Jahon iqtisodiyoti markazlari va xalqaro integratsiya jarayonlari

• Jahon xo‘jaligi rivojlanishi undagi muhim iqtisodiy markazlarning faoliyati bilan bog‘liq. Ishlab chiqarish, fan-texnika va moliyaviy resurslari katta bo‘lgan, jahon xo‘jaligi va siyosatida alohida o‘rin egallagan davlatlar jahon iqtisodiyotining asosiy markazlari sifatida tilga olinadi. Shunday markazlar jahon xo‘jaligi shakllanishi va rivojlanishiga katta ta’sir ko‘rsatgan.

• XXI asrdagi jahon iqtisodiyoti o‘z miqyosiga ko‘ra globaldir, u to‘liq ravishda bozor iqtisodiyoti tamoyillari, ishlab chiqarishning baynalminallashuviga asoslanadi. Bu holat esa jahon iqtisodiyotida polisentrik – ko‘p markazlilik holatining shakllanishiga olib keldi.

• Hozirgi kunda G‘arbiy Yevropa, Shimoliy Amerika bilan bir qatorda MDH davlatlari, Xitoy, Yaponiya, Osiyoning yangi sanoatlashgan davlatlari, Fors ko‘rfazi davlatlari, Hindiston, Braziliya, Meksika kabi iqtisodiy markazlar ham jahon iqtisodiyotida o‘ziga xos o‘ringa ega. 2017-yil holatiga ko‘ra, Xalqaro va lyutafondi ma’lumotlari jahon yalpi milliy mahsulot (YMM)ning 28 %i Shimoliy Amerika (25,8 %i AQSHga tegishli), deyarli 15 %i G‘arbiy Yevropa, 16 %i Xitoy hissasiga to‘g‘ri kelganini ko‘rsatdi