logo
  1. Главная страница
  2. Презентации
  3. Общий
  4. Bobur

Bobur

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

967.7607421875 KB
Скачать
Bob ur( 1 4 8 3 - 1 5 3 0 ) • Zahiriddin Muhammad Bobur Sharqning eng mashhur shoirlaridandir. • U 1483- yilda shahrida tug'ilgan. A ndijon shahri haqida • Ayrim manbalarda shahar nomi «andi», «adoq» («azoq») kabi urug atamalari bilan bog liqligi ko rsatilgan. Bir vaqtlar bu ʻ ʻ ʻ yerda andilar (hindlar) yashagan va shaharning nomi «Andukon» deb atalgan, degan rivoyat ham bor.7 – 8 asrlarga oid buyumlarning topilishi uning O rta Osiyodagi ko hna ʻ ʻ shaharlardan biri ekanligini tasdiqlayd M a d h Tarixi Rashidiydan: “ U turli go zal fazilatlar, maqtovga loyiq ʻ sifatlarga ega podshoh edi. Barcha sifatlari ichida shijoat va muruvvatpeshaligi ustun kelar edi • Zahiriddin Muhammad Bobur 1483 yilning 14 fevralida Andijonda, Farg ona ulusining hokimi Umar ʻ Shayx Mirzo oilasida dunyoga keldi. Bu davrda Markaziy Osiyo va Xurosonda turli hokimlar, aka-ukalar, tog a-jiyanlar, amakivachchalar ʻ o rtasida hokimiyat ulug bobolari ʻ ʻ Amir Temur tuzgan yirik davlatga egalik kilish uchun kurash nihoyat keskinlashgan edi. • Tole y oʻqi jonimgʻa baloligʻ boʻldi, Har ishnik im ayladim – xat oligʻ boʻldi, Oʻz y e rin qoʻyib Hind sori yuzlandim, Yo Rab, ne t ayin, ne yuz qaroligʻ bodi • To‘liq ismi - Zahiriddin Muhammad Bobur. Bobur degan nom "yo‘lbars" yoki "sher" degan ma’noni anglatib, jangdagi jasorati uchun berilgan edi. U harbiy jasorat va zehnga ega iqtidorli harbiy rahbar edi.Bilib oling ! Bugungi kun yoshlari Boburning lirik asarlarini deyarli o‘qimaydilar, bu esa mutlaqo noto‘g‘ridir. Uning lirikasi insonning go‘zalligi va muhabbati haqidagi qo‘shiqdir. U o‘z asarlarida chin, halol, vafodor insonni ulug‘laydi. Adolatli va munosib odamni yuksaltiradi. U o‘z his-tuyg‘ularini shunday nozik va nafislik tasvirlab beradiki, uning muhabbat satrlarini o‘qib, insonda ushbu dahoning g‘oyat chuqur va hissiy tabiati haqida tushuncha shakllanadi Har y erdak i gul bo‘lsa, t ik on bo‘lsa, ne t ong?! Har qandak i m ay durdidan bo‘lsa, ne t ong?! She’rimda agar xazl, agar jid, k echurung, Yaxshi borida agar y om on bo‘lsa, ne t ong? • Buyuk Mo‘g‘ullar imperiyasi Bobur boshchilidagi hukmron sinf Hindistonga kirib borganda uning tomonidan tashkil etilgan. Imperiya 16-asrning o‘rtalaridan 18-asr o‘rtalariga qadar ancha vaqt mavjud bo'lib, hozirgi Hindiston, Pokiston, Bangladesh va Afg‘onistonning janubi-sharqiy hududlarida faoliyat ko‘rsatgan. Shunisi e‘tiborga loyiqki, na Bobur, na Imperiya avlodlari o‘zlarini bunday deb nomlashgan. Bu nom ingliz mustamlakachilari tomonidan berilgan. Shimoliy Hindiston va Markaziy Osiyodagi musulmon aholini shunday atashgan • Boburnoma" – Boburning tarixiy asaridir. Asar haqli ravishda "turkiy nasrning eng yaxshi asari" deb nomlangan. Ushbu kitob tarixiy yozuvlarning qisqa ma’lumoti emas. Asarda Boburning faoliyati, uning muvaffaqiyatli va muvaffaqiyatsiz harbiy yurishlari, boy sarguzasht hayotining barcha voqealari tasvirlangan. Bugungi kunga qadar "Boburnoma" dunyoning 31 tiliga tarjima qilingan. Asarlari Boburning ilmiy mehnatlari orasida “Aruz haqida risola” (1523-1525) alohida o‘rin egallaydi, unda sharqiy aruz vazni ko‘rib o‘tiladi. 1521 yil islomning beshta shariat ustuni bayon etilgan falsafiy-diniy “Mubayyin” asarini yozgan. Boburning she’riy merosi ko‘pqirrali va boy. Nasriy asarlari (1519) “Qobul devoni”ga, so‘nra (1529-30) “Hind devoni”ga jamlangan. U sharq nasriy janrlarida 10 dan ziyod she’rlar yozgan. She’rlarida uning shaxsiy hayoti, atrof-muhiti va tarixiy hodisalar aks etilgan. Bobur she’riyatining asosini ishqiy-nasriy mazmundagi she’rlar tashkil etadi. Shoir san’ati o‘ziga xos adabiy uslub va mahorat, turkiy tilning ifodaliroq vositalari orqali tasvirlanadi Meros • Bugungi kunda Bobur va Boburiylarga taalluqli ko plab moddiy ʻ boylik va asarlar, qo lyozmalar dunyo bo ylab keng tarqalgan. ʻ ʻ Masalan, unga tegishli noyob qilich Nyu-Yorkning Metropoliten muzeyida saqlanadi. Bobomizga in om qilingan Ko hinur olmosi esa ʼ ʻ Buyuk Britaniya qirollik oilasi tomonidan tasarruf etiladi. Buyuk sarkarda va davlat arbobi Boburning tarixiy ashyolari dunyo muzeylari va shaxsiy kolleksiyalardan joy olgan. • Shuningdek, Hindistonda ham Bobur va Boburiylarga tegishli buyumlar, tarixiy manbalar juda ko p. 1528-yilda yozilgan “Devoni ʻ Bobur”ning asl qo lyozmasi va 1640-yilda chizilgan “Shahzoda ʻ Doro Shukuhning to y marosimi” miniatyurasining nusxalari shular ʻ jumlasidan. Ushbu noyob asarlar nusxalari O zbekiston Tashqi ishlar ʻ vazirligi ko magida mamlakatimizga olib kelindi. ʻ “ RAQAMLAR SO‘ZLAGANDA” METODI 1494 1191505-1510 1530400Shoir hayotidagi quyidagi raqamlar bilan bog‘liq ma’lumotlarni toping 231 “ BESHI NCHISI ORTIQCHA” METODI Berilgan asarlar ichidan Bobur qalamiga mansub bo‘lmagan bittasini toping . 1. “ Topmadim” 2. “ Boburnoma” 3. “ Rind va Zohid” 4. “ Mubayyin” 5. “ Lola” “ BESHI NCHISI ORTIQCHA” METODI Berilgan asarlar ichidan Bobur qalamiga mansub bo‘lganini toping . 1. “ J ome ul-v oqeot i” 2. “ Mushk uldurur ” 3. “ Farhod v a Shirin” 4. “ Mat la’ ul-anv or ” 5. “ Mahbub ul-qulub” Bobur Ga’zallari: “ Soqiy noma” , “ Lola” Yaxshilig’… • Kim ko‘rubdur, ey ko‘ngul, ahli jahondin yaxshilig‘, • Kimki, ondin yaxshi yo‘q, ko‘z tutma ondin yaxshilig‘. • Gar zamonni nayf qilsam ayb qilma, ey rafiq, • Ko‘rmadim hargiz, netoyin, bu zamondin yaxshilig‘! • Dilrabolardin yomonliq keldi mahzun ko‘ngluma, • Kelmadi jonimg'a hech oromi jondin yaxshilig'. • Ey ko‘ngul, chun yaxshidin ko‘rdung yamonliq asru ko‘p, • Emdi ko‘z tutmoq ne ma’ni har yamondin yaxshilig'? • Bori elga yaxshilig' qilg'ilki, mundin yaxshi yo‘q Kim, • degaylar dahr aro qoldi falondin yaxshilig! • Yaxshilig' ahli jahonda istama Bobur kibi, • Kim ko‘rubdur, ey ko‘ngul, ahli jahondin yaxshilig “ Yaxshiligg’” radifl i g‘azali ________ ________ ________ ________ ________ ________ ________ ________G‘azalda qo‘llangan qofiyadosh so‘zlarni toping va jadvalga joylang G‘azaldagi qofiyadosh so‘zlar Turkiy so‘zlar: Arabiy so‘zlar:“ O‘landan so‘r ” radifl i g‘azali UYGA VA ZI FA • Yuqoridagi ikki g‘azal asosidagi qo‘shiqlarni eshitib ko‘ring. • G‘azallardan birini yod oling. E’ TIBORINGIZ UCHUN Rahmat !

Bob ur( 1 4 8 3 - 1 5 3 0 )

• Zahiriddin Muhammad Bobur Sharqning eng mashhur shoirlaridandir. • U 1483- yilda shahrida tug'ilgan.

A ndijon shahri haqida • Ayrim manbalarda shahar nomi «andi», «adoq» («azoq») kabi urug atamalari bilan bog liqligi ko rsatilgan. Bir vaqtlar bu ʻ ʻ ʻ yerda andilar (hindlar) yashagan va shaharning nomi «Andukon» deb atalgan, degan rivoyat ham bor.7 – 8 asrlarga oid buyumlarning topilishi uning O rta Osiyodagi ko hna ʻ ʻ shaharlardan biri ekanligini tasdiqlayd

M a d h Tarixi Rashidiydan: “ U turli go zal fazilatlar, maqtovga loyiq ʻ sifatlarga ega podshoh edi. Barcha sifatlari ichida shijoat va muruvvatpeshaligi ustun kelar edi

Похожие

BOBUR LIRIKASI
Zahiriddin Muhammad Bobur
Zahiriddin Muhammad Bobur 2
Bobur va Boburiylar sulolasi
‘ZAHIRIDDIN MUHAMMAD BOBUR -buyuk shaxs”