MAPLEDA GRAFIKA BILAN ISHLASH

Загружено в:

08.08.2023

Скачано:

0

Размер:

484.3232421875 KB

Скачать

MAPLEDA GRAFIKA BILAN ISHLASH
MUNDA RIJA
KIRISH .................................................................................................................. 2
1.1. Maple dasturida grafiklar bilan ishlash. ......................................................... 4
1.2. MAPLEda grafiklar yasash. ........................................................................... 7
XULOSA ............................................................................................................. 11
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YXATI. ....................................... 12
Interntet saytlari ................................................................................................... 12

KIRISH
Mapleda grafika bilan ishlashga kirish uchun quyidagi qadamlarni bajaringiz
kerak:
1. Mapleda dasturini o'zingizga yuklab oling. Dasturni rasmiy veb-saytidan yoki
boshqa xonadan yuklab olishingiz mumkin.
2. Dasturni oching va yangi hujjat yaratish uchun "File" tugmasini bosing.
3. Yangi hujjat yaratish uchun "New" tugmasini bosing.
4. Hujjat turi sifatida "Graphic"ni tanlang.
5. Hujjatning o'lchamini va turini tanlang.
6. Grafikani yaratish uchun qo'llanuvchi qismlardan foydalaning. Misol uchun,
siz "Rectangle"ni tanlaysiz va uni hujjatingizga joylashtirishingiz mumkin.
7. Yaratingan grafikani tahrirlash uchun, uni tanlang va ko'rsatkichlar orqali
o'zgartirishingiz mumkin.
8. Grafikani saqlash uchun, "File" tugmasini bosing va "Save"ni tanlang.
9. Qayta ishlash uchun, yangi hujjat yaratishingiz mumkin yoki mavjud
hujjatlarni ochishingiz mumkin.
Mapleda grafika bilan ishlash uchun bir nechta yo'l mavjud:
1. Maple'ning "Plot" funktsiyasi: Maple dasturi grafiklarni ko'rsatish uchun "plot"
funktsiyasini o'z ichiga olgan. Ushbu funktsiya orqali siz funksiyaning matematik
formulalarini kiriting va ularni ko'rsatish uchun kerakli parametrlarni belgilang.
Masalan:
plot(x^2, x = -5..5);
Ushbu kod kvadrat funksiyasini -5 dan 5 gacha bo'lgan x qiymatlari uchun
ko'rsatadi.
2. Maple'ning grafiklarni tahrirlash vositasi: Maple'ning grafiklarni tahrirlash
uchun xususiy vositasi mavjud. Ushbu vosita orqali siz o'zgrafiklaringizni
yo'qotishingiz, bir-biriga qo'shishingiz, shakllar va ranglarni o'zgartirishingiz
mumkin.
2

3. Animatsiyalar yaratish: Maple'ning animatsiyalar yaratish uchun imkoniyati
mavjud. Bu sizga grafiklarni bitta vaqt davomida o'zgarishlarini ko'rsatish
imkonini beradi. Misol uchun, siz bir funksiyani barcha qiymatlar uchun
animatsiya yaratish uchun foydalanishingiz mumkin.
4. Maple'ning interaktiv grafiklari: Maple interaktiv grafiklar yaratishda ham
ishlatilishi mumkin. Bu sizga grafiklarda ma'lumotlarni o'zgartirish, panoramalash,
uzayib ketish va boshqa amallarni bajarish imkonini beradi.
Bu faqat bir necha imkoniyatlardan foydalanishga o'xshaydi. Maple'ning
grafika bilan ishlashni to'liq tushunish uchun, sizga Maple dasturining grafiklarni
yaratish, tahrirlash va ma'lumotlarni tahlil qilishga oid asosiy funksiyalarini
o'rganish tavsiya etaman. Maple dasturini o'zlashtirishish uchun esa rasmiy Maple
veb-sayti yoki qo'shimcha o'quv materiallaridan foydalanishingiz mumkin.
3

1.1. Maple dasturida grafiklar bilan ishlash.
Hozirgi kunda kompyuter texnologiyalari juda tez sur’atlar bilan rivojlanib
bormoqda. Shuningdek hozirda matematika sohasini ham kompyuter
texnologiyalarisiz tasavvur qilish qiyin. Matematik masalalrni yechish uchun
ko’plab amaliy dasturlar paketlari yaratilgan, bulardan biri Maple dasturidir. Maple
dasturida matematik hisoblashlar bilan bir qatorda grafiklar hosil qilish va ular
bilan ishlash imkoniyati ham mavjud. Maple dasturida grafiklar bilan ishlash
uchun asosan plot buyrug’idan foydalaniladi. Masalan, bir o’zgaruvchili f(x)
funksiyaning grafigini (Ox o’qi bo’yicha a<=x<=b intervalda va Oy o’qi bo’yicha
c<=y<=d intervalda ) yasash uchun plot buyrug’i ishlatiladi. Uning umumiy
ko’rinishi quyidagicha: plot(f(x), x=a. b, y=c. . d, parametr), bu yerda parametr –
tasvirni boshqarish parametrlari. Shu bilan birga tasvirlarga tuzatishlar kiritish
vositalar paneli orqali ham amalga oshiriladi. plot buyrug’ining asosiy parametrlari
ko’rib chiqamiz:
1. title= “text”-bu yerda text-rasm sarlavhasi.
2. coords=qutb –polyar koordinatani o rnatish.‟
3. axes – koordinata o’qlari turlarini o’rnatish:
*axes=NORMAL – oddiy o’qlar;
*axes=BOXED – ramkada shkalali grafika;
*axes=FRAME – rasmning quyi chap burchagi markazi bo’lgan o’qlar;
*axes=NONE – o’qsiz.
4. scaling – tasvir masshtabini o’rnatish:
*scaling=CONSTRAINED –o’qlar boyicha bir xil masshtab;
*scaling=UNCONSTRAINED – grafik oyna o’lchovi bo’yicha masshtablanadi.
5. style=LINE(POINT) – chiziqlar (yoki nuqtalar) bilan chiqarish.
6. numpoints=n – grafikaning hisobga olinadigan nuqtalari .
7. color – chiziq rangini o’rnatish: rangning inglizcha nomi kiritiladi, masalan,
yellow – sariq va hakozo.

4

8. xtickmarks=nx va ytickmarks=ny – Ox va Oy o’qlari bo’yicha belgilar soni.
9. thickness=n, gde n=1, 2, 3… - chiziq qalinligi (kiritilmagan holatda n=1).
10. linestyle=n – chiziq turi: uzluksiz, punktirli va hakozo. (n=1 – uzluksiz).
11. symbol=s – nuqtalar orqali hosil bo’ladigan belgi turi: BOX, CROSS,
CIRCLE, POINT, DIAMOND.
12. font=[f, style, size] – matnni chiqarish uchun shrift turini o’rnatish: f shriftlar
nomini beradi: TIMES, COURIER, HELVETICA, SYMBOL; style shrift stilini
beradi: BOLD, ITALIC, UNDERLINE; size – shrift o’lchovi.
13. labels=[tx, ty] – koordinata o’qlari yozuv: tx – Ox o’qi bo’yicha va ty – Oy
o’qi bo’yicha.
14. discont =true – cheksiz uzilishlarni yasash uchun ko’rsatma.
plot buyrug’i yordamida y=f(x) funksiya grafigi bilan birga, ochiq ko’rinishda,
parametrik berilgan y=y(t), x=x(t) funksiyalar grafigini ham hosil qilish mumkin:
plot([y=y(t), x=x(t), t=a. . b], parameters).
Parametrik berilgan ifodalar Mapleda [ ] qavslar ichiga kiritiladi. Funksiyani
oddiy shaklda kiritishda esa [ ] qavslar ishlatilishi shart emas. Quyidagi misolni
ko’rib chiqamiz. Masalan: y=sin(x) funksiyaning grafigi Maple dasturida
quyidagicha kiritiladi.
Bu yerda x=-Pi. . Pi ifoda grafik chiziladigan oraliqni bildiradi. color=red
esa grafik qizil rangda chizilishini bildiryapti. Quyidagi y = Cos (2 * x -p/2 )3 + Sin (x / 2 );
5

funksiyani grafigini Mapleda chizamiz:
Tengsizlik bilan berilgan ikki o’lchovli sohani hosil qilish.
Agar f1(x, y)>c1, f2(x, y)>c2, …, fn(x, y)>cn tengsizliklar sistemasi bilan
berilgan ikki o’lchovli sohani hosil qilish uchun inequals buyrug’i ishlatiladi.
inequals({f1(x, y)>c1, …, fn(x, y)>cn}, x=x1…x2, y=y1. . y2, options)
buyrug’ida figurali qavs ichida sohani aniqlovchi tengsizliklar sistemasi, so’ngra
esa koordinata o’qlariningg o’lchovlari va parametrlari ko’rsatiladi. Parametrlar
ochiq va yopiq chegaralar rangini, sohaning ichki va tashqi rangini hamda chiziq
chegarasining qalinligini aniqlaydi:
- optionsfeasible=(color=red) – ichki soha rangini o’rnatadi;
- optionsexcluded=(color=yellow) – tashqi soha rangini o’rnatadi;
- optionsopen(color=blue, thickness=2) – ochiq chegara chizig’ining qalinligi va
- rangini o’rnatadi;
- optionsclosed(color=green, thickness=3) – yopiq chegara chizig’ining
qalinligi va rangini o’rnatadi;
Quyidagi tengsizliklar bilan berilgan sohani Maple dasturida chizamiz:
6

Bu yerda x=-6. .6, y=-6. .6 ifoda orqali grafik qanday oraliqda chizilishi
kerakligi ko’rsatilyapti. Optionsclosed buyrug’i yordamida yopiq chegara
chiziqlarining rangi va o’lchami kiritilyapti. Color=red buyrug’i yordamida
chegara chizig’ini qizil rangda berilyapti va thickness=2 buyrug’i yordamida
chiziq qalinligi kiritilyapti.
1.2. MAPLEda grafiklar yasash.
Quyidagi x 3
+1-e x
=0 tenglamaning barcha haqiqiy ildizlarni hosil qilinsin.
Birinchi qadam: tenglamaning grafik echimini topamiz. Buning uchun chap
tomonda turgan funksiya grafigini chizamiz. Taklif belgisi turgan joyda
> plot(x^3+1-exp(x), x=-3..5,y=-5..15);
buyrug‘ini teramiz SHu zahoti ekranda quyidagi grafik namoyon bo‘ladi:
7

Bu grafikning abssissa o‘qini kesadigan nuqtalari izlanayotgan ildizlarni
beradi. Grafik nuqtalarining o‘zgarish oralig‘ini to‘g‘ri tanlaganimiz uchun ildizlar
sonini aniq ko‘rsata oldik. Grafik OX o‘qini to‘rt marta kesishiga osongina
ishonch hosil qilish mumkin. Endi grafik OX o‘qini kesib o‘tgan nuqtalarni
aniqroq topishga urinib ko‘ramiz.
Ikkinchi qadam. Fsolve buyrug‘idan foydalanamiz. Mapleda ildizlar
qidirilayotgan oraliqlarni ko‘rsatish mumkin. YUqoridagi tenglamaning manfiy
ildizlarni aniqlash uchun oraliqni [-1;-0.2] kabi kiritamiz.
> fsolve(eq,x=-1..-.2);
[-1;-0.2] oraliqdagi taqribiy echim -.8251554697 dan iborat. Bu echim darhol
ekranda namoyon bo‘ladi.
Qolgan echimlar [1;2] i [4;5] oraliqlarga tegishli. SHuning uchun
> fsolve(eq,x=1..2);
> fsolve(eq,x=4..5);
buyruqlarini kiritamiz.
Quyidagi
1.545007279
4.567036837
Javoblar ekranda namoyon bo‘ladi.
Agar grafikdagi echimi yo‘q oraliqni, masalan, [2;4] kesmani bersak nima
bo‘ladi?
> fsolve(eq,x=2..4);
fsolve(x 3
+1-e x
=0,x,2..4)
Bunda Maple buyruqning nomini , tenglamani argumentni va kesmani
chiqaradi. Boshqa «Ildizni o‘zingiz izlang, men topa olmadim» degandek. Ekranda
boshqa hech qanday ma’lumot chiqarilmaydi.
Uchinchi qadam. (qo‘shimcha tahlil) Endi barcha ildizlar topilganiga
qanday qilib ishonch hosil qilish mumkin. Buning uchun izlash intervalini
kengaytirish kerak.
8

> plot(x^3+1-exp(x),x=-3..50,y=-10..15);
Grafikdan, OX o‘qni kesadigan boshqa nuktalar yo‘q ekanligiga osongina
ishonch hosil qilish mumkin. Oraliqning chegaralarida funksiya -∞ ga intiladi,
shuning uchun qo‘shimcha ildizlar yo‘q. Topilgan ildizlardan chapda va o‘ngda
ildizlarni topishga harakat qilaylik.
> fsolve(eq,x=5..50);
fsolve(x 3
+1-e x
=0,x,5..50)
> fsolve(eq,x=-50..-1);
fsolve(x 3
+1-e x
=0,x,-50..-1)
Bu oraliqlarda ham qo‘shimcha ildizlar chiqmaydi. Tenglamaning
ko‘rsatkichli qismi bunga ta’sir qilishini tushunish mumkin. x 3
x 3
+1-
e x
=0 tenglamaning ildizlari 8251554597, 0, 1.545007279, 4.567036837.
sonlardangina iborat ekan.
Transsendent tenglamaning taqribiy echimini topish uchun fsolve
buyrug‘idan foydalanaylik: bu holda ham dastlab grafik echimni
topamiz. Maple ning imkoniyatlari shunchalik kattaki, tenglamaning barcha
hadlarini bir tomonga o‘tkaib ham grafikni yasash oson.
9

funksiya grafigining OX o‘qini kesish nuqtasi echim bo‘ladi.
> eq:=x^2/20-10*x-15*cos(x+15)=0;
> plot(lhs(eq),x=-10..10);
Grafik ildizlarni [1;2]. sohadan izlash kerakligini ko‘rsatmoqda.
Navbat fsolve : burug‘iga keldi.
> fsolve(eq,x=1..2); Ekranda esa 1.274092075 javob chiqariladi. Ildiz topildi,
biroq, o‘ yagona bo‘lmasligi mumkin. Ildiz izlanayotgan sohani kengaytirib yana
bir marta fsolve buyrug‘ini qo‘llab ko‘ramiz. Bunda hech qanday javob
chiqarilmaydi.
10

XULOSA
Mapleda grafika-bu grafik dizayn dasturi. Ushbu dastur yordamida siz
professional sifatli grafikalar yaratishingiz mumkin. Dasturni oddiy interfeysi
tufayli ishlatish oson va juda ko'p turli xil xususiyatlarni taklif etadi. Mapleda
grafika yordamida siz quyidagilarni qilishingiz mumkin:
1. Logotiplar yarating: Mapleda grafika yordamida siz kompaniya logotiplarini
yoki shaxsiy logotiplarni yaratishingiz mumkin. Dasturda turli xil logotip
shablonlari mavjud va siz ularni tahrirlashingiz yoki o'zingizning logotipingizni
yaratishingiz mumkin.
2. Plakatlarni tayyorlang: siz Mapleda grafika bilan katta o'lchamdagi plakatlarni
tayyorlashingiz mumkin. Dasturda maxsus o'lcham sozlamalari mavjud, shuning
uchun siz xohlagan o'lchamdagi plakat yaratishingiz mumkin.
3. Veb-sahifalarni loyihalash: Mapleda grafika bilan veb-sahifalarni loyihalashda
ham juda muvaffaqiyatli. Dasturning veb-dizayn xususiyatlari tufayli siz immersiv
veb-sahifalarni loyihalashingiz mumkin.
4. Broshyuralarni tayyorlang: Mapleda grafika yordamida broshyuralaringizni
osongina tayyorlashingiz mumkin. Dasturda ko'plab broshyura shablonlari mavjud
va siz ularni tahrirlash orqali o'zingizning broshyurangizni loyihalashingiz
mumkin.
5. Infografika yarating: Mapleda grafika yordamida infografika yaratishingiz
mumkin. Infografika ma'lumotni vizual tarzda taqdim etishning eng samarali
usullaridan biridir va Mapleda grafika bu borada juda muvaffaqiyatli.
Natijada, Mapleda grafika professional sifatli grafikalarni yaratish uchun
ideal dasturdir. Foydalanish oson va ko'plab xususiyatlarni taklif etadi. Shuning
uchun, bu grafik dizaynerlar va vizual rassomlar uchun ajoyib tanlovdir.
11

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YXATI.
1. Olimov B. A, Masharipov M. P, Nuriddinova D. “Matematik paket Maple
2. dasturida matematik misollarni yechish.” Toshkent-2016. 60 bet.
3. Dyakonov V. P. Maple 6: uchebniyy kurs. SPb.: Piter, 2001.
4. Alekseev E. R., Chesnokova O. V. Mathcad, Mathlab, Maple (o'z-o'zini
o'qitish) paketlarida hisoblash matematikasi muammolarini hal qilish. M.: NT
Press, 2006 yil. 496 s.
5. Bugrov ya. S., Nikolskiy S. M. differentsial va integral hisoblash. - M.: Fan.
1989.
6. Bugrov ya. S., Nikolskiy S. M. differentsial tenglamalar. Ko'p integrallar.
Qatorlar. Murakkab o'zgaruvchining funktsiyalari. - M.: Fan, 1989 Yil.
7. Govoruxin V. N., Sibulin V. G. Maple V. ga kirish. M.: Mir, 1997 Yil.
8. Deakonov V. P. Maple 6: o'quv kursi. Spb.: Piter, 2001 yil.
9. Manzon B. M. Maple V Power Edition. M.: Filin, 1998 Yil.
10. Nikolskiy S. M. matematik tahlil kursi (2 jild). - M.: Fan. 1991.
11. Proxorov G. V., Ledenev M. A., Kolbeev V. V. Maple V. ramziy hisoblash
to'plami - M.: Petit, 1997 yil.
12. Xayrer E, Nersett S, Vanner G. oddiy differentsial tenglamalarni echish. M.:
Mir, 1990 Yil. 512 s.
13. Elsgolts L. E. differentsial tenglamalar va variatsion hisoblash. M.: Editorial,
2000 Yil.
Interntet saytlari
1. www.vikipedia.ru
2. www.ziyonet.uz
3. www.edu.uz
4. www.edu.ru
12

MAPLEDA GRAFIKA BILAN ISHLASH MUNDA RIJA KIRISH .................................................................................................................. 2 1.1. Maple dasturida grafiklar bilan ishlash. ......................................................... 4 1.2. MAPLEda grafiklar yasash. ........................................................................... 7 XULOSA ............................................................................................................. 11 FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO`YXATI. ....................................... 12 Interntet saytlari ................................................................................................... 12

KIRISH Mapleda grafika bilan ishlashga kirish uchun quyidagi qadamlarni bajaringiz kerak: 1. Mapleda dasturini o'zingizga yuklab oling. Dasturni rasmiy veb-saytidan yoki boshqa xonadan yuklab olishingiz mumkin. 2. Dasturni oching va yangi hujjat yaratish uchun "File" tugmasini bosing. 3. Yangi hujjat yaratish uchun "New" tugmasini bosing. 4. Hujjat turi sifatida "Graphic"ni tanlang. 5. Hujjatning o'lchamini va turini tanlang. 6. Grafikani yaratish uchun qo'llanuvchi qismlardan foydalaning. Misol uchun, siz "Rectangle"ni tanlaysiz va uni hujjatingizga joylashtirishingiz mumkin. 7. Yaratingan grafikani tahrirlash uchun, uni tanlang va ko'rsatkichlar orqali o'zgartirishingiz mumkin. 8. Grafikani saqlash uchun, "File" tugmasini bosing va "Save"ni tanlang. 9. Qayta ishlash uchun, yangi hujjat yaratishingiz mumkin yoki mavjud hujjatlarni ochishingiz mumkin. Mapleda grafika bilan ishlash uchun bir nechta yo'l mavjud: 1. Maple'ning "Plot" funktsiyasi: Maple dasturi grafiklarni ko'rsatish uchun "plot" funktsiyasini o'z ichiga olgan. Ushbu funktsiya orqali siz funksiyaning matematik formulalarini kiriting va ularni ko'rsatish uchun kerakli parametrlarni belgilang. Masalan: plot(x^2, x = -5..5); Ushbu kod kvadrat funksiyasini -5 dan 5 gacha bo'lgan x qiymatlari uchun ko'rsatadi. 2. Maple'ning grafiklarni tahrirlash vositasi: Maple'ning grafiklarni tahrirlash uchun xususiy vositasi mavjud. Ushbu vosita orqali siz o'zgrafiklaringizni yo'qotishingiz, bir-biriga qo'shishingiz, shakllar va ranglarni o'zgartirishingiz mumkin. 2

3. Animatsiyalar yaratish: Maple'ning animatsiyalar yaratish uchun imkoniyati mavjud. Bu sizga grafiklarni bitta vaqt davomida o'zgarishlarini ko'rsatish imkonini beradi. Misol uchun, siz bir funksiyani barcha qiymatlar uchun animatsiya yaratish uchun foydalanishingiz mumkin. 4. Maple'ning interaktiv grafiklari: Maple interaktiv grafiklar yaratishda ham ishlatilishi mumkin. Bu sizga grafiklarda ma'lumotlarni o'zgartirish, panoramalash, uzayib ketish va boshqa amallarni bajarish imkonini beradi. Bu faqat bir necha imkoniyatlardan foydalanishga o'xshaydi. Maple'ning grafika bilan ishlashni to'liq tushunish uchun, sizga Maple dasturining grafiklarni yaratish, tahrirlash va ma'lumotlarni tahlil qilishga oid asosiy funksiyalarini o'rganish tavsiya etaman. Maple dasturini o'zlashtirishish uchun esa rasmiy Maple veb-sayti yoki qo'shimcha o'quv materiallaridan foydalanishingiz mumkin. 3

1.1. Maple dasturida grafiklar bilan ishlash. Hozirgi kunda kompyuter texnologiyalari juda tez sur’atlar bilan rivojlanib bormoqda. Shuningdek hozirda matematika sohasini ham kompyuter texnologiyalarisiz tasavvur qilish qiyin. Matematik masalalrni yechish uchun ko’plab amaliy dasturlar paketlari yaratilgan, bulardan biri Maple dasturidir. Maple dasturida matematik hisoblashlar bilan bir qatorda grafiklar hosil qilish va ular bilan ishlash imkoniyati ham mavjud. Maple dasturida grafiklar bilan ishlash uchun asosan plot buyrug’idan foydalaniladi. Masalan, bir o’zgaruvchili f(x) funksiyaning grafigini (Ox o’qi bo’yicha a<=x<=b intervalda va Oy o’qi bo’yicha c<=y<=d intervalda ) yasash uchun plot buyrug’i ishlatiladi. Uning umumiy ko’rinishi quyidagicha: plot(f(x), x=a. b, y=c. . d, parametr), bu yerda parametr – tasvirni boshqarish parametrlari. Shu bilan birga tasvirlarga tuzatishlar kiritish vositalar paneli orqali ham amalga oshiriladi. plot buyrug’ining asosiy parametrlari ko’rib chiqamiz: 1. title= “text”-bu yerda text-rasm sarlavhasi. 2. coords=qutb –polyar koordinatani o rnatish.‟ 3. axes – koordinata o’qlari turlarini o’rnatish: *axes=NORMAL – oddiy o’qlar; *axes=BOXED – ramkada shkalali grafika; *axes=FRAME – rasmning quyi chap burchagi markazi bo’lgan o’qlar; *axes=NONE – o’qsiz. 4. scaling – tasvir masshtabini o’rnatish: *scaling=CONSTRAINED –o’qlar boyicha bir xil masshtab; *scaling=UNCONSTRAINED – grafik oyna o’lchovi bo’yicha masshtablanadi. 5. style=LINE(POINT) – chiziqlar (yoki nuqtalar) bilan chiqarish. 6. numpoints=n – grafikaning hisobga olinadigan nuqtalari . 7. color – chiziq rangini o’rnatish: rangning inglizcha nomi kiritiladi, masalan, yellow – sariq va hakozo. 4

8. xtickmarks=nx va ytickmarks=ny – Ox va Oy o’qlari bo’yicha belgilar soni. 9. thickness=n, gde n=1, 2, 3… - chiziq qalinligi (kiritilmagan holatda n=1). 10. linestyle=n – chiziq turi: uzluksiz, punktirli va hakozo. (n=1 – uzluksiz). 11. symbol=s – nuqtalar orqali hosil bo’ladigan belgi turi: BOX, CROSS, CIRCLE, POINT, DIAMOND. 12. font=[f, style, size] – matnni chiqarish uchun shrift turini o’rnatish: f shriftlar nomini beradi: TIMES, COURIER, HELVETICA, SYMBOL; style shrift stilini beradi: BOLD, ITALIC, UNDERLINE; size – shrift o’lchovi. 13. labels=[tx, ty] – koordinata o’qlari yozuv: tx – Ox o’qi bo’yicha va ty – Oy o’qi bo’yicha. 14. discont =true – cheksiz uzilishlarni yasash uchun ko’rsatma. plot buyrug’i yordamida y=f(x) funksiya grafigi bilan birga, ochiq ko’rinishda, parametrik berilgan y=y(t), x=x(t) funksiyalar grafigini ham hosil qilish mumkin: plot([y=y(t), x=x(t), t=a. . b], parameters). Parametrik berilgan ifodalar Mapleda [ ] qavslar ichiga kiritiladi. Funksiyani oddiy shaklda kiritishda esa [ ] qavslar ishlatilishi shart emas. Quyidagi misolni ko’rib chiqamiz. Masalan: y=sin(x) funksiyaning grafigi Maple dasturida quyidagicha kiritiladi. Bu yerda x=-Pi. . Pi ifoda grafik chiziladigan oraliqni bildiradi. color=red esa grafik qizil rangda chizilishini bildiryapti. Quyidagi y = Cos (2 * x -p/2 )3 + Sin (x / 2 ); 5

MAPLEDA GRAFIKA BILAN ISHLASH

08.08.2023

0

484.3232421875 KB

Похожие