Koreys adabiyotida shamanizm va teatri
Koreys adabiyotida shamanizm va teatr MUNDARIJA KIRISH...............................................................................................................4 I BOB. JAHON XALQLARI PEDAGOGIK MANBALARI ……………..6 1.1 Metodika haqida umumiy tushuncha …………...….…………….……......6 1.2 Umumiy padagogika……..…………………..…………………….……..12 II BOB. OLIY TA‘LIMDA O‘QITISHNING TEXNOLOGIYALARI VA ULARNING TURLARI …………………………………………………24 XULOSA............................................................................................................24 FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR..........................................................26 1
KIRISH “Uzluksiz ma naviy tarbiya Konsepsiyasi”da belgilanganidek, uzluksizʼ ma naviy tarbiya bu juda katta ijtimoiy jarayon hisoblanadi. Bugun tobora shiddat ʼ bilan o zgarayotgan dunyoda yoshlarni ijtimoiy hayotga tayyorlashda mas uliyat, ʻ ʼ majburiyat, ma naviyat, huquqiy ong va huquqiy madaniyat, ma rifatlilik, ʼ ʼ bag rikenglik, kabi fazilatlarni shakllantirish kun tartibidagi asosiy masalalarga ʻ aylanib bormoqda. Yoshlar tarbiyasida dunyoda yuz berayotgan murakkab geosiyosiy va mafkuraviy jarayonlarga to g ri baho bera olmaslik, ijtimoiy ʻ ʻ muammolarni hal etishda to g ri qaror qabul qilish, hayotda o z o rnini topish bilan ʻ ʻ ʻ ʻ bog liq bo lgan aniq maqsadlarning shakllantira olmaslik kabi muammolar ham ʻ ʻ mavjud. Bular o z navbatida, oila-jamiyat o rtasidagi munosabatlarning uzilib ʻ ʻ qolishi, loqaydlik, huquqbuzarlik, “ommaviy madaniyat”ning turli ko rinishlarini ʻ osonlikcha qabul qilinishi tuban ma naviy illatlar girdobiga giriftor etayotir.Aynan ʼ mamlakatdagi ta lim - tarbiya tizimi milliy g oya va mafkura g oyalarini hayotga ʼ ʻ ʻ tatbiq etishda muhim omil hisoblanadi. Negaki, yosh avlod aynan ta lim ʼ muassasalarida to plangan ijtimoiy-ma naviy, ma rifiy tajribaga boy milliy ʻ ʼ ʼ tamoyillarni ilmiy va tarbiyaviy asosda ta lim tizimida o zlashtirib oladi. Aslida ʼ ʻ ham, ma naviyatni ta lim-tarbiyasiz insonga yetkazish, qaror toptirishning imkoni ʼ ʼ yo q. Ta lim va tarbiyani uyg unlikda olib borish iqtisodiy, ijtimoiy va ma naviy ʻ ʼ ʻ ʼ yuksalishga olib keladi. O rganilgan tajribalardan tahlil qiladigan bo lsak, pedagoglar guruhdagi har bir ʻ ʻ bolaga hurmat asosida yondashib, bolalarni psixologik jihatlarni puxta o rganish ʻ asosida faoliyatlarini amalga oshirsa, har qanday bolani ta limga bo lgan ʼ ʻ munosabatiga mehrini oshirishga xizmat qiladi. Bolalar boshqalar ularning har birini qabul qilishlari va hurmat qilishlarini ko rganlarida hamda sezganlarida ʻ o zlarini qulay his qiladilar va erkin tutadilar, shu bilan birga o zlarining shaxsiy ʻ ʻ qiziqishlarini faol fikrlash asosida amalga oshiradilar. 1 1 Dildora NURALIYEVA, https://yuz.uz/uz/news/ 2
Mavzuning dolzarbligi . Til ijtimoiy hodisadir, shuning uchun jamiyatdagi har bir o‘zgarish unda o‘z aksini topadi. Jamiyatdagi bu holat, ya’ni o‘zgarishlar chet tilini o‘rganish va o‘rgatishda ham aks etadi. Hozirgi kunda ingliz, fransuz, xitoy, arab va shu bilan birgalikda koreys tilini o‘rganishga bo‘lgan talab va qiziqish kundan-kunga oshib borayapti. Oramizda bu kabi tillardan bir nechtasini birvarakayiga o‘rganmoqchi bo‘lganlar albatta ushbu tillarda yetarlicha ko‘nikmalarga ega bo‘lishlari lozim. Bu yo‘lda esa ular tinimsiz izlanishlari, o‘z ustlarida ishlashlari va o‘rganayotgan tillarini bemalol tushuna olishlari, ravon gapirish mahoratiga ega bo‘lishlari va yozma nutqda ham to‘liq ko‘nikmalarga ega bo‘lishlari lozim. Biz ustozni otaday ulug‘ deb bilgan, doimo ardoqlagan ma’rifatparvar xalqning vakillarimiz. Men ham o‘qituvchi, muallim deganda o‘zim uchun eng aziz va hurmatli bo‘lgan, ziyoli va zamonaviy, samimiy va mehribon insonlarni tasavvur qilaman. Chunki hammamizga ham shu muallim saboq va ta’lim berib, mehribon ota-onalarimiz qatorida tarbiyalagan, – dedi davlat rahbari yig‘ilish avvalida 2 . Kurs ishining maqsadi. Ushbu kurs ishi orqali bugungi kunda professional til o‘qituvchisi turli xil texnikalar va yangi yondashuvlarda yaxshi asosga ega bo‘lishi va ular o‘qitish metodologiyasining tarixi va evolyutsiyasini bilishi va tushunishi, shuningdek, chet tilini o‘rganishda turli xil zamonaviy metodlarning ahamiyatini yoritib berishni maqsad qildim. Zamonaviy o'qituvchi aslida turli metodologiya va yondashuvlardan foydalanadi, har bir usuldan samarali deb hisoblagan texnikani tanlaydi va ularni ta'lim mazmuni va maqsadlariga muvofiq qo‘llaydi. Ular o‘rgatilayotgan yangi tilni tushunishni osonlashtirish uchun o‘z darslarini tayyorlaydilar va aniq bir "eng yaxshi usulga" tayanmaydilar. Zamonaviy jamiyatda chet tillar ilmiy-texnik taraqqiyotning faollashtiruvchisi hisoblabadi. Kurs ishining vazifalari. “Mutaxassislik fanlarini o‘qitish metodikasi” fani bakalavriat ta’lim bosqichida o‘qitilgan umum kasbiy va ixtisoslik fanlarining 2 Shavkat Mirziyoyev; 1-jild. milliy taraqqiyot yo'limizni qattiyat bilan davom ettirib, yangi bosqichga ko'ramiz 3
o‘ziga xos davomi sifatida qaraladi. O‘zbekiston Respublikasining ta’lim sohasida olib borilayotgan tub islohotlarning amaldagi tadbig‘iga ko‘ra “Mutaxassislik fanlarini o‘qitish metodikasi” o‘quv fani ham o‘zining mazmuni va mohiyati jihatidan talabalarni tayyorlash jarayonida muhim o‘rin egallaydi. Ta’lim davlat siyosati darajasiga ko‘tarilgan bir sharoitda talabalarni “Mutaxassislik fanlarini o‘qitish metodikasi” fanini zamonaviy qirralaridan xabardor qilish mazkur fanning asosiy vazifasi bo‘lib hisoblanadi. 3 Kurs ishining hajmi va tuzilishi. Kurs ishi kirish, ikki bob, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxatidan tashkil topib jami 27 varoqdan iborat. 3 https://sultonov.wordpress.com/2019/12/25/metod-va-metodika/ 4
I BOB . JAHON XALQLARI PEDAGOGIK MANBALARI 1.1.Metodika haqida umumiy tushuncha Metodlarning kelib chiqish tarixi kishilarning amaliy faoliyatiga borib taqaladi. Biror ishni bajarish metodini egallagan kishi shu ishni boshqalarga nisbatan oson, tez va soz bajara oladi, metodni egallamagan inson esa bu ishni bajarish uchun ko p vaqt va kuch sarflaydi. Metodlar o z mazmuni jihatidan amaliy yoki nazariyʻ ʻ shaklda bo lishi mumkin. Insonning amaliy faoliyatiga oid metodlar ham ʻ voqelikka xos bo lgan qonuniyatlarni anglab yetish, bilib olishga borib taqaladi. ʻ Metodlar haqidagi ta limot fanda ʼ metodologiya deb ataladi. Inson dastlab atrofdagi narsa va hodisalarni kuzatish, ularni bir-biriga taqqoslash, o xshatish, farq qilish ʻ asosida voqelik haqida bilimlarini to plab borgan. Shuningdek,metodlar ham ʻ takomillashib brogan va natijada fanning amaliy va nazariy metodlari vujudga kelgan. Fan metodlarining asosiy mazmunini amaliyotda sinalgan ilmiy nazariyalar tashkil etadi. Har qanday ilmiy nazariya mohiyati jihatidan metod funksiyasiga egadir. Metodlar o z navbatida, yangi ilmiy nazariyalar va qonuniyatlarning ʻ ochilishiga vosita bo ladi. Shu nuqtai nazardan metod bilan ilmiy nazariya ʻ funksiyasiga ko ra, bir-biridan farq qiluvchi ilmiy amal hisoblanadi. Falsafa va ʻ fanlar tarixida ilmiy metodning mohiyatini tadqiq etish, yangi-yangi metodlarni kashf etish alohida ahamiyatga egadir. Har qanday ilmiy kashfiyotlarga nisbatan olimning biror yangilikni kashf qilishda qo llagan ilmiy metodi ko proq ʻ ʻ ahamiyatga egadir, chunki boshqa kashfiyotchilar ham shu olim qo llagan ilmiy ʻ metodga tayanib ko plab kashfiyotlarni ochishi mumkin.Bilish metodlari voqelikni ʻ qamrab olishi jihatidan 3 turga bo linadi: yalpi umumiy bilish metodlari — hamma ʻ fanlarda va bilishning barcha bosqichlarida ham qo llaniladigan umumiy va ʻ universal metodlar — metodologiya; umumiy bilish metodlari — bir qancha yoki barcha fanlarda qo llaniladigan va bilishning muayyan bosqichi (empirik, nazariy ʻ yoki empirik bosqichdan nazariy bosqichga o tish chegarasi)da qo llaniladigan ʻ ʻ bilish metodlari; xususiy yoki maxsus metodlar — ayrim fan doirasida qo llaniladigan bilish metodlaridir. ʻ 5