logo

Brass usulida suzish texnikasi.

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

4306.8837890625 KB
Mavzu: Brass usulida 
suzish texnikasi. •
Reja
•
1.Brass usulida suzish texnikasi 
• 2. Oyoqlar harakati, tayyorgarlik harakati, ishchi harakat, dastlabki holat. •   Brass mustaqil	 sportga	 suzish	 usuli	 sifatida	 III	 olimpiada	 o'ynlarida	 (1904	 yil	 Sent	 Luis)	 
namoyon	
 bo'ldi.	 IV	 olimpiadada	 200	 metrga	 va	 XIX	 olimpiada	 uyinlari	 programmasiga	 
100m	
 masofaga	 shu	 usulda	 suzish	 kiritildi.	 Brass	 usulida	 suzish	 texnikasi	 rivojanishining	 
tarixi	
 uch	 bosqichdan	 iborat:	 Birinchi	 bosqich	 (1904-1935	 yillar)	 oyoq	 harakati	 qo'l	 
harakatidan	
 samaraliroq	 deb	 hisobimgan.	 Oyoq	 harakatining	 samarasini	 oshirish	 uchun	 
imkom	
 boricha	 ularni	 keng	 yozish	 va	 tizza	 bo'g'imidan	 bukish	 tavsiya	 qilingan.	 Eshish	 
qo'llarni	
 	bukmasdan	 	keng	 	yozilgan	 	holda	 	yonga,	 	gorizontal	 	yuzada	 	harakatlantirib	 
bajarilgan.	
 	Umuman	 	oyoq	 	va	 	qo'l	 	harakatlari	 	koordinatsiyasining	 	alohida	 	bajarilishi	 
(qo'llarning	
 	eshish	 	harakatidan	 	so'ng	 	oyoqlar	 	birlashtirilgan)	 	qisqa	 	vaqtli	 	pauza	 
(sirpanish)	
 va	 eshish	 paytida	 nafas	 olish	 bilan	 harakterlangan.	   • 30-yillar boshlarida	 brass	 usulida	 suzuvchilar	 klassik	 uslubning	 asosiy	 elementlarini	 namoyish	 
qilganlar.	
 	Bunda	 	gavdaning	 	gorizontal	 	holati,	 	qo'llarning	 	aktiv	 ishlashi,	 	oyoqlarning	 	orqa	 
yo'nalishida	
 aylana	 bo'ylab	 eshishi	 va	 qo'liar	 eshish	 harakatining	 boshlanishida	 nafas	 olinish	 
bilan	
 harakterlangan.	 Musobaqa	 qoidasi	 takomillashmaganligi	 sababli	 qo'liar	 bilan	 songacha	 
eshish,	
 qo'llarni	 havodan	 olib	 o'tish	 kabi	 elementlar	 texnikasi vujudga keldi.Brass	 usulida	 
suzish	
 texnikasi	 takomillashuvining	 ikkinchi	 bosqichida	 (1935-1953	 yillar)	 yangi	 suzish	 usuli	 
«batterflyay»	
 	kelib	 	chiqdi.	 	Natijada	 	oldingi brass istiqbolsiz bo’lib qoldi. • 1953 yili	 musobaqa	 qoidalariga	 aniqlik	 kiritildi.	 Xalqaro	 suzish	 federatsiyasi	 qarori	 bilan	 
brass	
 va	 batterflyay	 mustaqil	 sportcha	 suzish	 usuli	 sifatida	 ajratildi.	 1953	 va	 1954	 yillari	 
sovet	
 suzuvchisi	 V.Minashkin	 100	 m	 masofaga	 brass	 usulida	 suzishda	 jahon	 rekordini	 
uch	
 marta	 yangiladi.	 (1,11,9	 1.11,2)	 u	 qo'l	 va	 oyoq	 harakatlari	 orasidagi	 pauzani	 yo'qotib,	 
ikki	
 siklda	 bir	 marta	 nafas	 olish	 bilan	 harakatlarni	 tez	 sur'at	 bilan	 bajardi.	 	60-yillar	 
boshida	
 brassning	 yangi	 varianti	 vujudga	 keldi.	 Sobiq	 sovet	 suzuvchisi	 G.Prokopenko,	 
amerika	
 sportchisi	 U.Malliken	 va	 Ch.Yastremski,	 yapon	 suzuvchisi	 K.Isakilar	 brassning	 
yangi,	
 tezkor	 variantini	 boshlab	 berdilar.	 Bu	 variantda	 gavda	 yuqori	 holatda	 tutilib,	 nafas	 
olish	
 eshishning	 oxirida	 bo'lar,	 oyoq	 harakatlari	 qisqa	 amplitudada	 va	 yuqori	 sur'atda	 
o'tkazilar	
 edi. • Sobiq sovet	 suzuvchilari	 G.Prozumenshchikovaning	 texnikasi	 ham	 ishonchli,	 maqsadga	 
muvofiq,	
 	samarali	 	bo'lgan.	 	Shuningdek	 	N.Papkin,	 	A.Chozaytis,	 	M.Koshevaya,	 
M.Yurchenya,	
 	L.Rusanova,	 	Yu.Bogdanova,	 	L.Kachyushite,	 	S.Varganovalar	 	suzish	 
maktabining	
 yaxshi	 an'analarini	 davom	 ettirdilar.	 Qisqa	 amplitudadagi	 eshish	 harakati,	 
qo'l	
 va	 oyoq,	 harakatlaridagi	 pauzaning	 yo'qligi,	 eshish	 oxirida	 tez	 nafas	 olinisht	 katta	 
kuch	
 	va	 	yuqori	 	sur'at-zamonaviy	 	brass	 	texnikasiga	 	xos	 	hislatlar	 	ana	 	shular	 	bilan	 
harakterlanadi.  •   2. Oyoqlar	 harakati,	 tayyorgarlik	 harakati,	 ishchi	 harakat,	 dastlabki	 holat.
• Gavda	
 holati. Tana	 suvda	 gorizontal,	 cho‘zilgan,	 nisbatan	 tik,	 oquvchan	 holatda	 bo‘ladi,	 
hujum 	
 burchagi	 3–5	 daraja. 	 Bosh	 gavdaning	 bo‘ylama	 o‘qiga	 mos	 ushlanadi.	 Yuza	 
suvga	
 tushirilgan,	 peshona	 suvga	 botgan,	 ko‘rinish	 to‘g‘riga-pastga	 yo‘naltirilgan.
Oyoqharakati.Oyoq	
 harakati	 navbatma-navbat	 bajariladi.	 Harakat	 yo‘nalishi:	 yuqoridan–
pastga	
 va	 pastdan–yuqoriga.	 Pastdan	 yuqoriga–tayyorgarlik	 harakati,	 yuqoridan	 pastga–
ishchi harakat. • Dastlabki holat. Oyoq	 navbatdagi	 zarbli	 harakatini	 tugatadi,	 to‘g‘rilandi,	 panja	 30–40	 sm	 
chuqurlikda	
 bo‘ladi.	 Oyoq	 uchlari	 cho‘zilgan,gorizontal	 chiziq	 va	 oyoqlar	 oralig‘dagi	 
chiziq–o‘tkir	
 	burchak,	 	taxminan,	 	20	 	daraja.	 	Ana	 	shunday	 	dastlabki	 	holatdan	 	oyoq	 
harakatining	
 	yuqoriga	 	tayyogarlik	 	harakati	 	boshlanadi.
Tayyorgarlik harakati. Oyoq	
 	harakatining	 	birinchi	 	qismi	 	to‘g‘ri	 	bajariladi.	 	Buning	 
hisobiga	
 tez	 pastga	 harakatlanadi.	 Shu	 vaqt	 to‘g‘rilangan	 oyoq	 gorizontal 	 holatda,	 boldir	 
pastga	
 harakatlanadi.	 Tizza	 va	 panja	 yuqoriga	 harakat	 bajaradi.	 Natijada	 qarama-qarshi	 
oyoq	
 	tizza	 	bo‘g‘imidan	 	bukiladi.	 	Panja	 	suvning	 	ustki	 	qismida	 	tayyorgarlik	 	harakati	 
tugallanadi.  • Qo‘l harakati. Qo‘l	 harakati	 navbatma-navbat	 bajariladi.	 Bu	 texnikaning	 kam	 sarfliligini	 va	 
moyilligini	
 ta’minlaydi.	 Xuddi,	 navbatma-navbat	 ish  	 tanaffus-siz	 ko‘p	 vaqt	 jarayon	 orasi	 
tortishish	
 	kuchini	 	yaratishga	 	imkon	 	berganidek,	 	harakatni	 	bir	 	qismdan	 	ikkinchi	 	qismga	 
«yumshoq»	
 uzatadi.
•
Krol usulida
 qo‘llar	 asosiy	 siljituvchidir.
• Harakat	
 fazasi.	 U	 quyidagi	 fazalardan	 iborat: 	 «ushlash»,	 «tortishish»,	 «depsinish»,	 «qo‘llarni	 
suvdan	
 chiqishi»,	 «suv	 ustidagi	 qo‘llar	 harakati», 	 «qo‘llarning 	 suvga	 botishi»	 kabi.
• Qo‘llarning	
 suvga	 botishi	 eshishga	 tayyorgarlikni	 tugallaydi.	 Suvga,	 dastlab,	 kaft,	 tirsak,	 
so‘ng	
 yelka	 botadi.	 Kaft	 barmoqlari	 yozilgan	 va	 birlashgan	 holda	 suvga	 botadi. •
Qo‘llar suvga	 botishi	 bilan,	 ushlash	 fazasi	 boshlanadi.	 Bufaza	 kuch	 bilan	 qisqa	 davr	 mobaynida	 
bajariladi.	
 Dastlab,	 qo‘l	 oldinga-pastga	 va	 qisman	 yon	 tomonga	 harakatlanadi.	 Birinchi	 qo‘lning 
harakat	
  fazasini   bajarishi ,	 ikkinchi	 qo‘lning	 eshishni	 tugallashiga	 to‘g‘ri	 keladi.Faza	 davomiyligi–
0,06–0,30	
 	s.
Tortishish	
 fazasi–qo‘llarning	 yelka	 kamarida	 faol	 aylanishi	 bilan	 boshlanadi.	 Suzuvchi	 suvga	 kaft	 
bosimini	
 oshiradi.	 Bajarilayotgan	 harakat
•
yo‘nalishi	
 o‘zgaradi	 va	 orqaga–ichkariga–pastga	 bajariladi.
•
Tortishish	
 fazasining	 boshlanishida	 qo‘l	 tirsak	 bo‘g‘imidan	 130–150	 daraja	 bukilgan,	 tortishish	 
oxirida	
 burchak	 90–100	 darajani	 hosil	 qiladi.	 Fazaning	 boshlanishida	 kaft	 frontal	 yassilikda	 45	 
daraja,	
 burchak	 ostida,	 fazaning	 oxirida	 kaft	 nisbatan	 frontal	 holatda	 bo‘ladi.
•
Tortishish	
 fazasining	 davomiyligi	 0,20–0,35	 s. ETIBORINGIZ UCHUN 
RAHMAT!

Mavzu: Brass usulida suzish texnikasi.

• Reja • 1.Brass usulida suzish texnikasi • 2. Oyoqlar harakati, tayyorgarlik harakati, ishchi harakat, dastlabki holat.

•   Brass mustaqil  sportga  suzish  usuli  sifatida  III  olimpiada  o'ynlarida  (1904  yil  Sent  Luis)   namoyon  bo'ldi.  IV  olimpiadada  200  metrga  va  XIX  olimpiada  uyinlari  programmasiga   100m  masofaga  shu  usulda  suzish  kiritildi.  Brass  usulida  suzish  texnikasi  rivojanishining   tarixi  uch  bosqichdan  iborat:  Birinchi  bosqich  (1904-1935  yillar)  oyoq  harakati  qo'l   harakatidan  samaraliroq  deb  hisobimgan.  Oyoq  harakatining  samarasini  oshirish  uchun   imkom  boricha  ularni  keng  yozish  va  tizza  bo'g'imidan  bukish  tavsiya  qilingan.  Eshish   qo'llarni   bukmasdan   keng   yozilgan   holda   yonga,   gorizontal   yuzada   harakatlantirib   bajarilgan.   Umuman   oyoq   va   qo'l   harakatlari   koordinatsiyasining   alohida   bajarilishi   (qo'llarning   eshish   harakatidan   so'ng   oyoqlar   birlashtirilgan)   qisqa   vaqtli   pauza   (sirpanish)  va  eshish  paytida  nafas  olish  bilan  harakterlangan.  

• 30-yillar boshlarida  brass  usulida  suzuvchilar  klassik  uslubning  asosiy  elementlarini  namoyish   qilganlar.   Bunda   gavdaning   gorizontal   holati,   qo'llarning   aktiv  ishlashi,   oyoqlarning   orqa   yo'nalishida  aylana  bo'ylab  eshishi  va  qo'liar  eshish  harakatining  boshlanishida  nafas  olinish   bilan  harakterlangan.  Musobaqa  qoidasi  takomillashmaganligi  sababli  qo'liar  bilan  songacha   eshish,  qo'llarni  havodan  olib  o'tish  kabi  elementlar  texnikasi vujudga keldi.Brass  usulida   suzish  texnikasi  takomillashuvining  ikkinchi  bosqichida  (1935-1953  yillar)  yangi  suzish  usuli   «batterflyay»   kelib   chiqdi.   Natijada   oldingi brass istiqbolsiz bo’lib qoldi.