KO'KRAKDA KROL USULIDA SUZISH TEXNIKASI
MAV ZU: KO'KRAKDA KROL USULIDA SUZISH TEXNIKASI.
Reja 1. K o`krakda krol usuli tarixi . 2. Ko'krakda krol usulida suzish texnikasi. 3. Ko`krakda Krol usulida Gavda va boshning holati.
KO`KRAKDA KROL USULI TARIXI Sportcha suzish taxminan XIX oxirlaridan boshlab yuzaga kelgan. Ungacha suzish uzok tarixni bosib utgan bulsa xam, xalkaro musobaka shartlari asosida muayyan usullarda sportcha suzish shunga tugri keladi. U paytlarda tredjer usulida qiska masofa va brass usuzi uzok masofa ommalashgan bulgan. Tredjen usulidan suzuvchi qo`llari bilan navbatma-navbat xarakatlar qilgan-xuddi krol usulidagidek, ammo oyoqlari bilan qaychidek xarakatlar qilgan, nafas olish ixtiyoriy bo`lgan. Ammo asrimizning boshlaridan boshlab usha zamonlarda keng tarqalgan bu usul o`rnini ko`krakda krol usulida suzish egallay boshladi. 1904 yilgi Sent-Luis AQSHdagi III Olimpiadada Z.Xalman Vengriya 50 va 100 yard masofalarga birinchi marta ko`krakda krol usulida suzib-oltin medallarni qo`lga kiritdi. SHundan keyin bu usul yanada ommalasha bordi. Bir-biriga uxshash xar xil ko`rinishlari paydo bo`ldi. Masalan, keyingi olimpiada o`ynida avstraliyalik suzuvchilar ko`krakda krol usulida suzishning yangi turi bilan katnashdilar va ko`pchilik sportchilar dikkatini uzlariga tortdilar. CHunonchi, ular suvda boshlarini baland tutgan xolda qo`llarini tirsakdan bukib, panjalari bilan suvga kattik depsinib olga siljir edilar. CHap oyoq bilan depsinganlarida chap qo`lning oyoq bilan depsingalarida chap xavoga chiqar edi. Bu xarakatlarni ular musobaqaning oxiriga kadar buzmaganlar. Avstraliyalik sportchilar varianti sportchilarga, trenerlarga va tomoshabinlarga juda ma’qul tushdi. Butun Evropa va Amerika mamlakatlarining sportchilari orasida "Avstraliyaliklar varianti" degan nom mashxur bo`lib ketdi. Ammo ko`krakda krol usulida suzish xali o`zi takomil etmagan edi. Izlanish davom etaverdi. Nixoyat 1971 yil Stokgolm SHvetsiyada o`tkazilgan I Olimpiadada krol usulining yangi variantga asos solindi. Uning asoschilari gavayalik Dik Kaxanomoku bilan amerikalik Jon Veysmoller bo`ldilar. SHundan keyin «Amerikaliklar varianti» degan yangi, ko`p jixatdan xozirgi krol usulida suzish varianti paydo bo`ldi.
SHunday qilib, krol usuli suzishning zamonaviy usuliga aylandi. Bu eng tezkor usul bo`lib, odatda, suzuvchining gavdasi gorizontal xolatga yaqin keltiriladi, qo`llar navbati bilan bosh tepasidan suvdan chikarib oldinga tashlanadi va eshitiladi, yuz peshonaga kadar suvga botib turadi, nafasi yonga karagan paytda olinadi va suvga chikariladi. Bunda sportchini olga siljitib boruvchi kuchi asosan qo`lida bo`ladi.
SUZISH NIMA Suzish odamning suvda o‘z qo‘li va oyoqlari harakati ko‘magida siljishidir.