logo
  1. Главная страница
  2. Дипломные работы
  3. Общий
  4. Yangi O’zbekistonni yuksaltirishda yoshlarning ijtimoiy – siyosiy faolligini oshirish masalalari

Yangi O’zbekistonni yuksaltirishda yoshlarning ijtimoiy – siyosiy faolligini oshirish masalalari

Загружено в:

12.08.2023

Скачано:

0

Размер:

106.8232421875 KB
Скачать
Yangi O’zbekistonni yuksaltirishda yoshlarning ijtimoiy – siyosiy faolligini oshirish masalalari Mundarija: Kirish……………………………………………………………………. I BOB. Yangi O zbekiston yoshlari - kelajagimiz va istiqbolimiz poydevoriʻ 1.1. Yangi O zbekiston ʻ sharoitida amalga oshirilayotgan islohatlar 1.2. Yoshlar - O'zbekistonning asosiy va bebaho boyligidir 1.3. Mafkuraviy immunitet –davlat va millatning ma’naviy birligi II BOB YOSHLARNING IJTIMOIY FAOLLIGINI OSHIRISH. 2.1. Ijtimoiy faollik –ijtimoiy xodisa sifatida. 2.2. Yoshlarda fuqarolik pozitsiyasini shakllantirishning ijtimoiy jihatlari. 2.3 Yoshlar ijtimoiy faolligini oshirishda davlatimiz siyosatining strategik yo‘nalishlari. XULOSA…………………………………………………………….. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR ……………………………. Kirish Malakaviy bitiruv ishining dolzarbligi. Yosh avlod kelajagi hamisha O zbekiston davlat siyosatining markazida bo lgan. Bugun ham yurtimizda yuzagaʻ ʻ kelgan muammolarni bartaraf etish, yoshlarning kamoloti va tarbiyasiga ijobiy ta sir qiluvchi shart-sharoit yaratish uchun barcha sohada keng ko lamli islohotlar ʼ ʻ jadallik bilan olib borilmoqda. O zbekiston haqiqiy ma noda yoshlar mamlakati. Bu yurtda ulg ayotgan yig it- ʻ ʼ ʻ ʻ qizlarning orzulari va o z oldiga qo ygan maqsadlari bisyor. Davlat rahbarining ʻ ʻ tashabbusi va qo llab-quvvatlashi esa ularga bu maqsadlarni amalga oshirishda ʻ ko mak beradi. Prezident Shavkat Mirziyovning: ʻ “Biz o z oldimizga ʻ mamlakatimizda Uchinchi Renessans poydevorini barpo etishdek ulug maqsadni ʻ qo ygan ekanmiz, buning uchun yangi Xorazmiylar, Beruniylar, Ibn Sinolar, ʻ Ulug beklar, Navoiy va Boburlarni tarbiyalab beradigan muhit va sharoitlarni ʻ yaratishimiz kerak. Bunda, avvalo, ta lim va tarbiyani rivojlantirish, sog lom ʼ ʻ turmush tarzini qaror toptirish, ilm-fan va innovatsiyalarni taraqqiy ettirish milliy g oyamizning asosiy ustunlari bo lib xizmat qilishi lozim” ʻ ʻ , so zlari yoshlar uchun ʻ katta marralar sari yo l ochdi. ʻ Yoshlarning bo sh vaqtlarini samarali o tkazish, ularni ajdodlarimizning boy ʻ ʻ merosi bilan tanishtirish, ona vatanga muhabbat va iftixor tuyg ularini qaror ʻ toptirish maqsadida Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti o qituvchilari ʻ Qudratullo Abduraimov va Dilnoza Xudoyberganovalar boshchiligida Beshkapa mahallasi yoshlari G alaba bog ida joylashgan Shon-sharaf muzeyida bo lishdi. ʻ ʻ ʻ Yoshlar barcha davrlarda jamiyatning faol qatlami sifatida e tirof etib kelingan. ʼ Sharq Uyg onish davrida ham, jadidlar faoliyatida ham, jamiyatning ʻ yangilanishida ularning o rni beqiyos bo lgan. Shu jihatdan muntazam shakllanib ʻ ʻ boruvchi bu qatlam doimiy yo naltirib va qo llab-quvvatlab turishni talab etadi. ʻ ʻ Yoshlar siyosati bo yicha amalga oshirilayotgan islohotlarni tahlil eta turib davlat ʻ va yoshlarning uzviy bog liqligini ko rishimiz mumkin. Har bir yo nalishda ʻ ʻ ʻ yoshlarning bandligini ta minlash davom etmoqda. Yigit va qizlarning harʼ tomonlama kamol topishlari, bilim olishlari uchun zarur sharoitlar yaratilmoqda. Bu esa ularning kelgusida vatan ravnaqiga hissa qo shuvchi avlod bo lib ʻ ʻ yetishishlarida ahamiyatlidir. Ijtimoiy ish xodimi o’zining kasbiy faoliyati davomida o’rnatilgan kasbiy normalarga amal qilishni talab etadi. Bu jarayonda inson va jamiyat o’rtasida yuzaga keladigan ob`ektiv aloqadorlik, ya`ni ijtimoiy munosabat-xulq-atvor, odob, hatti-harakat tamoyillari va me`yorlarining majmuasi axloqning mazmun- mohiyatini tashkil etadi. Mamlakatimizda bugungi kunda aholining turli qatlamlariga yoshi, jinsi, ijtimoiy holati, jismoniy salohiyatini inobatga olgan holda amaliy yordam ko‘rsatish tizimini soddalashtirish davlat siyosatining asosiy ustuvor yo‘nalish laridan biriga aylanmoqda. “Y u rtimizda Uchinchi Renessans poydevorini barpo etish uchun bizga zamonaviy ilm va yana bir bor ilm, tarbiya va yana bir bor tarbiya kerak. Bugungi va ertangi kunimizni, yoshlarimiz taqdirini hal qiladigan yuksak malakali muallim va murabbiylar, professor-o‘qituvchilar, haqiqiy ziyolilar kerak” 1 . Shu maqsad yo‘lida, rivojlangan mamlakatlarning sinovdan o‘tgan tajribalari asosida ijtimoiy ishning axloqiy tomonlarini yangicha mexanizmlarini tashkil etish va mamlakatimizda zamonaviy, ijtimoiy ish ni shakllantirish borasidagi tadqiqot larga bo‘lgan ehtiyoj tobora ortib bormoqda. Bundan kelib chiqib, istiqbolli, ijtimoiy ishning axloqiy qonuniyatlarini nazariy- metodologik tahlil etish obyektiv zaruriyatga aylanmoqda. Biz qurayotgan erkin fuqarolik jamiyati ham insonga mehr-muhabbat va izzat hurmat ko’rsatishni asosiy tamoyil qilib olgan bo’lib, shaxsni har tomonlama kamol topishi uchun zarur bo’lgan haqiqiy insoniy shart-sharoitlarni yaratishni oliy maqsad deb biladi. Prezidentimiz Sh.M.Mirziyoyev tashabbusi bilan ishlab chiqilgan mamlakatni rivojlantirishning 2017-2021 yillarga mo’ljallangan Harakatlar strategiyasi va uning beshta ustivor yo’nalishi ijtimoiy o’zgarishlar va sotsial 1 Mirziyoyev Sh.M. 2021 yil 6 noyabr kuni O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi va Senatining qo‘shma majlisida so‘zlagan nutqi. –Toshkent “O‘zbekiston ovozi” gazetasi. № 223 (479), 2021 yil 7 noyabr. taraqqiyotni ta`minlashda muhim dasturamal bo’ldi. Strategiyada yoshlarni ijtimoiy muhofaza qilish, ularga qulay ish va ta`lim olish sharoitlarini yaratib berish chora-tadbirlarini amalga oshirish ustivor yo’nalishlardan biri bo’lib hisoblanadi. Harakatlar strategiyasida to’rtinchi ustivor yo’nalish, aholini ijtimoiy himoya qilish ham O’zbekistonning eng dolzarb vazifalaridan biri sifatida ko’rsatib o’tilgan 2 . Bitiruv malakaviy ishining vazifasi: – Maktab bitiruvchilarini oliy ta lim bilan qamrab olish darajasi 2020-yilda kamidaʼ 25 foizga va kelgusida 50-60 foizga yetkaziladi. – Oliy o quv yurtlariga talabalar qabul qilish davlat grantlari 2 barobar ʻ ko paytiriladi. ʻ – Qizlarimiz uchun alohida grantlar ham ajratiladi. – Oliy ta lim muassasalariga kirish imtihonlari optimallashtiriladi. ʼ – Oliy o quv yurtlarida chinakam bilim va tarbiya olishga qaratiladi. ʻ – Ona tili bo yicha bilimni baholashning milliy test tizimini yaratiladi. ʻ – Ta lim yo nalishlari va o qitiladigan fanlar qayta ko rib chiqiladi. ʼ ʻ ʻ ʻ Mutaxassislikka aloqasi bo lmagan fanlar soni 2 barobar qisqartiriladi. ʻ – Oliy ta limda o quv jarayonini kredit-modul tizimiga o tkazish talab etiladi. ʼ ʻ ʻ – Joriy yildan pedagogik ta limning 6 ta yo nalishi bo yicha o qish muddati 3 yil ʼ ʻ ʻ ʻ qilib belgilanadi. – Oliy o quv yurtlariga bosqichma-bosqich akademik va moliyaviy mustaqillik ʻ beriladi. Joriy yilda ularning 10 tasi o zini o zi moliyaviy ta minlashga o tadi. ʻ ʻ ʼ ʻ – Kamida 5 ta oliy ta lim muassasasini konkurs asosida tanlab, nufuzli xorijiy oliy ʼ ta lim dargohlari bilan hamkorlikda ularni transformatsiya qilish boshlanadi. ʼ – Joriy yilda matematika, kimyo-biologiya, geologiya kabi yo nalishlarda ʻ fundamental va amaliy tadqiqotlar faollashtirilib, olimlarga barcha shart-sharoitlar yaratib beriladi. 2 2. O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida//O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni. https:// www.gov.uz/uz/news/category/3 2017-02-08 | Hujjatlar – Ilm-fan sohasida fundamental va innovatsion tadqiqotlar uchun maqsadli grant mablag larini ajratish mexanizmi tubdan qayta ko rib chiqiladi.ʻ ʻ – Ilm-fan yutuqlarining elektron platformasi, mahalliy va xorijiy ilmiy ishlanmalar bazasi shakllantiriladi. – Har bir oliy ta lim va ilmiy-tadqiqot dargohi nufuzli chet el universitetlari va ʼ ilmiy markazlari bilan hamkorlikni yo lga qo yadi. ʻ ʻ – Joriy yilda “El-yurt umidi” jamg armasi tomonidan 700 dan ziyod olimlar, ʻ professor-o qituvchilar chet elga ilmiy izlanish va malaka oshirish uchun ʻ yuboriladi. – Ta limning barcha bosqichlarida xalqaro andozalarga to liq javob beradigan ʼ ʻ axborot texnologiyalari joriy etiladi. Bu kabi ko plab ezgu maqsadlarga qaratilgan ustuvor vazifalarni amalga ʻ oshirish uchun har kim o z vazifasini sidqi-dildan ado etmog i zarur. ʻ ʻ Bitiruv malakaviy ishining ob`yekti: bitiruv malakaviy ishining obyekti Yangi O’zbekistonni yuksaltirishda yoshlarning ijtimoiy – siyosiy faolligini oshirishda ijtimoiy ish xodimlarining rolini oshirish. Bitiruv malakaviy ishining predmeti: Y oshlarning ijtimoiy – siyosiy faolligini oshirishda axloq kodekslar, qoidalar va me`yorlarning kelib chiqishi, kasbiy axloqiy me`yorlar zaminida kasbning ijtimoiy-iqtisodiy kelib chiqishiga qarab, uning sharoitlari, nizom va qoidalari hamda jamiyatning moddiy va ma`naviy hayoti bitiruv malakaviy ishining predmeti bo`lib hisoblanadi . Bitiruv malakaviy ishining metodlari: O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, O`zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksi, O`zbekiston Respublikasi Oila kodeksi, O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlari, O`zbekiston Respublikasi Prezidenti farmonlari, qarorlari, O`zbekiston Respublikasining Birinchi Prezidenti I.A.Karimov, Prezident SH. Mirziyoyev asarlari , mamlakatimiz va xorijiy mamlakatlar olimlarining mavzuga oid adabiyotlarda ilgari surilgan qarashlari ushbu mavzuni yoritishda nazariy va metodologik asos qilib olindi. Mavzuni o’rganilganlik darajasi: Ushbu mavzu bo’yicha mamlakatimiz olimlaridan G’aniyeva M.X 3 , Bekmurodov M 4 , Normurodov B 5 , Axundjanova S, Kim L 6 , Isayeva D, Xusanova X 7 , Tadjiyeva S 8 Ganiyeva M.X. 9 Negmatov I. 10 10 Yusupov R.K. 11 11 Sherov M.B. 12 12 va boshqalarning asarlari hamda ilmiy- tadqiqot ishlarida ijtimoiy ish sohasining o’ziga xos milliy xususiyatlari u yoki bu darajada o’rganilgan. Tadqiqotning ilmiy yangiligi: Bitiruv malakaviy ishida Yoshlar siyosati bo yicha amalga oshirilayotgan islohotlarni tahlil eta turib davlat va yoshlarningʻ uzviy bog liqligini ko rishimiz mumkin. Har bir yo nalishda yoshlarning ʻ ʻ ʻ bandligini ta minlash davom etmoqda. Yigit va qizlarning har tomonlama kamol ʼ topishlari, bilim olishlari uchun zarur sharoitlar yaratilmoqda. Bu esa ularning kelgusida vatan ravnaqiga hissa qo shuvchi avlod bo lib yetishishlarida ʻ ʻ ahamiyatlidir. Tadqiqot natijalarining amaliy ahamiyati . Bitiruv malakaviy ishining amaliy ahamiyati shundan iboratki, ijtimoiy ishning axloqiy tomonlari bilan tanishib, ijtimoiy ish asoslanadigan nazariya va yondashuvlarni o’rganish, amaliyotda vujudga keladigan axloqiy ikkilanish(dilemma)lar echimini topish, kamsitishlarga qarshi amaliyot asoslari bilan tanishish imkonini beradi. SHuningdek, ijtimoiy ishning dunyo amaliyotidagi litsenziyalash va sertifikatsiyalash, o’qitish va amaliyot standartlari to’g’risida tasavvurga ega bo’lishiga xizmat qiladi. Bitiruv malakaviy ishining asosiy xulosalaridan “Axloqshunoslik”, “Tarix”, “Sotsiologiya” “Psixologiya” fanlaridan uzviy bog`liq bo`lgan mavzularni ochib berishda foydalanish maqsadga muvofiq. 3 G’aniyeva М.Х. Ijtimoiy ish asoslari.Т.: 2010 y. 4 Bekmurodov М. Oliy ma’lumotli ijtimoiy xodimlarni tayyorlashda ta’lim muassasalarining ro’li . Т.:2008 y. 5 Normurodov B. Sotsiologiya tarixi. Т.:2010 y. 6 Kim L. Bolalarni ijtimoiy himoya qilish tizimida kadrlar masalalarini hal qilish yo‘lida.Т.2008 й. 7 7 Xusanova X. O‘zbekistonda aholini ijtimoiy muhofazalashda o‘zini-o‘zi boshqarish organlarini o‘rni. 2008.y. 8 Tadjiyeva S. Bolalarni patranat oilalarga berishning xorij tajribasi.T.:2010 y . 9 Ganiyeva M.X., Latipova N.M. Ijtimoiy ish etikasi. T. “Fan va texnologiyalar” nashriyoti 2015 y. 10 10 Negmatov I. Ijtimoiy ishning etik-professional qadriyatlari. O’quv qo’llanma. Samarqand. SamDU nashriyoti. 2021 y. 11 11 Yusupov R. Ijtimoiy ishga kirish. O’quv qo’llanma . Samarqand. SamDU nashriyoti. 2021 y. 12 12 Sherov M.B. Ijtimoiy ishga kirish. Darslik. “ Fan va texnologiyalar ” nashriyoti.2021 y. Tadqiqotning tuzilishi va hajmi. Bitiruv malakaviy ishi “kirish”, ikkita bob, har bob uchtadan paragrafdan, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro`yxatidan iborat. Bitiruv malakaviy ishining umumiy hajmi 70 betdan iborat. Bitiruv malakaviy ishining xulosa qismida mavzu yuzasidan fikr-mulohazalarimizni bayon qilamiz. Bitiruv malakaviy ishi yakunida foydalanilgan adabiyotlar ro`yxatini ko`rsatib o`tamiz. I BOB. Yangi O zbekiston yoshlari - kelajagimiz va istiqbolimizʻ poydevori Yangi O zbekiston ʻ sharoitida amalga oshirilayotgan islohotlar Bugun jahon miqyosida yurtimiz haqida so‘z ketganda “Yangi O‘zbekiston” iborasi takror-takror tilga olinmoqda. Bu keyingi yillarda taraqqiyotning mutlaqo yangi bosqichiga qadam qo‘yganimiz, erishayotgan yutuqlarimizning e’tirofi, jahon hamjamiyatining yurtimizga jiddiy e’tiboridir. Chunki bizga mustaqillik g‘oyasi, istiqlol ruhi tog‘dek tayanch bo‘lmoqda. Bizni ilg‘or niyatlar, buyuk maqsadlar, ulkan marralar yo‘lida adashmaslikka undamoqda, tanlagan yo‘limiz to‘g‘riligiga inontirmoqda. Qaysi sohani olmaylik, qaysi jabhaga nazar solmaylik, ilgari surilayotgan xalq tashabbusi, albatta, qo‘llab-quvvatlanmoqda, sharoit yaratilmoqda, investitsiya kiritilmoqda, rag‘batlantirilmoqda, bir so‘z bilan aytganda, xalqning roziligi yo‘lida tinmay izlanilmoqda. Zero, iqtisodiyotni siyosatdan, ma’naviyatni ta’lim-tarbiyadan ayro ko‘rib bo‘lmaganidek, “xalqimizning ulug‘vor qudrati jo‘sh urgan hozirgi zamonda O‘zbekistonda yangi bir uyg‘onish – Uchinchi Renessans davri poydevori yaratilmoqda, desak, ayni haqiqat bo‘ladi. Chunki bugungi O‘zbekiston kechagi O‘zbekiston emas. Bugungi xalqimiz ham kechagi xalq emas”, – deydi davlat rahbari. Shavkat Mirziyoyev mamlakatimiz o‘g‘il-qizlarini Yoshlar kuni bilan tabriklab, nutq so‘zladi. Unda “Sizlar bilan uchrashish, taklif va tashabbuslaringizni eshitish menga har doim quvonch va g‘urur bag‘ishlaydi. Shijoat va intilishingizni ko‘rib, yonib turgan ko‘zlaringizga boqib, o‘zimga bitmas-tuganmas kuch olaman. Sizlar mana shunday katta kuch-qudrat egasisizlar”, – dedi Prezident. Ha, har bir o‘g‘il-qizimiz bizga kuch-quvvat beradi. Ularning harakatchanligi, zukkoligi, topqirligidan ko‘zlarimiz quvnaydi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Miromonovich Mirziyoyevning har bir chiqishlari, ma’ruzalari va nutqlarini biz ziyolilar doimo intiqlik bilan kutamiz. Buning sababi nimada? Eng avvalo, bu chiqishlarda yangi fikrlar, yangi g‘oyalar, taraqqiyotimizni belgilaydigan ustuvor yo‘nalishlar, O‘zbekistonni yangi bosqichga olib chiqish omillari, shu bilan bir qatorda, rivojlanishimizga g‘ov bo‘layotgan holatlar, mavjud muammolarni hal qilishning nostandart yechimlari aniq, ravon va sodda tilda ifodalab beriladi. Misol sifatida mustaqilligimizning 29 yilligiga bag‘ishlangan tantanali marosimdagiBMT Bosh assambleyasining 75-sessiyasidagiKonstitutsiyamizning 29 yilligiga bag‘ishlangan tantanali marosimdagi, O‘zbekiston Yoshlari forumidagi nutqlari hamda Oliy Majlisga qilgan Murojaatnomalarini keltirish mumkin [3] . Eng muhimi, barcha ma’ruzalardagi markaziy masala – bu xalqimizning turmush darajasi, farovonligini oshirish, O‘zbekiston xalqiga munosib turmush sharoitini yaratish. Murojaatnomada ustuvor yo‘nalish sifatida ta’lim-tarbiya sohasiga alohida urg‘u berildi. Chunki har qanday jamiyat taraqqiyotida uning kelajagini ta’minlaydigan yosh avlodning sog‘lom va barkamol bo‘lib voyaga yetishi hal qiluvchi o‘rin tutadi. Shu maqsadda “Yangi O‘zbekiston – maktab ostonasidan, ta’lim-tarbiya tizimidan boshlanadi”, degan g‘oya asosida keng ko‘lamli islohotlar amalga oshirilmoqda. Shu o‘rinda bir narsaga e’tiboringizni qaratmoqchi edim. Biz qachonki ta’lim to‘g‘risida gapirsak, albatta, tarbiyani ham qo‘shib aytamiz. Sababi ta’lim va tarbiya yagona, uzviy jarayon hisoblanadi. Ta’lim bor joyda, albatta, tarbiya ham bo‘ladi. Lekin bu masalada boshqacha qarashlar ham bor, ya’ni tarbiya oilada beriladi, ta’lim muassasalarida esa faqat ta’lim berish kerak, degan. Fikrimizcha, maktab, litsey, texnikum, universitet o‘qituvchisi ham tarbiyachidir. Nafaqat ta’lim dargohida, balki mahallada ham, oilada ham. Chunki azal-azaldan qishloqda ham, mahallada ham o‘qituvchiga munosabat, e’tibor boshqacha bo‘lgan. Ziyoli inson sifatida uning fikrlariga quloq solishgan. Davlatimiz rahbari “O‘qituvchi va murabbiylar kuni”da so‘zlagan nutqlarida shunday ta’kidladilar: “Biz Uchinchi Renessans masalasini strategik vazifa sifatida oldimizga qo‘yib, uni milliy g‘oya darajasiga ko‘tarmoqdamiz. Biz maktabgacha ta’lim va maktab ta’limi, oliy va o‘rta maxsus ta’lim tizimi hamda ilmiy-madaniy muassasalarni bo‘lg‘usi Renessansning to‘rt uzviy halqasi, deb bilamiz. Bog‘cha tarbiyachisi, maktab muallimi, professor-o‘qituvchilar va ilmiy-ijodiy ziyolilarimizni esa yangi Uyg‘onish davrining to‘rt tayanch ustuni, deb hisoblaymiz. Ishonamizki, hurmatli ota-onalar bu tashabbusni, albatta, qo‘llab- quvvatlab, yangi Renessansning beshinchi halqasi, beshinchi ustuni bo‘ladilar”. Sohibqiron Amir Temurning “Temur tuzuklari”dagi hech qachon eskirmaydigan, inson ma’naviyati uchun bugun ham oziq bo‘ladigan hikmatli fikrlarining qanchalik hayotiy ekaniga ko‘p bor ishonch hosil qilish mumkin. Masalan, “Tajribamda ko‘rilgankim, azmi qat’iy, tadbirkor, hushyor, mard va shijoatli bir kishi mingta tadbirsiz, loqayd kishidan yaxshidir”, degan so‘zlar bugungi kunda ham ma’naviy jihatdan naqadar dolzarb ahamiyatga ega ekani barchamizga ayon. Amir Temur bobomizning bunday chuqur ma’noli hikmatlari xalqimizda qadimdan mavjud bo‘lgan “Bilagi zo‘r birni, bilimi zo‘r mingni yiqar” degan maqolga g‘oyat hamohang bo‘lib, insonni doimo aql-idrok, adolat va yuksak ma’naviyat asosida yashashga da’vat etishi bilan e’tiborlidir. Prezident yoshlarning bandligini ta’minlash masalasiga har yig‘ilishida mutasaddilarga topshiriqlar bermoqda. Yoshlarga atalgan tabrigida ham alohida e’tibor qaratib, tadbirkorlik dasturlariga 220 ming nafar, kasb-hunar o‘rganishga 130 ming nafar, davlat korxonalari va xususiy sektordagi bo‘sh ish o‘rinlariga 110 mingdan ziyod o‘g‘il-qizlar jalb etilishini ta’kidladi. Yuqorida ko‘zlanayotgan islohotlar natijasida buyuk ajdodlarimiz Amir Temur, Mirzo Ulug‘bek, Alisher Navoiylardek kuchli bilimli yoshlar jamiyat va davlatni boshqarishda faol bo‘lishga tayyorlanadi. Mirzo Ulug‘bek qariyb qirq yil mobaynida Movarounnahr diyorining donishmand hukmdori sifatida xalqning azaliy orzusi – tinchlik, totuvlik, ilm-fan va madaniyatni taraqqiy toptirish yo‘lida ulkan shijoat va matonat ko‘rsatgani, O‘zbek xalqi ma’naviy dunyosining shakllanishiga g‘oyat kuchli va samarali ta’sir ko‘rsatgan ulug‘ zot Alisher Navoiyning butun dunyoni lol qoldirgan asarlari va uning ijodi, Amir Temurni esa qanchadan qancha xalqlarni bir g‘oya ostida birlashtirganini bilamiz. Vatanparvarlik insonning, eng avvallo, o‘z onasiga bo‘lgan mehr-muhabbati deb qarasak, onasi esa bu Vatanidir. Shuning uchun hamki, bu tushuncha insonning Vataniga muhabbatini va uni asrab-avaylashga bo‘lgan intilishini anglatadi. Ota-bobolarimiz, ulug‘ ajdodlarimiz va allomalarimiz Vatanga sadoqatlarini, o‘z yurtlariga muhabbatlarini ifoda etish borasida tarixda ajoyib namunalarni bizga meros qoldirishgan. Masalan, ulardan biz ko‘proq Ahmad Farg‘oniy, Muhammad Xorazmiy, Imom Buxoriy, Imom Termiziy, Abulays Samarqandiy, Burhoniddin Marg‘inoniy kabi buyuk mutafakkirlarimiz o‘zlarining taxalluslarini kindik qonlari to‘kilgan yurt bilan bog‘laganlari, ularning nomini dunyoga ma’lum-u mashhur qilganliklarini yaxshi anglaymiz. Ularning yozib qoldirgan boy merosini o‘qir ekansiz, benihoya qalbingizni vatanparvarlikka his- tuyg‘ularini his qilishga undaydi. Shuningdek, yoshlarning nafaqat kasb-hunari, bilimiga, balki ularning axloq-odobi, xulqiga ham jiddiy e’tibor qaratilishi muhimligini hayotning o‘zi oynadek bizga ko‘rsatmoqda. Shu o‘rinda Abdulla Avloniyning “Turkiy guliston yoxud axloq” asarini eslaylik. Uning fikricha, bolalarda axloqiy xislatlarning tarkib topishida ijtimoiy muhit, oilaviy sharoit va bolaning atrofidagi kishilar g‘oyat katta ta’sir kuchiga ega ekanligi hamda insonning hur fikrli bo‘lishida oila, oilaviy tarbiyaning ahamiyatini ko‘rsatib beradi. Oilada bolaga ilk yoshdan boshlab odob va axloqqa oid tarbiya berish lozimligini quyidagicha tushuntiradi: “Tarbiyani tug‘ilgan kundan boshlamoq, vujudimizni quvvatlantirmoq, axloqimizni kuchlantirmoq kerak, zehnimizni esa ravshanlantirmoq lozim”. Abdulla Avloniy ta’kidlashicha, bolaning sog‘lom va zehnli tarbiyalanishida dastlab oila va ota- onalar asosiy tarbiya kuchi hisoblanishadi. Bolaning har tomonlama barkamol bo‘lishida dastlab oilada ota-onalar shaxsiy namuna bo‘ladi. Zero, xalqimizda “Qush uyasida ko‘rganini qiladi”, degan maqol bejizga aytilmagan. “Inson javhari qobildir, agar yaxshi tarbiya topib, buzuq xulqlardan saqlanib, go‘zal xulqlarga odatlanib katta bo‘lsa, har kim qoshida maqbul, baxtiyor bir inson bo‘lib chiqar…”. Demak, olim bola tarbiyasida oilaning rolini birlamchi darajaga qo‘yadi. “Tarbiyani kim qilur? Qanday qilinur?”degan savol keladi. Bu savolga birinchi uy tarbiyasi ona vazifasidir. Ikkinchi maktab tarbiyasi bu ota, muallim vazifasidir, degan javob bersak” . Ko‘rinib turibdiki, Abdulla Avloniy bolaning mukammal tarbiyasida oila va ota-onani alohida ko‘rsatish bilan birga, maktab va jamoat tashkilotlariga ham bog‘liqligini e’tirof etib, tarbiya masalasini umuminsoniy vazifalar darajasida talqin etadi. Bu ta’kidlar bugungi kunga nechog‘li mos kelishini yaxshi tushunamiz. O‘zbekiston Prezidentining Oliy Majlisga Murojaatnomasida keltirilgan quyidagi vazifalar professor-o‘qituvchilar jamoasi uchun ta’lim-tarbiya sohasida tub o‘zgarishlarni amalga oshirishdek ulkan mas’uliyat yuklaydi: “Biz o‘z oldimizga mamlakatimizda Uchinchi Renessans poydevorini barpo etishdek ulug‘ maqsadni qo‘ygan ekanmiz, buning uchun yangi Xorazmiylar, Beruniylar, Ibn Sinolar, Ulug‘beklar, Navoiy va Boburlarni tarbiyalab beradigan muhit va sharoitlarni yaratishimiz kerak. Buning uchun, eng avvalo, yosh avlodga bog‘cha, maktab hamda oliygohda sifatli ta’lim-tarbiya berishni yo‘lga qo‘yamiz” Murojaatnomada bola tug‘ilganidan to 30 yoshgacha bo‘lgan davrda uni har tomonlama qo‘llab-quvvatlaydigan, hayotda munosib o‘rin topishi uchun ko‘mak beradigan, yaxlit va uzluksiz tizim yaratilishi zarurligi ta’kidlanadi. Chunki dunyo tajribasidan ma’lumki, yosh avlodni har tomonlama barkamol etib voyaga yetkazish uchun sarflangan sarmoya jamiyatga o‘n, yuz barobar ko‘p foyda keltiradi 1.2. Yoshlar - O'zbekistonning asosiy va bebaho boyligidir Bozor munosabatlari qonuniyatlariga ko‘ra, mahsulotning sifatiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadigan asosiy omillardan biri bu raqobatdir. Mamlakatimizda turli sohalarda, jumladan, qishloq xo‘jaligi, qurilish, sanoat, tibbiyot, farmatsevtika va hokazolarda davlat-xususiy sherikchiligi joriy qilingani holda ta’lim tizimida mavjud emas edi. Endi esa maktabgacha ta’lim, o‘rta ta’lim, oliy ta’limda ham sog‘lom raqobat muhiti yaratilmoqda. Xususiy bog‘cha, maktab, universitetlar tashkil qilinmoqda. Davlat-xususiy sherikchilik asosida Qo‘qon nodavlat universiteti, “Toshkent International University” xalqaro universiteti, Britaniya menejment universiteti, TEAM universiteti, Farmatsevtika ta’lim va tadqiqot instituti, Akfa universiteti kabi nodavlat oliy ta’lim muassasalari tashkil etildi. Natijada yoshlarimizda tanlash imkoniyati paydo bo‘ldi. Bu esa tabiiy ravishda ta’lim muassasalari o‘rtasida sog‘lom raqobat muhitini shakllantiradi. OTM moliyaviy tomondan mustaqil bo‘layotganini e’tiborga olsak, endi ular o‘rtasida ko‘proq yoshlarni jalb qilish uchun amaliy harakatlar olib boriladi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.Mirziyoyev BMTning 72- sessiyasida so‘zlagan nutqida “Sayyoramizning ertangi kuni, farovonligi farzandlarimiz qanday inson bo‘lib kamolga yetishi bilan bog‘liq. Bizning asosiy vazifamiz – yoshlarning o‘z salohiyatini namoyon qilishi uchun zarur sharoitlar yaratishdan iborat” deb ta’kidlagan edi. Ta’kidlash joizki, Shavkat Mirziyoyevning O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti sifatida birinchi imzolagan qonun hujjati ham aynan yoshlar masalasi bilan bog‘liq bo‘lgan, 2016 yil 14 sentyabrdagi «Yoshlarga oid davlat siyosati to‘g‘risida»gi Qonun edi. Yoshlarning huquqiy madaniyatini yuksaltirish, demokratik davlat qurish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish jarayonlarida ularning faolligini oshirish; yuksak ma’naviyatli, mustaqil fikrlovchi, qat’iy hayotiy pozitsiya, keng dunyoqarash va chuqur bilimlarga ega bo‘lgan vatanparvar yoshlarni tarbiyalash, ularda turli mafkuraviy tahdidlarga qarshi immunitetni shakllantirish; yoshlarni ijtimoiy himoya qilish, zamonaviy kasb-hunarlarni puxta egallashlari uchun munosib sharoitlar yaratish, ularni ish bilan ta’minlash va tadbirkorlikka jalb qilish; iqtidorli yoshlarni qo‘llab-quvvatlash, ijodiy va intelektual salohiyatini ro‘yobga chiqarishga qaratilgan ishlarni tizimli yo‘lga qo‘yish; yoshlarni jismoniy tarbiya va sport bilan muntazam shug‘ullanishga keng jalb etish, yoshlar orasida sog‘lom turmush tarzini targ‘ib qilish; voyaga yetmaganlar va yoshlar o‘rtasida huquqbuzarlik va jinoyatlar sodir etilishini oldini olish; barkamol avlodni tarbiyalashda ommaviy axborot vositalari va zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalaridan samarali foydalanish yoshlar siyosatining asosiy yo‘nalishlari hisoblanadi. Iste’dodli yoshlarni aniqlash, ularni tarbiyalash masalasining davlat siyosati darajasiga ko‘tarilganligi yurtimizda o‘rnak olsa arzigulik tajriba to‘planishiga imkon berdi. Shu o‘rinda ta’idlash joizki, iste’dodli yoshlarni izlash va ularni qo‘llabquvvatlashga qaratilgan ishlarni amalga oshirishda davlat tashkilotlari bilan bir qatorda yurtimizda faoliyat yuritayotgan nodavlat tashkilotlari ham faol ishtirok etmoqdalar. Masalan, yoshlarga oid davlat siyosatining asosiy yo‘nalishlaridan biri yoshlarning iste’dod va qobiliyatlarini qo‘llab-quvvatlashga qaratilganligi ayniqsa, ahamiyatga molikdir. Ta’kidlash joizki, ta’lim, fan, texnika, axborot texnologiyalari, madaniyat, san’at, sport, tadbirkorli sohalaridagi iste’dodli va iqtidorli yoshlarni rahbatlantirib borish, ularning turli sog‘lom tashabbuslarini qo‘llab-quvvatlash vazifalari bu tashkilotning mazkur yo‘nalishdagi dolzarb vazifalaridan biri qilib belgilangan. Yoshlarning bilim darajasi, kasbiy malakasi, ma’naviy va ruhiy barkamollik kabi fazilatlari va ijtimoiy sifatlari butun jamiyatning rivojlanish darajasiga salmoqli ta’sir ko‘rsatmoqda. Aholining turmush sharoitini yaxshilash, hayotdan rozi bo‘lib yashashga erishish bugungi zamonaviy davlatchilik taraqqiyotidagi muhim ko‘rsatkich hisoblanadi. Alloma Abdulla Avloniy “Tarbiyani kimlar qilur? Qayda qilur? degan savolga “Birinchi - uy tarbiyasi. Bu vazifa ona zimmasidadir. Ikkinchi – maktab va madrasa tarbiyasi. Ota, muallim, mudarris va hukumat vazifasidur” deb javob berganlar. Bu so‘zlar zamirida barchaning farzand tarbiyasiga mas’ulligi ko‘rinib turibdi. Yoshlar masalasini o‘rganish kishilik jamiyati, ijtimoiy munosabatlar, millatlar va davlatlar, madaniyat va sivilizatsiyalar bilan chambarchas bog‘liqdir. Chunki yoshlar masalasi, birinchidan, sivilizatsiya vujudga kelgandan beri mavjud va barcha tarixiy rivojlanish bosqichlarida ular bilan yonma yon keladi. Ikkinchidan, tafakkur tarixida barcha faylasuflar, mutafakkirlar, davlat arboblari, shoiru adiblar farzand, yoshlar masalasiga oid o‘z qarashlarini bayon qilganlar. Qadimgi Arabiston yarim orolida VII asrgacha – «johiliya davri»da hatto qiz bolaning tug‘ilishi ota uchun baxtsizlik alomati bo‘lsa, o‘g‘il bolaning tug‘ilishi esa, alohida baxtning belgisi qilib ko‘rsatilgan. Hikoya qilishlaricha, Umar ibn al Xattob (r.a.) quyidagilarni e’tirof etgan: «Musulmonlikdan avvalgi ikki narsani eslaymanki, birini eslab yig‘layman, birini eslab kulaman. Ushbu narsaga yig‘layman. Bir kun qizimni, jajji qizchamni, jigarpora qizchamni shu o‘z qo‘llarim bilan qabr qazib ko‘mdim. Men qizim uchun o‘z qo‘llarim bilan chuqur qazir ekanman, u mening soqolimga sachragan tuproqlarni jajji qo‘llari ila silab olardi. Qachon buni eslasam doimo yig‘layman. Insoniyatning qanday qorong‘u davrlarida yashaganini tushunib, tinmay ko‘z yosh to‘kishdan o‘zimni tiyaman». Islom ayollarga rahm shafqat, mehr ko‘rsatish bilan uning maqomini ko‘tardi va uning baxtli hayoti uchun muqaddas qonunlarni joriy etdi. Ushbu qonunlarning bajarilishi Qur’on oyatlari va Payg‘ambarimiz (s.a.v.) Hadislari orqali mustahkamlandi. Tadqiqotchi N.J.Yusupova o‘zining “Islomda ayol huquqlari” asarida ta’kidlaganidek, ayol masalasiga oid Qur’oni karimda 309 oyat mavjud bo‘lib, shundan 161 oyat Makkada va 148 oyat Madinada nozil bo‘lgan. Insondagi komillik, eng avvalo, uning fikr, tafakkur va amaliy faoliyat erkinligini anglashidadir. Shu ma’noda, ulug‘ yunon faylasufi Suqrotning “O‘zligingni angla” degan da’vati ham insonning o‘z nasl-nasabini, hayot mazmunini, kishining kelajak avlodlar oldidagi mas’uliyat va majburiyatini anglashga qaratilgan chaqiriqdir. Har qanday jamiyatda komillikning eng asosiy ko‘rsatkichi insonning ezgulikka, ijtimoiy baxt-saodatga, insonparvarlik g‘oyalariga munosabatida hamda ularga asoslangan amaliy faoliyatida namoyon bo‘ladi. Shuni ta’kidlash joizki, keyingi yillarda ayrim yoshlarda millatga, Vatanga foyda keltirishni o‘ylash, mustaqillikni mustahkamlashda foydali inson bo‘lib yetishish hissi maxsus, ilmiy asosda shakllantirilmaganligi tufayli shaxsiy manfaatni o‘ylash, yengil yo‘llar bilan to‘la-to‘kis hayotga intilish hissi namoyon bo‘lmoqda. Shu bilan birga, ayrim fuqarolar orasida ma’naviy cheklanganlik, dunyoqarashning torligi, milliy odob me’yorlariga rioya qilmaslik, so‘z va ish orasidagi tafovut, milliy g‘ururning sustligi, shu kabi “ommaviy madaniyat”ning boshqa noxush ko‘rinishlari uchrab turadiki, ularni birgalashib bartaraf qilish lozim. Bugungi kunda aksariyat rivojlangan davlatlarning mafkurasi umuminsoniy qadriyatlar va demokratik tamoyillarga asoslanadi. Ularda tinchlik va taraqqiyot, inson haq-huquqlari va erkinligi, milliy va diniy totuvlik g‘oyalari ustivordir. Bu tamoyillarga asoslangan ezgu g‘oyalar umuminsoniy manfaatlar, bashariyatning asriy orzusi bo‘lgan yorug‘ kelajak uchun xizmat qiladi. Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev O‘zbekiston yoshlari forumida ta’kidlab o‘tganidek, “Biz yurtimizda qanday islohotlarga qo‘l urmaylik, avvalo, siz kabi yoshlarga, sizlarning kuch-g‘ayratingiz, azmu shijoatingizga suyanamiz. Barchangiz yaxshi bilasiz, bugun o‘z oldimizga ulkan marralar qo‘yganmiz. 1.3. Mafkuraviy immunitet –davlat va millatning ma’naviy birligi Ona Vatanimizda Uchinchi Renessans poydevorini yaratishga kirishdik. Biz oila, maktabgacha ta’lim, maktab va oliy ta’limni hamda ilmiy-madaniy dargohlarni bo‘lg‘usi Renessansning eng muhim bo‘g‘inlari deb hisoblaymiz. Shu sababli ayni ushbu sohalarda tub islohotlarni amalga oshirmoqdamiz. Ishonamanki, mamlakatimiz taraqqiyotining yangi poydevorini yaratishda sizlar singari fidoyi va vatanparvar yoshlarimiz faol ishtirok etib, munosib hissa qo‘shadilar” . Ma’lumki, “milliy o‘z-o‘zini anglash – har bir millat (elat)ning o‘z-o‘zini real sub’ekt, muayyan moddiy va ma’naviy boyliklarning egasi, yagona til, urf-odatlar, an’analar, qadriyatlar va davlatga mansubligini, manfaatlar hamda ehtiyojlar umumiyligini tushunib yetishga milliy o‘z-o‘zini anglash deyiladi” . Mafkuraviy immunitet – bu, sodda qilib aytganda, insonning o‘z istak-orzu, maqsad-intilishlariga mutlaqo zid, yot, zararli, begona mafkuraviy tahdidlarga qarshilik ko‘rsata olish salohiyati. “Mafkuraviy immunitet – falsafa: qomusiy lug‘atida –ma’naviy barkamol, irodasi baquvvat, iymoni butun shaxsni tarbiyalashda, har qanday reaksion, buzg‘unchi xarakterdagi g‘oyaviy tashabbuslarga bardosh bera oladigan yoshlarni tarbiyalashda qo‘l keladi” deyiladi. Bolaga ilk yoshidan boshlab nima yaxshi, nima yomon, ularga qanday munosabat bildirish kerak, degan savollarga asoslangan bog‘cha, maktab tarbiyasi, undan keyin ijtimoiy tarbiya yo‘lga qo‘yilsagina har bir millat sog‘lom, ishonchli, mustahkam immunitetga ega bo‘ladi. Immunitet esa, o‘z navbatida, odamni to‘g‘ri yo‘ldan “ozish”dan, turli yo‘llarga adashib, keyin pushaymon bo‘lishlardan, baxtsizlikdan, millatni esa– parokandaliklardan, parchalanishlardan, sinfiy, mahalliy yoki boshqa bo‘linishlardan asrab turadi. Demak, mafkuraviy immunitet –davlat va millatning ma’naviy birligi, ma’naviy sog‘lomligini himoya qiluvchi g‘oyaviy qalqon vazifasini bajaradi. Mafkuraviy immunitet o‘z-o‘zidan namoyon bo‘lmaydi. Uning namoyon bo‘lishi uchun ichki yoki tashqi g‘oyaviy, fikriy ta’sir bo‘lishi kerak. Al Forobiyning fikricha, “...fozil jamiyatning har bir fuqarosi mansabi, tutgan o‘rni, ya’ni kim bo‘lishidan qat’iy nazar «fozil kishi», «fozil inson» o‘z davlatining barcha qonun- qoidalarini yaxshi biladi, unga amal qiladi, fikrlaydi, o‘z kasbining ustasi, lozim bo‘lganda Vatan uchun jon fido qiladi. Fozillar shahri aholisi bir biriga hurmatda bo‘ladi. Ota-ona va farzand, ustozu- shogird o‘rtasida Sharqona nazokat, mehr va ehtirom bo‘ladi. Avvalo bunday fikr yuritishning o‘zi bobolarning ma’naviy darajasi naqadar yuksak bo‘lganligini va albatta bunday fikr aytish bu borada ko‘p asrlik me’roslarni o‘rganish natijasida vujudga kelishini ta’kidlash joiz. 2016- yilda qabul qilingan “ Yoshlarga oid davlat siyosati to ʻ g ʻ risida ” gi O ʻ zbekiston Respublikasi qonunida yoshlarga oid daavlat siyosati yoshlarni ijtimoiy jihatdan shakllantirish va ularning intellektual , ijodiy va boshqa yo ʻ nalishdagi salohiyatini kamol toptirish uchun sharoitlar yaratishga xizmat qilishi alohida ta ʼ kidlanib , amalga oshirilishi lozim bo ʻ lgan chora - tadbirlar qonun bilan mustahkamlandi . Mazkur qonunda belgilangan vazifalar ijrosi doirasida qator ishlar amalga oshirildi. Jumladan, yoshlarga oid davlat siyosatini izchil va samarali amalga oshirish, yoshlarni har tomonlama qo llab-quvvatlash, huquq va qonuniyʻ manfaatlarini himoya qilish tizimini tubdan isloh etish, yoshlar sohasidagi muammolarga samarali yechimlar ishlab chiqish, vakolatli organlar faoliyatini samarali tashkil etish va muvofiqlashtirish maqsadida O zbekiston yoshlar ittifoqi ʻ hamda Yoshlar ishlari agentligi tashkil etildi. Bundan tashqari, Oliy Majlis Senatida Yoshlar, madaniyat va sport masalalari qo mitasi, Oliy Majlisi ʻ Qonunchilik palatasida Yoshlar masalalari bo yicha komissiya, Oliy Majlis ʻ palatalari huzurida “Yoshlar parlamenti” tashkil qilindi. Shu bilan birga Innovatsion rivojlanish vazirligi qoshida Yoshlar akademiyasi tashkil etildi. Hududlarda “Loyihalar fabrikasi” ish boshladi. Mazkur ishlar natijasida O zbekiston yoshlar ittifoqi tashkil topgandan ʻ buyon 841 147 nafar yoshning bandligi ta minlandi. 2021-yilning birinchi yarmida ʼ Yoshlar ishlari agentligi tomonidan 78 140 nafar yosh ishga joylashtirilgan bo lib, ʻ 5 684 nafar yoshga subsidiyalar ajratildi, ijtimoiy himoyaga muhtoj 127 nafar talabaning 350 million so mlik to lov shartnoma mablag lari to lab berildi.ʻ ʻ ʻ ʻ Yoshlarni ish bilan ta minlash, ularning tashabusini moliyalashtirish maqsadida ʼ 2018-yildan boshlab hududlarda 25 ta “Yosh tadbirkorlar” kovorking markazi va 157 ta “Yoshlar mehnat guzari” kompleksi faoliyat boshladi. “Yoshlar – kelajagimiz” davlat dasturi doirasida respublikaning tuman va shaharlarida amalga oshiriladigan tadbirlarni moliyalashtirish amaliyoti yo lga qo yildi. ʻ ʻ Yoshlarga oid davlat siyosatini amalga oshirishda O zbekiston Respublikasi ʻ Prezidenti tomonidan ilgari surilgan besh muhim tashabbusni targ ib qilish va ʻ ro yobga chiqarish muhim ahamiyat kasb etadi. Mazkur g oyani amalga oshirish ʻ ʻ maqsadida O zbekiston yoshlar ittifoqi qoshida “5 tashabbus loyiha ofisi” faoliyati ʻ yo lga qo yildi. Tegishli loyihalar, jumladan, “Sport karvoni”, “Bir million ʻ ʻ dasturchi”, “Eng yaxshi kitobxon oila” kabi loyihalar amalga oshirilmoqda. Turli sohalarda samarali faoliyat yuritayotgan, yuqori natijalarga erishib, tengdoshlariga o rnak bo layotgan yigit-qizlarni rag batlantirish maqsadida “Mard ʻ ʻ ʻ o g lon” davlat mukofoti va “Kelajak bunyodkori” medali ta sis etildi. O tgan vaqt ʻ ʻ ʼ ʻ davomida 113 nafar yosh “Mard o g lon” davlat mukofoti bilan, 75 nafari esa ʻ ʻ “Kelajak bunyodkori” medali bilan mukofotlandi. Ta lim-tarbiya sohasida ham so nggi yillarda ulkan o zgarishlar ro y berdi. Tizim ʼ ʻ ʻ ʻ tubdan isloh qilindi. Mazkur sohada yoshlar manfaatlarini ko zlab ko plab ʻ ʻ o zgarishlar amalga oshirildi. ʻ II BOB YOSHLARNING IJTIMOIY FAOLLIGINI OSHIRISH. 2.1. Ijtimoiy faollik –ijtimoiy xodisa sifatida. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarori asosida tasdiqlanadigan mazkur dastur doirasida yoshlarning huquqiy madaniyatini yuksaltirish, demokratik davlat qurish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish jarayonlarida ularning faolligini oshirish, yuksak ma’naviyatli, mustaqil fikrlovchi, qat’iy hayotiy pozitsiya, keng dunyoqarash va chuqur bilimga ega bo‘lgan vatanparvar yoshlarni tarbiyalash, ularda turli mafkuraviy taxdidlarga qarshi immunitetni shakllantirish, iqtidorli yoshlarni qo‘llab-quvvatlash, ijodiy va intellektual salohiyatini ro‘yobga chiqarishga ko‘maklashish, yoshlarni ijtimoiy himoya qilish, zamonaviy kasbhunarlarni puxta egallashlari uchun munosib sharoitlar yaratishga qaratilgan kompleks choratadbirlar amalga oshiriladi. Mazkur dasturning ijrosi bo‘yicha davlat hokimiyati mahalliy organlarining mutasaddi xodimlari yoshlarga oid davlat siyosatini amalga oshirish bo‘yicha davlat dasturi ijrosini joylarda sifatli ta’minlashga qaratilgan bilim va ko‘nikmalarini oshirishga xizmat qiladigan davra suhbatlari va seminarlar o‘tkazadi. Bunday ishlarni butun yil davomida amalga oshirish lozim bo‘ladi. Shu o‘rinda «Yoshlar» tushunchasining yuridik mazmuniga to‘xtalib o‘taylik. Xo‘sh, yoshlar deganda qonun hujjatlari kimni nazarda tutadi? «Yoshlarga oid davlat siyosati to‘g‘risida»gi Qonunning 3-moddasiga muvofiq, «yoshlar (yosh fuqarolar) o‘n to‘rt yoshga to‘lgan va o‘ttiz yoshdan oshmagan shaxslar»dir. Yosh oila deganda, er-xotinning ikkisi ham o‘ttiz yoshdan oshmagan oila yoxud farzand (bola) tarbiyalab voyaga etkazayotgan o‘ttiz yoshdan oshmagan yolg‘iz otadan yoki yolg‘iz onadan iborat bo‘lgan oila, shu jumladan, nikoxdan ajralgan, beva erkak (beva ayol) tushuniladi. Yosh mutaxassis deganda, oliy yoki o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasasini bitirgan, ta’lim muassasasini bitirganidan so‘ng olgan ixtisosligi bo‘yicha uch yil ichida ishga kirgan va ma’lumoti to‘g‘risidagi hujjatda ko‘rsatilgan ixtisosligi bo‘yicha ishlayotganiga uch yildan ko‘p bulmagan o‘ttiz yoshdan oshmagan xodim tushuniladi. Yoshlar tadbirkorligi deganda esa, yuridik shaxs tashkil etmagan holda yosh fuqarolar tomonidan, shuningdek, ta’sischilari yosh fuqarolar bo‘lgan yuridik shaxslar tomonidan amalga oshiriladigan tadbirkorlik faoliyati tushuniladi. «Yoshlarga oid davlat siyosati to‘g‘risida»gi Qonunning 5-moddasida yoshlarga oid davlat siyosatining asosiy yo‘nalishlari belgilab berilgan. Ana shunday yo‘nalishlardan biri sifatida YOSH oilalarni ma’naviy va moddiy jihatdan qo‘llab-quvvatlash, ular uchun munosib uy-joy va ijtimoiy-maishiy sharoitlarni yaratish bo‘yicha kompleks chora-tadbirlar tizimini amalga oshirish vazifasi belgilangan. Qonunning 9-moddasida yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda ishtirok etuvchi organlar va muassasalar tizimiga ta’limni davlat tomonidan boshqarish organlari va ta’lim muassasalari, davlat sog‘liqni saqlash tizimini boshqarish organlari va sog‘liqni saqlash muassasalari, madaniyat va sport ishlari bo‘yicha organlar, mehnat organlari, prokuratura organlari, ichki ishlar organlari, adliya organlari, mudofaa ishlari bo‘yicha organlar kirishi bilan bir qatorda, bu borada boshqa organlar va muassasalar ham qonun hujjatlariga muvofiq ishtirok etishi mumkinligi belgilab berilgan. Shundan kelib chiqib, yosh oilalarni qullab-quvvatlash va uy-joy bilan ta’minlash maqsadida hududlarda «Kamolot» uylarini qurish va imtiyozli kredit asosida faol yoshlarga taqdim etish vazifasi belgilandi. Bunday uylar loyiha-smeta hujjatlari asosida tijorat banklari kreditlari evaziga quriladi. Mamlakatning ijtimoiy hayotida faol qatnashayotgan yosh oilalarni yanada qo‘llab-quvvatlash maqsadida ular zamonaviy uyjoylar bilan ta’minlanadi va ularga uzoq muddatli ipoteka kreditlari ajratiladi. O‘zbekiston Prezidentining xalqimiz, ayniqsa yoshlar orasida kitobxonlik an’anasini yanada jonlantirish, kitob mutolaasiga keng e’tibor qaratish bo‘yicha amalga oshirayotgan sa’y-harakatlari diqqatga sazovordir. Ana shu yo‘lda 2017 yilning sentabr oyida o‘quvchi yoshlarning mafkuraviy immunitetini mustahkamlash maqsadida ta’lim muassasalarida «Men sevib o‘qigan kitob» va «Eng yaxshi kitobxon» tanlovlari tashkil etiladi. Buning uchun byudjetdan tashqari mablag‘lar va xayriya mablag‘lari hisobidan 160 million so‘m ajratish ko‘zda tutilgan. Bunday tadbirlar vositasida o‘kuvchi yoshlar turli yot goya va mafkuralardan himoya qilinadi, ularning mafkuraviy immuniteti mustahkamlanadi hamda jamiyatda yuksak ma’naviyatni qaror tontirishga hissa qo‘shiladi. 2017 yil davomvda aholi, ayniqsa, yoshlarning intellektual va ma’naviy ehtiyojlarini yanada to‘laroq qondirish maqsadida «Adabiyotga e’tibor ma’naviyatga, kelajakka e’tibor» shiori ostida Respublika «Kitob bayrami» an’anaviy tadbiri va uning doirasida «Kitob millatning bebaho ma’naviy va madaniy merosi» mavzusida ilmiy-amaliy konferensiya va «Bolalar kitoblari» an’anaviy respublika festivali tatikil etiladi va o‘tkaziladi. Har bir tuman markazvda kitob do‘konlari ochiladi va ular yangi asarlar bilan boyitiladi. 40 ga yaqin nomdagi o‘zbek mumtoz va hozirgi zamon adabiyoti, jahon mumtoz adabiyoti durdonalari nashr etiladi va hududlarda, xususan, respublika axborot- resurs markazlarida ularning taqdimoti o‘tkaziladi. Bunday ezgu ishlarni amalga oshirishdan adabiyot orqali xalsma’naviyatini yuksaltirish, oilaviy kitobuqish an’analarini keng targib qilish, yozuvchi va kitobxon o‘rtasidagi muloqotni kuchaytirish, yoitarni intellektual rivojlangan va ma’nan barkamol qilib voyaga etkazishda kitobning o‘rni va ahamiyatiga, kitob mutolaasi madaniyatiga bo‘lgan e’tiborni kuchaytirish maqsad qilib olingan. O‘sib kelayotgan avlodning kitob va boshqa bosma mahsulotlarga qiziqishini o‘stirish maqsadida O‘zbekiston xalqining madaniy-ma’rifiy merosi, tarixi bo‘yicha adabiyotlar chiqaruvchi nashriyot uylari, bosmaxonalar, asar mualliflariga soliq va boshqa preferensiyalar taqdim etiladi, iqtisodiy rag‘batlantirish choralari ko‘riladi. Yoshlarni ona Vatanimizga sadoqat ruhida tarbiyalash, ularda san’atga bo‘lgan qiziqishni kuchaytirish, mamlakatimizda amalga oshirilayotgan islohotlarni yoritish maqsadida butun yil davomida O‘zbekiston Badiiy akademiyasi va bir qator vazirliklar tashkilotchiligida yurtimizning chekka hududlarida Badiiy akademiya tizimi tashkilotlari va ta’lim muassasalari hamkorligida xalqrassomlari, xalqustalari bilan bolalar, yoshlar vaularning ota- onalari uchun «Bunyodkor xalqim bilanmuloqot ijodim ilhomi» mavzusida maxorat darslari va ijodiy uchrashuvlar tashkil etiladi. 2.2. Yoshlarda fuqarolik pozitsiyasini shakllantirishning ijtimoiy jihatlari. Xalqimiz boy tarixga va milliy an’analarga ega. Milliy an’analarimiz va urfodatlarimiz orasida o‘zimizga xos va o‘zimizga mos bo‘lgan qator milliy o‘yinlarimiz mavjud. Ana shunday o‘yinlarimizni zamonaviy axborot texnologiyalariga chiroyli tarzda joylashtirsak va bundan yoshlarimiz bush vaqtlaridan unumli foydalangan holda o‘z salohiyatini va qobiliyatini boyitish maqsadida foydalansa, nur ustiga a’lo nur bo‘ladi. Ana shu maqsadda mobil Internet foydalanuvchilariga mo‘ljallangan, yoshlarni yuksak axloqiy ruxda tarbiyalash, ularning intellektual salohiyati va ijtimoiy faolligini yanada oshirishga xizmat qiladigan milliy o‘yinlarni tashkil etish lozim. Buning natijasida yoshlarning bo‘sh vaqtini foydali o‘tkazishga qaratilgan O‘zbekiston Respublikasidagi mobil Internet foydalanuvchilari uchun mo‘ljallangan milliy o‘yinlar yaratiladi. Yurtimizda ilg‘or yoshlarni birlashtirgan yoshlar ittifoqi ijtimoiy harakati faoliyat yuritmokda. Mazkur ijtimoiy harakatning mablag‘lari hisobidan butun yil davomida mamlakatimizning har bir hududi markazida yoshlar ittifoqi kitob do‘konlari faoliyatini yo‘lga qo‘yish belgilangan. Bunday xayrli ishlar orqali yoshlarni bo‘sh vaqtini mazmunli o‘tkazishlariga, ularning kitobga bo‘lgan qiziqishlarini oshirishga erishiladi. Yoshlar o‘rtasida madaniyat va san’at asarlariga bo‘lgan qiziqishni oshirish, ajdodlarimizdan meros bo‘lib kelayotgan hunarmandlik an’analarini targ‘ib qilish, yosh avlodni vatanparvarlik, milliy qadriyatlarimizga hurmat ruhida tarbiyalash va kasb-hunarga qiziqishini oshirish maqsadida «Xalq amaliy san’ati yoshlar qalbida» xalqaro amaliy san’at ko‘rgazmasini o‘tkazish belgilangan. Iqtidorli YOSHlarni izlab tonish, ularni rag‘batlantirish, ijodiy salohiyatini yuksaltirish va katta sahnalarga olib chiqish, yoshlar e’tiborini musiqa va san’atga qaratish, bo‘sh vaqtlarini mazmunli o‘tkazishni tashkil etish, yosh iqtidorli ijodkorlarni izlab topish va ularning ijodini rag‘batlantirish, yoshlarni Vatanga muhabbat, mustaqillik g‘oyalariga sadoqat va fidoyilik ruhida tarbiyalashga xizmat qiluvchi «Bahor nafasi» xalqaro san’at festivalini, «Musiqaga chorlaydi, yoshlar!» madaniyat haftaligini, «Seni kuylaymiz, zamondosh!» O‘zbekiston teatrlarining IV Respublika ko‘rik-festivalini, «Onam aytgan allalar» festivalini, «yoshlik bahori» respublika yoshopera ijrochilari festivalini, «Sozlar navosi» xalq cholg‘ulari ijrochilari respublika tanlovini va YuNESKO reprezentativ ro‘yxatiga kiritilgan «Shashmaqom», «Askiya», «Palov» va boshqa nomoddiy madaniy meros namunalari buyicha «O‘zbek madaniy merosi jahon nigohida!» nomli festivalni o‘tkazish 2017 yilning eng muhim va yirik madaniy tadbirlaridan deb hisoblanishga loyiq tadbirlardir. Ikkinchi omil: Yangi O‘zbekiston taraqqiyot strategiyasida “Harakatlar strategiyasidan – Taraqqiyot strategiyasi sari” tamoyili ilgari surilayotgani bejiz emas. Chunki, avvalo, Harakatlar strategiyasidagi har bir yo‘nalishni taraqqiyotning yangi bosqichida mantiqiy va izchil asosda rivojlantirish hamda yangi ustuvor yo‘nalishlarda muhim natijalarga erishish ko‘zda tutilmoqda. Taraqqiyot strategiyasida asosiy e’tibor, bir tomondan, fuqarolik jamiyatini rivojlantirishga doir qonunlar, kodekslar, konsepsiya va dasturlar qabul qilinishiga qaratilgan. Ikkinchi tomondan, unda qonun ustuvorligini taminlash, konstitutsiyaviy islohotni hayotga izchil tatbiq etish, milliy iqtisodiyotni rivojlantirish, kuchli ijtimoiy siyosatni amalga oshirish, manaviyatni rivojlantirish, shuningdek, global muammolarga O‘zbekistonning munosabati, xavfsizlik va tashqi siyosat borasidagi muhim vazifalar qamrab olingan. Eng asosiysi, Yangi O‘zbekiston taraqqiyot strategiyasidagi 7 ustuvor yo‘nalishning bosh g‘oyasi – inson qadrini ta’minlashdir. Chunki, Prezidentimizning saylovoldi dasturidagi asosiy g‘oya ham “Inson qadri uchun” tamoyili edi. Uchinchi omil: inson qadrini joyiga qo‘yishni qonuniy va tashkiliy-huquqiy yo‘llar bilan hayotimizning barcha sohalarida milliy, mintaqaviy va xalqaro hamkorlik darajalarida qanday qilib amalga oshirish kerak? Taraqqiyot strategiyasida bu dolzarb savolga juda ko‘plab aniq maqsadlarga qaratilgan amaliy javoblar bor. Harakatlar strategiyasining har bir ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha hozirgi kunga qadar 26 ta konsepsiya va bir qator dasturlar qabul qilingan bo‘lsa, kelgusida Taraqqiyot strategiyasi doirasida 13 ta kodeks, 12 ta qonun, ya’ni har bir ustuvor yo‘nalishda zarur qonun hujjatlari qabul qilinishi ko‘zda tutilgan. Jumladan, Tadbirkorlik kodeksi ning ishlab chiqilishi – yurtimizda tadbirkorlikni rivojlantirish va tadbirkorlar huquqlarini to‘liq himoya qilishning mustahkam qonuniy asosiga aylanadi. Bo‘lajak Nodavlat notijorat tashkilotlari to‘g‘risidagi kodeks da fuqarolik jamiyatining huquqiy mezonlari o‘z aksini topadi. Axborot kodeksi – shu vaqtga qadar amal qilayotgan ommaviy axborot vositalari, jurnalistlar faoliyati, axborot va so‘z erkinligiga bag‘ishlangan o‘ndan ortiq qonun kodifikatsiya qilingan yagona va yaxlit qonun hujjati sifatida qabul qilinishining natijasi bo‘ladi. To‘rtinchi omil: Yangi O‘zbekiston tarraqqiyot strategiyasining nafaqat nomlanishi, ayni chog‘da unda belgilangan ustuvor yo‘nalishlar va muhim vazifalar ham milliy yoki mintaqaviy miqyosdagina emas, balki global darajada ulkan ahamiyatga molik xalqaro hujjatlar bilan uyg‘un va hamohangdir. irlashgan Millatlar Tashkiloti 2015-2030 yillarda Barqaror taraqqiyot maqsadlarini elon qilgan. Bu xalqaro hujjat o‘zbek tilida “Barqaror taraqqiyot maqsadlari” yoki “Barqaror rivojlanish maqsadlari”, degan nomlar bilan sizu bizga yaxshi tanish. Dastlab Harakatlar strategiyasida, endilikda esa Taraqqiyot strategiyasida ham O‘zbekiston bajarishni o‘z zimmasiga olgan BMT Barqaror taraqqiyot maqsadlarini mamlakatimiz hayotiga tatbiq etishning aniq taktika va strategiyalari belgilab berilmoqda. Boshqacha aytganda, O‘zbekiston tashqi xalqaro munosabatlarning teng huquqli a’zosi sifatida o‘zining BMT Barqaror taraqqiyot maqsadlari bilan hamohang holda rivojlanishi, bu boradagi o‘ziga xos o‘rni va ahamiyati, yanada muhimi, ibratli tajribasini butun dunyoga ko‘rsata oldi. O‘z navbatida, Yangi O‘zbekiston tarraqqiyot strategiyasi ushbu muhim taraqqiypravar jarayon uzluksiz davom etayotganidan dalolat beradi. 2.3 Yoshlar ijtimoiy faolligini oshirishda davlatimiz siyosatining strategik yo‘nalishlari. Bugungi kunda xalqaro hamjamiyat tomonidan Taraqqiyot huquqi to‘g‘risidagi konvensiya loyihasi ishlab chiqilyapti. Qolaversa, 35 yildan buyon Taraqqiyot huquqi to‘g‘risidagi deklaratsiya amal qilmoqda. Shu ma’noda, O‘zbekiston Prezidenti taqdim etayotgan Taraqqiyot strategiyasi xalqaro hamjamiyatning rivojlanish tendensiyalariga, butun dunyoning taraqqiyot trendlariga to‘la mos keladi. Shuni ham aytish joizki, O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining qo‘shma qarori bilan Barqaror taraqqiyot maqsadlarini amalga oshirish bo‘yicha konstitutsiyaviy parlament komissiyasi tuzilgan. Parlament komissiyasi Barqaror taraqqiyot maqsadlari ijro etilishini parlament nazorati yo‘li bilan ta’minlamoqda. Binobarin, Taraqqiyot strategiyasini amalda tatbiq etishda ham parlamentning roliga alohida e’tibor qaratilayotgani juda muhim. Xususan, Yangi O‘zbekiston taraqqiyot strategiyasi loyihasining 11- maqsadida “Xalq bilan muloqotning samarali mexanizmlarini takomillashtirish” muhim vazifa etib belgilanmoqda. Xalq bilan ochiq muloqotning mexanizmlarini yanada takomillashtirish, muhim qarorlarni jamoatchilik fikrini inobatga olgan holda qabul qilish amaliyotini kengaytirish, davlat organlariga kelib tushgan murojaatlarni ko‘rib chiqish jarayonini raqamlashtirish, murojaatlarni tezkor va sifatli ko‘rib chiqilishini ta’minlash ko‘zda tutilmoqda. Eng asosiysi, Yangi O‘zbekistonning 2022–2026 yillarga mo‘ljallangan taraqqiyot strategiyasini 2022 yilda amalga oshirish bo‘yicha “yo‘l xaritasi” loyihasida “Davlat xalqqa xizmat ko‘rsatishi shart” g‘oyasini tatbiq etishni nazarda tutuvchi “Xalqchil davlat” milliy dasturini ishlab chiqish vazifasi zimmamizga yuklangani bejiz emas. Albatta, ushbu Dastur loyihasi, i lg‘or xorijiy davlatlarning tajribasini inobatga olgan holda, belgilangan muddatda ishlab chiqiladi va taqdim etiladi. “Yo‘l xaritasi” loyihasida yana bir muhim vazifa – Xalq qabulxonalarining huquqiy maqomini takomillashtirish masalasi uchun mas’ul etib belgilanganmiz. Xalq qabulxonalari faoliyatining huquqiy asoslarini takomillashtirish va ularning davlat boshqaruvi tizimidagi maqomini mustahkamlashga qaratilgan Konstitutsiyaviy qonunni qabul qilish bo‘yicha ishlarni allaqachon boshlab yubordik. Xalq bilan bevosita muloqot qilish, yurtdoshlarimizning dardu tashvishlari, muammolarini ijobiy hal etish bo‘yicha mutlaqo yangi demokratik tizim – Xalq qabulxonalari o‘tgan besh yilda faoliyat yuritib kelmoqda va o‘zini oqladi. Bundan tashqari barcha davlat organlari faoliyatida “ xalq dardiga kuloq solish ”, muammolarni joyida hal etish va xalqni rozi qilish bo‘yicha samarali ishlar qilinmoqda. Yangi O‘zbekiston taraqqiyot strategiyasi loyihasining 12-maqsadi “Ta’sirchan jamoatchilik nazoratini amalga oshirishning tashkiliy-huquqiy asoslarini takomillashtirish” deb nomlangani bejiz emas. Zero, bu o‘rinda o mmaviy axborot vositalarining roli va jurnalistlarning kasbiy faoliyati himoyasini yanada kuchaytirish, odamlarni qiynayotgan muammolar hamda islohotlarning ijrosi ahvolini o‘rganishda ijod ahli mehnatidan samarali foydalanish ko‘zda tutilmoqda. Bularning barchasi, o‘z navbatida, yurtimizda ta’sirchan jamotchilik nazoratini o‘rnatishga xizmat qiladi. Ma’lumki, Harakatlar strategiyasi doirasida yurtimizda ommaviy axborot vositalarining jamoatchilik nazoratini amalga oshirish borasidagi o‘rni va ahamiyati qonunchilik negizida tubdan kuchaytirilgandi. Taraqqiyot strategiyasida ana shu tashkiliy-huquqiy asoslarni takomillashtirish ko‘zda tutilgani yangi davr talabidir. Shu nuqtai nazardan, Taraqqiyot strategiyasi loyihasining 83- maqsadi “Fuqarolarning axborot olish va tarqatish erkinligi borasidagi huquqlarini yanada mustahkamlash” deb atalgani hamda unda bir qator muhim vazifalar ko‘zda tutilgani ham katta hamiyatga ega. Avvalambor, bu o‘rinda axborot sohasini tartibga solishga qaratilgan mavjud qonunlar O‘zbekiston Respublikasi Axborot kodeksi shaklida unifikatsiya qilinishi haqida so‘z bormoqda. Shuningdek, fuqarolarning axborot kommunikatsiya vositalaridan foydalanish madaniyati oshiriladi. Turli yosh toifasi uchun mo‘ljallangan o‘quv kurslari hamda onlayn dasturlar ommalashtiriladi. Xalq ta’limi va professional ta’lim tizimining tegishli darsliklariga media savodxonlik bo‘yicha mavzular joriy qilinadi. Shaxsiy va sir saqlanishi lozim bo‘lgan ma’lumotlarni internet tarmog‘ida oshkor qilish bilan bog‘liq daxlsizlik huquqlari buzilishining oldini olish ham ko‘zda tutilgan. Bunda Jinoyat kodeksi va Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning daxlsizlik huquqlari bilan bog‘liq moddalariga tegishli qo‘shimcha va o‘zgartirishlar kiritish to‘g‘risidagi qonun loyihasi tayyorlanadi. O‘z navbatida, “Yo‘l xaritasi” 46-bandida qiynoqlarning oldini olish bo‘yicha preventiv mexanizmlarni takomillashtirish haqida so‘z boradi. Inson huquqlari bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasi Milliy markazi ushbu vazifaning asosiy ijrochilaridan biridir. Bunda, birinchidan, qiynoqlarning oldini olish bo‘yicha tegishli xalqaro hujjatlarni ratifikatsiya qilish masalasini ko‘rib chiqish taqozo etiladi. Ikkinchidan, qiynoqlarning oldini olish bo‘yicha preventiv milliy mexanizm ning qonuniy asoslarini rivojlantirish kerak bo‘ladi. Hamkor tashkilotlar bilan har ikki masala bo‘yicha, umuman, Taraqqqiyot strategiyasi ijrosi doirasida o‘zaro hamjihatlikda faol ish olib boramiz. Taraqqiyot strategiyasi loyihasining 19-maqsadi – advokatura institutining inson huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini himoya qilishdagi salohiyatini tubdan oshirish, shuningdek, aholi va tadbirkorlik sub’ektlarining malakali huquqiy xizmatlarga bo‘lgan talabini to‘liq qondirishdan iborat. Bunda: advokatura institutini to‘laqonli o‘z-o‘zini boshqarish tizimiga o‘tkazish, Advokatlar palatasi boshqaruv organlarining advokatlar hamjamiyati oldidagi hisobdorligini kuchaytirish, tizimga yosh malakali kadrlarni jalb qilish; advokatlar malakasini oshirish tizimining zamonaviy va samarali mexanizmlari va institutsional asoslarini shakllantirish; advokatlik faoliyatiga zamonaviy axborot texnologiyalarini joriy qilish orqali ortiqcha byurokratiya va qog‘ozbozlikka chek qo‘yish, sudlar, huquqni muhofaza qiluvchi organlar va boshqa davlat organlari bilan elektron hujjatlar almashinuvini yo‘lga qo‘yish; bepul huquqiy yordam ko‘rsatish ko‘lamini kengaytirish, notariat va fuqarolik holatlari dalolatnomalarini yozish organlarining xizmatlaridan ovoragarchiliksiz, shu jumladan masofadan turib va “yagona darcha” tamoyili asosida foydalanishni ta’minlash ko‘zda tutilmoqda. Yana bir muhim jihat: Loyihaning 90-maqsadida BMT organlari va institutlari, global va mintaqaviy iqtisodiy, moliyaviy va gumanitar tashkilotlardagi faoliyatni kuchaytirish haqida so‘z boradi. Ya’ni, O‘zbekistonni BMT tuzilmalari orqali dunyo hamjamiyatiga keng tanitish; O‘zbekiston rahbariyatining BMT doirasidagi tashabbuslarini amalga oshirishni ta’minlash; BMT va uning muassasalari bilan iqtisodiy-moliyaviy va konsultativ hamkorlikni rivojlantirish bunda muhim ahamiyat kasb etadi. Shuningdek, BMT va uning ixtisoslashgan muassasalari bilan madaniy-gumanitar hamkorlikni jadallashtirish; BMTning “Inson huquqlari yo‘lida harakatga da’vat” tashabbusini ilgari surish uchun barcha sheriklar bilan yaqin hamkorlikni davom ettirish istiqbollari ko‘rsatib berilmoqda. Muxtasar aytganda, Yangi O‘zbekiston taraqqiyot strategiyasi loyihasi negizida bir qancha yangi dasturlar, yangi konsepsiyalar, yangi qonun hujjatlari qabul qilinishi nazarda tutilmoqda. Bu bilan mamlakatimizning siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy, madaniy va ekologik rivojlanishining keyingi bosqichida amalga oshiriladigan islohotlar keng qamrab olinmoqda. Shunday ekan, Taraqqiyot strategiyasining tasdiqlanishi va muvaffaqiyatli amalga oshirilishi O‘zbekistonda demokratik huquqiy davlat barpo etish hamda erkin fuqarolik jamiyatini rivojlantirish orqali inson qadrini ulug‘lashga qaratilgan ulkan maqsad va vazifalarimizga erishish imkonini beradi. Mustaqillik yillarida mamlakatimizda yoshlarni vatanparvarlik, milliy an’ana va qadriyatlarimizga hurmat ruhida tarbiyalash, ma’naviy yetuk va jismonan sog‘lom barkamol avlodni voyaga yetkazish, ularning huquq va manfaatlarini himoya qilish borasida muayyan ishlar amalga oshirildi. Shu bilan birga, sohadagi vaziyat va amalga oshirilgan tadbirlar tahlili yoshlarning keng qatlamlariga daxldor bo‘lgan dolzarb masalalar, ayniqsa, uyushmagan yoshlarning hayotda o‘z o‘rnini topishi uchun munosib sharoit yaratish, ularni har tomonlama qo‘llab-quvvatlash, kasbga yo‘naltirish va bandligini ta’minlash, tashabbuslarini rag‘batlantirish borasidagi ishlar talab darajasida tashkil etilmaganidan dalolat bermoqda. Joylarda, avvalambor chekka hududlarda istiqomat qilayotgan ko‘p sonli yoshlarning o‘z iqtidor va iste’dodini ro‘yobga chiqarishlari, tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanishlari uchun keng sharoitlar yaratish, ularni turli zararli illat va yot g‘oyalar ta’siridan himoya qilish, yoshlar o‘rtasida huquqbuzarliklarning barvaqt oldini olish kabi muhim vazifalarni hal etishda “Kamolot” yoshlar ijtimoiy harakati O‘zbekiston yoshlarini buyuk maqsadlar sari birlashtiradigan va safarbar etadigan ommaviy harakatga aylana olmaganini hayotning o‘zi ko‘rsatmoqda. Shu sababli, mazkur sohadagi faoliyatni tubdan takomillashtirish maqsadida qabul qilingan O‘zbekiston Respublikasining “Yoshlarga oid davlat siyosati to‘g‘risida”gi qonuni bugungi davr talablariga mos ravishda har tomonlama barkamol, mustaqil fikrlaydigan, mamlakatimiz istiqboli uchun mas’uliyatni o‘z zimmasiga olishga qodir, tashabbuskor, xalq manfaati yo‘lida bor salohiyatini safarbar qiladigan, shijoatli yoshlarni tarbiyalash, ularning intellektual va ijodiy salohiyatini ro‘yobga chiqarish uchun mustahkam huquqiy poydevor yaratdi. 2017-2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasi demokratik davlat qurish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish borasidagi islohotlarda yoshlar faolligini oshirish bilan bog‘liq bir qator yangi va muhim vazifalarni belgilab berganini alohida qayd etish joiz. Yoshlarga oid davlat siyosatini izchil va samarali amalga oshirish, yoshlarni har tomonlama qo‘llab-quvvatlash, huquq va qonuniy manfaatlarini himoya qilish tizimini tubdan isloh etish maqsadida hamda bu borada keng jamoatchilik, avvalo, yoshlar vakillarining taklif va mulohazalarini e’tiborga olgan holda: 1. O‘zbekiston “Kamolot” yoshlar ijtimoiy harakatining 2017-yil 30-iyun kuni bo‘lib o‘tgan IV qurultoyi qaroriga muvofiq, O‘zbekiston yoshlar ittifoqi tashkil etilgani ma’lumot uchun qabul qilinsin. 2. O‘zbekiston yoshlar ittifoqi tashkil topgan kun – 30-iyun sanasi mamlakatimizda “Yoshlar kuni” , deb e’lon qilinsin. 3. O‘zbekiston yoshlar ittifoqi faoliyatining ustuvor yo‘nalishlari sifatida quyidagilar belgilansin: birinchidan , O‘zbekiston yoshlar ittifoqini respublikada yoshlarga oid davlat siyosatining amalga oshirilishida davlat organlari, nodavlat notijorat tashkilotlari va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlari bilan samarali hamkorlikni ta’minlovchi, “Yoshlar – kelajak bunyodkori” shiori ostida professional faoliyatni amalga oshiruvchi tuzilmaga aylantirish; ikkinchidan, yoshlarning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish, ularni milliy va umuminsoniy qadriyatlarga hurmat ruhida tarbiyalash, ongi va qalbida mustaqillik g‘oyalariga sodiqlik, milliy o‘zlikni anglash, Vatanga muhabbat va uning taqdiriga daxldorlik, fidoyilik hissini qaror toptirish va rivojlantirish, turli mafkuraviy tahdidlardan asrash; uchinchidan, demokratik davlat qurish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish borasidagi islohotlarda yoshlar faolligini oshirish, yuksak ma’naviyatli, mustaqil fikrlaydigan, qat’iy hayotiy pozitsiya, keng dunyoqarash va chuqur bilimlarga ega tashabbuskor, shijoatli, el-yurt manfaati yo‘lida bor kuch-g‘ayrati, bilim va salohiyatini safarbar qiladigan, mamlakat istiqboli uchun mas’uliyatni o‘z zimmasiga olishga qodir yoshlar safini kengaytirish; to‘rtinchidan, yoshlarning zamonaviy kasb-hunarlarni puxta egallashi uchun munosib sharoitlar yaratish, bandligini ta’minlash, ishbilarmonlik qobiliyatini rivojlantirish, ularni kichik biznes va xususiy tadbirkorlikka keng jalb etish, tashabbuslarini rag‘batlantirish, intellektual va ijodiy salohiyatini ro‘yobga chiqarishiga ko‘maklashish; beshinchidan, yoshlarning ilmiy va badiiy kitoblar, jumladan, elektron asarlarni o‘qishga bo‘lgan qiziqishini yanada oshirish, huquqiy, ekologik, tibbiy va axborot- kommunikatsiya texnologiyalaridan foydalanish madaniyatini yuksaltirish orqali ularda turli mafkuraviy tahdidlarga, xususan, diniy ekstremizm, terrorizm, “ommaviy madaniyat” va boshqa yot g‘oyalarga qarshi mustahkam immunitetni shakllantirish; oltinchidan, yoshlar o‘rtasida sog‘lom turmush tarzi va oila muqaddasligi g‘oyalarini keng targ‘ib qilish, erta turmush qurish va yosh oilalar ajralishining oldini olishga qaratilgan samarali tadbirlarni amalga oshirish; ettinchidan, yoshlarni, ayniqsa, ular uyushmagan qismining bo‘sh vaqtini mazmunli tashkil etish maqsadida sport va jismoniy tarbiya bilan shug‘ullanishga, ijodiy to‘garaklar va turli, jumladan, xorijiy tillarni o‘rgatish o‘quv kurslariga keng jalb etish; sakkizinchidan, yosh oilalar, xususan, imkoniyati cheklangan va ijtimoiy himoyaga muhtoj yoshlarni ma’naviy va moddiy jihatdan qo‘llab-quvvatlash, ular uchun munosib uy-joy va ijtimoiy-maishiy sharoitlar yaratishga qaratilgan maqsadli ishlarni tashkil etish; to‘qqizinchidan, yoshlar o‘rtasida huquqbuzarlik va jinoyatchilikning barvaqt oldini olish va profilaktika qilish ishlarida faol ishtirok etish; o‘ninchidan, mamlakatda amalga oshirilayotgan islohotlarda faol ishtirok etadigan, xalq manfaatlariga sadoqat bilan xizmat qiladigan bilimli, tashabbuskor, ishbilarmon, halol va fidoyi yosh rahbar kadrlarni tarbiyalash, zaxirasini yaratish va ularni davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlarining mas’ul lavozimlariga tavsiya etish; o‘n birinchidan, yoshlar siyosati sohasida xalqaro hamkorlikni yanada rivojlantirish, xorijiy mamlakatlarda tahsil olayotgan va mehnat qilayotgan yoshlarning huquq va manfaatlarini himoya qilishga qaratilgan tadbirlarni amalga oshirish; o‘n ikkinchidan, davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari, nodavlat notijorat tashkilotlari va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlariga yoshlarga oid faoliyatni tashkil etishda g‘oyaviy-uslubiy jihatdan ko‘mak berish. Yoshlarga oid davlat siyosatini amalga oshirishda ishtirok etuvchi vakolatli idoralar faoliyati ustidan samarali jamoatchilik nazoratini tashkil etish, natijasi bo‘yicha ta’sirchan choralar ko‘rish. 4. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti devoni Jamoat va diniy tashkilotlar bilan hamkorlik qilish xizmatining yoshlar siyosatini amalga oshirish sohasida davlat va jamoat tashkilotlarini muvofiqlashtirish sho‘basi negizida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti devonining Yoshlar siyosati masalalari xizmati tashkil etilsin. Xizmatning asosiy vazifalari sifatida quyidagilar belgilansin: O‘zbekiston yoshlar ittifoqi Markaziy Kengashi faoliyatini samarali tashkil etish; O‘zbekiston Respublikasining “Yoshlarga oid davlat siyosati to‘g‘risida”gi qonunida belgilangan vazifalarning to‘laqonli ijrosini tashkil etish va nazorat qilish; davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari, nodavlat notijorat tashkilotlari va fuqarolik jamiyati boshqa institutlarining yoshlarga oid davlat siyosatini amalga oshirish borasidagi faoliyatini monitoring qilish va muvofiqlashtirish, ularga g‘oyaviy-uslubiy yordam ko‘rsatishni tashkil etish; yoshlarga oid davlat siyosati samaradorligini oshirish maqsadida tizimli o‘rganish va tahlillar asosida sohaga oid qonun hujjatlari va huquqni qo‘llash amaliyotini takomillashtirish yuzasidan takliflar ishlab chiqish va joriy etish. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti devoni Tashkiliy-kadrlar xizmati bir hafta muddatda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti devonining Yoshlar siyosati masalalari xizmati faoliyatini tashkil etish to‘g‘risidagi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori loyihasini kiritsin. 5. Belgilansinki: O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti devonining Yoshlar siyosati masalalari xizmatiga O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining yoshlar siyosati masalalari bo‘yicha Davlat maslahatchisi – O‘zbekiston yoshlar ittifoqi Markaziy Kengashi raisi rahbarlik qiladi; O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining yoshlar siyosati masalalari bo‘yicha Davlat maslahatchisi – O‘zbekiston yoshlar ittifoqi Markaziy Kengashi raisi o‘z lavozimiga ko‘ra O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan tayinlanadigan O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senatining a’zosi hisoblanadi. 6. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti devonining Siyosiy-huquqiy masalalar xizmati, Yoshlar siyosati masalalari xizmati Vazirlar Mahkamasi bilan birgalikda ikki hafta muddatda O‘zbekiston yoshlar ittifoqi faoliyatini takomillashtirishga doir kompleks chora-tadbirlar dasturini tasdiqlashni nazarda tutuvchi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti qarori loyihasini ishlab chiqsin va kiritsin. 7. Yoshlar masalalari bo‘yicha respublika idoralararo kengashi ilovaga muvofiq tarkibda tashkil etilsin. Idoralararo kengashning asosiy vazifalari sifatida quyidagilar belgilansin: O‘zbekiston yoshlar ittifoqi Markaziy Kengashiga yuklatilgan vazifalarni amalga oshirishda yaqindan ko‘maklashish; yoshlarga oid davlat siyosatini amalga oshirishda ishtirok etuvchi vakolatli idoralar faoliyatini muvofiqlashtirish; O‘zbekiston Respublikasining “Yoshlarga oid davlat siyosati to‘g‘risida”gi qonuni talablarini hayotga to‘laqonli joriy etish va bu borada ta’sirchan nazorat o‘rnatish. 8. Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i Kengesi raisi, viloyatlar, Toshkent shahri, tumanlar va shaharlar hokimlari raisligida Yoshlar masalalari bo‘yicha hududiy idoralararo kengashlar tuzilsin. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi ikki oy muddatda Yoshlar masalalari bo‘yicha respublika idoralararo kengashi to‘g‘risidagi nizomni hamda Yoshlar masalalari bo‘yicha hududiy idoralararo kengashlar to‘g‘risidagi namunaviy nizomni tasdiqlasin. 9. Buyuk davlat arbobi va sarkarda Sohibqiron Amir Temurning Vatanga sadoqat, el-yurtni ardoqlash, mardlik, fidoyilik va adolatparvarlik kabi yuksak fazilatlari yosh avlod uchun o‘rnak bo‘lib xizmat qilishini inobatga olgan holda, respublikaning barcha harbiy akademik litseylariga “Temurbeklar maktabi” nomi berilsin. 10. Yoshlarning ilmiy va ijodiy faoliyati natijalarini, ilm-fan va adabiyotga bo‘lgan qiziqishlarini hamda yoshlar siyosatiga oid muhim yangiliklarni keng yoritish maqsadida: O‘zbekiston yoshlar ittifoqining “Turkiston” va “Molodyoj Uzbekistana” gazetalari, “Yosh kuch” jurnali hamda boshqa yoshlar nashrlarini chop etishga ixtisoslashgan “Yoshlar nashriyoti uyi” tashkil qilinsin; O‘zbekiston yoshlar ittifoqi Markaziy Kengashi Respublika Xotin-qizlar qo‘mitasi bilan birgalikda “Qizlarjon” jurnalini ta’sis etsin. 11. Xalq ta’limi vazirligi, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi boshqa manfaatdor vazirlik va idoralar, O‘zbekiston yoshlar ittifoqi Markaziy Kengashi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari bilan birgalikda ikki hafta muddatda: “Adabiyotga e’tibor – ma’naviyatga, kelajakka e’tibor” shiori ostida “Men sevib o‘qigan kitob” va “Eng yaxshi kitobxon” respublika tanlovlarini, “Kitob bayrami” va “Bolalar kitoblari” an’anaviy respublika festivallarini; “Biz Vatanga tayanchmiz”, “Bizning eng katta tayanchimiz va suyanchimiz, hal qiluvchi kuchimiz yoshlar” shiorlari ostidagi aksiyalarni; “Adabiyot va san’at – shaxs ma’naviyatini boyitish va yuksaltirish omili” mavzusida yozuvchilar, shoirlar, san’atkorlar, adabiyotshunos olimlar ishtirokidagi uchrashuvlarni; respublikaning chekka hududlarida xalq rassomlari, xalq ustalari bilan bolalar, yoshlar va ularning ota-onalari uchun “Bunyodkor xalqim bilan muloqot – ijodim ilhomi” mavzusida master-klasslar va ijodiy uchrashuvlarni; “Eng buyuk jasorat – ma’naviy jasoratdir” mavzusida davra suhbatlarini doimiy ravishda tashkil etish bo‘yicha chora-tadbirlar rejasini ishlab chiqsin va amalga oshirsin. 12. Davlat arxitektura va qurilish qo‘mitasi, Moliya vazirligi, Iqtisodiyot vazirligi, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi, Madaniyat vazirligi, Xususiylashtirilgan korxonalarga ko‘maklashish va raqobatni rivojlantirish davlat qo‘mitasi, boshqa manfaatdor vazirlik va idoralar, O‘zbekiston yoshlar ittifoqi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari bilan birgalikda bir oy muddatda: Andijon, Jizzax, Sirdaryo, Toshkent viloyatlari va Toshkent shahar Yoshlar markazlari binolarini qurish, Buxoro va Xorazm viloyatlari Yoshlar markazlari binolari qurilishini tugallash va foydalanishga topshirish, Samarqand, Qashqadaryo viloyatlari Yoshlar markazlari binolarini rekonstruksiya qilish va kapital ta’mirlash bo‘yicha dastur loyihasini; respublikaning barcha tuman va shaharlarida sinov tariqasida 11-yillik majburiy o‘rta ta’lim tizimining joriy etilishi munosabati bilan bo‘shaydigan kollejlarni O‘zbekiston yoshlar ittifoqining tegishli kengashlari ixtiyoriga beg‘araz o‘tkazish, ularning negizida barcha qulayliklarga, jumladan, kutubxona va kitob do‘koniga ega bo‘lgan Yoshlar markazlari va zamonaviy yoshlar kinoteatrlarini, shuningdek, yoshlarni, ayniqsa, ularning uyushmagan qismini 6 oygacha bo‘lgan muddatda kasb-hunarga to‘lovsiz o‘qitish markazlarini tashkil etish dasturi loyihasini ishlab chiqsin va Vazirlar Mahkamasiga kiritsin. 13. O‘zbekiston yoshlar ittifoqi Markaziy Kengashining: 2017-2018 o‘quv yilidan boshlab umumiy o‘rta ta’lim muassasalarida “katta yetakchi” va “to‘garak rahbari” shtat birliklarini tugatish hisobiga lavozim maoshi yuqori sinf o‘qituvchisiga tenglashtirilgan “yoshlar yetakchisi” shtat birligini joriy etish; o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarida “yoshlar yetakchisi” vazifasi yuklatilgan xodimga o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasasining direktor jamg‘armasi mablag‘lari hisobidan oliy ma’lumotli o‘qituvchi bazaviy tarif stavkasining 50 foizi miqdorida har oylik ustama belgilash; O‘zbekiston yoshlar ittifoqi Markaziy Kengashi qoshida yoshlarning xohish va intilishlaridan kelib chiqib, yoshlar uyushmalari hamda yoshlarga ijtimoiy- psixologik yordam ko‘rsatish markazlari ni tashkil etish; O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat boshqaruvi akademiyasi qoshida Yoshlar muammolarini o‘rganish va istiqbolli kadrlarni tayyorlash institutini tashkil etish; yurtimizda turli soha va tarmoqlarda yuksak natija va yutuqlarga erishayotgan yigitlarni taqdirlash maqsadida “Mard o‘g‘lon” davlat mukofotini ta’sis etish; yoshlarga oid davlat siyosatini amalga oshirish, o‘qish, mehnat va jamoat ishlarida har tomonlama faol ishtirok etayotgan yoshlarni taqdirlash maqsadida “Kelajak bunyodkori” medalini ta’sis etish; 2018-yilning 1-yanvaridan boshlab kichik biznes korxonalari tomonidan to‘lanadigan yagona soliq to‘lovi uchun hisoblangan summaning 8 foizini O‘zbekiston yoshlar ittifoqining rivojlantirish jamg‘armasiga o‘tkazish; ta’lim muassasasini tamomlaganiga uch yil bo‘lmagan, birinchi marta ishga qabul qilingan yoshlarga daromad solig‘ini birinchi yil uchun 50 foiz, ikkinchi va uchinchi yillar uchun esa 25 foizga kamaytirish; O‘zbekiston yoshlar ittifoqi qoshida turli fanlar, jumladan, chet tillarni o‘rgatish, komputer dasturlarini tuzish va tadbirkorlik asoslarini o‘qitish maqsadida tashkil etiladigan sho‘ba korxonalarini 2027-yil 1-avgustga qadar barcha soliqlardan ozod etish , bunda korxona ixtiyorida qoladigan summaning 20 foizini O‘zbekiston yoshlar ittifoqining rivojlantirish jamg‘armasiga o‘tkazish to‘g‘risidagi takliflari ma’qullansin. 14. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti devonining Tashkiliy-kadrlar xizmati manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda bir oy muddatda: O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat boshqaruvi akademiyasining yangilangan ustavi va tuzilmasini tasdiqlash to‘g‘risida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti farmoni loyihasini kiritsin; “Mard o‘g‘lon” va “Kelajak bunyodkori” davlat mukofotlarini ta’sis etish to‘g‘risidagi qonun loyihasi ni O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik palatasiga kiritish bo‘yicha taklif tayyorlasin. 15. Belgilab qo‘yilsinki: O‘zbekiston yoshlar ittifoqining Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahri, tumanlar va shaharlar kengashlari raislari tegishliligi bo‘yicha Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi raisi, viloyatlar, Toshkent shahri, tumanlar va shaharlar hokimlarining yoshlar siyosati masalalari bo‘yicha maslahatchisi hisoblanadi va maqomi bo‘yicha ularning birinchi o‘rinbosarlariga tenglashtiriladi; Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi raisi, viloyatlar, Toshkent shahri, tumanlar va shaharlar hokimlarining yoshlar siyosati masalalari bo‘yicha maslahatchilarini saqlash xarajatlari O‘zbekiston yoshlar ittifoqining tegishli kengashlari hisobidan qoplanadi; Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi raisi, viloyatlar, Toshkent shahri, tumanlar va shaharlar hokimlarining yoshlar siyosati, ijtimoiy rivojlantirish va ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo‘yicha o‘rinbosari, tuman (shahar) ichki ishlar boshqarmalari (bo‘limlari) boshlig‘ining yoshlar masalalari bo‘yicha o‘rinbosari – huquqbuzarliklar profilaktikasi bo‘limi (bo‘linmasi) boshlig‘i O‘zbekiston yoshlar ittifoqi Markaziy Kengashi raisi tavsiyasi asosida belgilangan tartibda lavozimga tayinlanadi; O‘zbekiston yoshlar ittifoqi tizimida 3-yil va undan ko‘p muddat davomida faol ishlab kelayotgan xodimlarga uy-joy sotib olish uchun ipoteka kreditining boshlang‘ich to‘lovi O‘zbekiston yoshlar ittifoqining rivojlantirish jamg‘armasi mablag‘lari hisobidan to‘lanadi; O‘zbekiston yoshlar ittifoqining faol a’zosi bo‘lgan oliy ta’lim muassasalarining bakalavriat va magistratura bosqichlari talabalariga o‘rtacha o‘zlashtirish ko‘rsatkichi 86 foiz va undan yuqori bo‘lgan taqdirda ta’lim bo‘yicha to‘lov kontrakti miqdorining 35 foizi O‘zbekiston yoshlar ittifoqining rivojlantirish jamg‘armasi mablag‘lari hisobidan to‘lanadi XULOSA 1. Davlatning qudratini belgilaydigan qator omillardan biri, shubhasiz, ma’nan yetuk, jismonan sog‘lom, har tomonlama barkamol avlodni voyaga yetkazishdir. Shu ma’noda, bugungi kunda mamlakatimizda sog‘lom avlodni tarbiyalash naqadar muhim, mas’uliyatli vazifa ekani barchamizga ayon. Yoshlarga, bolalarga e’tibor, darhaqiqat, kelajakka qo‘yilgan sarmoyadir. Vaholanki, kuchli fuqarolik jamiyatiga asoslangan huquqiy-demokratik davlat qurish farzandlarimizning faol ishtiroki, qo‘llab-quvvatlashi orqaligina to‘laqonli amalga oshar ekan, ma’naviyati yuksak, chuqur bilimli, zamonaviy fikrlaydigan, intellektual rivojlangan va professional tayyorgarlikka ega bo‘lgan o‘g‘il-qizlarni tarbiyalash buyuk kelajagimizni ham ta’minlashiga shubha yo‘q. Biz ajdodlarimiz Muhammad Xorazmiy, Ahmad Farg‘oniy, Abu Nasr Farobiy, Ibn Sino, Abu Rayhon Beruniy, Mirzo Ulug‘bek, Alisher Navoiy kabi buyuk mutafakkirlar bo‘lganligi, shuningdek, ularning asarlari jahon fani va madaniyatida munosib o‘rin egallaganligi bilan cheksiz faxrlanishga haqlimiz. Shu bilan birga bizning beqiyos ma’naviy boyligimiz insoniyat tomonidan to‘plangan eng ilg‘or bilim va tajribalar bilan hamohanglikda rivojlanishini xohlaymiz. Aynan shunday qarash va yondashuv bizni doimo oldinga harakat qilishimiz uchun mustahkam asos bo‘lib xizmat qiladi. XXI asrga kelib jahonda globallashuv jarayonlarining kechishi moddiy va ma’naviy ishlab chiqarish sohasida yangi texnika va texnologiyalarning qo‘llanishi oqibatida yanada tezlashib, chuqurlashib, kengayib kishilar, elatlar, millatlar, xalqlar hayotining barcha sohalarini yanada kengroq qamrab olmoqda. Natijada, jamiyatning moddiy va ma’naviy hayotida bir qator ayniyatli, tafovutli, ziddiyatli, inkorli narsa, hodisa va jarayonlarning yuz berishi tufayli katta sifatiy va miqdoriy o‘zgarishlar sodir bo‘lmoqda. Bunday ijtimoiy- iqtisodiy ahamiyatga molik bo‘lgan o‘zgarishlarga: a) qiymat qonunining transformatsiyalashuvi, ya’ni milliy-davlat iqtisodiyotlariga mos va mutanosib bo‘lgan tovar xo‘jaligi shart-sharoitini tushuntirib beruvchi mumtoz talqinidan voz kechilayotganligi; b) geoiqtisodiyot, geomoliya, geoboshqaruv, geotafakkur, geomadaniyat, huquqiy tizimlar va boshqa komponentlarning o‘zaro birikish natijasida jahon bozori o‘rniga yangi geoiqtisodiy makonning shakllanib borayotganligi; v) xalqaro iqtisodiy muomalaning azaliy sub’ektlari bo‘lmish davlatlarning yangi xususiy sub’ektlar hisoblanmish transmilliy kompaniyalar, har xil tipdagi nodavlat ishlab chiqarish birlashmalari va boshqalarga ommaviy ravishda yoppasiga almashayotganligi; g) jahon xo‘jaligini milliy-davlat tuzilishidan tashqarida faoliyat yurituvchi yagona “megakorporatsiya”ga aylantirish tendensiyasining kuchayib borayotganligi. Bunda davlatning ko‘proq davlat hokimiyati organlarining egasi sifatida milliy suverenitetini kafolatlash majburiyatlarini o‘zidan soqit qilib, jahon “megakorporatsiyasi” va geoiqtisodiyotdan o‘ziga mos oziqlanuvchi joy izlab, xo‘jalik yurituvchi sub’ektlar funksiyalarini o‘z zimmasiga olgan holda har xil korporatsiyalar va boshqa sub’ektlar bilan birlashib ketayotganligi; d) jahon xo‘jaligi siljib ko‘chib yuruvchi,chegara bilmas takror ishlab chiqarish yadrolari, sikllari va boshqalar ta’siri ostida doimiy ravishda o‘zgarib turuvchi faol markazlarga ega bo‘lgan tezkor harakatlanuvchi jahon iqtisodiy tizimiga sifat jihatdan sakrab o‘tishga qarab borayotganligi kiradi. 2. Har qaysi davlat o‘zining kelajagini o‘ylagan holda rivojlanish doktrinasi va strategiyasini ishlab chiqadi. Uni amalga oshirish chora- tadbirlarini ko‘radi. Zero, shunday ekan davlatlarning milliy doktirinasi va strategik bisotidagi narsalarni amalga oshirish masalasi dunyoda yuzaga kelayotgan quyidagi holatlar: - keng qamrovli globallashuv jarayonlari ta’sirida ichki va tashqi iqtisodiy faoliyat sohalari, shuningdek ichki va tashqi siyosat o‘rtasidagi chegaralarning yuvilib ketayotganligi; - iqtisodiyotning faol tarzda siyosiylashib borayotganligi; -milliy iqtisodiyotning tashqi dunyo bilan qanchalik darajada integratsiyalashganligi bilan belgilanadi. 3. Jahon iqtisodiyotining globallashib borishi silsilasida siyosatning iqtisodiylashuvi jarayoni shiddat bilan kuchayib bormoqda. Bu jarayon : ko‘pchillik mamlakatlar o‘z maqsadlarga erishish uchun kerak bo‘lgan siyosiy vazifalarni hal etishda iqtisodiy usullardan keng foydalanayotganligini; elat, millat, xalq va davlatlardagi strategik rivojlanish vektorining siyosiy, mafkuraviy va boshqa usullardan iqtisodiy usullarga qarab siljiyotganligini; tashqi muhitda - geoiqtisodiy manfaatlarning geosiyosiy va geostrategik manfaatlardan ustun qo‘yilayotganlini; xalqaro diplomatiyada esa iqtisodiy diplomatiyaning birinchi o‘ringa chiqayotganligini ko‘rsatmoqda. 4. Geoiqtisodiy hokimiyat dunyoga o‘z qoidalarini so‘zsiz bajarishga majbur qilmoqda, geoiqtisodiy makon hukumron mavqega chiqib olmoqda, geosiyosat va geostrategiya itoat etuvchi o‘ringa tushib qolmoqda. Aniqrog‘i, geoiqtisodiy siyosat o‘z irodasini bajarishlari uchun hukm chiqarmoqda, geosiyosat uni oqlamoqda, harbiylar esa ularni himoya qilmoqda. 5. Geoiqtisodiy siyosat – bu jahon xo‘jaligi tizimining ichki iqtisodiy qonun-qoida va tartibini, milliy iqtisodiyotning tashqi sohalar bilan bo‘ladigan aloqalari tizimining genezisini, milliy iqtisodiy siyosatni xalqaro iqtisodiy maydonda amalga oshirish vositasi bo‘lgan yuksak geoiqtisodiy texnologiyalarni qo‘llashni o‘z ichiga oluvchi tashqi iqtisodiy siyosat yuritish strategiyasi va tashqi iqtisodiy doktrinani shakllantirish konsepsiyasidir. 6. Milliy iqtisodiyotning geoiqtisodiy siyosat yuritish tizimiga o‘tishida jahon iqtisodiy tizimining birligi, uning yaxlitligi va bir butunligini, ijtimoiy ishlab chiqarishning baynalmillallashuvi hamda ijtimoiy mehnat taqsimotining chuqurlashuvi o‘rtasidagi o‘zaro dialektik birlikni, xalqaro muomala sahnasida yangi atribut (ob’ekt va sub’ekt)larning paydo bo‘lishini hisobga olish zarurati qonuniy ahamiyat kasb etadi. 7. Tovar ishlab chiqarish mehnat taqsimotiga asoslanadi. Bu ayirboshlashning vujudga kelishidagi zaruriy shart, ayirboshlash esa takror ishlab chiqarishning mo‘ljali va harakatlantiruvchi kuchi hisoblanadi. SHunga ko‘ra har qanday ishlab chiqarilgan tovar xalqaro mehnat taqsimoti shakllarining u yoki bu tarzdagi ifodasi sifatida ko‘zga tashlanib turadi. Geoiqtisodiy siyosat esa ana shu xalqaro mehnat taqsimotining turli xil shakllari o‘rtasidagi dialektik aloqadorliklar zaminiga quriladi. 8. Geoiqtisodiy siyosat tizimda mehnat taqsimoti turli xil shakllarda ishtirok etadi. Ayniqsa, bugungi kunda keng miqyosda ilmiy - texnikaviy va ishlab chiqarish - investitsion kooperatsiyaning jadal sur’atlar bilan rivojlanishi tovar ayirboshlash va xizmatlar ko‘rsatish o‘rtasidagi chegaralarining buzilib, aralashib ketishiga sabab bo‘ldi. Bu esa oqibatda xalqaro mehnat taqsimotida yangi sub’ektlar - yirik ishlab chiqarish- investitsion komplekslar o‘rtasida firmalararo, koorporatsiyalararo ayirboshlashning paydo bo‘lishi zaminida koorporatsiyalararo mehnat taqsimotining paydo bo‘lishiga olib keldi. 9. Korporatsiyalararo mehnat taqsimoti – bu transmilliy asosda shakllangan va tashkiliy-boshqaruv jihatdan baynalmillallashgan takror ishlab chiqarish yadrosi sifatida ish ko‘radigan xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarning ixtisoslashuvidir. Xalqaro mehnat taqsimotida mazkur yangi sub’ektning paydo bo‘lishi bilan jahondagi iqtisodiy makonlarni falsafiy jihatdan tushunish ham o‘zgardi. Aniqrog‘i, iqtisodiy makon geoiqtisodiy siyosat nuqtai nazaridan talqin qilina boshlandi, ya’ni milliy davlat chegaralari o‘rniga, iqtisodiy chegaralar – geoiqtisodiy makon va zamon haqida ijtimoiy-falsafiy fikrlar o‘rtaga tashlandi. Bu esa geoiqtisodiy siyosat haqida yangi falsafiy paradigmalarning paydo bo‘lishiga olib kelmoqda. 10. O‘zbekistonda geoiqtisodiy siyosat yuritishning tarixiy ildizi insoniyat rivojining eneolit va bronza davriga borib taqaladi (miloddan avvalgi VI-V ming yilliklarga). Falsafiy asoslari esa bundan 2700 yil oldin bitilgan “Avesto” kitobida bayon qilingan fikrlardan boshlanib geodetermenistik, tadbirkorlik kabi falsafiy paradigmalarni o‘z ichiga qamrab oladi. 11. O‘zbekistonda olib borilayotgan geoiqtisodiy siyosat o‘zining muayyan atributlariga egadir. Bular ichida mamlakatimizning tabiiy resurslari, geografik joylashuvi, ishlab chiqarish-investitsion salohiyati, transport kommunikatsiyalari, geoiqtisodiy xotirasi, geoiqtisodiy tafakkuri, geoiqtisodiy urushlarning oldini olishga bo‘lgan munosabati o‘zining insonparvarlik, bag‘rikenglik, uzoqni ko‘zlab ish olib borish, o‘zaro manfaatli hamkorlik qilish, tinchlik va barqarorlikni ta’minlashni amalga oshirish kabi xususiyatlari bilan ajralib turadi. 12. Bugungi dunyoning geoiqtisodiy manzarasini anglab etish, xususan O‘zbekistonning geoiqtisodiy manzarasini shakllantirish va rivojlantirish geoiqtisodiy siyosatni og‘ishmay amalga oshirishda nazariy va amaliy jihatdan muhim ahamiyat kasb etadi. Busiz ichki va tashqi imkoniyatlarimizni bilish va uni ishga solish ancha murakkab kechishi muqarrardir. 13. O‘zbekiston yuritayotgan geoiqtisodiy siyosat muayan ijtimoiy qonunlar: geodetermenistik, transkommunikatsion faollik, o‘zaro manfaatli hamkorlikda milliy manfaatlarning ustuvorligi, ma’naviy konsensus kabilarni bilish va amalda qo‘llashga asoslanadi. Mazkur qonunlar geoiqtisodiy siyosatning yo‘nalishlarini belgilab beruvchi ob’ektiv mazmunga ega bo‘lgan ma’naviy kuch vazifasini ham o‘taydi. Bu esa ulardagi moddiy va ma’naviy tomonlarining tabiatan o‘zaro uyg‘un ekanligidan kelib chiqadi. Tadqiqotning umumiy xulosalaridan kelib chiqib, quyidagi taklif va tavsiyalar ni berish mumkin: 1. Dunyoda yuz berayotgan iqtisodiy globallashuv va regionlashuv jarayonlarining rivojlanish mantig‘idan kelib chiqqan holda xalqimizning jahondagi geoiqtisodiy makonlardan daromad topish va foyda ko‘rishini ta’minlashda metodologik asos vazifasini o‘tovchi - geoiqtisodiy siyosat doktirinasini ishlab chiqish hamda uni o‘zida aks ettiruvchi “O‘zbekistonning geoiqtisodiy siyosati” nomli normativ-huquqiy hujjat qabul qilish. 2. O‘zbekistonda mavjud bo‘lgan turli xil mulkchilik asosida faoliyat yuritayotgan davlat, nodavlat, ochiq yoki yopiq turdagi hissadorlik ishlab chiqarish va xizmatlar ko‘rsatish birlashmalari- konserenlar, firmalar, kichik biznes va xususiy tadbirkorlik korxonalarining geoiqtisodiy makonlarga erkin chiqishini ta’minlovchi normativ-huquqiy hujjatlar majmuasi ni yaratish. 3. O‘zbekiston geoiqtisodiy siyosatining sub’ektlarini geoiqtisodiy makonlarda xalqimizning milliy manfaatlarini ko‘zlab ish yuritishlarini ta’minlash maqsadida ularning ongida bugungi dunyoning geoiqtisodiy manzarasini shakllantirish borasidagi ma’naviy-ma’rifiy ishlarni yo‘lga qo‘yish. Buning uchun esa xalqimizning moddiy va ma’naviy farovonligini ko‘zlab ish yuritayotgan jamoat tashkilotlari - partiyalar, kasaba uyushmalari, yoshlar va xotin-qizlar tashkilotlari, turli jamg‘armalarda geoiqtisodiy makonlardan daromad topish va foyda ko‘rishning afzalliklari haqida konferensiyalar, davra suhbatlari, ma’rifiy o‘qishlarni tashkil etish. 4. Milliy g‘oyani xalq ongi va qalbiga singdirishda xalqimizning farovonligini tashqi iqtisodiy omillar orqali ta’minlashda geoiqtisodiy siyosat yuritishning afzalliklarini tushuntirib berishga xizmat qiladigan “jamoatchi mutaxassis” larni tayyorlash hamda mazkur fenomenning rivojlanish qonuniyatlarini, ob’ektiv va sub’ektiv omillarini, amalga oshirish prinsip va vositalarini ijtimoiy-falsafiy jihatdan tahlil qilish bag‘ishlangan keng qamrovli ilmiy tadqiqot ishlarini olib borish. 5. O‘zbekiston davlatining ochiq geoiqtisodiy siyosat yuritayotganligini inobatga olgan holda mamlakatimizda nashr etilayotgan gazeta va jurnallarda hamda internet tarmog‘ida “YAngi O‘zbekistonning geoiqtisodiy siyosati” nomli rubrika va sayt ochish va shu asosda geoiqtisodiy makonlarda yuz berayotgan nafaqat iqtisodiy, balki, ijtimoiy - siyosiy, ma’naviy-ma’rifiy jarayonlarni ham yoritib borishni yo‘lga qo‘yish. Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati 1. 2016 yil 14 sentyabrdagi «Yoshlarga oid davlat siyosati to‘g‘risida»gi Qonun / https://lex.uz/docs/3026246 2. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.Mirziyoev BMTning 72-sessiyasida so‘zlagan nutqi // https://uza.uz/uz/posts/zbekiston-prezidenti-shavkat- mirziyeevbmt-bosh-assambleyasi-20-09-2017 3. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoevning O‘zbekiston yoshlari forumidagi ma’ruzasi // https://uza.uz/uz/posts/ozbekiston- respublikasi-prezidentishavkat-mirziyoevning-ozbekiston-yoshlari-forumida- sozlagan-nutqi_197662 4. Juraev S.A. Osobennosti formirovaniya gosudarstvennoy molodejnoy politiki Respubliki Uzbekistan v perexodniy period: teoriya i praktika. Ar.diss...dok.politol.n..-T., 1994. -S.17. 5. Yusupova N.J. Islomda ayol huquqlari. Toshkent: O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi akademiyasi, 2006 6. Hasanov A. Qadimgi Arabiston va ilk islom. Johiliya asri. T.: Toshkent islom universiteti, 2001. B.11 7. Hikmatlar xazinasi. T.: G‘afur G‘ulom, 1993. B.69 8. Falsafa: qomusiy lug‘at: (Tuzuvchi va mas’ul muharrir Q.Nazarov). –T.: “Sharq” nashriyot-matbuot aksiyadorlik kompaniyasi Bosh tahririyati, 2004, 160-bet. 9. Khajieva, I., Khujaniyazova, G., Kenjaeva, K., & Jumaniyozov, F. (2020). Foreign language competenceformation of the future teacher of vocational education in the information and educational environment. European Journal of Molecular & Clinical Medicine, 7(2), 360-365. 10. Zhabborova, O. I., & Kenjaeva, H. P. (2018). Bases of gender equality of rights in Uzbekistan. Международнiй журнал гуманитарнiх и естественнiх наук, (5-2). 11. Кенжаева, Х. П., Тожиев, Ф. И., & Жураев, Б. Н. (2014). РОЛЬ ЖЕНЩИН В СОЗДАНИИ И РАЗВИТИИ ДЕМОКРАТИЧЕСКОГО ОБЩЕСТВА В УЗБЕКИСТАНЕ. In Инновации в технологиях и образовании (pp. 119-123). 12. Кенжаева, Х. П. (2021). ФУQАРОЛИК МАДАНИЯТИ МЕЗОНЛАРИ ШАРQ ФАЛСАФАСИ ТАЛQИНИДА. Academic research in educational sciences, 2(3). 13. Кенжаева, Х. П. (2021). Аёллар ижтимоий фаоллигини оширишда фуqаролик институтларининг o‘рни. Scientific progress, 1(6), 957-961. 14. Кенжаева, Х. (2021). Миллий маънавий меросимизда таълим-тарбия масалалари. Общество и инновации, 2(6/S), 18-24. YOSHLAR SIYOSATI BO‘YICHA TEGISHLI HUQUQIY-ME’YORIY HUJJATLAR O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASINING QONUNI YOSHLARGA OID DAVLAT SIYOSATI TO‘G RISIDAʻ Qonunchilik palatasi tomonidan 2016 yil 12 avgustda qabul qilingan Senat tomonidan 2016 yil 24 avgustda ma’qullangan 1-bob. Umumiy qoidalar 1-modda. Ushbu Qonunning maqsadi Ushbu Qonunning maqsadi yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi munosabatlarni tartibga solishdan iborat. 2-modda. Yoshlarga oid davlat siyosati to‘g‘risidagi qonun hujjatlari Yoshlarga oid davlat siyosati to‘g‘risidagi qonun hujjatlari ushbu Qonun va boshqa qonun hujjatlaridan iboratdir. Agar O‘zbekiston Respublikasining xalqaro shartnomasida O‘zbekiston Respublikasining yoshlarga oid davlat siyosati to‘g‘risidagi qonun hujjatlarida nazarda tutilganidan boshqacha qoidalar belgilangan bo‘lsa, xalqaro shartnoma qoidalari qo‘llaniladi. 3-modda. Asosiy tushunchalar Ushbu Qonunda quyidagi asosiy tushunchalar qo‘llaniladi: yoshlarga oid davlat siyosati — davlat tomonidan amalga oshiriladigan hamda yoshlarni ijtimoiy jihatdan shakllantirish va ularning intellektual, ijodiy va boshqa yo‘nalishdagi salohiyatini kamol toptirish uchun shart-sharoitlar yaratilishini nazarda tutadigan ijtimoiy-iqtisodiy, tashkiliy va huquqiy chora-tadbirlar tizimi; yoshlar (yosh fuqarolar) — o‘n to‘rt yoshga to‘lgan va o‘ttiz yoshdan oshmagan shaxslar; yosh oila — er-xotinning ikkisi ham o‘ttiz yoshdan oshmagan oila yoxud farzand (bola) tarbiyalab voyaga yetkazayotgan o‘ttiz yoshdan oshmagan yolg‘iz otadan yoki yolg‘iz onadan iborat bo‘lgan oila, shu jumladan nikohdan ajralgan, beva erkak (beva ayol); yosh mutaxassis — oliy yoki o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasasini bitirgan, ta’lim muassasasini bitirganidan so‘ng olgan ixtisosligi bo‘yicha uch yil ichida ishga kirgan va ma’lumoti to‘g‘risidagi hujjatda ko‘rsatilgan ixtisosligi bo‘yicha ishlayotganiga uch yildan ko‘p bo‘lmagan o‘ttiz yoshdan oshmagan xodim; yoshlar tadbirkorligi — yuridik shaxs tashkil etmagan holda yosh fuqarolar tomonidan, shuningdek ta’sischilari yosh fuqarolar bo‘lgan yuridik shaxslar tomonidan amalga oshiriladigan tadbirkorlik faoliyati. 4-modda. Yoshlarga oid davlat siyosatining asosiy prinsiplari Yoshlarga oid davlat siyosatining asosiy prinsiplari quyidagilardan iborat: ochiqlik va shaffoflik; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda yoshlarning ishtirok etishi; yoshlar tashabbuslarini qo‘llab-quvvatlash va rag‘batlantirish; ma’naviy, axloqiy va madaniy qadriyatlarning ustuvorligi; yoshlarning kamsitilishiga yo‘l qo‘yilmasligi. 5-modda. Yoshlarga oid davlat siyosatining asosiy yo‘nalishlari Yoshlarga oid davlat siyosatining asosiy yo‘nalishlari quyidagilardan iborat: yoshlarning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini ta’minlash; yoshlarning hayoti va sog‘lig‘ini saqlash; yoshlarning ma’naviy, intellektual, jismoniy va axloqiy jihatdan kamol topishiga ko‘maklashish; yoshlar uchun ochiq va sifatli ta’limni ta’minlash; yoshlarni ishga joylashtirish va ularning bandligi uchun shart-sharoitlar yaratish; yoshlarni vatanparvarlik, fuqarolik tuyg‘usi, bag‘rikenglik, qonunlarga, milliy va umuminsoniy qadriyatlarga hurmat ruhida, zararli ta’sirlar va oqimlarga qarshi tura oladigan, hayotga bo‘lgan qat’iy ishonch va qarashlarga ega qilib tarbiyalash; yoshlarni axloqiy negizlarni buzishga olib keladigan xatti-harakatlardan, terrorizm va diniy ekstremizm, separatizm, fundamentalizm, zo‘ravonlik va shafqatsizlik g‘oyalaridan himoya qilish; yoshlarning huquqiy ongi va huquqiy madaniyati darajasini yuksaltirish; iqtidorli va iste’dodli yoshlarni qo‘llab-quvvatlash hamda rag‘batlantirish; yoshlar tadbirkorligini rivojlantirish uchun shart-sharoitlar yaratish; yoshlarda sog‘lom turmush tarziga intilishni shakllantirish, shuningdek yoshlarning bo‘sh vaqtlarini mazmunli tashkil etish va yoshlar sportini ommaviy rivojlantirish uchun shart-sharoitlar yaratish; yosh oilalarni ma’naviy va moddiy jihatdan qo‘llab-quvvatlash, ular uchun munosib uy-joy va ijtimoiy-maishiy sharoitlarni yaratish bo‘yicha kompleks chora-tadbirlar tizimini amalga oshirish; yoshlarning huquqlari va erkinliklarini ro‘yobga chiqarish sohasida faoliyatni amalga oshiruvchi xalqaro tashkilotlar bilan hamkorlikni rivojlantirish. 6-modda. Yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi davlat dasturlari, hududiy va boshqa dasturlar Yoshlarga oid davlat siyosati davlat dasturlari, hududiy va boshqa dasturlar asosida amalga oshirilishi mumkin. Davlat dasturlari, hududiy va boshqa dasturlar yoshlarni ijtimoiy qo‘llab- quvvatlash, yosh fuqarolarning shaxsiy, siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy hamda madaniy huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish va ro‘yobga chiqarishni ta’minlaydigan zarur shart-sharoitlarni yaratish, jamiyat hayotida ularning o‘rni va faolligini oshirish, sog‘lom va barkamol yosh avlodni tarbiyalash maqsadida ishlab chiqiladi hamda amalga oshiriladi. 2-bob. Yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishni amalga oshiruvchi hamda unda ishtirok etuvchi organlar va muassasalar 7-modda. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi vakolatlari O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi: yoshlarga oid davlat siyosatining ro‘yobga chiqarilishini ta’minlaydi; yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi davlat dasturlarining ishlab chiqilishi va amalga oshirilishini ta’minlaydi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishga qaratilgan normativ-huquqiy hujjatlarni ishlab chiqadi va qabul qiladi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishni amalga oshiruvchi hamda unda ishtirok etuvchi organlar va muassasalarning faoliyatini o‘z vakolatlari doirasida muvofiqlashtiradi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishning borishini umumlashtirish va tahlil qilishni tashkil etadi hamda uni yanada takomillashtirish bo‘yicha chora- tadbirlar ko‘radi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarish masalalari bo‘yicha davlat organlari va muassasalari, nodavlat notijorat tashkilotlari va fuqarolik jamiyati boshqa institutlarining hamkorligini ta’minlaydi; yoshlarga oid davlat siyosati sohasida xalqaro hamkorlikni amalga oshiradi. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlarni ham amalga oshirishi mumkin. 8-modda. Mahalliy davlat hokimiyati organlarining yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi vakolatlari Mahalliy davlat hokimiyati organlari: tegishli hududda yoshlarga oid davlat siyosatining ro‘yobga chiqarilishini ta’minlaydi; yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi hududiy dasturlarni ishlab chiqadi, tasdiqlaydi va amalga oshiradi; tegishli hududda yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda ishtirok etuvchi organlar va muassasalarning faoliyatini muvofiqlashtiradi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishning samaradorligini oshirish uchun yoshlarning ehtiyoji monitoringi olib borilishini va baholanishini ta’minlaydi; yoshlarning bandligi va ularni ishga joylashtirish siyosati ro‘yobga chiqarilishini ta’minlaydi, mehnat bozori va yosh mutaxassislarni ishga joylashtirish amaliyoti monitoringini tashkil etadi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda nodavlat notijorat tashkilotlari, fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari hamda fuqarolik jamiyatining boshqa institutlari bilan hamkorlik qiladi. Mahalliy davlat hokimiyati organlari qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlarni ham amalga oshirishi mumkin. 9-modda. Yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda ishtirok etuvchi organlar va muassasalar tizimi Yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda ishtirok etuvchi organlar va muassasalar tizimiga quyidagilar kiradi: ta’limni davlat tomonidan boshqarish organlari va ta’lim muassasalari; davlat sog‘liqni saqlash tizimini boshqarish organlari va sog‘liqni saqlash muassasalari; madaniyat va sport ishlari bo‘yicha organlar; mehnat organlari; prokuratura organlari; ichki ishlar organlari; adliya organlari; mudofaa ishlari bo‘yicha organlar. Yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda boshqa organlar va muassasalar ham qonun hujjatlariga muvofiq ishtirok etishi mumkin. 10-modda. Ta’limni davlat tomonidan boshqarish organlarining va ta’lim muassasalarining yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi vakolatlari Ta’limni davlat tomonidan boshqarish organlari va ta’lim muassasalari: yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi davlat dasturlarini, hududiy va boshqa dasturlarni ishlab chiqish hamda amalga oshirishda ishtirok etadi; ta’lim sifatini oshirishga, malakali kadrlarni tayyorlashga qaratilgan normativ-huquqiy hujjatlarni va boshqa hujjatlarni ishlab chiqishda ishtirok etadi; manfaatdor organlar va muassasalar bilan birgalikda o‘rta maxsus, kasb-hunar vaoliy ta’lim muassasalari bitiruvchilari bandligining tahlilini amalga oshiradi hamda uning natijalari asosida ta’lim muassasalarida mutaxassislarni tayyorlashni takomillashtirish bo‘yicha takliflarni ishlab chiqadi; yoshlarning ta’limi va tarbiyasi sifatini oshirish, o‘quv jarayoniga ta’limning zamonaviy shakllari va usullarini joriy etish chora-tadbirlarini ko‘radi; ta’lim muassasalarida yoshlarning bo‘sh vaqtini mazmunli o‘tkazishni ta’minlash maqsadida sport seksiyalari, fan, texnika to‘garaklari va ijodiy to‘garaklar, klublar tashkil etadi; yoshlarning huquqiy ongi va huquqiy madaniyatini yuksaltirish, shuningdek ularni ma’naviy-axloqiy jihatdan tarbiyalashga doir faoliyatda ishtirok etadi; imkoniyati cheklangan yoshlarga ijtimoiy-psixologik va pedagogik yordam ko‘rsatadi; yosh fuqarolarni ijtimoiy reabilitasiya qilish va ijtimoiy moslashtirish bo‘yicha chora-tadbirlar ko‘radi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda ishtirok etuvchi boshqa organlar va muassasalar bilan hamkorlik qiladi. Ta’limni davlat tomonidan boshqarish organlari va ta’lim muassasalari qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlarni ham amalga oshirishi mumkin. 11-modda. Davlat sog‘liqni saqlash tizimini boshqarish organlarining va sog‘liqni saqlash muassasalarining yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi vakolatlari Davlat sog‘liqni saqlash tizimini boshqarish organlari va sog‘liqni saqlash muassasalari: yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi davlat dasturlarini, hududiy va boshqa dasturlarni ishlab chiqish hamda amalga oshirishda ishtirok etadi; yoshlar o‘rtasida sanitariya-gigiyenaga oid bilimlarni tarqatish va sog‘lom turmush tarzini shakllantirish bo‘yicha targ‘ibotni tashkil etadi; yoshlar o‘rtasida tizimli tibbiy tekshiruvlarni tashkil etadi; imkoniyati cheklangan yoshlarni tibbiy-ijtimoiy reabilitasiya qilish bo‘yicha chora-tadbirlarni amalga oshiradi; ichkilikbozlikka, giyohvandlikka, zaharvandlikka chalingan, ruhiy holati buzilgan, yuqumli kasalliklarga va boshqa ijtimoiy xavfli kasalliklarga chalingan yosh fuqarolarni aniqlaydi, ularni hisobga olishni, tekshiruvdan o‘tkazishni, shuningdek tibbiy-ijtimoiy reabilitasiya qilishni va ijtimoiy moslashtirishni amalga oshiradi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda ishtirok etuvchi boshqa organlar va muassasalar bilan hamkorlik qiladi. Davlat sog‘liqni saqlash tizimini boshqarish organlari va sog‘liqni saqlash muassasalari qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlarni ham amalga oshirishi mumkin. 12-modda. Madaniyat va sport ishlari bo‘yicha organlarning yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi vakolatlari Madaniyat va sport ishlari bo‘yicha organlar: yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi davlat dasturlarini, hududiy va boshqa dasturlarni ishlab chiqish hamda amalga oshirishda ishtirok etadi; yoshlar o‘rtasida jismoniy tarbiya va sportni rivojlantirish, sog‘lom turmush tarzini shakllantirishga bo‘lgan intilishni va sportga qiziqishni rag‘batlantirish bo‘yicha chora-tadbirlarni amalga oshiradi; yoshlar o‘rtasida xalq o‘yinlari, milliy va boshqa sport turlari bo‘yicha musobaqalar o‘tkazilishini tashkil etadi; yoshlar o‘rtasida badiiy ijodiyotni, xalq va havaskorlik ijodiyotini targ‘ib qilishni amalga oshiradi; yoshlar o‘rtasida kino, teatr, musiqa, xoreografiya, tasviriy, sirk, xalq amaliy san’atini va estrada san’atini rivojlantirishga, ularning g‘oyaviy-badiiy va axloqiy saviyasini oshirishga ko‘maklashadi; yoshlar o‘rtasidagi ommaviy-madaniy va bayram tadbirlari g‘oyaviy mazmun bilan to‘ldirilishini ta’minlaydi, ijodiy uyushmalar va boshqa nodavlat notijorat tashkilotlari bilan yaqin hamkorlikni yo‘lga qo‘yadi; yoshlar o‘rtasida xalqaro madaniy, sport aloqalarini rivojlantirish va mustahkamlashda, konferensiyalar, ko‘rgazmalar, sport musobaqalarini o‘tkazishda ishtirok etadi; ijodkor yoshlarni har tomonlama qo‘llab-quvvatlashga ko‘maklashadi, ularning o‘z iqtidori va iste’dodini to‘laqonli namoyon qilishi uchun zarur shart-sharoitlar yaratadi; xalqaro va respublika miqyosidagi ijodiy safarlarning tashkil etilishini hamda madaniyat va sport sohasida o‘tkazila digan ko‘riklarda, tanlovlarda, festivallarda, boshqa tadbirlarda iqtidorli va iste’dodli yoshlarning ishtirok etishini ta’minlaydi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda ishtirok etuvchi boshqa organlar va muassasalar bilan hamkorlik qiladi. Madaniyat va sport ishlari bo‘yicha organlar qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlarni ham amalga oshirishi mumkin. 13-modda. Mehnat organlarining yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi vakolatlari Mehnat organlari: yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi davlat dasturlarini, hududiy va boshqa dasturlarni ishlab chiqish hamda amalga oshirishda ishtirok etadi; yoshlarning bandligi darajasini tizimli asosda tahlil qiladi, ularning bandligini ta’minlashda ishtirok etadi; yoshlarni kasbga o‘qitish va qayta tayyorlash bo‘yicha tizimni tashkil etadi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda ishtirok etuvchi boshqa organlar va muassasalar bilan hamkorlik qiladi. Mehnat organlari qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlarni ham amalga oshirishi mumkin. 14-modda. Prokuratura organlarining yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi vakolatlari Prokuratura organlari: yoshlarga oid davlat siyosati to‘g‘risidagi qonun hujjatlarining aniq va bir xilda ijro etilishi ustidan nazoratni amalga oshiradi; yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi qonun ijodkorligi faoliyatida ishtirok etadi; yoshlar o‘rtasida huquqbuzarliklar profilaktikasini amalga oshiradi, shu jumladan huquqbuzarliklarning sodir etilishi sabablarini va bunga imkon berayotgan shart-sharoitlarni aniqlaydi, bartaraf etadi; yoshlarning huquqiy ongi va huquqiy madaniyatini yuksaltirishga doir faoliyatda ishtirok etadi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda ishtirok etuvchi boshqa organlar va muassasalar bilan hamkorlik qiladi. Prokuratura organlari qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlarni ham amalga oshirishi mumkin. 15-modda. Ichki ishlar organlarining yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi vakolatlari Ichki ishlar organlari: yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi davlat dasturlarini, hududiy va boshqa dasturlarni ishlab chiqish hamda amalga oshirishda ishtirok etadi; yoshlarning huquqiy ongi va huquqiy madaniyatini yuksaltirishga doir faoliyatda ishtirok etadi; yoshlar o‘rtasida huquqbuzarliklar profilaktikasini amalga oshiradi, shu jumladan huquqbuzarliklarning sodir etilishi sabablarini va bunga imkon berayotgan shart-sharoitlarni aniqlaydi, bartaraf etadi; yosh fuqarolarni ijtimoiy reabilitasiya qilish va ijtimoiy moslashtirish chora- tadbirlarini ko‘radi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda ishtirok etuvchi boshqa organlar va muassasalar bilan hamkorlik qiladi. Ichki ishlar organlari qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlarni ham amalga oshirishi mumkin. 16-modda. Adliya organlarining yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi vakolatlari Adliya organlari: yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi davlat dasturlarini, hududiy va boshqa dasturlarni ishlab chiqish hamda amalga oshirishda ishtirok etadi; yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi qonun ijodkorligi faoliyatida ishtirok etadi; yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi normativ-huquqiy hujjatlarni takomillashtirish yuzasidan takliflar kiritadi; yoshlarning huquqiy ongi va huquqiy madaniyatini yuksaltirishga doir faoliyatni amalga oshiradi hamda muvofiqlashtiradi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda ishtirok etuvchi boshqa organlar va muassasalar bilan hamkorlik qiladi. Adliya organlari qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlarni ham amalga oshirishi mumkin. 17-modda. Mudofaa ishlari bo‘yicha organlarning yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi vakolatlari Mudofaa ishlari bo‘yicha organlar: yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi davlat dasturlarini, hududiy va boshqa dasturlarni ishlab chiqish hamda amalga oshirishda ishtirok etadi; yoshlarning chaqiruvga qadar boshlang‘ich tayyorgarligini tashkil etishda ishtirok etadi; yoshlarni ma’naviy-axloqiy jihatdan va harbiy-vatanparvarlik ruhida tarbiyalashga doir tadbirlarda ishtirok etadi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda ishtirok etuvchi boshqa organlar va muassasalar bilan hamkorlik qiladi. Mudofaa ishlari bo‘yicha organlar qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlarni ham amalga oshirishi mumkin. 18-modda. Yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda fuqarolar o‘zini o‘zi boshqarish organlarining ishtirok etishi Fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari: yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi davlat dasturlarini, hududiy va boshqa dasturlarni ishlab chiqish hamda amalga oshirishda ishtirok etadi; davlat va xo‘jalik boshqaruvi organlari, nodavlat notijorat tashkilotlari va boshqa tashkilotlar bilan birgalikda kam ta’minlangan oilalardan bo‘lgan yosh fuqarolarga qonun hujjatlarida belgilangan tartibda qo‘shimcha moddiy yordam ko‘rsatadi; yoshlarning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini himoya qilishga, ularning jamiyat hayotidagi roli va faolligini oshirishga, sog‘lom va barkamol yosh avlodni tarbiyalashga, oilada ma’naviy-axloqiy muhitni shakllantirishga qaratilgan chora-tadbirlarni ko‘radi; yoshlarni tarbiyalash masalalari yuzasidan ta’lim muassasalari va boshqa muassasalar bilan hamkorlik qiladi; tegishli hududda joylashgan korxonalar, muassasalar va tashkilotlarda yoshlarning bandligini ta’minlashga ko‘maklashadi; yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi qonun hujjatlarining ijro etilishi, davlat dasturlarining va hududiy dasturlarning ro‘yobga chiqarilishi ustidan jamoatchilik nazoratini amalga oshiradi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda boshqa organlar va muassasalar, nodavlat notijorat tashkilotlari va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlari bilan hamkorlik qiladi. Fuqarolarning o‘zini o‘zi boshqarish organlari qonun hujjatlariga muvofiq boshqa tadbirlarda ham ishtirok etishi mumkin. 19-modda. Yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda nodavlat notijorat tashkilotlarining ishtirok etishi Nodavlat notijorat tashkilotlari: yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi davlat dasturlarini, hududiy va boshqa dasturlarni ishlab chiqish hamda amalga oshirishda ishtirok etadi; yoshlarda hayotga bo‘lgan qat’iy ishonch va qarashlarni shakllantirishda, ularni qonunlarga, milliy va umuminsoniy qadriyatlarga hurmat ruhida, zararli ta’sirlar va oqimlarga qarshi tura oladigan qilib tarbiyalashda ishtirok etadi; sog‘lom va barkamol yoshlarni tarbiyalashga, jamiyat hayotida ularning roli hamda faolligini oshirishga doir tadbirlarni tashkil etadi va o‘tkazadi; yoshlarni ijtimoiy jihatdan qo‘llab-quvvatlashni, yosh fuqarolarning shaxsiy, siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy hamda madaniy huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini himoya qilishni hamda ro‘yobga chiqarishni ta’minlaydigan shart- sharoitlarni yaratishga ko‘maklashadi; fan, sport, san’at va madaniyat sohasida yoshlarning ijodiy iste’dodi va qobiliyatini erta aniqlashga hamda rivojlantirishga ko‘maklashadi; yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi qonun hujjatlarining ijro etilishi, davlat dasturlarining va hududiy dasturlarning ro‘yobga chiqarilishi ustidan jamoatchilik nazoratini amalga oshiradi; yoshlarda sog‘lom turmush tarziga intilishni shakllantirishda, yuqumli kasalliklarga va boshqa ijtimoiy xavfli kasalliklarga, ichkilikbozlikka, giyohvandlikka, zaharvandlikka, kashandalikka hamda o‘zga zararli illatlarga qarshi kurashishga doir profilaktika chora-tadbirlarini amalga oshirishda, yoshlarning bo‘sh vaqtlarini mazmunli tashkil etishda, yoshlar sportini ommaviy rivojlantirishda ishtirok etadi; yoshlar orasida ekologik madaniyatni oshirishga, ekologik ta’lim va tarbiyani rivojlantirishga ko‘maklashadi; qonun hujjatlarida belgilangan tartibda yoshlarni o‘qitish bilan shug‘ullanishi mumkin; yoshlarni tadbirkorlikka jalb etishga, kasbga yo‘naltirishga, qayta tayyorlashga va malakasini oshirishga ko‘maklashadi. Nodavlat notijorat tashkilotlari qonun hujjatlariga muvofiq boshqa tadbirlarda ham ishtirok etishi mumkin. Davlat yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda nodavlat notijorat tashkilotlarining ishtirok etishini kafolatlaydi va ta’minlaydi. 20-modda. Yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishda ommaviy axborot vositalarining ishtirok etishi Ommaviy axborot vositalari: yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi davlat dasturlarini, hududiy va boshqa dasturlarni ishlab chiqish hamda amalga oshirishda ishtirok etadi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishga, shu jumladan sog‘lom va barkamol yosh avlodni tarbiyalashga, jamiyat hayotida uning roli va faolligini oshirishga, huquqiy ongi va huquqiy madaniyatini yuksaltirishga qaratilgan tadbirlarni yoritadi; yoshlarning ma’naviy, intellektual, jismoniy va axloqiy jihatdan kamol topishiga ko‘maklashishga doir tadbirlarda ishtirok etadi; yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi qonun hujjatlarining ijro etilishi, davlat dasturlari va hududiy dasturlar ro‘yobga chiqarilishi ustidan jamoatchilik nazoratini amalga oshiradi; yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarishni amalga oshiruvchi hamda unda ishtirok etuvchi organlar va muassasalar, shuningdek fuqarolik jamiyatining boshqa institutlari bilan yoshlarga oid davlat siyosatini ro‘yobga chiqarish masalalari bo‘yicha hamkorlik qiladi. Ommaviy axborot vositalari qonun hujjatlariga muvofiq boshqa tadbirlarda ham ishtirok etishi mumkin. 21-modda. Yoshlarning nodavlat notijorat tashkilotlari Yoshlarning nodavlat notijorat tashkiloti jismoniy va (yoki) yuridik shaxslar tomonidan ixtiyoriylik asosida tashkil etilgan, daromad (foyda) olishni o‘z faoliyatining asosiy maqsadi qilib olmagan hamda olingan daromadlarni (foydani) o‘z ishtirokchilari (a’zolari) o‘rtasida taqsimlamaydigan, yoshlarning shaxsiy, siyosiy, iqtisodiy, ijtimoiy hamda madaniy huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini ro‘yobga chiqarishni hamda himoya qilishni, shuningdek yoshlarning ijtimoiy faolligini oshirishni o‘zining maqsadlari deb biladigan, o‘zini o‘zi boshqaradigan tashkilotdir. Yoshlarning nodavlat notijorat tashkilotlarini davlat moddiy va moliyaviy jihatdan qo‘llab-quvvatlaydi, ularga qonun hujjatlarida belgilangan tartibda ta’lim muassasalarining binolaridan, klublar, madaniyat va aholi dam olish markazlaridan, sport inshootlaridan va boshqa inshootlardan foydalanish huquqini beradi. Yoshlarning nodavlat notijorat tashkiloti o‘z ustavida nazarda tutilgan, faoliyatini moddiy jihatdan ta’minlash uchun zarur bo‘lgan binolarga, inshootlarga, uy- joy fondiga, uskunalarga, ashyolarga, madaniy-ma’rifiy va sog‘lomlashtirish uchun mo‘ljallangan mol-mulkka, pul mablag‘lariga, qimmatli qog‘ozlarga va boshqa mol-mulkka ega bo‘lishi mumkin. O‘n to‘rt yoshga to‘lgan shaxs yoshlarning nodavlat notijorat tashkiloti a’zosi bo‘lishi mumkin. Yoshlarning nodavlat notijorat tashkilotiga a’zo bo‘lish, a’zolikni yo‘qotish shartlari va tartibi, shu jumladan yoshiga ko‘ra uning a’zoligidan chiqish shartlari tegishli nodavlat notijorat tashkilotining ustavida belgilanadi. 3-bob. Yoshlarni huquqiy va ijtimoiy himoya qilish 22-modda. Yoshlar huquqlari va erkinliklarining kafolatlari O‘zbekiston Respublikasining Konstitusiyasiga hamda qonunga muvofiq har bir yosh fuqaroning huquqlari va erkinliklari kafolatlanadi. Yosh fuqarolarning huquqlari va erkinliklari cheklanishi mumkin emas, qonunda belgilangan hollar bundan mustasno. Jinsi, irqi, millati, tili, dini, ijtimoiy kelib chiqishi, e’tiqodi, shaxsi va ijtimoiy mavqeidan qat’i nazar, yoshlarning huquqlari va erkinliklarini biror bir tarzda bevosita yoki bilvosita cheklashga yo‘l qo‘yilmaydi hamda bunday cheklash qonun hujjatlariga muvofiq javobgarlikka sabab bo‘ladi. Davlat voyaga yetmaganlarni jazoni ijro etish muassasalarida va ixtisoslashtirilgan o‘quv-tarbiya muassasalarida saqlashda shaxsning huquqlariga va qadr-qimmati hurmat qilinishiga, insonparvarlik prinsiplariga rioya etilishini kafolatlaydi. Voyaga yetmaganlar uchun ular sodir etgan huquqbuzarlikning og‘irlik darajasi va ularning yoshi hisobga olingan holda jazoni ijro etish muassasalarida va ixtisoslashtirilgan o‘quv-tarbiya muassasalarida qonun hujjatlariga muvofiq tabaqalashtirilgan rejimda saqlash nazarda tutiladi. 23-modda. Yoshlarni ijtimoiy himoya qilish kafolatlari Qonun hujjatlarida belgilangan tartibda yoshlar uchun quyidagilar kafolatlanadi: bepul tibbiy xizmat ko‘rsatilishi; bepul umumiy o‘rta, o‘rta maxsus va kasb-hunar ta’limi olish; davlat ta’lim muassasalarida davlat grantlari doirasida bepul oliy ta’lim olish; davlat sport-sog‘lomlashtirish va madaniy-ma’rifiy muassasalariga borish uchun shart-sharoitlar yaratish; uy-joy qurish, olish va uni rekonstruksiya qilish uchun imtiyozli kreditlar berish; ta’lim muassasalarida o‘qish uchun imtiyozli kreditlar berish; yetim bolalarni va ota-onasining qaramog‘idan mahrum bo‘lgan bolalarni turar joylar bilan ta’minlash; o‘rta maxsus, kasb-hunar yoki oliy ta’lim muassasasini bitirganidan keyin bandlikni ta’minlash bo‘yicha chora-tadbirlar ko‘rish; mehnat sohasida yoshga doir o‘ziga xosliklarni inobatga olgan holda imtiyozlar berish va ishni ta’lim bilan qo‘shib olib borish uchun shart-sharoitlar yaratish; ijtimoiy infratuzilma ob’yektlarini loyihalashtirish va qurish chog‘ida yoshlarning ehtiyojlarini hisobga olish; jamoat transportidan foydalanishda imtiyozlar berish. Ish topishda qiynalayotgan va mehnat bozorida teng sharoitlarda raqobatlashishga qodir bo‘lmagan yosh fuqarolarni ishga joylashtirishga yordam qo‘shimcha ish o‘rinlari va ixtisoslashtirilgan korxonalarni barpo etish, o‘qitish bo‘yicha maxsus dasturlarni tashkil etish, shuningdek ijtimoiy himoyaga muhtoj bo‘lgan yoshlarni ishga joylashtirish uchun korxonalar, muassasalar, tashkilotlarda ish joylarining eng kam miqdori zaxirasini yaratish yo‘li bilan ta’minlanadi. Kam ta’minlangan yosh oilalarga qonun hujjatlarida belgilangan tartibda moddiy yordam berish choralari ko‘rilishi mumkin. O‘quv jarayoni vaqtida o‘quvchilar va talabalarni jamoatchilik ishlariga jalb etishga yo‘l qo‘yilmaydi, bundan ular tomonidan tanlangan mutaxassislikka mos va o‘quv- ishlab chiqarish amaliyotining shakli bo‘lgan hollar yoxud o‘quvchilar va talabalar o‘qishdan bo‘sh vaqtida ixtiyoriy mehnat qilgan hollar mustasno. Mazkur mehnat faoliyatiga mehnat to‘g‘risidagi yoki fuqarolik qonun hujjatlariga muvofiq shartnoma mavjud bo‘lgan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Qonun hujjatlarida yoshlarni ijtimoiy himoya qilishning boshqa kafolatlari ham berilishi mumkin. 24-modda. Yoshlarni davlat tomonidan qo‘llab- quvvatlashning qo‘shimcha chora- tadbirlari Yosh fuqarolar va yosh oilalar uchun qulay shart-sharoitlar yaratish maqsadida davlat tomonidan quyidagilar vositasida yoshlarni qo‘llab-quvvatlashning qo‘shimcha chora- tadbirlari nazarda tutilishi mumkin: oilaviy hayotga oid muammolar, psixologik-pedagogik, huquqiy va boshqa masalalar yuzasidan maslahatlar berish tizimini rivojlantirish; yoshlarga ijtimoiy xizmat, ijtimoiy yordam ko‘rsatuvchi nodavlat notijorat tashkilotlari tizimini rivojlantirish; yoshlarning dam olishi va ularni sog‘lomlashtirishni tashkil etish tizimini rivojlantirish. Qonun hujjatlarida yoshlarni davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlashning boshqa qo‘shimcha chora-tadbirlari ham nazarda tutilishi mumkin. 25-modda. Iqtidorli va iste’dodli yoshlarni davlat tomonidan qo‘llab- quvvatlash Iqtidorli va iste’dodli yoshlarni davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash: qonun hujjatlarida belgilangan tartibda mukofotlar, stipendiyalar belgilash, ta’lim grantlari taqdim etish; fan, madaniyat va san’at sohasida ijodiy ustaxonalar va maktablarni tashkil etishga ko‘maklashish; umumiy o‘rta, o‘rta maxsus, kasb-hunar va oliy ta’lim muassasalarida sport seksiyalari, fan, texnika to‘garaklari va ijodiy to‘garaklar faoliyatini tashkil etish; iqtidorli va iste’dodli yoshlarni aniqlash va rag‘batlantirish maqsadida tanlovlar, olimpiadalar, ko‘rgazmalar, festivallar, ko‘riklar, konsertlar, simpoziumlar, o‘qishlar, konferensiyalar, seminarlar tashkil etish hamda o‘tkazish; yoshlarga oid xalqaro tajriba almashuvi; iqtidorli va iste’dodli yoshlarni ta’lim va ilmiy-tadqiqot muassasalarida, shu jumladan xorijiy mamlakatlarda o‘qitish, qayta tayyorlash va amaliyotni o‘tash dasturlaridan tanlov asosida foydalanishini ta’minlash; ilmiy-tadqiqot, madaniy-ma’rifiy ishlarni o‘tkazish uchun yosh mutaxassislar va olimlarga shart-sharoitlar yaratish, yosh olimlarning ishlanmalarini amaliyotga joriy etishga ko‘maklashish, shuningdek yoshlarning kadrlar salohiyatini saqlab qolish hamda rivojlantirish; sport-ta’lim muassasalari, klublari tarmoqlarini rivojlantirish, iqtidorli va iste’dodli yosh sportchilarni qo‘llab-quvvatlash, yoshlar o‘rtasida sport musobaqalarini o‘tkazish; iqtidorli va iste’dodli yoshlarni qo‘llab-quvvatlayotgan jismoniy va yuridik shaxslarni qonun hujjatlarida belgilangan tartibda rag‘batlantirish yo‘li bilan amalga oshiriladi. Qonun hujjatlarida iqtidorli va iste’dodli yoshlarni davlat tomonidan qo‘llab- quvvatlashning boshqa chora-tadbirlari ham nazarda tutilishi mumkin. 26-modda. Yoshlar tadbirkorligini davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash Davlat yoshlarning iqtisodiy mustaqilligini qo‘llab-quvvatlaydi. Yoshlar tadbirkorligini davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlash: davlat organlari tomonidan yoshlar tadbirkorligini tashkil etishda ko‘maklashish; yoshlarni tadbirkorlik faoliyatiga jalb etish maqsadida imtiyozli kreditlar berish; yoshlarni tadbirkorlik faoliyati asoslari bo‘yicha o‘qitish, ta’lim muassasalari va ish beruvchilar o‘rtasida hamkorlikni shartnoma asosida rivojlantirish; yoshlar tadbirkorligini qo‘llab-quvvatlash dasturlarini ishlab chiqish va ro‘yobga chiqarish yo‘li bilan amalga oshiriladi. Yoshlar tadbirkorligini qo‘llab-quvvatlash maqsadida davlat tomonidan qonun hujjatlariga muvofiq tegishli imtiyozlar va afzalliklar belgilanadi. 27-modda. Yoshlar ijtimoiy xizmati Yoshlarni va yosh oilalarni ijtimoiy himoya qilish maqsadida O‘zbekiston Respublikasida yoshlar ijtimoiy xizmati faoliyat ko‘rsatadi. Yoshlar ijtimoiy xizmati faoliyatining yo‘nalishlari quyidagilardan iborat: yosh fuqarolarga psixologik-pedagogik, yuridik yordam ko‘rsatish va maslahatlar berish; imkoniyati cheklangan yosh fuqarolarga ijtimoiy yordam ko‘rsatish; yosh oilalarga ijtimoiy yordam ko‘rsatish; ta’lim va mehnat jamoalarida yoshlarning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini ro‘yobga chiqarishga ko‘maklashish; yosh mutaxassislarga yangi ish joyiga moslashishida, ularni qayta tayyorlashga va ularning malakasini oshirishga, shuningdek qonun hujjatlarida belgilangan tartibda ularni uy-joy bilan ta’minlashga ko‘maklashish; voyaga yetmaganlar uchun ixtisoslashtirilgan o‘quv-tarbiya muassasalarida ijtimoiy yordam ko‘rsatish; ozodlikdan mahrum etish joylaridan va ixtisoslashtirilgan o‘quv-tarbiya muassasalaridan qaytib kelgan yosh fuqarolarni ijtimoiy moslashtirish; yoshlar tadbirkorligini rivojlantirishga ko‘maklashish; huquqiy targ‘ibot, yoshlarni ishga joylashish, ta’lim olish va kasbiy tayyorgarlik borasida, bo‘sh vaqtini mazmunli o‘tkazish, turizm va sport sohasidagi imkoniyatlar to‘g‘risida xabardor etish; yoshlarning yashash joylarida bo‘sh vaqtlarini mazmunli o‘tkazishini tashkil etish. Yoshlar ijtimoiy xizmati o‘z faoliyatini qonun hujjatlariga muvofiq boshqa yo‘nalishlar bo‘yicha ham amalga oshirishi mumkin. 4-bob. Yakunlovchi qoidalar 28-modda. Yoshlarga oid davlat siyosatini moliyaviy jihatdan ta’minlash Yoshlarga oid davlat siyosatini moliyaviy jihatdan ta’minlash qonun hujjatlarida belgilangan tartibda O‘zbekiston Respublikasi Davlat byudjetining, homiylarning mablag‘lari va boshqa mablag‘lar hisobidan amalga oshiriladi. 29-modda. Nizolarni hal etish Yoshlarga oid davlat siyosati sohasidagi nizolar qonun hujjatlarida belgilangan tartibda hal etiladi. 30-modda. Yoshlarga oid davlat siyosati to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini buzganlik uchun javobgarlik Yoshlarga oid davlat siyosati to‘g‘risidagi qonun hujjatlarini buzganlikda aybdor shaxslar belgilangan tartibda javobgar bo‘ladi. 31-modda. Ayrim qonun hujjatlarini o‘z kuchini yo‘qotgan deb topish Quyidagilar o‘z kuchini yo‘qotgan deb topilsin: 1) O‘zbekiston Respublikasining 1991 yil 20 noyabrda qabul qilingan «O‘zbekiston Respublikasida yoshlarga oid davlat siyosatining asoslari to‘g‘risida»gi 429-XII- sonli Qonuni (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining Axborotnomasi, 1992 yil, № 2, 80-modda); 2) O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining 1991 yil 20 noyabrda qabul qilingan «O‘zbekiston Respublikasida yoshlarga oid davlat siyosatining asoslari to‘g‘risida»gi O‘zbekiston Respublikasi Qonunini kuchga kiritish tartibi haqida»gi 430-XII-sonli Qarori (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining Axborotnomasi, 1992 yil, № 2, 81-modda); 3) O‘zbekiston Respublikasining 1998 yil 1 mayda qabul qilingan «O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartishlar va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida»gi 621-I-sonli Qonuni (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Axborotnomasi, 1998 yil, № 5–6, 102-modda) I bo‘limining 3-bandi; 4) O‘zbekiston Respublikasining 2004 yil 30 aprelda qabul qilingan «O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartishlar va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida»gi 621-II-sonli Qonunining (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Axborotnomasi, 2004 yil, № 5, 90-modda) III bo‘limi; 5) O‘zbekiston Respublikasining 2004 yil 3 dekabrda qabul qilingan «O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartishlar va qo‘shimchalar kiritish, shuningdek ayrim qonun hujjatlarini o‘z kuchini yo‘qotgan deb topish to‘g‘risida»gi 714-II-sonli Qonuni (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Axborotnomasi, 2005 yil, № 1, 18-modda) I bo‘limining 8-bandi; 6) O‘zbekiston Respublikasining 2008 yil 31 dekabrda qabul qilingan «Soliq to‘g‘risidag i qonun hujjatlari takomillashtirilishi munosabati bilan O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonunlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish haqida»gi O‘RQ-197-sonli Qonunining (O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi palatalarining Axborotnomasi, 2008 yil, № 12, 640-modda) 3-moddasi. 32-modda. Qonun hujjatlarini ushbu Qonunga muvofiqlashtirish O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi: hukumat qarorlarini ushbu Qonunga muvofiqlashtirsin; davlat boshqaruvi organlari ushbu Qonunga zid bo‘lgan o‘z normativ-huquqiy hujjatlarini qayta ko‘rib chiqishlari va bekor qilishlarini ta’minlasin. 33-modda. Ushbu Qonunning kuchga kirishi Ushbu Qonun rasmiy e’lon qilingan kundan e’tiboran kuchga kiradi O ‘ zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni O ‘ ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA YOSHLARGA OID DAVLAT SIYOSATINI TUBDAN ISLOH QILISH VA YANGI BOSQICHGA OLIB CHIQISH CHORA - TADBIRLARI TO ‘ G ‘ RISIDA Mamlakatimizda yosh avlodni barkamol qilib tarbiyalash , ularning hayotga mustaqil qadam qo ‘ yishlari uchun barcha zarur sharoitlarni yaratishga qaratilgan tizimli ishlar amalga oshirilmoqda . So ‘ nggi yillarda yoshlarga oid davlat siyosatining huquqiy asoslarini mustahkamlash maqsadida « Yoshlarga oid davlat siyosati to ‘ g ‘ risida » gi O ‘ zbekiston Respublikasi Qonuni qabul qilindi . O‘zbekistonda 30-iyun — «Yoshlar kuni» deb e’lon qilindi. Turli sohalarda yuksak natija va yutuqlarga erishayotgan fidoyi yoshlarimizni rag‘batlantirib borish maqsadida «Mard o‘g‘lon» davlat mukofoti va «Kelajak bunyodkori» medali ta’sis etildi. Yoshlarni madaniyat, san’at, jismoniy tarbiya va sportga keng jalb etish, ularning axborot texnologiyalari bo‘yicha savodxonligini oshirish, yoshlar o‘rtasida kitobxonlikni targ‘ib qilish, xotin-qizlar bandligini ta’minlash vazifalarini o‘z ichiga olgan beshta muhim tashabbus amalga oshirilmoqda. Shu bilan birga, yoshlarda zamonaviy tadbirkorlik ko‘nikmalarini shakllantirish va yangi ish o‘rinlarini yaratish orqali ularning bandligini ta’minlash, voyaga yetmaganlar o‘rtasida huquqbuzarliklar va jinoyatchilik profilaktikasini samarali tashkil etish, oilaviy ajrimlarning oldini olish, yosh avlodda mustahkam vatanparvarlik g‘oyasi hamda qat’iy fuqarolik pozitsiyasini shakllantirish borasida qator muammolar saqlanib qolmoqda. O‘zbekistonda yoshlarga oid davlat siyosatini yangi bosqichga olib chiqish, yoshlar sohasidagi muammolarga samarali yechimlar ishlab chiqish, vakolatli organlar faoliyatini samarali tashkil etish va muvofiqlashtirish, shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 27-dekabrdagi mamlakat yoshlari bilan uchrashuvida belgilangan vazifalarni amalga oshirish maqsadida: 1. O‘zbekiston Respublikasi Yoshlar ishlari agentligi (keyingi o‘rinlarda — Agentlik) hamda uning Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahar boshqarmalari va tuman (shahar) bo‘limlari tashkil etilsin. 2. Quyidagilar Agentlikning asosiy vazifa va faoliyat yo‘nalishlari etib belgilansin: yoshlar bilan bog‘liq soha va yo‘nalishlarda yagona davlat siyosati, strategik yo‘nalishlar va davlat dasturlarini ishlab chiqish hamda amalga oshirish; mamlakatimizda yoshlarni qo‘llab-quvvatlash, ularning qonuniy huquq va manfaatlarini himoya qilishga qaratilgan normativ-huquqiy hujjatlarni takomillashtirish yuzasidan takliflar tayyorlash; yoshlar siyosati sohasidagi qonun hujjatlariga rioya etilishi ustidan davlat nazoratini amalga oshirish; yoshlarni Vatanga sadoqat, milliy va umuminsoniy qadriyatlarga hurmat ruhida tarbiyalash, o‘sib kelayotgan yosh avlodni ilm-fan va innovatsiyalarga keng jalb etish, ularni «Milliy tiklanishdan — milliy yuksalish sari!» g‘oyasi atrofida birlashtirishga qaratilgan chora-tadbirlarni belgilash; yoshlarning huquq va erkinliklari, qonuniy manfaatlarini himoya qilish, yoshlar o‘rtasida huquqbuzarliklar va jinoyatchilik profilaktikasini amalga oshirishda faol ishtirok etish; yoshlarga oid davlat siyosatini amalga oshirish jarayonida nodavlat notijorat tashkilotlari va fuqarolik jamiyatining boshqa institutlari bilan samarali hamkorlik qilish; yoshlarga oid dasturlar, loyihalar va ilmiy-tadqiqot ishlarini moliyalashtirish uchun ijtimoiy buyurtma shaklida ajratiladigan davlat grantlari va subsidiyalarni taqsimlash, ulardan maqsadli va samarali foydalanilishini ta’minlash; tarbiya muassasalarini tamomlagan yetim va ota-onasining qaramog‘idan mahrum bo‘lgan yoshlarning ijtimoiy-huquqiy himoyasini tashkil etish va bandligini ta’minlash; iqtidorli yoshlarni yetakchi xorijiy oliy ta’lim muassasalariga ta’lim olish uchun yuborish, xalqaro tanlovlarda ishtirok etishini ta’minlash, yosh avlodni madaniyat, san’at, jismoniy tarbiya va sportga keng jalb etish, ularning axborot texnologiyalari bo‘yicha savodxonligini oshirish, yoshlar o‘rtasida kitobxonlikni targ‘ib qilish, xotin-qizlar bandligini ta’minlash vazifalarini qamrab olgan beshta muhim tashabbusni keng joriy etishga qaratilgan ishlarni muvofiqlashtirish, ularning intellektual salohiyati va iste’dodini rivojlantirish; yoshlarni kichik biznes va xususiy tadbirkorlikka keng jalb etish, zamonaviy kasb-hunarlar, raqamli iqtisodiyot ko‘nikmalarini puxta egallashlari uchun qo‘shimcha shart-sharoitlar yaratish, ularni ish bilan ta’minlash jarayonlariga ko‘maklashish; yoshlar siyosati sohasida xalqaro hamkorlikni rivojlantirish, yoshlar sohasidagi xalqaro reytinglarda mamlakatimiz mavqeyini oshirish bo‘yicha zarur choralar ko‘rish, xorijda ta’lim olayotgan yoshlar bilan olib borilayotgan ishlarni tizimli yo‘lga qo‘yish; yoshlar faoliyati bilan bog‘liq sohalarga xorijiy investitsiyalar va ilg‘or texnologiyalarni jalb qilish bo‘yicha manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda xalqaro moliya institutlari, donor-mamlakatlar hamda xorijiy tashkilotlar bilan hamkorlikni rivojlantirish. 3. Quyidagilarni nazarda tutuvchi O‘zbekiston Respublikasida yoshlarga oid davlat siyosatini yanada rivojlantirishga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar dasturi (keyingi o‘rinlarda — Dastur) 1-ilovaga muvofiq tasdiqlansin: yoshlarning innovatsion, amaliy va istiqbolli loyihalariga grant mablag‘lari ajratish; o‘z iqtidori va salohiyatini kamol toptirish, kelajakda qiziqqan sohasining yetuk mutaxassisi bo‘lib yetishishi uchun yoshlarda o‘zini o‘zi rivojlantirish bo‘yicha kuchli motivatsiya uyg‘otish maqsadida keng yoshlar davrasida xalqaro miqyosda yuqori nufuzga ega notiqlar jalb qilingan holda motivatsion tadbirlar o‘tkazish; hududlarda yoshlar bandligiga ko‘maklashish maqsadida quduqlar burg‘ulash (qazish), sug‘orish vositalari xarid qilish, yengil konstruksiyali issiqxonalar o‘rnatish, urug‘lik va ko‘chatlar sotib olish uchun subsidiyalar ajratish; yoshlarning xalqaro fan olimpiadalari va tanlovlarda hamda yosh tadbirkorlarning xalqaro forum va yarmarkalardagi ishtirokini ta’minlash, yoshlarning xalqaro mehnat bozorlariga chiqishiga ko‘maklashish; iqtidorli va jamoat ishlarida faol bo‘lgan yoshlarni (birinchi navbatda ijtimoiy himoyaga muhtoj bo‘lgan oilalarning farzandlari) bepul yo‘llanmalar asosida oromgohlarga yuborish; yoshlarni kelgusida tegishli sohada malakali mutaxassis bo‘lib yetishishlari, shu jumladan tadbirkorlikka o‘qitish uchun mamlakatimizda yuqori natijalarga erishgan soha mutaxassislarini jalb etgan holda o‘quv mashg‘ulotlari o‘tkazish; bitiruvchilarda tadbirkorlik ko‘nikmalarini shakllantirish maqsadida barcha hududlardagi oliy ta’lim muassasalari bazasida biznes akseleratorlar tashkil etish; O‘zbekiston yoshlari portalini tashkil etish va unda yoshlar siyosatini baholash milliy indekslari hamda yoshlarga oid qonun hujjatlari bazasini shakllantirish; yoshlarni tadbirkorlik va ishbilarmonlikka qiziqtirish hamda ularga bunday faoliyatni yo‘lga qo‘yishning amaliy jihatlarini o‘rgatish maqsadida joylardagi ishlab chiqarish va xizmat ko‘rsatish tashkilotlariga biznes sayohatlar tashkil etish; yoshlarni kasbga o‘rgatish bilan bog‘liq xarajatlar, shuningdek, yosh tadbirkorlarga huquqiy, buxgalteriya, marketing, brending, bank, sug‘urta, mehnat va boshqa sohalarda amaliy ko‘mak ko‘rsatish uchun konsalting xizmatlari xarajatlarini qoplash; ko‘rgazmali savdo yarmarkalarini tashkil etish; biznesni yo‘lga qo‘yishdan daromad olishgacha bo‘lgan masalalarni o‘rgatishga qaratilgan masofaviy o‘quv mashg‘ulotlari o‘tkazish va qo‘llanmalar yaratish; iqtidorli yosh adib, rassom va hunarmandlar o‘rtasida ijodiy ko‘rik tanlovlar tashkil etish, yosh mualliflarning ijod namunalari, jumladan, birinchi kitoblarini nashr etish, san’at asarlarini yaratish uchun moliyaviy yordam ko‘rsatish. Belgilansinki, Agentlik Dasturda nazarda tutilgan tadbirlarni moliyalashtirishni to‘g‘ridan to‘g‘ri yoki nodavlat notijorat tashkilotlariga ijtimoiy buyurtma shaklida ajratiladigan davlat grantlari va subsidiyalar taqsimlash orqali amalga oshiradi. 4. O‘zbekiston Respublikasida yoshlarga oid davlat siyosatini yanada rivojlantirish borasidagi chora-tadbirlarni amalga oshirish bo‘yicha muvofiqlashtiruvchi kengash 2-ilovaga muvofiq tarkibda tashkil etilsin, quyidagilar uning asosiy vazifalari etib belgilansin: Dasturda belgilangan tadbirlar, shuningdek, Agentlik zimmasiga yuklatilgan vazifalarni to‘liq va sifatli amalga oshirishda yaqindan ko‘maklashish; yoshlarga oid davlat siyosatini amalga oshirishda ishtirok etuvchi vakolatli vazirlik idora va tashkilotlar faoliyatini muvofiqlashtirish; mazkur Farmonda belgilangan chora-tadbirlarning o‘z vaqtida, to‘liq hajmda va samarali amalga oshirilishini ta’minlash, aniqlangan kamchiliklarni o‘z vaqtida bartaraf etish choralarini ko‘rish; Farmon ijrosining doimiy monitoringi va tahlilini olib borish hamda ularning natijalari yuzasidan har chorakda O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi va Vazirlar Mahkamasiga axborot va asoslantirilgan takliflar kiritib borish. 5. Agentlik: a) 2020-yilda tegishli sohalarga Davlat budjetidan ajratilgan mablag‘lar doirasida respublikaning tuman (shahar)laridagi mahallalarda beshta muhim tashabbusni amalga oshirish uchun quyidagi zaruriy choralarni ko‘rsin: O‘zbekiston Respublikasi Madaniyat vazirligi bilan birgalikda madaniyat markazlari va umumta’lim maktablarida yoshlarni madaniyat va san’atga jalb etish uchun to‘garaklar tashkil etish hamda ularni musiqa jihozlari bilan ta’minlash; O‘zbekiston Respublikasi Jismoniy tarbiya va sport vazirligi bilan birgalikda umumta’lim maktablari va sport inshootlarida yoshlar o‘rtasida sog‘lom turmush tarzini tag‘rib qilish maqsadida to‘garaklar tashkil etish va ularga sport anjomlari yetkazib berish; O‘zbekiston Respublikasi Axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi bilan birgalikda yoshlarni qamrab olishga mo‘ljallangan «Raqamli texnologiyalar o‘quv markazlari» faoliyatini yo‘lga qo‘yish, umumta’lim maktablarida axborot texnologiyalari yo‘nalishida to‘garaklar tashkil etish va kompyuter jihozlari bilan ta’minlash; Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi hamda O‘zbekiston yozuvchilar uyushmasi bilan birgalikda yoshlarni kitobxonlikka jalb etish va kutubxonalarga badiiy adabiyotlarni yetkazib berish; O‘zbekiston Respublikasi Mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash vazirligi, Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi bilan birgalikda tikuv va to‘qimachilik korxonalarida xotin-qizlarning bandligini ta’minlash maqsadida ularni kasb- hunarga o‘qitish; b) O‘zbekiston Respublikasi Bandlik va mehnat munosabatlari vazirligi, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari bilan birgalikda bir oy muddatda hududlar kesimida ishsiz yoshlar ro‘yxatini shakllantirsin hamda ularning bandligini ta’minlashga qaratilgan manzilli, shu jumladan quyidagi chora-tadbirlarni amalga oshirsin: «Fidoyi yoshlar otryadlari»ni tuzish orqali ishsiz yoshlarni haq to‘lanadigan jamoat va mavsumiy ishlarga jalb etish; «Yoshlar qurilish otryadlari»ni tashkil etish va oliy ta’lim muassasalari talabalarini yozgi ta’til vaqtida haq to‘lanadigan qurilish ishlariga jalb etish; v) O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, Xalq ta’limi vazirligi hamda Mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash vazirligi bilan birgalikda asosiy faoliyati quyidagilarga yo‘naltiriladigan ko‘ngilli yoshlardan iborat volontyorlik guruhlarini shakllantirsin: qarovsiz va yolg‘iz keksalarga yordam ko‘rsatish, nogiron va imkoniyati cheklangan fuqarolarga ko‘maklashish; tarbiyasi og‘ir yoshlar bilan ishlash, ularning ijtimoiy moslashuviga ko‘maklashish; g) yoshlar hayotida uchrayotgan muammolarga samarali yechimlar ishlab chiqish maqsadida tizimli ravishda sotsiologik tadqiqotlar o‘tkazsin hamda yakuni bo‘yicha har chorakda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga ular yuzasidan tahliliy hujjatlar kiritsin; d) O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat xizmatini rivojlantirish agentligi bilan birgalikda uch oy muddatda yuqori kasbiy salohiyatga ega, tashabbuskor va islohotlarni amalga oshirishda faol ishtirok etuvchi yosh kadrlar zaxirasini shakllantirsin. 6. Belgilansinki, 2021-yil 1-yanvardan boshlab O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil 27-iyundagi «Yoshlar — kelajagimiz» Davlat dasturi to‘g‘risida»gi PF-5466-son Farmoni doirasidagi: hamda boshqa normativ-huquqiy hujjatlarda ko‘zda tutilgan tadbirlarni «Yoshlar — kelajagimiz» jamg‘armasi (keyingi o‘rinlarda — Jamg‘arma) mablag‘lari hisobidan moliyalashtirish, ajratilgan kreditlar bo‘yicha foiz xarajatlarini qoplash uchun kompensatsiya va subsidiyalar berish tartibi bekor qilinadi; loyihalarni kreditlash bozor tamoyillari asosida to‘g‘ridan to‘g‘ri tijorat banklari tomonidan amalga oshiriladi. Bunda, Tadbirkorlik faoliyatini qo‘llab- quvvatlash davlat jamg‘armasi tomonidan yosh tadbirkorlar biznes loyihalari uchun ajratilgan summasi 2 milliard so‘mdan, foiz stavkasi O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki asosiy stavkasining 1,75 baravaridan oshmaydigan tijorat banklarining milliy valyutadagi kreditlari bo‘yicha foiz stavkasining Markaziy bank asosiy stavkasidan oshadigan, biroq 10 foiz punktidan ko‘p bo‘lmagan qismini qoplash uchun kompensatsiya to‘lanadi. 7. O‘zbekiston yoshlar ittifoqining: Jamg‘armani 2021-yil 1-yanvardan mustaqil nodavlat notijorat tashkilot sifatida qayta tashkil etish; 2021-yil 1-yanvardan boshlab «Yoshlar — kelajagimiz» Davlat dasturi doirasidagi loyihalarni moliyalashtirish uchun ajratilgan resurs mablag‘lari bo‘yicha tijorat banklarining Jamg‘arma oldidagi majburiyatlarini Davlat budjeti oldidagi majburiyatlar sifatida qayta rasmiylashtirish va har yili ushbu majburiyatlarning Davlat budjetiga qaytarilgan qismi hisobidan Agentlikning ustuvor dasturiy vazifalari amalga oshirilishini moliyalashtirish; Jamg‘arma tomonidan uning va filiallari tuzilmasi, shtatlar birligini olingan daromadlaridan kelib chiqib mustaqil belgilash hamda Jamg‘armaning tuman (shahar) filiallarini maqbullashtirish to‘g‘risidagi takliflari qo‘llab-quvvatlansin. 8. Agentlik O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi bilan birgalikda ikki oy muddatda o‘ziga yuklatilgan vazifalarni sifatli va yuqori saviyada amalga oshirish uchun qo‘shimcha daromad manbaalarini belgilash yuzasidan normativ- huquqiy hujjat loyihasini ishlab chiqsin va Vazirlar Mahkamasiga kiritsin. 9. O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi O‘zbekiston Respublikasi Davlat budjeti parametrlari doirasida 2020-yilda Dasturda ko‘zda tutilgan tadbirlar uchun mablag‘lar ajratsin, 2021-yildan boshlab esa har yili zarur budjet mablag‘larini nazarda tutsin. Bunda, O‘zbekiston Respublikasining «2020-yil uchun O‘zbekiston Respublikasining Davlat budjeti to‘g‘risida»gi Qonuniga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritilgunga qadar xarajatlarni moliyalashtirish 2020-yil uchun O‘zbekiston yoshlar ittifoqiga davlat budjetidan ajratilgan mablag‘lar hisobidan amalga oshirilishi inobatga olinsin. 10. Agentlik O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi hamda boshqa manfaatdor vazirlik va idoralar bilan birgalikda ikki oy muddatda qonun hujjatlariga mazkur Farmondan kelib chiqadigan o‘zgartirish va qo‘shimchalar to‘g‘risida Vazirlar Mahkamasiga takliflar kiritsin. 11. Mazkur Farmon ijrosi quyidagi tartibda amalga oshirilsin: O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining maslahatchisi A.A. Abduvaxitov — hududlar, vazirlik, idora va tashkilotlar kesimida yoshlar siyosati samaradorligini baholab borish va muammolarni bartaraf etishga qaratilgan manzilli chora-tadbirlar belgilash, mamlakatning xalqaro reytinglardagi mavqeyini oshirish, yoshlarga oid davlat siyosati samaradorligini ta’minlash choralarini ko‘rsin; O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Davlat xizmatini rivojlantirish agentligi direktori — yoshlar orasidan istiqbolli kadrlar zaxirasini shakllantirishni nazarda tutuvchi tashabbuskor, islohotlarni amalga oshirish va joylardagi muammolarni hal etishda faol ishtirok etuvchi, rahbarlik lavozimlariga munosib yoshlarni qo‘llab-quvvatlovchi «Vatan iftixorlari» institutsional tizimini joriy etsin; Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi raisi, viloyatlar, Toshkent shahar va tuman (shahar) hokimlari — yoshlar muammolarini o‘rganib, ularning hal etilishiga ko‘maklashsin, yosh avlodning iste’dodi va qobiliyatlarini rivojlantirish bo‘yicha qo‘shimcha sharoitlar yaratish choralarini ko‘rsin, shuningdek, amalga oshirilgan ishlar yuzasidan har oyda kamida bir marotaba tegishli xalq deputatlari Kengashlari sessiyalarida hisobot berib borsin.

Yangi O’zbekistonni yuksaltirishda yoshlarning ijtimoiy – siyosiy faolligini oshirish masalalari Mundarija: Kirish……………………………………………………………………. I BOB. Yangi O zbekiston yoshlari - kelajagimiz va istiqbolimiz poydevoriʻ 1.1. Yangi O zbekiston ʻ sharoitida amalga oshirilayotgan islohatlar 1.2. Yoshlar - O'zbekistonning asosiy va bebaho boyligidir 1.3. Mafkuraviy immunitet –davlat va millatning ma’naviy birligi II BOB YOSHLARNING IJTIMOIY FAOLLIGINI OSHIRISH. 2.1. Ijtimoiy faollik –ijtimoiy xodisa sifatida. 2.2. Yoshlarda fuqarolik pozitsiyasini shakllantirishning ijtimoiy jihatlari. 2.3 Yoshlar ijtimoiy faolligini oshirishda davlatimiz siyosatining strategik yo‘nalishlari. XULOSA…………………………………………………………….. FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR …………………………….

Kirish Malakaviy bitiruv ishining dolzarbligi. Yosh avlod kelajagi hamisha O zbekiston davlat siyosatining markazida bo lgan. Bugun ham yurtimizda yuzagaʻ ʻ kelgan muammolarni bartaraf etish, yoshlarning kamoloti va tarbiyasiga ijobiy ta sir qiluvchi shart-sharoit yaratish uchun barcha sohada keng ko lamli islohotlar ʼ ʻ jadallik bilan olib borilmoqda. O zbekiston haqiqiy ma noda yoshlar mamlakati. Bu yurtda ulg ayotgan yig it- ʻ ʼ ʻ ʻ qizlarning orzulari va o z oldiga qo ygan maqsadlari bisyor. Davlat rahbarining ʻ ʻ tashabbusi va qo llab-quvvatlashi esa ularga bu maqsadlarni amalga oshirishda ʻ ko mak beradi. Prezident Shavkat Mirziyovning: ʻ “Biz o z oldimizga ʻ mamlakatimizda Uchinchi Renessans poydevorini barpo etishdek ulug maqsadni ʻ qo ygan ekanmiz, buning uchun yangi Xorazmiylar, Beruniylar, Ibn Sinolar, ʻ Ulug beklar, Navoiy va Boburlarni tarbiyalab beradigan muhit va sharoitlarni ʻ yaratishimiz kerak. Bunda, avvalo, ta lim va tarbiyani rivojlantirish, sog lom ʼ ʻ turmush tarzini qaror toptirish, ilm-fan va innovatsiyalarni taraqqiy ettirish milliy g oyamizning asosiy ustunlari bo lib xizmat qilishi lozim” ʻ ʻ , so zlari yoshlar uchun ʻ katta marralar sari yo l ochdi. ʻ Yoshlarning bo sh vaqtlarini samarali o tkazish, ularni ajdodlarimizning boy ʻ ʻ merosi bilan tanishtirish, ona vatanga muhabbat va iftixor tuyg ularini qaror ʻ toptirish maqsadida Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti o qituvchilari ʻ Qudratullo Abduraimov va Dilnoza Xudoyberganovalar boshchiligida Beshkapa mahallasi yoshlari G alaba bog ida joylashgan Shon-sharaf muzeyida bo lishdi. ʻ ʻ ʻ Yoshlar barcha davrlarda jamiyatning faol qatlami sifatida e tirof etib kelingan. ʼ Sharq Uyg onish davrida ham, jadidlar faoliyatida ham, jamiyatning ʻ yangilanishida ularning o rni beqiyos bo lgan. Shu jihatdan muntazam shakllanib ʻ ʻ boruvchi bu qatlam doimiy yo naltirib va qo llab-quvvatlab turishni talab etadi. ʻ ʻ Yoshlar siyosati bo yicha amalga oshirilayotgan islohotlarni tahlil eta turib davlat ʻ va yoshlarning uzviy bog liqligini ko rishimiz mumkin. Har bir yo nalishda ʻ ʻ ʻ

yoshlarning bandligini ta minlash davom etmoqda. Yigit va qizlarning harʼ tomonlama kamol topishlari, bilim olishlari uchun zarur sharoitlar yaratilmoqda. Bu esa ularning kelgusida vatan ravnaqiga hissa qo shuvchi avlod bo lib ʻ ʻ yetishishlarida ahamiyatlidir. Ijtimoiy ish xodimi o’zining kasbiy faoliyati davomida o’rnatilgan kasbiy normalarga amal qilishni talab etadi. Bu jarayonda inson va jamiyat o’rtasida yuzaga keladigan ob`ektiv aloqadorlik, ya`ni ijtimoiy munosabat-xulq-atvor, odob, hatti-harakat tamoyillari va me`yorlarining majmuasi axloqning mazmun- mohiyatini tashkil etadi. Mamlakatimizda bugungi kunda aholining turli qatlamlariga yoshi, jinsi, ijtimoiy holati, jismoniy salohiyatini inobatga olgan holda amaliy yordam ko‘rsatish tizimini soddalashtirish davlat siyosatining asosiy ustuvor yo‘nalish laridan biriga aylanmoqda. “Y u rtimizda Uchinchi Renessans poydevorini barpo etish uchun bizga zamonaviy ilm va yana bir bor ilm, tarbiya va yana bir bor tarbiya kerak. Bugungi va ertangi kunimizni, yoshlarimiz taqdirini hal qiladigan yuksak malakali muallim va murabbiylar, professor-o‘qituvchilar, haqiqiy ziyolilar kerak” 1 . Shu maqsad yo‘lida, rivojlangan mamlakatlarning sinovdan o‘tgan tajribalari asosida ijtimoiy ishning axloqiy tomonlarini yangicha mexanizmlarini tashkil etish va mamlakatimizda zamonaviy, ijtimoiy ish ni shakllantirish borasidagi tadqiqot larga bo‘lgan ehtiyoj tobora ortib bormoqda. Bundan kelib chiqib, istiqbolli, ijtimoiy ishning axloqiy qonuniyatlarini nazariy- metodologik tahlil etish obyektiv zaruriyatga aylanmoqda. Biz qurayotgan erkin fuqarolik jamiyati ham insonga mehr-muhabbat va izzat hurmat ko’rsatishni asosiy tamoyil qilib olgan bo’lib, shaxsni har tomonlama kamol topishi uchun zarur bo’lgan haqiqiy insoniy shart-sharoitlarni yaratishni oliy maqsad deb biladi. Prezidentimiz Sh.M.Mirziyoyev tashabbusi bilan ishlab chiqilgan mamlakatni rivojlantirishning 2017-2021 yillarga mo’ljallangan Harakatlar strategiyasi va uning beshta ustivor yo’nalishi ijtimoiy o’zgarishlar va sotsial 1 Mirziyoyev Sh.M. 2021 yil 6 noyabr kuni O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi va Senatining qo‘shma majlisida so‘zlagan nutqi. –Toshkent “O‘zbekiston ovozi” gazetasi. № 223 (479), 2021 yil 7 noyabr.

taraqqiyotni ta`minlashda muhim dasturamal bo’ldi. Strategiyada yoshlarni ijtimoiy muhofaza qilish, ularga qulay ish va ta`lim olish sharoitlarini yaratib berish chora-tadbirlarini amalga oshirish ustivor yo’nalishlardan biri bo’lib hisoblanadi. Harakatlar strategiyasida to’rtinchi ustivor yo’nalish, aholini ijtimoiy himoya qilish ham O’zbekistonning eng dolzarb vazifalaridan biri sifatida ko’rsatib o’tilgan 2 . Bitiruv malakaviy ishining vazifasi: – Maktab bitiruvchilarini oliy ta lim bilan qamrab olish darajasi 2020-yilda kamidaʼ 25 foizga va kelgusida 50-60 foizga yetkaziladi. – Oliy o quv yurtlariga talabalar qabul qilish davlat grantlari 2 barobar ʻ ko paytiriladi. ʻ – Qizlarimiz uchun alohida grantlar ham ajratiladi. – Oliy ta lim muassasalariga kirish imtihonlari optimallashtiriladi. ʼ – Oliy o quv yurtlarida chinakam bilim va tarbiya olishga qaratiladi. ʻ – Ona tili bo yicha bilimni baholashning milliy test tizimini yaratiladi. ʻ – Ta lim yo nalishlari va o qitiladigan fanlar qayta ko rib chiqiladi. ʼ ʻ ʻ ʻ Mutaxassislikka aloqasi bo lmagan fanlar soni 2 barobar qisqartiriladi. ʻ – Oliy ta limda o quv jarayonini kredit-modul tizimiga o tkazish talab etiladi. ʼ ʻ ʻ – Joriy yildan pedagogik ta limning 6 ta yo nalishi bo yicha o qish muddati 3 yil ʼ ʻ ʻ ʻ qilib belgilanadi. – Oliy o quv yurtlariga bosqichma-bosqich akademik va moliyaviy mustaqillik ʻ beriladi. Joriy yilda ularning 10 tasi o zini o zi moliyaviy ta minlashga o tadi. ʻ ʻ ʼ ʻ – Kamida 5 ta oliy ta lim muassasasini konkurs asosida tanlab, nufuzli xorijiy oliy ʼ ta lim dargohlari bilan hamkorlikda ularni transformatsiya qilish boshlanadi. ʼ – Joriy yilda matematika, kimyo-biologiya, geologiya kabi yo nalishlarda ʻ fundamental va amaliy tadqiqotlar faollashtirilib, olimlarga barcha shart-sharoitlar yaratib beriladi. 2 2. O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategiyasi to‘g‘risida//O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni. https:// www.gov.uz/uz/news/category/3 2017-02-08 | Hujjatlar

– Ilm-fan sohasida fundamental va innovatsion tadqiqotlar uchun maqsadli grant mablag larini ajratish mexanizmi tubdan qayta ko rib chiqiladi.ʻ ʻ – Ilm-fan yutuqlarining elektron platformasi, mahalliy va xorijiy ilmiy ishlanmalar bazasi shakllantiriladi. – Har bir oliy ta lim va ilmiy-tadqiqot dargohi nufuzli chet el universitetlari va ʼ ilmiy markazlari bilan hamkorlikni yo lga qo yadi. ʻ ʻ – Joriy yilda “El-yurt umidi” jamg armasi tomonidan 700 dan ziyod olimlar, ʻ professor-o qituvchilar chet elga ilmiy izlanish va malaka oshirish uchun ʻ yuboriladi. – Ta limning barcha bosqichlarida xalqaro andozalarga to liq javob beradigan ʼ ʻ axborot texnologiyalari joriy etiladi. Bu kabi ko plab ezgu maqsadlarga qaratilgan ustuvor vazifalarni amalga ʻ oshirish uchun har kim o z vazifasini sidqi-dildan ado etmog i zarur. ʻ ʻ Bitiruv malakaviy ishining ob`yekti: bitiruv malakaviy ishining obyekti Yangi O’zbekistonni yuksaltirishda yoshlarning ijtimoiy – siyosiy faolligini oshirishda ijtimoiy ish xodimlarining rolini oshirish. Bitiruv malakaviy ishining predmeti: Y oshlarning ijtimoiy – siyosiy faolligini oshirishda axloq kodekslar, qoidalar va me`yorlarning kelib chiqishi, kasbiy axloqiy me`yorlar zaminida kasbning ijtimoiy-iqtisodiy kelib chiqishiga qarab, uning sharoitlari, nizom va qoidalari hamda jamiyatning moddiy va ma`naviy hayoti bitiruv malakaviy ishining predmeti bo`lib hisoblanadi . Bitiruv malakaviy ishining metodlari: O`zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, O`zbekiston Respublikasi Fuqarolik kodeksi, O`zbekiston Respublikasi Oila kodeksi, O`zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qarorlari, O`zbekiston Respublikasi Prezidenti farmonlari, qarorlari, O`zbekiston Respublikasining Birinchi Prezidenti I.A.Karimov, Prezident SH. Mirziyoyev asarlari , mamlakatimiz va xorijiy mamlakatlar olimlarining mavzuga oid adabiyotlarda ilgari surilgan qarashlari ushbu mavzuni yoritishda nazariy va metodologik asos qilib olindi.

Похожие

MEHNAT BOZORIDA YOSHLARNING RAQOBATDOSHLIGINI OSHIRISH YO‘LLARI (Samarqand viloyati misolida)
QORAQALPOG‘ISTON AMUDARYO BO‘LIMIDA IJTIMOIY-SIYOSIY JARAYONLAR
Mehnat sohasida ijtimoiy sheriklikni amalga oshirish shakllari
XX asr boshida ijtimoiy–siyosiy jarayonlar Turkiston mintaqasidagi siyosiy hayotva boshqaruv tizimi
YANGI O’ZBEKISTONNING TARAQQIYOT STRATEGIYASIDA IJTIMOIY SOHANI RIVOJLANTIRISHNING ISTIQBOLLARI