XI-XV ASRLARDA GERMANIYA MADANIYATI Germaniyada ishlab chiqarish kuchlarining o‘sishi XII asrdan boshlanadi. O‘rmonlar kesilib, botqoqlar quritilib ekinzorlarga aylantirila boshlanadi. Mehnat qurollarining takomillashuvi hosildorlikni oshiradi. Donli ekinlardan tashqari zig‘ir yetishtirish, bog‘dorchilik,uzumchilik rivojlanadi. Qishloq xo‘jaligi taraqqiyoti shaharlarning vujudga kelishi, yuksalishi bilan bevosita bog‘liq edi. Kyoln, Vorms,Frankfurt, Ulm, Nyurnberg, Augsburglar yirik hunarmandchilik va savdo markazlariga aylanadi. Germaniya shaharlari qo‘shni Fransiya, Niderlandiya, Italiya, Vengriya,Bolqon yarimorolidagi mamlakatlar bilan qizg‘in savdo-sotiq olib borgan. Nemis hunarmandlari ishlab chiqargan movut, surp, metalldan yasalgan qurol-aslahalar, buyumlar boshqa o‘lkalarda ham qadrlangan.

Siyosiy taraqqiyot. Shtaufenlar sulolasining eng mashhur vakillaridan biri Fridrix Barbarossa (1152–1190) edi. Dastlab Fridrix o‘z istilolarini salib yurishlari tufayli boyib ketgan Italiya shaharlariga qaratadi. Bunga faqat Milan va Lombardiyaning bir necha shaharlari qarshi chiqadi. 1158-yilda Ronkal vodiysida chaqirilgan seym (kengash) imperatorning Italiyadagi hokimiyatini cheklanmagan deb e’tirof etadi. Fridrix I ning Bolonyadan taklif etgan eng bilimdon huquqshunoslari uning xizmatiga kirib, qonunlar majmualarini tuzib beradilar. Bu qonun to‘plamlarida Fridrix I «yerdagi jonli qonun» deb e’tirof etiladi. Mavjud vaziyatda Milan boshchiligida Lombardiya shaharlari bosqinchilarga qarshi qo‘zg‘olon ko‘taradi . Qo‘zg‘olonni bostirish davomida Milan aholisiga sakkiz kunda shaharni tashlab ketish sharti qo‘yiladi. Lekin Milan XII asrning 60–70-yillarida qayta tiklanib, yangi jangga hozirlik ko‘ra boshlaydi. 1176-yilda Lenyano jangida Liga qo‘shini imperator ritsarlarini tor-mor qiladi.

O‘TKAZGAN RIM PAPASI BO‘LDI. U DEYARLI BARCHA TOMONIDAN UNUTILGAN BARBAROSSANING 18 YOSHLI NABIRASINI DASTLAB GERMAN KNYAZLARI 1212-YILDA QIROL DEB TAN OLINISHIGA ERISHADI. KEYINGI PAPANING QO‘LLASHIDA FRIDRIX II ORADAN SAKKIZ YIL O‘TIB IMPERATOR DEB E’LON QILINADI. FRIDRIX II IMPERATORLIGINING YIGIRMA YILIDAN KO‘PINI ITALIYADA, SITSILIYA QIROLLIGIDA O‘TKAZADI. UNING SAROYIINNOKENTIY III GERMANIYA SIYOSATIGA O‘Z TA’SIRINI DA ARAB, VIZANTIYALIK VA YAHUDIY OLIMLAR TO‘PLANGAN. FRIDRIXNING O‘ZI ARAB VA YUNON TILLARINI BILGAN, LOTIN VA ITALYAN TILLARIDA IJOD QILGAN.

GERMANIYA MADANIYATI — YEVROPADAGI ASOSIY INTELLEKTUAL VA OMMABOP OQIMLAR, HAM DINIY, HAM DUNYOVIY OQIMLAR TOMONIDAN SHAKLLANTIRILGAN. GERMANIYA TARIXDA DAS LAND DER DICHTER UND DENKER (SHOIRLAR VA MUTAFAKKIRLAR MAMLAKATI) DEB ATALGAN. GERMANIYADA BIR QATOR DAVLAT BAYRAMLARI MAVJUD. MAMLAKAT, AYNIQSA, MYUNXENDAGI OKTOBERFEST BAYRAMLARI, KARNAVAL MADANIYATI VA WEIHNACHTEN NOMI BILAN MASHHUR BO LGAN GLOBAL MIQYOSDAGI ʻ ROJDESTVO ODATLARI BILAN MASHHUR. 3-OKTABR 1990-YILDAN BERI GERMANIYANING MILLIY KUNI BO LIB, GERMANIYA BIRLIGI KUNI (TAG DER ʻ DEUTSCHEN EINHEIT) SIFATIDA NISHONLANADI. YUNESKO GERMANIYADAGI 46 TA OBYEKTNI JAHON MEROSI RO YXATI ʻ GA KIRITDI .

  GERMANIYADA RASMIY VA ASOSIY OG ZAKI TILDIR. BU YEVROPA ʻ ITTIFOQIDAGI 23 RASMIY TILDAN BIRI VA INGLIZ VA FRANTSUZ TILLARI BILAN BIR QATORDA YEVROPA KOMISSIYASINING UCHTA ISHCHI TILLARIDAN BIRIDIR. GERMANIYADA TAN OLINGAN MAHALLIY OZCHILIK TILLARI DANIYA, SORB, SHIMOLIY FRIZ VA SATERLAND FRIZIDIR. QUYI NEMIS TILI MINTAQAVIY TIL SIFATIDA. ULAR RASMAN ECRML TOMONIDAN HIMOYALANGAN. IMMIGRANTLARNING ENG KO P QO LLANILADIGAN ʻ ʻ TILLARI TURK, KURD, POLYAK, BOLQON TILLARI VA RUS TILLARIDIR. STANDART NEMIS TILI G ARBIY GERMAN TILI BO LIB, INGLIZ, GOLLAND ʻ ʻ VA FRIZ TILLARI BILAN CHAMBARCHAS BOG LIQ VA ULAR BILAN BIRGA ʻ TASNIFLANADI. OZROQ DARAJADA SHARQ (YO QOLGAN) VA SHIMOLIY ʻ GERMAN TILLARI BILAN HAM BOG LIQ. NEMIS LUG ATINING AKSARIYATI ʻ ʻ HIND-YEVROPA TILLARI OILASINING GERMAN BO LIMIDAN OLINGAN. ʻ SO ZLARNING MUHIM OZCHILIKLARI LOTIN VA YUNON TILLARIDAN, ʻ KAMROQ QISMI FRANTSUZ VA ENG SO NGGI INGLIZ TILIDAN (DENGLISCH ʻ NOMI BILAN TANILGAN) OLINGAN.