logo

Homerning “Illiada” va “Oddisseya” dostonlari tahlili

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

11674.758789062 KB
Homerning “Illiada” va 
“Oddisseya” dostonlari tahlili                 Reja:
1.Homerning hayoti va ijodi haqida qisqacha ma’lumot
2.”Iliada” va “Odisseya”ning yaratilgan vaqti va joyi
3.”Iliada” va “Odisseya” kompozitsiyasi
4.”Iliada” va “Odisseya”ning badiiy xususiyatlari                 Homer- yunon shoiri, „Iloada“ va „Odisseya“ asarlari 
muallifidir. Uning hayoti haqida aniq ma lumotlar ʼ
yo q. Turli davrlarda yaratilgan tadqiqotlarda uning 	
ʻ
yashab o tgan davrini mil. av. 12-asr bilan 7-asr 	
ʻ
oralig ida deb ko rsatiladi. Homerning so qir bo lgani, 	
ʻ ʻ ʻ ʻ
o z asarlarini baxshilar kabi og zaki aytgani ma lum. 	
ʻ ʻ ʼ
Ularni kim, qachon yozib olgani aniq emas. Homerga 
nisbat berilgan asarlar ko p, ammo gomershunoslar 	
ʻ
Ko’p tortishuvlardan keyin faqat 2 asarni — „Iliada“ 
va  „Odisseya“ Homerniki deb tan olishgan. Ularning 
ikkovi ham qahramonlik eposi bo lib, yunon 	
ʻ
mifologiyasi asosida yaratilgan. Shu bilan birga, 
ularda faqat she rlar, afsonalar va rivoyatlargina 	
ʼ
emas, real tarixiy voqealar ham aks etgan. 
Jumladan, „Iliada“ dostonida tasvirlangan Troya ko p 	
ʻ
zamonlar afsonaviy shahar hisoblanib kelingan, 
ammo buyuk arxeolog Shpilman ko p yillik 	
ʻ
izlanishlardan so ng uni topdi va bu shahar tarixda 	
ʻ
mavjud bo lganini isbot qildi. Homer asarlaridan 	
ʻ
namunalar o zbek tiliga tarjima qilingan	
ʻ                                  Mashhur “Iliada” va 
“Odisseya” asarlarining 
syujetlari Troya urushi 
haqidagi umumiy epik 
afsonalar to‘plamidan olingan. 
Va bu ikki she'rning har biri 
kattaroq tsikldan olingan 
kichik eskizdir. Iliada 
qahramonlari harakat 
qiladigan asosiy element urush 
bo'lib, u ommaning to'qnashuvi 
sifatida emas, balki alohida 
personajlarning harakatlari 
sifatida tasvirlangan .                 Illiada-yunon epik dostoni. Aftidan, mil. av. 13-asr dagi Ilion, ya ni Troya ʼ
urushi haqidagi rivoyatlar asosida 9—8-asrlarda paydo bo lgan. Gekzametr 	
ʻ
(muqaddas) o lchovida yozilgan (15700 misraga yaqin). „Illiada“ ning bosh 	
ʻ
qahramoni — Axill. Buyuk yo lboshchisi Agamemnon tomonidan haqoratlangan 	
ʻ
„Axillning qahri“ doston mavzuining asosini tashkil etadi. Unda yakkama-
yakka qahramonona jang manzaralari, qamal qilingan Troyadagi hayot 
lavhalari, ma budalarning Olimpdagi munozaralari mutoyibali tasvirlangan. 	
ʼ
Asar Qodir Mirmuhamedov tomonidan o zbek tiliga tarjima qilingan	
ʻ                                  Odisseya-yunon epik dostoni. Miloddan avvalgi taxminan 9- 8-asrlarda 
paydo bo lgan "Iliada" dostonidan keyin yaratilgan. Gekzametr ʻ
(muqaddas o lchovi)da yozilgan (12100 misra). "Odisseya" negizida 	
ʻ
dunyoga mashhur shunday folklor syujeti yotadi: uzoq, 
darbadarlikdan so ng sadoqatli rafiqasi Penelopa oldiga tanib 	
ʻ
bo lmaydigan holda eri — Odissey qaytib keladi. Odissey obrazida 	
ʻ
qaxramonlik sifatlaridan ko ra uning aql-zakovati, epchilligi, 	
ʻ
tadbirkorligi ustun turadi. "Odisseya"da maishiy kartinalar va ertak 
unsurlari "Iliada"dagiga qaraganda ko proq. Doston qadim 	
ʻ
zamonlardayoq yunon xalqining muqaddas va mo tabar kitobiga 	
ʻʼ
aylangan. Ko p tillarga tarjima qilingan. Ayrim parchalari o zbek tilida 	
ʻ ʻ
Mirtemir tarjimasida nashr etilgan                                  Har bir xalqning qahramonlik dostoni bor. Bu shonli o'tmish, xalq 
tarixida burilish nuqtasi bo'lgan muhim voqealar haqida hikoya. 
Bunday voqea (yoki bunday voqealardan kamida bittasi) Troyaga qarshi 
katta yurish edi; u haqidagi afsonalar yunon eposining eng muhim 
syujet asosiga aylandi. Ammo doston yaratilgan paytdan boshlab bu 
voqealarni uch, hatto to‘rt asr ajratib turdi, shuning uchun ham 
o‘tmishdagi hayotning favqulodda aniqlik bilan eslab qolingan suratlari 
ijodkorlarni o‘rab olgan hayotdan olingan tafsilot va tafsilotlar bilan 
birlashtirildi. bizga noma'lum doston. Afsonaning asosiga ko'ra, ko'p 
narsa buzilmagan, ammo ko'p narsa yangicha, yangi g'oyalar va 
qarashlarga muvofiq qayta talqin qilingan. Qatlamlanish (demak, 
muqarrar nomuvofiqlik) dastlab yunon eposiga xos xususiyat bo‘lib, u 
doimiy harakatda bo‘lgani uchun qatlamlar soni ortib borardi. Bu 
harakatchanlik uning mavjud bo'lish shaklidan ajralmasdir: barcha 
xalqlar singari, yunonlar orasida qahramonlik eposi og'zaki ijod edi va 
uning yozma mustahkamlanishi janr tarixidagi so'nggi bosqichni 
belgilab berdi.

Homerning “Illiada” va “Oddisseya” dostonlari tahlili

Reja: 1.Homerning hayoti va ijodi haqida qisqacha ma’lumot 2.”Iliada” va “Odisseya”ning yaratilgan vaqti va joyi 3.”Iliada” va “Odisseya” kompozitsiyasi 4.”Iliada” va “Odisseya”ning badiiy xususiyatlari

Homer- yunon shoiri, „Iloada“ va „Odisseya“ asarlari muallifidir. Uning hayoti haqida aniq ma lumotlar ʼ yo q. Turli davrlarda yaratilgan tadqiqotlarda uning ʻ yashab o tgan davrini mil. av. 12-asr bilan 7-asr ʻ oralig ida deb ko rsatiladi. Homerning so qir bo lgani, ʻ ʻ ʻ ʻ o z asarlarini baxshilar kabi og zaki aytgani ma lum. ʻ ʻ ʼ Ularni kim, qachon yozib olgani aniq emas. Homerga nisbat berilgan asarlar ko p, ammo gomershunoslar ʻ Ko’p tortishuvlardan keyin faqat 2 asarni — „Iliada“ va „Odisseya“ Homerniki deb tan olishgan. Ularning ikkovi ham qahramonlik eposi bo lib, yunon ʻ mifologiyasi asosida yaratilgan. Shu bilan birga, ularda faqat she rlar, afsonalar va rivoyatlargina ʼ emas, real tarixiy voqealar ham aks etgan. Jumladan, „Iliada“ dostonida tasvirlangan Troya ko p ʻ zamonlar afsonaviy shahar hisoblanib kelingan, ammo buyuk arxeolog Shpilman ko p yillik ʻ izlanishlardan so ng uni topdi va bu shahar tarixda ʻ mavjud bo lganini isbot qildi. Homer asarlaridan ʻ namunalar o zbek tiliga tarjima qilingan ʻ

Mashhur “Iliada” va “Odisseya” asarlarining syujetlari Troya urushi haqidagi umumiy epik afsonalar to‘plamidan olingan. Va bu ikki she'rning har biri kattaroq tsikldan olingan kichik eskizdir. Iliada qahramonlari harakat qiladigan asosiy element urush bo'lib, u ommaning to'qnashuvi sifatida emas, balki alohida personajlarning harakatlari sifatida tasvirlangan .