logo

Fe’l kesim va ot kesim

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

926.1162109375 KB
Kesim. Fe’l kesim 
va ot  kesim   Kesim ifodalanishiga k o‘ra
fe’lk esi
m ot k esim   Bilib oling. Fe’l  k esim  sof fe’l va ba’zan ravishdosh bilan
ifodalanadi: 
1. Hasad bilan g‘azab ikki qanot bo‘lib harakatga 
kelsa, toza va chiroyli hayotlarni xira va kuduratli 
qilib yuboradi. (Abu Rayhon Beruniy)
2. Ishning boshi – boshlanguncha.   ESLATMA
-guncha   qo‘shimchasini 
olgan rav ishdoshgina 
k esim bo‘lib k elishi 
mumk in.   Bilib oling. Fe’ldan boshqa so‘z t urk umlari (ot , 
sifat , son, olmosh, rav ish, t aqlid 
so‘z) bilan, shuningdek , fe’lning 
harak at  nomi shak li bilan 
ifodalangan k esim  ot  k esim  
dey iladi.   MISOLLA R
1) ot  bilan:   Axloqi zamimalarning eng zararligi  hasaddur.  (A.Avloniy);
2) sifat  bilan:   Usti  y alt iroq,  ichi  qalt iroq.  (Maqol);
3) son bilan:   Ikki o‘n besh – bir  o‘t t iz.  (Maqol);
4) olmosh bilan:   O‘zim har joydaman, ko‘nglim  sandadur.  (Qo‘shiq);
5) rav ish bilan:   Savobning eshigi  ko‘p.  (Maqol);
6) modal so‘z bilan:   So‘zdan so‘zning farqi  bor,  o‘ttiz ikki narxi  bor.  (Maqol);
7) harak at  nomi bilan:   Burchimiz – a’lo  o‘qish;
8)  sifat dosh  bilan:   Yigit  kishining  uyalgani  –  o‘lgani;  eman  daraxtining  egilgani  – 
singani.  (Maqol);
9) t aqlid so‘z bilan:   Ko‘chada odam  g‘ij-g‘ij;
10) undov  so‘z bilan:   Endi uning holiga  voy.   Bilib oling. Fe’l k esim ish-harak at ni, 
ot  k esim predmet ning 
t uri y ok i belgisini 
ifodalay di.   90-mashq. Gaplarning k esim bilan bog‘liq 
umumiy  belgisini t opib, shu belgi asosida 
y angi gaplar t uzing.
1.Olov o‘t innik uy diribk ulqil ganik abi,hasadsav obamallar
niy ebt ugat adi . (Hadi s)
2.Hasadet gank ishidun-
udag‘al dur,buso‘zx alqaroesk i masaldur. (So‘fi Oll oy or)
3.Aqloj izlansa,hasadk uchgak iradi. (T.Malik )
4.Odamhamishay ashi radi gan,y ashi rishgaurinadigani lla
t hasaddi r. (T.Malik )   91-mashq
« Niy at ing – y o‘ldoshing»  
mavzusida mat n yarat ing. 
Mat nda f e’l ke simli va ot  
ke simli gaplar navbat  bilan 
almashib k e lishiga e rishing.   61-t opshiriq. Uy ga v azifa
Berilgan so‘zlardan  barno, davlat mand, 
e rinchak , mag‘lub, surbe t , hay oli, himoya, 
mudof aa, huzur-halovat  so‘zlarining 
antonimlarini aniqlang: 
mehnat k ash, g‘olib, andishali, uy at siz, 
chorasizlik , hujum, azob-uqubut , xunuk , 
k ambag‘al.   E'tiboringiz uchun rahmat!

Kesim. Fe’l kesim va ot kesim

Kesim ifodalanishiga k o‘ra fe’lk esi m ot k esim

Bilib oling. Fe’l k esim sof fe’l va ba’zan ravishdosh bilan ifodalanadi: 1. Hasad bilan g‘azab ikki qanot bo‘lib harakatga kelsa, toza va chiroyli hayotlarni xira va kuduratli qilib yuboradi. (Abu Rayhon Beruniy) 2. Ishning boshi – boshlanguncha.

ESLATMA -guncha qo‘shimchasini olgan rav ishdoshgina k esim bo‘lib k elishi mumk in.

Bilib oling. Fe’ldan boshqa so‘z t urk umlari (ot , sifat , son, olmosh, rav ish, t aqlid so‘z) bilan, shuningdek , fe’lning harak at nomi shak li bilan ifodalangan k esim ot k esim dey iladi.