham, 
oxirida ham kelishi mumkin. Undalma jonivor yoki jonsiz 
narsaga ham qaratiladi: Qarg‘avoy, men seni yeyman. 
(Ertakdan); Seni unutolmas yuragim aslo, ey O‘rta Osiyo, 
O‘rta Osiyo. (G‘.G‘.) Undalma uyushib kelishi ham mumkin: 
Muhtaram otalar, onalar, kelinlar, o‘g‘illar, opa-singillar, 
sizga oila tinchligi hamma narsadan muhim.                 Yangi mavzuni mustahkamlash uchun ‘’kim 
bilog’on’’ o’yinini o’ynaymiz:
          Yosh xattotlar                                                                                                   Tilshunoslar
1.Undalmali gapni toping.                                                        2. Undalma gapning qaysi o'rnida keladi?
A) Akbar akam qayoqqa kettu?                                                     A)Gap boshida
B) O, naqadar go’zal bu olam!                                                      B) Gap o'rtasida
S) Do’stlar tinchlikni qadriga yeting.                                             S) Gap oxirida
D) Xullas, fikrim inobatga olinmadi.                                              D) Barcha o'rinlarda keladi
Adabiyotshunoslar
3. Undalma haqidagi noto'g'ri fikrni toping.
A) Undalmalar uyushib kelishi ham mumkin
B) Undalmaning gapdagi o'rni erkin
S) Takroriy undalmalar ham uyushib keladi
D) Undalma alohida ohang bilan ajratilib aytiladi                                                   DAM OLISH DAQIQASI                                  BAHOLASH                 Uyga vazifa
191-topshiriq. Hurmat va ehtirom bilan 
qilinadigan murojaatda qo‘llanadigan 
«Chiroyli murojaat so‘zlari» lug‘atini 
tuzing. Kichraytirish, erkalash, hurmat 
shakllaridan unumli foydalaning                 Etiborlaring
uchun
rahmatUCHUN                 8	
-	
s	
i	
n	
f

Mavzu: UNDALMA

@ustozlar_uchun Xalq ta'limi xodimlarigaDARSNING REJASI Mustahkamlash Tashkiliy qism O’tilgan mavzu sorovi O’quvchilarni baholash Yangi mavzu Uyga vazifra berish

 Kun sana davomat aniqlanadi.  Ob havo aytiladi  Yangiliklar  Siyosiy daqiqa  Ma’naviyat daqiqasi Bugun darsda kim navbatchi? Qani navbatchini axborotini eshitamiz

B i z n i n g sh i o r : Biz O`zbekiston bolalarimiz, Barkamol avlod kelajagimiz. Vatanga tayanib, ustozga suyanib, Kelgusida komil inson bo`lamiz

Biz qanday diyorda yashayapmiz? MUSTAQIL O’ZBEKISTOND A