KOMPYUTER GRAFIKASI, UNING TURLARI VA YO’NALISHLARI

Загружено в:

12.08.2023

Скачано:

0

Размер:

721.3291015625 KB

Скачать

KOMPYUTER GRAFIKASI, UNING TURLARI VA YO’NALISHLARI
REJA:
1.Grafik dasturlari va turlar, imkoniyatlari.
2. Grafik muharrirlarining asosiy vazifalari.
3. Kompyuter grafikasi va uning ahamiyati.

1.Grafika Dasturlari: Turlari va imkoniyatlari
Grafika dasturlari dizaynerlar, fotosuratchilar, quruvchilar va boshqalar.
Funktsiyalari soniga qarab qaysi orasida kasb-hunar, turli ishlatiladi, ular
Windows to'plami ichida bo'yoq kabi juda katta hajmini (grafik paketlar) va
oddiy bo'lishi mumkin.
Jami vektor grafika, shu jumladan, bunday dasturiy uch turi bor bitmap
rasmlari, shuningdek, 3D-tasvirlarni yaratish uchun vositalar. Raster grafik
dasturlar yorqinligi va rangi ularning har biri so'rab, nuqta ustida rasm
chizish. A vektor bir butun chiziq, shakl, yoki bir kamon yaratish. Filtrlar, va
boshqalar, bu chetiga uchun tasvir qayta ishlash bir qancha ta'minlash,
aralashtirish, bir a'zosi asoslangan modellarini yaratish, rasm va qatlamlar
o'zgartirish uzatmoqchi yoki siq - Bundan tashqari, ular naqshinkor
manipulyatsiyasi juda ko'p beradi.
Vektor grafika dasturlar (Corel Draw, Adobe Illustrator kabi), asosan,
tuzumining, grafik dizayn, kitoblar, jurnallar ishlab chiqarish va reklama
materiallarini barcha turdagi uchun ishlatiladi. Ularning yordami bilan,
ko'pincha timsollarning va ramzlari ila uzoqlashar. pullik
versiyada shu
jumladan variantlari, bir katta raqami bor rang aralashtirish va o'z
qo'llaringiz eng isrof shakl yaratish. uchun Ba'zi dasturlar grafik dizayn
rasmlar bir qator, muharriri chizilgan, yoki alohida-alohida yuklab
birlashtirib animatsiya yaratishingiz mumkin.
tasvirlar qayta ishlash, so'nggi to'laligicha uchun mos Raster Shu dastur. Ular
matn va boshqalar qo'shing rötuşlamaya va loyqalik, loyqa, rang hisobot,
almashtirish yorqinligini yoki ravshanlik, kvadrat tanlash qo'llaniladi. Eng
mashhur foydalanuvchilar Photoshop, raqamli fotosurat optimal yo'l qo'yish
mumkin so'nggi versiyasini bor. Yaxshi variant Brauzer bevosita tasvir
o'zgartirish imkonini beradi bepul tarmoq foto muharriri Onservis
hisoblanadi.
Uyingizni yoki kvartirani jihozlash uchun, siz kimning xizmatlari juda etarli
qadrlanadi, professional dizaynerlar, taklif mumkin. Va siz mustaqil ravishda
sizning turmush oraliq rejalashtirishingiz mumkin, bor 3D-dasturiy ta'minot,
tanlash, suv quvuri o'rnatish, taxta, unda mebel joylashtirish, o'ng nisbatlarda
bir uy chizish fon rasmi rangini va xossa ko'tarib imkonini beradi foto
muharriri, pardalar, boshqalar nima yordam beradi ba'zi dasturlar, kasbhunar

ta'lim jalb yo'q, deb. Bu, cheksiz rejasi 3D, VisiCon, 3D Bosh sahifa,
Ultimate Bosh sahifa Dream »Boshqalar Cyber Motion 3D dizayner kabi
yoki Xilinx PlanAhead o'z ichiga arxitektura va dizayn bilim talab qiladi.
2. GRAFIK MUHARRIRLARINING ASOSIY VAZIFALARI.
Grafik muharrirlarining asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:

1.Rasm yarating. Tahririyatdagi rasm qo'l bilan yoki maxsus vositalar yordamida
(pochta markalari, egri va boshqalar) yaratilishi mumkin.
2. Tayyorlangan tasvirni aylantirish. Rasmlar va rasmlarni ko'chirish,
aylantirish va kattalashtirish mumkin. Bundan tashqari, bunday dasturlar
tasvirning alohida qismlari bilan ishlash qobiliyatini ta'minlaydi. Masalan,
rasmning bir qismini o'chirish kabi funksiya odatda mavjud. Rasmlar ham
to'la yoki qisman nusxa ko'chirilishi, hatto yopishtirilgan va bo'yalgan bo'lishi
mumkin.
Raster grafik muharriri, avvalo, tugallangan rasmlarni qayta ishlashga
mo'ljallangan asbobdir. Ushbu dastur tovush va yarim tonnalarning eng aniq
uzatilishini ta'minlaydi. Piksel deb ataladigan bir qator nuqta bitmap tasvirini
mavjud. Raster rasmlarni juda aniq. Sifat piksel soniga, shuningdek, rangni
uzatish qobiliyatiga bog'liq. Tasvirning turli soyalaridagi ko'p ochkolarni
aniqroq aniqlaydi. Raster grafik muharrirlari bir oz kamchiliklarga ega.
Suratlarning sifatini yo'qotmasdan ishlatish bilan bepul o'lchash mumkin.
Ko'pincha, bitmap tasvir jpeg formatida saqlanadi . Biroq, ko'pchilik
muharrirlar bmp, gif, tif va hokazo kabi keng tarqalgan formatlarni
qo'llabquvvatlaydi.
Shunday qilib, grafik muharriri - bu nima? Bu juda qulay dastur,
rassomlar, fotojurnalistlar, muhandislar, arxitektorlar va boshqalarning ishida
ajralmas vositadir. Bugungi kunda oddiy muharrirlar juda murakkab,
professionallar uchun mo'ljallangan va oddiy odamlar tomonidan
ishlatiladigan oddiy. Ularning barchasi deyarli har bir uy kompyuterida
mavjud bo'lgan bitta oynali bitmap muharriri bilan bog'lanishi mumkin.
Ushbu dasturning katta qismi chizilgan maydoni. Bo'yoqdagi vositalar
to'plami chap tomonda. Dastur sizga erkin tarzda rasm chizish, ranglarni
o'zgartirish, ranglarini o'zgartirishi, keraksiz tafsilotlarni yo'q qilish,
shuningdek, ushbu harakatlarning oldini olish uchun bir marta bosish
imkonini beradi. Grafika muharriri turli xil vaziyatlarda foydali bo'lishi
mumkin bo'lgan narsadir. Hatto eng sodda foydalanishni o'rganish, albatta,
bunga loyiqdir. Ushbu dastur yordamida siz betakror rasmni haqiqiy san'at
asariga aylantirasiz, karikatura yaratishingiz yoki qiziqarli suratni
chizishingiz va do'stlaringizga yuborishingiz mumkin.
3. Kompyuter grafikasi va uning ahamiyati.

Kompyuter grafikasi tushunchasi hozirda keng qamrovli sohalarni o’z
ichida mujassamlashtirib, bunda oddiy grafik chizishdan to real borliqdagi
turli tasvirlarni hosil qilish, ularga zeb berish, dastur vositasi yordamida hatto
tasvirga oid yangi loyihalarni yaratish ko’zda tutiladi. Kompyuter grafikasi
keng tarqalib borayotgan dastur ta'minotidir,ya'ni kompyuter grafikasi
mavjud va yangi yaratilayotgan dasturlarga tayanadi. Zamonaviy kompyuter
texnolgiyasida kompyuter grafikasi bilan ishlash eng ommobop
yo’nalishlardan biri bo’lib bormoqda. Hozirda bu yo’nalish bilan hatto
professional rassom va dzaynerlar ham shug’ullanmoqda.
Ma'lumki inson axborotni eshitish va sezish a'zolariga nisbatan ko’rish
a'zolari orqali oladi.
Ko’rgazmali axborotning o’zlashtirilishi oson bo`ladi.. Inson tabiatining ana
shu xususiyati grafik operatsion tizimlarda ishlatiladi. Ularda axborot grafik
ob'ektlar: znachoklar (belgilar), oynalar va rasmlar ko’rinishida tasvirlanadi.
Operatsion tizimning barcha grafik ob'ektlari, shuningdek, boshqa barcha
tasvirlar qandaydir yo’l bilan kompyuterda xosil qilinishi yoki unga kiritilishi
kerak. Grafik tasvirlarni kompyuterga kiritish uchun maxsus tashqi (atrof)
qurilmalari ishlatiladi. Eng ko’p tarkalgan qurilma — bu skanerdir.
Sunggi paytda raqamli fotokameralarning ham qo’llanish ko’lami kengayib
bormoqda. Ularning oddiy fotoapparatlardan farqi shundaki, tasvir kimyoviy
yo’l bilan fotoplyonkaga tushirilmaydi, balki fotokamera xotirasining
mikrosxemalariga yozib qo’yiladi. U erdan axborotni kabel orqali
kompyuterga uzatish mumkin. Ayrim raqamli fotoapparatlar ma'lumotlarni
fayl sifatida egiluvchan diskka yozib qo’yish imkoniyatiga ham ega.
Diskdagi axborotni esa kompyuterga o’tkazish unchalik qiyin emasligini siz
yaxshi bilasiz. Kompyuterga tasvirni kiritish uchun uni albatta skanerlash,
rasmga olish yoki uni ushlab olish shart emas. Tasvirni kompyuterning o’zida
xam xosil qilish mumkin. Buning uchun grafik muxarrirlar deb ataluvchi
maxsus dasturlar sinfi ishlab chiqilgan. Axborotni grafik shaklda ishlab
chiqish, taqdim etish, ularga ishlov berish, shuningdek, grafik ob'ektlar va
fayllarda bo`lgan nografik ob'ektlar o`rtasida bog’lanish urnatishni
informatikada
kompyuter grafikasi deb atash qabul qilingan.
Maxsus kompyuter dasturlari xuddi bir varak oq qog’ozga qalam yoki ruchka
bilan xar xil rasmlarni solish singari kompyuter ekranida sichkoncha
yordamida rasm chizish, ya'ni tasvir tuzish, tuzatish va ularni harakatlantirish

imkonini yaratdi. Bu dasturlar rasm solish programmalari yoki grafik
redaktorlar hisoblanib, ular yordamida rasmning elementlari boshqarib
boriladi. Kompyuter grafikasining juda tez rivojlanib borishi va uning
texnikaviy va dasturiy vositalarining yangilanib turilishi kursni h amisha
takomillashtirishga, bu sohadagi yangi yo’nalishlarni tinmay o’ rganib
borishni takozo etadi.
Hech qaysi zamonaviy mulptimedia dasturi komppyuter grafikasisiz
bo’lmaydi. Ommaviy foydalanish uchun dasturlar yaratuvchi dasturchi
mutaxassislarning 90% gacha ish vaqti grafika bilan ishlashga ketadi.
Redaksiya va nashriyotda asosiy me'nat sarfini grafik dasturlar bilan badiiy
va bezash ishlari tashkil etadi. Grafik dasturlarning keng foydalanishga
ehiyoj Internetning rivojlanishi, eng avvalo millionlab alohida "sahifa"larni
yagona to’rga birlashtiruvchi WWW xizmati bilan bog’liq ravishda sezilarli
darajada oshdi. Kompyuter grafikasi nafaqat ilmiy xodimlar, balki rassomlar ,
turli soha
loyihachilari, reklama bilan shug’ullanadigan mutaxxasislar, Internet
sahifalarini yaratish, o’qitish jarayoni uchun va boshqa soxalarda muxim rol
o’ynamoqda. Uning ayniqsa, matbaa sohasida qo’llanilishi keyingi paytlarda
rang - barang suratli adabiyotlar, o’quv qo’llanmalari, badiiy asarlarning
paydo bo’lishiga yuksak bezak texnikasidan foydalanishni taqazo qilmoqda.
Diqqatni o’ziga jalb qiluvchi videoroliklar, internet sahifalarini yaratishni
kompyuter grafikasiz tasavvur qilish qiyin bo’lib qoldi.
Kompyuter grafikasi jahonda yangi fundamental fan hisoblanib, iqtisodiyot
sohasida kadrlar tayyorlab berishda o’ziga xos mustaqil ahamiyatga egadir
Kompyuter grafikasi uch turga bo'linadi:
- rastrli grafika
- vektorli grafika
- fraktal grafika.

Ular bir-biri bilan monitor ekranida tasvirlanishi va qog’ozda bosib chiqilishi
bilan farqlanadi. Dastlabki rastrli va vektorli grafikasi orasidagi farqi grafik
tasvirni yaratish texnologiyasi, aks ettirish uslubi, tahrirlash va sahilashda
bilinadi. Qisqacha qilib bu farqni shunday tushuntirish mumkin: nuqtali
grafikada tasvirning minimal elementi nuqta hisoblanadi, vektorli grafikada
esa - egri chiziqdir.. Rastrli qurilmalarda tasvirlarni tashkil etuvchi nuqtalar
majmuasidan vujudga keladi. Bu nuqtalar piksellar (pixels) deb ataladi. Rastr
- bu ekranning butun maydonini qoplovchi piksellar matritsasidir. Demak,
rastrli grafikaning asosiy elementi nuqtadan iborat. Nuqtali rasm
koordinatalar va rangga ega bo’lgan nuqtalar to’plamidan iborat. Grafik
muharrir bu rasmni nuqtalarni ketma-ket chizgan holda tasvirlaydi. Oddiy
holda nuqtali tasvirdan iborat bo’lgan fayl - rasmni birin-ketin hosil qiluvchi
nuqtalar ketma-ketligi va ularning ranglarini o’z ichiga oladi. Minglab
yillardan beri yaratib kelinayotgan rangtasvir asarlarini nuqtali grafikaning
ilk
ko’rinishi deyish mumkin. Atrofimizdagi olamda biz faqiat nuqtali tasvirlarni
ko’ra olamiz. Fotosurat, rasm, izlar, tasvirlar ko’zimizda nuqtali xarakterda
aks etadi. Vektorli grafikaning asosiy elementi - chiziqdir. Vektorli tasvirlar
deb - tuzilishi jihatidan murakkabroq va har xil ko’rinishga ega bo’lgan
geometrik ob'ektlar to’plamiga aytiladi. Bunday ob'ektlarga misol tariqasida
to’g’ri to’rtburchaklar, aylanalar, ellipslar, ko’p burchaklar, kesmalar va

chiziqlarni keltirish mumkin. Vektorli grafikanining xarakterli xususiyat -
laridan biri undagi har bir ob'ekt uchun ularning tashqi ko’rinishlarini
o‘zgartirish imkonini beradigan boshqarish parametrlari mavjud. Nuqtali
tasvirlardan farqli ravishda vektorli tasvirlar ixtiyoriy ichki strukturaga ega
bo’lishi mumkin. Vektorli tasvirlarni nuqtali tasvirlarga aylantirish
foydalanuvchi ishtirokisiz, amaliy dastur tomonidan amalga oshiriladi. Lekin
nuqtali tasvirlarni vektorli tasvirga aylantirish foydalanuvchidan katta
mahorat talab qiladi. Vektorli grafika asosida giometrik figuralarning
xossalari haqidagi matematik tasavvur yotadi. Vektorli grafikaning
matematik asoslari bu nuqta, to’g’ri chiziq, kesma, ikkinchi va uchunchi
tartibli egri chiziqlardir. Nuqta tekislikda ikkita son bilan (x,y) aniqlanadi.
To’g’ri chiziq esa ikkita parametrga ega bo’lgan y=ax+b tenglama orqali
aniqlanadi. Agar bu to’g’ri chiziq x o’qida ikkita x1 va x2 koordinatalari
bilan chegaralansa u kesmani ani?laydi. Ikkinchi tartibli egri chiziqqa
parabola, giperbola, ellips va aylanani misol qilish mumkin. Bu ikkinchi
tartibli egri chiziq tenglamasi umumiy holda quyidagicha:
x2+a1y2+a2xy+a3x+a4y+a5=0.
Kompyuterda vektorli tasvirlar bilan ishlash nuqtali tasvirlar bilan ishlashga
qaraganda ancha oson. Hozirda vektorli tasvirlar yaratuvchi amaliy dasturlar
mashina grafikasining asosini tashkil qiladi. Fraktal grafika - bu tasvirni
chizish yoki jihozlash emas, balki uni matematik hisoblashlarga asoslangan
dasturlar asosida qurishdir, ya'ni bunda tasvirlar formulalar yordamida
ko'riladi.. Fraktal grafikada esa tasvirlarni matematik hisoblashlar yordamida
avtomatik o’zgartirib ko’paytirish yo’li chiroyli manzaralar hosil qilinadi.
Fraktal kompozisiya yaratish chizish yoki shakl berish emas, balki
dasturlashga asoslanadi. Teleko’rsatuvlar va reklamalarni badiiy bezashda
ishlatiladi. Fraktal grafika odatda o’yin dasturlarini yaratishda ko’proq
qo'llaniladi. Fraktal grafika matematik hisoblashlar asosida tasvirlarni
avtomatik yaratish uchun qo'llaniladi. Shuning uchun ham uning asosi
sifatida rasm, shakl, tasvir hosil qilishning dasturlash usuli tanlangan.
Bu grafika, odatda, turli jarayonlarni modellashtirish, tahlil qilish, turli
qiziqtiruvchi dasturlar yaratishda keng qo'llaniladi. Kompyuter grafikasining
quyidagi turkumlarini ajratib ko'rsatish mumkin:
• tijoratga oid
• namoyishlarga oid;
• injenerlikka oid;

• ilmiy;
• ko'rgazmaviy;
• animatsion;
Tijoratga oid grafika elektron jadvallarda yoki berilganlar bazasidagi
axborotlarni aks ettirish uchun xizmat qiladi. Bu axbo-rotlar ShEHM monitor
ekranida grafik, gistogramma, diagramma va xohlagan boshqa ko'rinishlarda
aks ettirilishi mumkin. Bunda grafiklar matn izohlari va mu'him joylarda
shartli belgili izohlar bilan ta'minlanadi.
Tiiorat grafikasiga tegishli bo'lgan amaliy dasturlar paketi tasvirni ekranda
tezda va qulay ifodalashga qaratilgan, chunki tijoratchiningsiy maqsadi
axborotlarni qayta ishlash jarayonidagi o'zgarishlarni tezda muhokama qilib,
tegishli qarorlar qabul qilishdan iboratdir. Tasavvurni yanada oshirish uchun
ushbu paketlarda tasvirni turli xildagi grafika shaklida tasvirlash imkoniyati
kiritilgan. Bu esa, o'z navbatida, barcha turdagi tasvirlarni ekranda birgalikda
ko'rib, tahlil qilish imkoniyatini oshiradi. Bu paketlarning eng ahamiyatli
tomoni shundaki, ular tasvirlarni turli xil shaklda berishdan tashqari aks
ettirilgan grafikalarni tahlil qilish imkoniyatini ham beradi. Shu sababli bu
paketlarga turli xil matematik tahlil usullari, jumladan statistik tahlil,
ehtimollar nazariyasi, iqtisodiy jarayonlar bashorati kabi usullar kiritilganki ,
ular berilgan axborot to'plamini tahlil qilish imkonini beradi. Namoyish qilish
grafikasi - matn, sxema, eskiz kabi hujjatlarning mashinaviy tasvirini hosil
qilib uni namoyish etishga tayyorlash uchun xizmat qiladi. Bu yerda eng
asosiy vazifa - yuqori sifatli va chiroyli ko'rinishdagi tasvirlar hosil qilishdan
iborat. Bu turdagi grafikaning eng afzal tomoni shundaki, undagi tasvirlar
to'plami va ko'rinishini tezda o'zgartirish mumkin. Injenerlik grafikasi -
bunday grafika chizmachilik, loyihalash va konstruktorlik ishlarini
avtomatlashtirishda keng qo'llaniladi. Injenerlik grafikasi analiz, sintez,
modellashtirish, chizmachilik, boshqarish va shu kabi loyihalash ishlarini
avtomatlashtirishning hamma bosqichlarini o'z ichiga oladi. Ilmiy grafika -
ilmiy izlanishlar uchun xizmat qiladi va geografik, fizik,biologikva boshqa
jarayonlarni tadqiq qilishda qo'llaniladi. Ilmiy grafikaning eng asosiy
maqsadi ilmiy izlanishlarda hosil bo'ladigan axborotlarni vizuallashtirish -
ko'zga ko'rinarli shaklda ifodalashdir. Ayniqsa bu yo'nalish atom energiyasi
manbalarini tadqiq qilishda, kosmonavtika, samolyotsozlikda, geografiya va
okeanologiyada -xullas qamrovi katta bo'lgan, tez kechadigan jarayonlarni
o'rganishda keng qo'llaniladi. Shuningdek, ilmiy izlanishlar natijalarini

kerakli
shaklda diagrammalar, xaritalar, jadvallar va turli matematik formulalar
shaklida tasvirlashda ishlatilishi mumkin. Ko’rgazmaviy grafika - namoyish
va tijorat grafikalarining rivoji bo’lib, shu ikkala grafika imkoniyatlarining
yig’indisini tashkil etadi. Animatsion grafikada – rang bilan ishlashdagi
muvofaqiyatlarni, muhandislik grafikasidagiuch o’lchovli obyektlarni
modellashtirishdagi yutuqlar bilan qo’shib uyg’unlashtirilgan.
Кompyuter grafikasida rang tushunchasi. Rang modellari. Кompyuter
grafikasida rang juda muxim – ko’zatuv taassurotni kuchaytirish va tasvirni
axborotga boyitish rolini o’ynaydi. Biz ko’rayotgan yoritilgan buyumdan
qaytgan yoruq’lik ko’z qorachiq’i orqali ko’zimizga o’tadi va ko’z ichidagi
asab xujayralarini qo’zq’atadi. Bu hujayralar asab tolalari orqali miya bilan
boq’langanligi tufayli ko’z yoruq’ligi miyaga o’tadi va ongimizda buyumni
ko’rish tuyq’usi paydo bo’ladi. Biz buyumni ko’ramiz. Atrof muhitni bunday
ko’rish qobiliyati ko’rish deb, ko’rish a’zosi esa ko’z deb ataladi. Biz sezgi
organlarimiz orqali atrof muhit haqida juda ko’p ma’lumot olamiz. Bu
ma’lumotlarning90% ni ko’rish orqali qabul qilamiz. Yoruq’lik oqimi bu
ma’lumotlarni eltuvchi hisoblanadi. Bizning ko’zimiz miya bilan
organizmning asab sistemasi orqali boq’langan. Agar ko’zning to’zilishini
fotoapparat, kinoga olish apparati va televizion kamera kabi hozirgi zamon
optikaviy
apparatlarining to’zilishi bilan taqqoslasak ular orasida o’xshashlik borliqini
sezishimiz mumkin. Biror bir ranglar aralashmasidan olish mumkin
bo’lmagan ranglar asosiy ranglar deyiladi. Qizil, yashil va ko’k ranglar–
asosiy ranglar hisoblanadi. Ularni bir hil aralashtirsak oq hosil bo’ladi.
Rang modellari.
RGB modelining nomi Red - qizil, Green – yashil va Blue – ko’k birlamchi
ranglarning bosh xarflaridan olingan bo’lib, ushbu ranglarning turli
proporsiyalarda aralashtirish natijasida ko’rinuvchi spektrning turli hil boshqa
ranglarini olish mumkin. Birlamchi ranglarning aralashmasidan ikkilamchi
moviy (cyan), pushti (magenta) va sariq (yellow) ranglar xosil bo’ladi.
Ranglar moviy (Cyan), pushti (Magenta) va sariq (Yellow) ranglar
aralashmasidan paydo bo’ladi. Ularning to’liq aralashmasidan qora (blacK)
rang xosil bo’ladi. Modelining tashkil etuvchilari 0 dan100 gacha qiymat
qabul qilishlari mumkin. HSB(HSV) modeli. Model nomi o’nga asos bo’lgan
uch komponentning bosh xarflaridan olingan: Hue - rang toni; Saturation -

to’yinganlik; Brightness - yorqinlik. Model odam ko’zining rangni xis
qilish qobiliyatiga asoslangan. Rang toni 0 dan 360 gradusgacha
diapszondagi burchak kattaligi bilan tavsiflanadi. To’yinganlik (yoki
xromatiklik) rangning tozalik darajasidir. U kul rangning boshqa rangga
nisbati bilan aniqlanadi (0% – kul rang, 100% – to’la to’yingan rang).
Rangning yorqinligi 0 dan 100 gacha o’zgarishi mumkin.
Кompyuter grafikasi va animasiyasi tushunchasi.
Кompyuter grafikasi o’zoq yillar davomida vujudga kelib, 1960 yillarda ham
to’laqonli grafik tizimlar mavjud bo’lgan. Hozirgi kunda kompyuter grafikasi
(КG) va kompyuter animasiyasi (КA) atamalaridan foydalaniladi. Кopyuter
grafikasi tushunchasi statik tasvirlar bilan ishlashning barcha ko’rinishlari o’z
ichiga olsa kompyuter animasiyasi dinamik o’zgaruvchi tasvirlar bilan
ishlaydi.
Кompyuter grafikasi – EHM boshqaruvida grafik ob’ektlarni kiritish,
chiqarish, tasvirlash, o’zgartirish va tahrirlashdir. Кompyuter animasiyasi –
ekranda tasvirlarni “jonlantirish”, kompyuterda dinamik tasvirlar
sintezidir. Кompyuter grafikasi – informatikaning mahsus qismi bo’lib,
dasturiy-apparat hisoblash komplekslari yordamida tasvirlarni yaratish va
qayta ishlash usullari va vositalarini o’rganadi. Virtual fazoda xajmli
ob’ektlarni yaratish usullarini o’rganuvchi soha uch o’lchovli (3D) grafika
deb
nomlanadi. Odatda unda tasvir yaratishning vektorli va rastrli usullaridan
foydalaniladi. Кompyuter grafikasi turlari. To’zilishiga ko’ra tasvirlar rastrli
yoki vektorli bo’lishi mumkin. Masalan tasvir xosil qilishda skaner uni
ko’pgina mayda elementlar (piksellar)ga bo’lib chiqadi va ulardan rastrli
surat xosil qiladi. Piksel – bu rastrli tasvirning eng kichik elementi bo’lib,
uning rangi kompyuter xotirasiga bitlarning ma’lum bir miqdori vositasida
kiritiladi. Masalan 800x600 suratda bu sonlar gorizontal bo’yicha (800) va
vertikal bo’yicha (600) piksellar sonini belgilaydi. Piksellar soni qanchalik
ko’p bo’lsa tasvirning ekrandagi va qoq’ozda chop etilgandagi sifati
(razreshenie) yuqori bo’ladi. Vektorli grafikada tasvirlar matematik egri
chiziqlarni rangi va bo’yalish rangini ko’rsatish orqali xosil qilinadi. Masalan
oq fondagi qizil ellips bor yo’q’i ikki formula – to’q’ri to’rtburchak va
ellipsning ranglari, o’lchamlari va joylashuvini aniqlovchi formulalari orqali
tasvirlanadi. Demak, bunday tasvirlash kompyuter xotirasida rastrli rasmdan

ko’ra kamroq joy egallaydi. Vektorli tasvirlarning yana bir afzalligi –
ularning sifatini yo’qotmagan xolda kattalashtirish yoki kichiklashtirish
imkoniyatidir. Ob’ektlarni masshtablash matematik formulalardagi mos
koeffisientlarni kattalashtirish yoki kichiklashtirish orqali amalga oshiriladi.
Shunday qilib rastrli yoki vektorli formatni tanlash tasvir bilan ishlash
maqsad va vazifalaridan kelib chiqqan xolda amalga oshiriladi. Rangni
o’zatishning fotografik aniqligi talab etilgshanida rastrli formatdan
foydalanish lozim. Logotip, sxemalar va chizmalarni tasvirlashda vektorli
formatdan foydalanish maqsadga muvofiq. Shuni ta’kidlash lozimki, rastrli
va vektorli tasvirlashda (matn ham) grafika ekranga yoki chop etish
qurilmasiga nuqtalar jamlanmasi
sifatida o’zatiladi. Кompyuter grafikasi bilan ishlovchi dastur sinflari.
Xozirgi ko’nga kelib kompyuter grafikasi va animasiyasi vositalari kirib
bormagan soxani topish qiyin.
Кompyuter grafikasi va animasiyasi vositalarini qo’llanish soxasiga ko’ra
quyidagi guruxlarga ajratish mumkin:

· poligrafiya ishlari uchun mo’’ljallangan kompyuter grafikasi dasturlari;
· ikki o’lchamli rang tasvir kompyuter grafikasi;
· taqdimot ishlari uchun mo’’ljallangan dasturlar;
· ikki o’lchamli animasiya dasturlari;
· uch o’lchamli animasiya dasturlari;
· ikki o’lchamli animasiya dasturlari;
· ikki o’lchamli va uch o’lchamli animasiya dasturlari;
· videotasvirlarni qayta ishlovchi komplekslar;
· ilmiy vizuallashtirish ishlarini bajaruvchi dasturlar.
Кompyuter grafikasi va animasiyasi dasturlari rassom va dizaynerlar,
poligrafchi va kinematografchilar, kompyuter o’yinlari va o’qitish dasturlari
yaratuvchilari, klipmeyker va olimlar, shuningdek o’z faoliyatida turli
formatdagi tasvirlardan foydalanuvchi barcha mutaxassislarda
ham katta qiziqish uyg’otadi. Poligrafiya ishlari va rasm chizish uchun
mo’ljallangan kompyuter grafikasi dasturlari matnni turli ko’rinishdagi
illyustrasiyalar bilan to’ldirish, saxifalar dizaynini yaratish, hamda yuqori
sifatli poligrafiya maxsulotlarini chop ettirish imkoniga egadirlar. Bunday
dasturlarga misol qilib, tasvirlarni qayta ishlash imkonini beruvchi Adobe
Photoshop rastrli paketini keltirish mumkin. Bu va shunga o’xshash paketlar
rastrli tasvirlarni taxrirlash va montaj qilish uchun zarur bo’lgan
vositalardan: skanerlangan tasvirlar rangini korreksiyalash, fotosuratlarni
«tekislash», maxsus effektlar va maskalardan foydalanish imkonini beradi.
Paketning so’nggi versiyalari tasvirlarning ko’p qatlamli to’zilmasini qo’llash
vektorli konturlarni yaratish va taxrirlash imkoniyatlariga ham ega. Paket
tarkibiga turli maskalar, ko’p sonli filtrlardan tashqri rang bilan ishlash va
maxsus effektlarni yaratishga mo’’ljallangan vositalar majmui kiritilgan.
Rastrli paketlardan tashqri poligrafiya ishlari uchun mo’ljallangan vektorli
kompyuter grafikasi dasturlari ham mavjud. Bulardan Windows tizimi uchun
mo’ljallangan Adobe Illustrator va Corel Draw dasturlari haqida aytib o’tish
lozim. Illstrator illyustrasiyalar yaratish, sahifalarning umumiy dizaynini
ishlab chiqish hamda tayyor tasvirni yuqori sifatda chop etishga
mo’ljallangan. Paket ihtiyoriy shakldagi simvollar va figuralarni yaratib ,
so’ng ularni masshtablash, aylantirish(o’z uqi atrofida) va deformasiyalash
imkoniyatlaridan tashqari matn va ko’p varaqli xujjatlarni qayta ishlash
vositalariga ega. Corel Draw vektorli paketi rasm chizishdan tashqari turli
grafiklarni tayyorlash va rastrli tasvirlarni taxrirlash ishlarini bajara oladi. Bu

dastur fayllarni boshqarish, kompyuter displeyida slayd-filmlar namoyish
etish, «qo’lda» chizish va tasvir qatlamlari bilan ishlash, uch o’lchamli
maxsus effektlarni qo’llash, matnni qayta ishlash vositalari bilan
ta’minlangan. Bulardan tashqari Windows muxitida ishlovchi Adobe
PhotoStyler, SGI va Macintosh kompyuterlari uchun mo’ljallangan Barco
Creator, Live Picture, Scitex Blaze, Linotype Da Vinci, Eclipse, Pixelfx
dasturlari ham keng tarqalgan. Barco Creator dasturi o’zining ishlash tezligi,
hamda keng funksional imkoniyatlari bilan ajralib turadi. Taqdimot ishlari
dasturlari. Makintosh va Windows muxitlarida ishlatiluvchi taqdimot
dasturlar paketidan anchadan buyon mavjud dasturlar guruxini ajratib
ko’rsatish mumkin. Bu guruxga Lotus firmasining Freelance Graphics,
Software Publishing firmasining Harvard Graphics, Microsoft
korporasiyasining Power Point dasturlari kiradi. Bu dasturlarni ishlab
chiquvchilari xar bir yangi versiyasi(rusumi)da ishlatiladigan vositalarni
ko’paytirib imkoniyatlarini kengaytiradilar.
Makintosh va Windows muxitlaridagi yangi turdagi taqdimot dasturlari
paketi multimedia vositalarini yanada to’liq ishlatishga mo’’ljallangan. Bu
dasturlar video tovushli fayllarni qulay o’rnatish (improt qilish),
diagrammalarda annimasiya vositalaridan keng foydalanish imkonini
beradi . Yangi turdagi taqdimot dasturlar katoriga Makromedia firmasining
Action hamda Gold Disk firmasining Astound dasturlar paketi (tuplami)
kiradi. Power Point dasturi MS OFFICE dasturlar to’plami tarkibiga kiradi.
Undan foydalanish oson, qulay. Dasturda o’rgatuvchi o’quv dasturi, tayyor
taqdimot namunalari, matn bilan ishlash vositalari, boshlovchilar uchun
foydali yordam tizimi mavjud . Power Point dasturida ichki multimedia
vositalari bo’lmasada, bu vositalarni OLE-2(Object Linking and Embedding)
texnologiyasi yordamida kengaytirish va to’ldirish mumkin. Astound dasturi(
paketi) yangi taqdimot dasturlari ichida eng yaxshilaridandir. U ishlatilishi
soddaligi bilan ajralib turadi. Tovushli kliplar, harakatli tasvirlar va
multimedianing boshqa elementlaridan bir vaqtning o’zida baravar (sinxron)
ishlatishga imkon beradi. Taqdimot dasturlari ichidan OS/2 va Macintosh
muxitida ishlovchi komponovka(ihchamlashtirish, birlashtirish) va dizayn
vositalariga ega Adobe Persuasion dasturini, Windows muxitida ishlovchi
kuchli rasm chizish vositalari qulay boshqaruvga ega Novell Presentations
dasturini, hamda slayd-ko’rgazmalar uchun Lifeboat Publishers firmasining
Demo-it dasturini, taqdimotlar imkoniyatlarini kengaytirish uchun

mo’ljallangan Macromedia firmasining Director dasturlarini aloxida e’tiborga
olish kerak bo’ladi. lmiy vizuallashtirish dasturlari Ilmiy vizuallashtirish
dasturlari nafaqat maxalliy rejalashtirish masalalarini hal qilishga , balki
quyosh portlashlarini vizualashtirish masalalarini hal qilishgacha
mo’ljallangan. ShК da ishlatiladigan ilmiy va muxandislik grafikasi dasturlari
ichidan Golden Software firmasining Surfer va Grapher, MapViewer
dasturlarini aloxida ko’rsatish mumkin. Bu dasturlar tekislik va grafiklar
hamda rangli kartalar(xaritalar) yaratish uchun mo’ljallangan. Ular DOS va
Windows muxitlarida ishlaydi. Rangli grafik va xaritalarni bu dasturlar
yordamida ixtiyoriy monitor yoki tashqi qurilmalarga chiqarish mumkin.
Surfer paketi z=f(x,y) ko’rinishdagi funksiyalar bilan aniqlanadigan ikki
o’lchovli berilganlarga ishlov berish va vizuallashtirishga mo’ljallangan. U
tekislikning raqamli modelini ko’radi, yordamchi amallarini bajaradi hamda
natijalarni vizuallashtiradi. Grapher dasturi y=f(x) ko’rinishdagi
funksiyalarga ishlov berish va grafiklarini yasashga mo’ljallanagan. Unda bir
rasmdagi grafiklar soni va grafiklardagi egri chiziqlar soni cheklanmagan.
Xar bir egri chiziq 32000 tagacha nuqtadan iborat bo’lishi va bir grafikda xar
hil o’lchovli, masshtabli bir nechta koordinata o’qlari bo’lishi mumkin.
MapViewer paketi kartalarni kiritish taxrirlash-masshtablarni o’zgartirish,
koordinatalarni o’zgartirish hamda kartalar bilan bog’lik raqamli
axborotga( masalan- demografik ma’lumotlarga) ishlov berish va grafik
ko’rinishda chiqarish imkonini beradi. Raqamli videotasvirlarga ishlov berish
dasturlari hamda ikki o’lchovli va uch o’lchovli grafikadan foydalangan
holda ko’pqatlamli kompozisiyalarni yaratish, murakkab(s’yomka) suratga
olish jarayoni o’rnini egallashi, kompyuter grafikasi yordamida suratga
olingan materiallarga ishlov berish, suratga olingan materiallarni kompyuter
animasiyasi bilan qo’shish, natijalarni kino va videotasmalarga chiqarish
mumkin. Windows va Macintosh muxitlarida ishlovchi videotasvirlarni
taxrirlash dasturi Adobe Premier raqamlashtirilgan videoni, statik tasvirlarni
va tovushli fayllarni montaj qilish imkonini beradi. Paketning eng oxirgi
versiyasi (rusumi) turli usullar bilan bir nechta mustaqil videoroliklarga
ishlov berish, ko’pgina filtrlardan foydalanish, maxsus effekt va shriftlarni
xosil qilish imkoniga
ega. Bu dasturning raqobatchilari sifatida ATI firmasining MediaMerge
dasturini, eng kuchli dasturlardan yuqoridagi Adobe firmasining CoSA After
Effects dasturini ko’rsatish mumkin. SGI muxitida ishlovchi Composer

dastur Alias/Waferfront firmasining maxsulotidir. Bu dastur maxsus
effektlarni yaratish, videoyozuv vositalari, kompleks saxnalarni xosil qilish
uskunalaridan foydalanish imkoniga ega .Shular yordamida yuqori sifatli
video maxsulotlarni yaratish, yozish, taxrirlash, mumkin. Bulardan tashqari
alohida kadrlarni va animsiyali kliplarni kompanovka qilish, aralashtirish
(mikshirovat), ularga maxsus effektlarni matnlarni qo’shish mumkin. Paket
(dastur) nafaqat videoyozuvning oxirgi natijasini, balki oraliq kadrlarni
(natijalarni) quyi imkoniyati kichik ekranlarda ko’zatish, ko’rish mumkin.
Composer dasturi barcha kino va videoformatlarni hamda video bilan
ishlovchi qurilmalarni qo’llash imkonini beradi. Bu dasturlardan tashqari SGI
muxitida videoga ishlov beruvchi Chiron firmasining Liberty, Integrated
Research firmasining Harmony, Parallax firmasining Matador, Avid
firmasining Media Suite Pro, Discreet Logic kompaniyasining Flint paketi,
Flame, Interno, XAOS firmasining Pandemonium dasturlari mavjud.
Modellashtirish 2 o’lchovli va 3 o’lchovli (2D va 3D). 2 o’lchovli va 3
o’lchovli modellashtirish dasturlari dizaynerlik va muxandislik ishlanmalari
uchun
qo’l keladi. Bulardan tashqari bu dasturlarni uch o’lchovli animasiya,
poligrafik, taqdimot paketlari bilan to’ldirish mumkin. Modellashtirish
dasturlari ichida WINDOWS muxitida ishlatiluvchi eng kuchli
avtomatlashtirilgan loyixalash tizimi sifatida Autodesk firmasining AutoCad
dasturini olish mumkin. Odatda, AutoCad ni avtomatlashtirilgan loyixalash
tizimi(SAPR)ning grafik yadrosi sifatida qabul qiladilar. Dastur yordamida
turli chiziq, yoy, matnlar xosil qilish, taxrirlash, 2D va 3D modellarni
yaratish, loyixalash jarayonida vujudga keladigan ko’pgipa muammolarning
yechimini
avtomatlashtirish, xususiy ssenariy va makrokomandalar yaratib,
aniq(konkret) masala va ilovalarga tizimni sozlash, adaptasiya qilish
mumkin.
AutoCad paketi Auto LISP ichki dasturlash tiliga ega bo’lib, uning
yordamida
foydalanuvchi yangi buyruqlarni xosil qilishi va xatto yuqori darajadagi
dasturlash tillaridan foydalanishi mumkin. IBM va Macintosh muxitlarida
uch o’lchovli modellashtirish uchun ko’pincha Alias/ Wavefront firmasining
splaynli modellashtirish dasturi Sketch! ishlatiladi. Bu dastur yuqori sifatli
vizuallashtirish imkonini beradi. Ray Dream Designer dasturi esa maxsus

modellashtirish vositalari to’plamiga ega bo’lib, tasvirning fotorealistik
sifatiga erishish imkonini beradi.Macromedia firmasining MacroModel
paketi va Auto.des.sys firmasining Form.Z dasturi uch o’lchovli ob’ektlarni
modellashtirish va deformasiyalash vositalariga ega. IBM ga mos
kompyuterlarda yana Crystal Graphics firmasining Crystal 3D Designer
dasturidan foydalanish mumkin. Bu dastur vizuallashtirish, soyali effektlar
hosil qilish, yuzalarga materiallarni joylashtirish (nalojenie materialov na
poverxnosti) vositalariga ega . Silicon Graphics ning ishchi stansiyalarida
ishlatiluvchi eng kuchli modellashtirish va dizayn dasturlari qatoriga Alias/
Wavefront firmasining Designer, Studio va AutoStudio dasturlarini kiritish
mumkin. Bu dasturlar yordamida bir vaqtning o’zida 2D va 3D modellar
bilan
ishlash hamda mavjud avtomatlashtirilgan loyixalash tizimlari bilan
mujassamlashish masalasining yechimini topish mumkin. Designer dasturi
splaynlar asosida yuqori darajada modellashtirishni qo’llash bilan birga
geometrik ob’ektlar xususiyatlarini baxolashning yetarli vositalariga,
animasiyaning qulay uskunalariga hamda renderingning sifatli moduliga ega.
Designer imkoniyatlarini to’ldirib, kengaytirib Studio ga aylantirish mumkin.
Studio dasturi modellashtirish imkonining yuqoriligi, yo’zalar va egri
chiziqlar bilan ishlash tizimining mukammalligi, geometrik ob’ekt, rendering
va rasm chizishni baxolashning qo’shimcha imkoniyatlari bilan Designer dan
farq qiladi. AutoStudio esa Studio dasturiga avtomobil dizaynerlari uchun
maxsus ishlab chiqilgan, modellar va animasiyani taxrirlovchi maxsus
vositalar qo’shilishi natijasida vujudga kelgan. Shuningdek, bu dasturlar
Silicon Graphics ning ko’pprosessorli modellarida ishlatilishi uchun
qo’shimcha vositalar va imkoniyatlar bilan to’ldirilishi, kengaytirilishi
mumkin. SGI muxitida ishlovchi avtomatlashtirilgan loyixalash tizimlari
ichida yana Engineering Animation firmasining Vislab dasturini aytib o’tish
mumkin. Bu dastur dizayn va muxandislik masalalarining vizual yechimini
yaratish(xosil qilish) imkonini beradi. Кompyuter grafikasida 2 va 3 o’lchovli
grafikaning ahamiyati2 o’lchovli va 3 o’lchovli modellashtirish dasturlari
dizaynerlik va muxandislik ishlanmalari uchun qo’l keladi. Bulardan tashqari
bu dasturlarni uch o’lchovli animasiya, poligrafik, taqdimot paketlari bilan
to’ldirish mumkin. 2 o’lchovli va 3 o’lchovli grafikaning turli hil kasblarda
ishlatiladi va ulardan ko’plab kino yaratuvchilar keng foydalanishadi.

Test
1. EHM boshqaruvida grafik ob’ektlarni kiritish, chiqarish, tasvirlash,
o’zgartirish
a) Kompyuter animasiyasi
b) Kompyuter grafikasi
c) Ofis Dasturlari
2. Kompyuter grafikasi necha xil bo’ladi?
a) 4
b) 2
c) 3
3. Rastrli tasvirning eng kichik elementi nima?
a) Piksel
b) Ob’ekt
c) Logotip
4. Adobe Photoshop dasturi qanday grafika turiga asoslanib ishlaydi?

a) Vektorli
b) Rastrli
c) Hech qanday
5. Grafik muharrirlar berilgan qatorni toping?
a) Word, Corel Draw, Excel
b) Power Point, Adobe Photoshop, Paint
c) Adobe Photoshop, Paint, Corel Draw
6. AutoCad dasturining boshqa grafik dasturlardan farqi nimada?
a) Tasvir yaratadi
b) Tayyor ob’ektni qayta ishlaydi
c) 2 yoki 3 o’lchovli modellashtiradi
7. “ Sketch” 3 o’lchovli modellashtirish dasturi ko’pincha qaysi muhitlarda
ishlatiladi?
a) Windows
b) IBM va Macintosh
c) Linux
8. Taqdimot dasturlari berilgan qatorni belgilang.
a) Freelance Graphics, Harvard Graphics, Power Point
b) Corel Draw, power Point, Paint
c) Freelance Graphics, Photoshop, AutoCad
9. Paint qanday dastur?
a) Taqdimot qiluvchi
b) Modellashtiruvchi
c) Rasm chizuvchi
10. Rastrli tasvirlarda bu ifoda nimani bildiradi: 800x600 ?
a) 800 mm gorizontal bo’yicha, 600 mm vertikal bo’yicha
b) Gorizontal bo’yicha 800 va vertikal bo’yicha 600 piksel
c) 800 ni 600 ga ko’paytirish.

KOMPYUTER GRAFIKASI, UNING TURLARI VA YO’NALISHLARI REJA: 1.Grafik dasturlari va turlar, imkoniyatlari. 2. Grafik muharrirlarining asosiy vazifalari. 3. Kompyuter grafikasi va uning ahamiyati.

1.Grafika Dasturlari: Turlari va imkoniyatlari Grafika dasturlari dizaynerlar, fotosuratchilar, quruvchilar va boshqalar. Funktsiyalari soniga qarab qaysi orasida kasb-hunar, turli ishlatiladi, ular Windows to'plami ichida bo'yoq kabi juda katta hajmini (grafik paketlar) va oddiy bo'lishi mumkin. Jami vektor grafika, shu jumladan, bunday dasturiy uch turi bor bitmap rasmlari, shuningdek, 3D-tasvirlarni yaratish uchun vositalar. Raster grafik dasturlar yorqinligi va rangi ularning har biri so'rab, nuqta ustida rasm chizish. A vektor bir butun chiziq, shakl, yoki bir kamon yaratish. Filtrlar, va boshqalar, bu chetiga uchun tasvir qayta ishlash bir qancha ta'minlash, aralashtirish, bir a'zosi asoslangan modellarini yaratish, rasm va qatlamlar o'zgartirish uzatmoqchi yoki siq - Bundan tashqari, ular naqshinkor manipulyatsiyasi juda ko'p beradi. Vektor grafika dasturlar (Corel Draw, Adobe Illustrator kabi), asosan, tuzumining, grafik dizayn, kitoblar, jurnallar ishlab chiqarish va reklama materiallarini barcha turdagi uchun ishlatiladi. Ularning yordami bilan, ko'pincha timsollarning va ramzlari ila uzoqlashar. pullik versiyada shu jumladan variantlari, bir katta raqami bor rang aralashtirish va o'z qo'llaringiz eng isrof shakl yaratish. uchun Ba'zi dasturlar grafik dizayn rasmlar bir qator, muharriri chizilgan, yoki alohida-alohida yuklab birlashtirib animatsiya yaratishingiz mumkin. tasvirlar qayta ishlash, so'nggi to'laligicha uchun mos Raster Shu dastur. Ular matn va boshqalar qo'shing rötuşlamaya va loyqalik, loyqa, rang hisobot, almashtirish yorqinligini yoki ravshanlik, kvadrat tanlash qo'llaniladi. Eng mashhur foydalanuvchilar Photoshop, raqamli fotosurat optimal yo'l qo'yish mumkin so'nggi versiyasini bor. Yaxshi variant Brauzer bevosita tasvir o'zgartirish imkonini beradi bepul tarmoq foto muharriri Onservis hisoblanadi. Uyingizni yoki kvartirani jihozlash uchun, siz kimning xizmatlari juda etarli qadrlanadi, professional dizaynerlar, taklif mumkin. Va siz mustaqil ravishda sizning turmush oraliq rejalashtirishingiz mumkin, bor 3D-dasturiy ta'minot, tanlash, suv quvuri o'rnatish, taxta, unda mebel joylashtirish, o'ng nisbatlarda bir uy chizish fon rasmi rangini va xossa ko'tarib imkonini beradi foto muharriri, pardalar, boshqalar nima yordam beradi ba'zi dasturlar, kasbhunar

ta'lim jalb yo'q, deb. Bu, cheksiz rejasi 3D, VisiCon, 3D Bosh sahifa, Ultimate Bosh sahifa Dream »Boshqalar Cyber Motion 3D dizayner kabi yoki Xilinx PlanAhead o'z ichiga arxitektura va dizayn bilim talab qiladi. 2. GRAFIK MUHARRIRLARINING ASOSIY VAZIFALARI. Grafik muharrirlarining asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:

1.Rasm yarating. Tahririyatdagi rasm qo'l bilan yoki maxsus vositalar yordamida (pochta markalari, egri va boshqalar) yaratilishi mumkin. 2. Tayyorlangan tasvirni aylantirish. Rasmlar va rasmlarni ko'chirish, aylantirish va kattalashtirish mumkin. Bundan tashqari, bunday dasturlar tasvirning alohida qismlari bilan ishlash qobiliyatini ta'minlaydi. Masalan, rasmning bir qismini o'chirish kabi funksiya odatda mavjud. Rasmlar ham to'la yoki qisman nusxa ko'chirilishi, hatto yopishtirilgan va bo'yalgan bo'lishi mumkin. Raster grafik muharriri, avvalo, tugallangan rasmlarni qayta ishlashga mo'ljallangan asbobdir. Ushbu dastur tovush va yarim tonnalarning eng aniq uzatilishini ta'minlaydi. Piksel deb ataladigan bir qator nuqta bitmap tasvirini mavjud. Raster rasmlarni juda aniq. Sifat piksel soniga, shuningdek, rangni uzatish qobiliyatiga bog'liq. Tasvirning turli soyalaridagi ko'p ochkolarni aniqroq aniqlaydi. Raster grafik muharrirlari bir oz kamchiliklarga ega. Suratlarning sifatini yo'qotmasdan ishlatish bilan bepul o'lchash mumkin. Ko'pincha, bitmap tasvir jpeg formatida saqlanadi . Biroq, ko'pchilik muharrirlar bmp, gif, tif va hokazo kabi keng tarqalgan formatlarni qo'llabquvvatlaydi. Shunday qilib, grafik muharriri - bu nima? Bu juda qulay dastur, rassomlar, fotojurnalistlar, muhandislar, arxitektorlar va boshqalarning ishida ajralmas vositadir. Bugungi kunda oddiy muharrirlar juda murakkab, professionallar uchun mo'ljallangan va oddiy odamlar tomonidan ishlatiladigan oddiy. Ularning barchasi deyarli har bir uy kompyuterida mavjud bo'lgan bitta oynali bitmap muharriri bilan bog'lanishi mumkin. Ushbu dasturning katta qismi chizilgan maydoni. Bo'yoqdagi vositalar to'plami chap tomonda. Dastur sizga erkin tarzda rasm chizish, ranglarni o'zgartirish, ranglarini o'zgartirishi, keraksiz tafsilotlarni yo'q qilish, shuningdek, ushbu harakatlarning oldini olish uchun bir marta bosish imkonini beradi. Grafika muharriri turli xil vaziyatlarda foydali bo'lishi mumkin bo'lgan narsadir. Hatto eng sodda foydalanishni o'rganish, albatta, bunga loyiqdir. Ushbu dastur yordamida siz betakror rasmni haqiqiy san'at asariga aylantirasiz, karikatura yaratishingiz yoki qiziqarli suratni chizishingiz va do'stlaringizga yuborishingiz mumkin. 3. Kompyuter grafikasi va uning ahamiyati.

Kompyuter grafikasi tushunchasi hozirda keng qamrovli sohalarni o’z ichida mujassamlashtirib, bunda oddiy grafik chizishdan to real borliqdagi turli tasvirlarni hosil qilish, ularga zeb berish, dastur vositasi yordamida hatto tasvirga oid yangi loyihalarni yaratish ko’zda tutiladi. Kompyuter grafikasi keng tarqalib borayotgan dastur ta'minotidir,ya'ni kompyuter grafikasi mavjud va yangi yaratilayotgan dasturlarga tayanadi. Zamonaviy kompyuter texnolgiyasida kompyuter grafikasi bilan ishlash eng ommobop yo’nalishlardan biri bo’lib bormoqda. Hozirda bu yo’nalish bilan hatto professional rassom va dzaynerlar ham shug’ullanmoqda. Ma'lumki inson axborotni eshitish va sezish a'zolariga nisbatan ko’rish a'zolari orqali oladi. Ko’rgazmali axborotning o’zlashtirilishi oson bo`ladi.. Inson tabiatining ana shu xususiyati grafik operatsion tizimlarda ishlatiladi. Ularda axborot grafik ob'ektlar: znachoklar (belgilar), oynalar va rasmlar ko’rinishida tasvirlanadi. Operatsion tizimning barcha grafik ob'ektlari, shuningdek, boshqa barcha tasvirlar qandaydir yo’l bilan kompyuterda xosil qilinishi yoki unga kiritilishi kerak. Grafik tasvirlarni kompyuterga kiritish uchun maxsus tashqi (atrof) qurilmalari ishlatiladi. Eng ko’p tarkalgan qurilma — bu skanerdir. Sunggi paytda raqamli fotokameralarning ham qo’llanish ko’lami kengayib bormoqda. Ularning oddiy fotoapparatlardan farqi shundaki, tasvir kimyoviy yo’l bilan fotoplyonkaga tushirilmaydi, balki fotokamera xotirasining mikrosxemalariga yozib qo’yiladi. U erdan axborotni kabel orqali kompyuterga uzatish mumkin. Ayrim raqamli fotoapparatlar ma'lumotlarni fayl sifatida egiluvchan diskka yozib qo’yish imkoniyatiga ham ega. Diskdagi axborotni esa kompyuterga o’tkazish unchalik qiyin emasligini siz yaxshi bilasiz. Kompyuterga tasvirni kiritish uchun uni albatta skanerlash, rasmga olish yoki uni ushlab olish shart emas. Tasvirni kompyuterning o’zida xam xosil qilish mumkin. Buning uchun grafik muxarrirlar deb ataluvchi maxsus dasturlar sinfi ishlab chiqilgan. Axborotni grafik shaklda ishlab chiqish, taqdim etish, ularga ishlov berish, shuningdek, grafik ob'ektlar va fayllarda bo`lgan nografik ob'ektlar o`rtasida bog’lanish urnatishni informatikada kompyuter grafikasi deb atash qabul qilingan. Maxsus kompyuter dasturlari xuddi bir varak oq qog’ozga qalam yoki ruchka bilan xar xil rasmlarni solish singari kompyuter ekranida sichkoncha yordamida rasm chizish, ya'ni tasvir tuzish, tuzatish va ularni harakatlantirish

KOMPYUTER GRAFIKASI, UNING TURLARI VA YO’NALISHLARI

12.08.2023

0

721.3291015625 KB

Похожие