Nutq boyligini ta’minlovchi vositalar
Mav zu: N ut q boy ligini t a’minlov chi v osit alar Reja: 1.N ut q boy ligini t a’minlov chi t ij v osit alari 2. At oqli so’z sanat k orlari 3.N ut qning boy lik darajasini pasay t it uv chi int onat sion t ak rorlar
Dars shiori:
O` t ilgan mav zu bo` y icha sav ol v a t opshiriqlar 1.Nut qning aniqlik sifat ini misollar asosida t av sifl ang. 2.Shak ldosh v a k o‘p ma’noli so‘zlarning nut q aniqligini t a’ minlashdagi o‘rnini izohlang. 3. Paronim so‘zlami not o‘g‘ri qo‘llash nat ijasida nut qning qay si k ommunik at iv sifat lariga put ur y et adi? 4. Til birlik larining qanday birik uv i nut qning mant iqiy ligini t a’minlay di? 5. Nut q mant iqiy ligining t ilning morfologik v a sint ak t ik sat higa bog‘liqligini t av sifl ang. 6. Adabiy nut qning sofl igiga put ur y et k azuv chi unsurlarning asosiy larini ay t ing v a misollar k elt iring.
Bilib oling! N ut qning boy ligini t a’minlashda bir qancha t il v osit alari isht irok et adi. Ular orasida lek sik , semant ik , grammat ik , int onat sion v osit alar alohida o‘rin t ut adi.N ut qning boy ligini t a’minlashda, ay niqsa, ma’nodoshlik k at t a imk oniy at ga ega. Ma’nodoshlik , ma’lumk i, faqat so‘zlar doirasidagina emas, balk i morfologik v a sint ak t ik birlik lar doirasida ham k eng t arqalgan.Mat nda so‘z, so‘z birik masi v a gap t ak roridan qochishning eng qulay y o'llaridan biri ay ni shu ma’nodoshlik asosida bir xil birlik larni almasht irishdir.
Bilib oling! Boy, shirali nut q t uza bilishi uchun so‘zlov chining, eng av v alo, so‘z zaxirasi boy bo‘lmog‘i k erak . A t oqli so‘z san’at k orlarida, masalan, ulug‘ A lisher N av oiy da 26 mingdan ort iq, rus shoiri A .S.Pushk inda 21 mingdan ort iq so‘z boy ligi mav judligini mut axassislar t a’k idlay dilar. A lbat t a, bunday ulk an so‘z boy ligiga ega bo‘lish har k imga ham nasib et av ermay di. Ammo o‘z nut qining boy v a t a’sirchan bo‘lishini ist ay digan har bir k ishi o‘z lug‘at boy ligini k engay t irib borish haqida qay g'urishi lozim.