‘’BA RKA MOL SHA X S TA RBIYA SIDA BAG’RIKEN GLIK TA MOY ILLA RIDAN FOY DA LA N ISH YO’LLA RI’’ mav zusidagi BITIRUV MALA KAVIY ISHI 3

BITI RUV MA LA KAVIY ISHIN IN G MUN DA RIJ A SI I. BARKAMOL SHAXS TARBIYASIDA BAG’RIKENGLIK TAMOYILLARIDAN FOYDALANISH YO’LLARI. 1.1. Millatlararo totuvlik tinchlik va osoyishtalikning mustahkam asosidir. 1.2. Tarbiya jarayonida bag’rikenglik tamoyillaridan foydalanish yo’llari. II . BOB. BARKAMOL SHAXS TARBIYASIDA BAG’RIKENGLIK TAMOYILLARI MAVZUSINING ELEKTRON O‘QUV MODULI ISHLANMASI 2 .1. O‘quv fani dasturining qisqacha tavsifi (Sillabus) . 2.2. Ma’ruza matni . 2.3. Nazorat topshiriqlari va mustaqil ta’lim yuzasidan ko‘rsatmalar. Keys topshiriqlari. XULOSA FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 4

Men Abdulla Avloniyning: «Tarbiya biz uchun yo hayot – yo mamot , yo najot – yo halokat, yo saodat – yo falokat masalasidir»,- degan fikrini ko’p mushohada qilaman. Buyuk ma`rifatparvarning bu so’zlari asrimiz boshida millatimiz uchun qanchalar muhim va dolzarb bo’lsa, hozirgi kunda biz uchun ham shunchalik, balki undan ham ko’ra muhim va dolzarbdir. Islom Karimov KIRISH Bugungi kunda pedagogik kadrlarning kasbiy bilim va kompetentligiga davr nuqtayi nazaridan yangi talablar qo’yilmoqda. Shiddat bilan rivojlanayotgan fan, ta’lim va texnologiyalar davrida biz pedagoglar ham shu davr nafasi bilan yashamog’imiz lozim. Barcha oliy o’quv yurti muassasalari professor-o’qituvchilari kabi men ham malaka oshirishga kelishda quyidagi maqsadlarni qo’yib keldim: 1. Globallashuv jarayonida pedagogika sohasiga yangiliklar bilish, o’rganish. 2. Davlat ta’lim standartlari, namunaviy o’quv dasturlar va ishchi o’quv dasturlari orasidagi mutanosibliklar vq ularning takomillashtirish yo’llarini o’rganish. 3. O’qituvchining axborot maydoni, portfoliyosi tuzish bo’yicha ko’nikma va malakalarini egallash. 4. Talabalarning mustaqil ta’lim ishlarini tashkil etish va boshqarishga innovatsion yondoshuvlarni o’rganish. 5. Professor-o’qituvchining vaqt byudjeti masalalari, uning ijtimoiy himoyasi, kasbiy presstiji va obro’si haqidagi ma’lumotlarni boyitish . 6. Darsliklarga qo’yiladigan so’nggi talablar va ularni nashr ettirish masalalarini takomillashtirish. 5

7. Ta’lim jarayonini texnologiyalashtirish maummo va echimlari bo’yicha yangiliklarni o’zlashtirish. 8. Ingliz tilini o’qitishda yangi innovatsion texnologiyalarini egallash. Shu ehtiyojlardan kelib chiqqan holda, malakaviy ishimizning mavzusini “ Barkamol shaxs tarbiyasida bag’rikenglik tamoyillaridan foydalanish yo’llari ” deb tanladik. Mavzuning dolzarbligi. O’zbekiston Vazirlar Mahkamasi va shaxsan hurmatli Prezidentimiz I. A. Karimov Oliy ta`limni takomillashtirish, rivojlantirish va tub maqsadlarini aniq lab berish masalalariga jiddiy e`tibor berib kelmoqdalar. Kadrlar tayyorlash milliy dasturi Islom Karimov tomonidan ijtimoiy ongga kiritildi. Kadrlar tayyorlash milliy modeli bu – shaxs, davlat va jamiyat, uzluksiz ta`lim, fan, ishlab chi-qarishning uzviy birligi va hamkorligi, ularning o’zaro bir- biriga aloqasini aks ettiradi.O’zbekiston Oliy ta`lim vazirligi va oliy ta`lim muassasalari rahbariyatlari o’z navbatlarida dunyoning eng rivojlangan mamlakatlarida, jumladan AQSH, Buyuk Britaniya, Germaniya va boshqa davlatlarda qo’llanilayotgan zamonaviy o’qitish metodlari va texnologiyalaridan andoza olib, Oliy ta`lim islohatlarini izchillik bilan bosqichma-bosqich amalga oshirib kelmoqdalar. Davlat ta`lim standartlarining va o’quv rejalarining yangi avlodi yaratilmoqda. Ta`limni fundamentlashtirish maqsadida o’quv rejalari qayta ko’rib chiqildi, yuqori texnika-texnologiyalarni qamrab olgan fan dasturlari yaratildi, ko’p yo’nalishlar va fanlar bo’yicha o’quv adabiyotlarining zamon talablariga, etuk raqobatbardosh mutaxassislar tayyorlash maqsadlariga qaratilgan yangi avlodlari chop etildi. O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta`lim Vazirligining 2003-yil 28-may «Ta`lim sifatini oshirishga qaratilgan 100 innovatsiyalar to’g’risidagi hay`at qaroriga ko’ra, 2003/2004 – o’quv yili «Ta`lim sifatini oshirish yili», deb belgilandi. Oliy ta`lim islohatining xozirgi sifat bosqichida professor-o’qituvchilar oldida yangi muhim vazifa qo’yildi. O’zbekiston Oliy va o’rta maxsus ta`lim Vazirligining 2003-yil 28-may 5/1 sonli Buyrug’iga muvofiq fanlar bo’yicha 6

muammoli ma`ruzalar matnini ishlab chiqish va ularni 2003/2004 o’quv yilidan boshlab izchillik bilan o’quv jarayoniga tadbiq etish belgilandi. Tadqiqotning maqsadi. Barkamol shaxs tarbiyasida bag’rikenglik tamoyillaridan foydalanish yo’llarini ishlab chiqish. Tadqiqot ob’ekti. Barkamol shaxs tarbiyasida bag’rikenglik tamoyillaridan foydalanish yo’llarini ochib berish jarayoni Tadqiqot predmeti. Barkamol shaxs tarbiyasida bag’rikenglik tamoyillaridan foydalanish yo’llarining mazmuni, shakli va metodlari . Tadqiqot vazifalari. 1.Barkamol shaxs tarbiyasida bag’rikenglik tamoyillaridan foydalanish yo’llarini pedagogik muammo sifatida tadqiq etish. 2. Barkamol shaxs tarbiyasida bag’rikenglik tamoyillaridan foydalanish yo’llarining ustuvor yo’nalishlarini yoritish . 3. Umumiy pedagogika nazariyasi va amaliyoti fanidan (mavzuga oid) o’quv modulini yaratish. O’qitish tizimini takomillashtirish vazifasi ilgari, mustabid Sovetlar davrida ham qo’yilar edi, ammo u juda sustkashlik va e`tiborsizlik bilan bajarilar edi. Mustaqilligimizni qo’limizga kiritgan yildan avvalgi 20-30 yillik davr «turg’unlik yillari», degan nomni bejiz olmagan edi, albatta. O’z-o’zidan ikkita savol kelib chiqadi: nima uchun xozirgi paytda o’qitish va kadrlar tayyorlash tizimlarini jadal rivojlantirish zarurati oshdi; ilgari hal etish mumkin bo’lmagan masalani endilikda muvaffaqiyatli echishga qanday muayyan omillar kafolat beradi. Birinchi savolga javob shundaki, texnika-texnologiya va fan ilgari vaqtga nisbatan qiyoslab bo’lmaydigan darajada tez rivojlanib bormoqda. Bunday rivojlanish samaralarini axborot texnologiyalarining mislsiz rivojlanganligida, sanoat va qishloq xo’jaligi ishlab chiqarish jarayonlarining avtomatlashtirilganligida ko’rish mumkin. Bunday sharoitlarda eski, qoloq texnologiyalarga, g’ayri-tabiiy va kamsitishlik g’oyalariga asoslanib tuzilgan o’quv adabiyotlari yaroqsiz bo’lib qoldi 7