logo

KO'KRAKDA KROL USULIDA SUZISH TEXNIKASI

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

5837 KB
            MAV ZU: KO'KRAKDA KROL 
USULIDA SUZISH TEXNIKASI.   Reja
1. K o`krakda krol usuli tarixi .
2. Ko'krakda krol usulida suzish texnikasi.
3. Ko`krakda  Krol  usulida  Gavda  va  boshning 
holati.   KO`KRAKDA KROL USULI TARIXI
    Sportcha  suzish  taxminan  XIX  oxirlaridan  boshlab  yuzaga  kelgan.  Ungacha  suzish  uzok  tarixni  bosib 
utgan  bulsa  xam,  xalkaro  musobaka  shartlari  asosida  muayyan  usullarda  sportcha  suzish  shunga  tugri 
keladi.  U  paytlarda  tredjer  usulida  qiska  masofa  va  brass  usuzi  uzok  masofa  ommalashgan  bulgan. 
Tredjen  usulidan  suzuvchi  qo`llari  bilan  navbatma-navbat  xarakatlar  qilgan-xuddi  krol  usulidagidek, 
ammo  oyoqlari  bilan  qaychidek  xarakatlar  qilgan,  nafas  olish  ixtiyoriy  bo`lgan.  Ammo  asrimizning 
boshlaridan  boshlab  usha  zamonlarda  keng  tarqalgan  bu  usul  o`rnini  ko`krakda  krol  usulida  suzish 
egallay  boshladi.  1904  yilgi  Sent-Luis   AQSHdagi  III  Olimpiadada  Z.Xalman  Vengriya  50  va  100  yard 
masofalarga  birinchi  marta  ko`krakda  krol  usulida  suzib-oltin  medallarni  qo`lga  kiritdi.  SHundan  keyin 
bu usul yanada ommalasha bordi. Bir-biriga uxshash xar xil ko`rinishlari paydo bo`ldi. Masalan, keyingi 
olimpiada  o`ynida  avstraliyalik  suzuvchilar  ko`krakda  krol  usulida  suzishning  yangi  turi  bilan 
katnashdilar  va  ko`pchilik  sportchilar  dikkatini  uzlariga  tortdilar.  CHunonchi,  ular  suvda  boshlarini 
baland  tutgan  xolda  qo`llarini  tirsakdan  bukib,  panjalari  bilan  suvga  kattik  depsinib  olga  siljir  edilar. 
CHap  oyoq  bilan  depsinganlarida  chap  qo`lning  oyoq  bilan  depsingalarida  chap  xavoga  chiqar  edi.  Bu 
xarakatlarni  ular  musobaqaning  oxiriga  kadar  buzmaganlar.  Avstraliyalik  sportchilar  varianti 
sportchilarga,  trenerlarga  va  tomoshabinlarga  juda  ma’qul  tushdi.  Butun  Evropa  va  Amerika 
mamlakatlarining sportchilari orasida "Avstraliyaliklar varianti" degan nom mashxur bo`lib ketdi. Ammo 
ko`krakda  krol  usulida  suzish  xali  o`zi  takomil  etmagan  edi.  Izlanish  davom  etaverdi.  Nixoyat  1971  yil 
Stokgolm  SHvetsiyada  o`tkazilgan  I  Olimpiadada  krol  usulining  yangi  variantga  asos  solindi.  Uning 
asoschilari  gavayalik  Dik  Kaxanomoku  bilan  amerikalik  Jon  Veysmoller  bo`ldilar.  SHundan  keyin 
«Amerikaliklar varianti» degan yangi, ko`p jixatdan xozirgi krol usulida suzish varianti paydo bo`ldi.   SHunday  qilib,  krol  usuli 
suzishning  zamonaviy  usuliga 
aylandi.  Bu  eng  tezkor  usul 
bo`lib,  odatda,  suzuvchining 
gavdasi  gorizontal  xolatga 
yaqin keltiriladi, qo`llar navbati 
bilan  bosh  tepasidan  suvdan 
chikarib  oldinga  tashlanadi  va 
eshitiladi,  yuz  peshonaga  kadar 
suvga  botib  turadi,  nafasi 
yonga  karagan  paytda  olinadi 
va  suvga  chikariladi.  Bunda 
sportchini  olga  siljitib  boruvchi 
kuchi asosan qo`lida bo`ladi.   SUZISH NIMA
    Suzish  odamning  suvda  o‘z  qo‘li  va  oyoqlari  harakati 
ko‘magida  siljishidir.    Suzish texnikasi.
Suzish texnikasi deganda harakalarni mutanosib ravishda namoyon 
qilish tushuniladi. Bu esa ma'lum harakat qoidalariga rioya qilgan 
holda bo'ladi.   KO'KRAKDA KROL USULIDA SUZISH 
TEXNIKASI
Krol  usulida    ko'krakda    suzish   
suv  to‘pi    o‘yinlarida  asosiy 
harakat    vositasi    (suzish    usuli)   
bo‘lib    xizmat    qiladi.    Sportcha 
suzish  usullarini  o‘rgatish   
ko‘pincha krol usulida  ko'krakda 
suzishni o‘rgatishdan boshlanadi. 
Bu  usul  o‘zlashtirilgach,  boshqa 
usullardagi  suzish  texnikasini 
o‘rganish osonlashadi .     KO`KRAKDA KROL USULIDA 
GAVDA VA BOSHNING HOLATI
                Suzish  paytida  tana  suvning  yuza  qismida 
gorizontal holatga  yaqin  turadi,  tos  va  son  qismi  
undan  sal  yuqoriroqda, yelka kamari undan ham sal 
yuqoriroqda, yuz qismi suvga botib,  suv esa peshona 
  sathida    turadi.    Suzayo'tgan    kishi    shu    holatda   
suzar    ekan,    suvostiga    oldinga    va    bir    oz    pastga   
qaragan    holda    suzadi.    Suzish  jarayonida  yo'n   
tomonga  qaragan  holda  suzadi.  Suzish  jarayonida  
yo'n    tomonlarga  og'ib  ketmaslikgi,    tos    qismi   
tebranmasligi,    faqat    suv    gavdani    tekis    tutib 
suzishga harakat qilish kerak bo'ladi.   QO'LLAR  HARAKATINI
          Batafsilroq    tasvirlaydigan  bo'lsak,    bu   
quyidagicha  bo'ladi:    o'ng  qo'l,    o'ng 
yelka  ro'parasidan    suvga  botiriladi  va 
shu  paytda  qo'l  tirsakdan  xiyol  bukiladi; 
oldin  barmoqlarni  yozib  (kerib  emas) 
panjani  keyin    bilak    va    nihoyat    yelka   
suvga    botiriladi.    Suv    tagida    qo'l   
oldinga  uzatilgan  bo'lishi    va    pastga   
qarab  eshilishi, yarmisiga  kelganda  esa 
  qo'l  harakatini    tezlatish    kerak.    Qo'l   
bilan    suvni    oldinga    tortayotganda 
harakatning  yarmisiga  kelganda  qo'l 
tirsakdan  bukiladi  va  biqin    yonidan  to   
songacha  suvni  zo'r  berib  tortishda 
davom  etiladi.    Eshish  harakatlarini 
bajarayotganda barmoqlar  birlashtirilib 
  suvni    iloji    boricha    ko'proq    olish 
uchun  yuza  hovuch  hosil  qilinadi.   
Shunday    qilinganda  suv  qo'llar  uchun 
tayanch  vositasini  o'taydi  va  odam 
gavdasi tezroq  ilgariga suriladi .             Qo‘llar  suvdan  chiqaril- maydi,  balki  eshib  
bo'lgandan keyin tirsak biqinga yetka-zilmay 
bukiladi    va    barmoqlar    oldinga  qaratiladi,    qo‘llar   
suv    tagida  galma    -    gal    oldinga    uzatiladi,  so‘ngra   
xuddi  krol  usulidagi singari eshiladi.Bir  qo‘l  bilan  
eshganda  ikkinchi    qoiingizni    suv    tagida  oldinga   
uzating.    Qo'lingiz    bilan  bir    marta    eshganda   
oyogingizni uch marta siltang.Q oi  bilan  ikki  marta 
eshganda    bir  marta    nafas    olinadi  va    bundan   
kcyingi    ikki    marta  eshganda  nafas  chiqa-
riladi.Qo'lni  suvdan  chiqarmay krol  usulida  kiyim  
kiyib  ham suzish mumkin.
“ Krol”    usuli  da    suzganda    qo‘l    va    oyoqlarni   
qanday harakatlantirish  kerakligini  yaxshilab  bilib  
olish    uchun,    bu  mashqlami    qirg‘oqda    takrorlab   
ko‘ring.    Buning    uchun    do‘ng  joyda    ikki    oyoqni   
uzatib    o‘tirib,    ikki    qo‘lni    orqaga  uzatib    yetga 
tayanib   turish   kerak.  Ikki  oyoqni  oldinga  pastga  
uzatib    xuddi  suvdagi    singari    harakatlantirib,    yani   
o‘ng  oyoqni  kotarib  chap oyoqni  pastga  tushirib,  
bunda    ikki    tovon    orasi    45    santimetr  bo‘lishi   
kerak.   Keyin   chap   oyoqni  ko‘tarib,   o‘ng   oyoqni  
pastga tushiriladi   OYOQLAR  HARAKATI

    Sportchi  suzib  ketayotganda 
uning oyoq harakatlarining roli  
ham    ko'p  narsaga    bog'liqdir.   
Shu    jihatdan    ular   
harakatlariga    nom    berilgan.   
Oyoqlarning    pastki    harakat 
qilishi    ishchi    harakati,   
yuqoriga    harakati    esa   
tayyorlanish  harakati  deyiladi. 
  Ularning    vazifalari  ham  har 
xil.    Ishchi  harakatlar  gavdani 
olg'a  siljishga  xechqanday 
ta'sirko'rsatmaydi.   KO`KRAKDA KROL USULI   KO`KRAKDA  KROL USULINING 
QOIDASI   K rol  usulida suzayotgan suzuvchi nafas olishga  qiynaladi, natijada boshni yonga  emas  balandga  
ko’tarishga majbur bo’ladi, suvni qarshiliga ko’proq duch keladi. Suzishda talab etilganidan 
ortiqcha harakat-harakat uyg’unligiga keskin ta’sir  ko’rsatadi.   ETIBORINGIZ UCHUN 
RAXMAT

MAV ZU: KO'KRAKDA KROL USULIDA SUZISH TEXNIKASI.

Reja 1. K o`krakda krol usuli tarixi . 2. Ko'krakda krol usulida suzish texnikasi. 3. Ko`krakda Krol usulida Gavda va boshning holati.

KO`KRAKDA KROL USULI TARIXI Sportcha suzish taxminan XIX oxirlaridan boshlab yuzaga kelgan. Ungacha suzish uzok tarixni bosib utgan bulsa xam, xalkaro musobaka shartlari asosida muayyan usullarda sportcha suzish shunga tugri keladi. U paytlarda tredjer usulida qiska masofa va brass usuzi uzok masofa ommalashgan bulgan. Tredjen usulidan suzuvchi qo`llari bilan navbatma-navbat xarakatlar qilgan-xuddi krol usulidagidek, ammo oyoqlari bilan qaychidek xarakatlar qilgan, nafas olish ixtiyoriy bo`lgan. Ammo asrimizning boshlaridan boshlab usha zamonlarda keng tarqalgan bu usul o`rnini ko`krakda krol usulida suzish egallay boshladi. 1904 yilgi Sent-Luis AQSHdagi III Olimpiadada Z.Xalman Vengriya 50 va 100 yard masofalarga birinchi marta ko`krakda krol usulida suzib-oltin medallarni qo`lga kiritdi. SHundan keyin bu usul yanada ommalasha bordi. Bir-biriga uxshash xar xil ko`rinishlari paydo bo`ldi. Masalan, keyingi olimpiada o`ynida avstraliyalik suzuvchilar ko`krakda krol usulida suzishning yangi turi bilan katnashdilar va ko`pchilik sportchilar dikkatini uzlariga tortdilar. CHunonchi, ular suvda boshlarini baland tutgan xolda qo`llarini tirsakdan bukib, panjalari bilan suvga kattik depsinib olga siljir edilar. CHap oyoq bilan depsinganlarida chap qo`lning oyoq bilan depsingalarida chap xavoga chiqar edi. Bu xarakatlarni ular musobaqaning oxiriga kadar buzmaganlar. Avstraliyalik sportchilar varianti sportchilarga, trenerlarga va tomoshabinlarga juda ma’qul tushdi. Butun Evropa va Amerika mamlakatlarining sportchilari orasida "Avstraliyaliklar varianti" degan nom mashxur bo`lib ketdi. Ammo ko`krakda krol usulida suzish xali o`zi takomil etmagan edi. Izlanish davom etaverdi. Nixoyat 1971 yil Stokgolm SHvetsiyada o`tkazilgan I Olimpiadada krol usulining yangi variantga asos solindi. Uning asoschilari gavayalik Dik Kaxanomoku bilan amerikalik Jon Veysmoller bo`ldilar. SHundan keyin «Amerikaliklar varianti» degan yangi, ko`p jixatdan xozirgi krol usulida suzish varianti paydo bo`ldi.

SHunday qilib, krol usuli suzishning zamonaviy usuliga aylandi. Bu eng tezkor usul bo`lib, odatda, suzuvchining gavdasi gorizontal xolatga yaqin keltiriladi, qo`llar navbati bilan bosh tepasidan suvdan chikarib oldinga tashlanadi va eshitiladi, yuz peshonaga kadar suvga botib turadi, nafasi yonga karagan paytda olinadi va suvga chikariladi. Bunda sportchini olga siljitib boruvchi kuchi asosan qo`lida bo`ladi.

SUZISH NIMA Suzish odamning suvda o‘z qo‘li va oyoqlari harakati ko‘magida siljishidir.