« OI LAVIY N IZOLA R ULA RN I OLDI NI OLI SH VA BARTARAF ETISHN I NG PSIX OLOGIK USULLARI »

BUGUNGI KUNDA RESPUBLIKA MIZDA OILA VA N IKOH MASA LALA RI DAVLAT AHA MIYATI DA RA J A SIGA KO’ TA RILGA N . O’ZBEKISTON RESPUBLIKA SI PREZIDENTI SH.MIRZIYOY EVN IN G 2018 Y IL 2-FEVRA LDAGI “ X OTIN - QIZLA RN I QO’LLA B-QUVVATLA SH VA OILA INSTITUTIN I MUSTA HKA MLASH SOHA SIDAGI FAOLIYATINI TUBDA N TAKOMILLA SHTIRISH CHORA- TADBIRLA RI TO’G’RISI DA” GI FARMON IN ING CHIQA RILISHI FIKRIMIZNIN G YA NA BIR ISBOTIDIR. OILA MUSTAHKA MLIGI VA OI LA N IKOH MUN OSA BATLA RI MA SA LA SI BA RCHA ZA MON LA RDA DOLZA RB A HA MIYAT KA SB ETIB KELGA N.

Bitiruv malakaviy ishining dolzarbligi Oila mustahkamligi va oila nikoh munosabatlari masalasi barcha zamonlarda dolzarb ahamiyat kasb etib kelgan. Yosh oilalar sohiblari о‘z munosabatlarini qanday yо‘lga qо‘yishlari kerakligini tushunishlari uchun ma’lum bir vaqt va kerakli psixologik shart-sharoit zarurdir. Oila turmushi bilan bog‘liq muammolar uning farovonligi, farzandlar kamoloti, er-xotinning ezgu-istaklari va manfaatlariga mos hal etilgan. o‘zbek xalqining oilaviy turmush xos tarixiy taraqqiyot davomida orttirgan tajribasi uning muammolarini hal qilish va turmush tarzini maqsadga muvofiq tashkil etishda muhim ahamiyat kasb etadi Oilaviy munosabatlarnig eng xarakterli jihati bu oilaviy nizolardir.Oilaviy nizolar va uning kuchayishi “mevasi” bo’lgan ajralish muammosi hozirgi zamon insoniyat jamiyatining eng muhim ijtimoiy muammolaridan hisoblanadi.

O’zbekistonda oilaviy nizolar hamda ajralish muammosini o’rganishga keng ilmiy jamoatchilik e’tibori jalb qilinib kelinmoqda. Bu kabi muammoni turli soha mutaxassislari: yuristlar, demograflar, iqtisodchilar, sotsiologlar, psixologlar va boshqa fan sohalari mutaxasssislari o’rganib kelmoqdalar. Oilaviy nizolar haqida so’z borar ekan, tabiiy bir savol tug’iladi. Inson esini taniganidan otaonaga,atrofdagilarga,tabiatga mehr qo’yib,ulg’ayganda sevib-sevilib,ezgu niyatlar bilan oila quradi-yu, nega oila qurgandan keyin o’zaro munosabatlarda nizo-janjallar ro’y berishi tabiiydir. Oi lav i y ni zol arning shak lla nishi v a ula rning buzilib k et ishida er-xot in fe’l- at v ori ning mos k elmasligi, farzandsizli k , sev gi v a mehr-muhabbat ning y et arl i ema sl igi, uning by udjet ini oqilona boshqara olma sli k asosi y om illar bo‘l ib, ro‘zg‘or i shl arining saranj om-sarisht a v a orast a ema sl igi , iqt isodiy t a’m inot da gi k a mchili k la r, ra shk v a ishonchsizl ik , ot a-onal arning er-xot in munosabat l ariga arala shuv i, duny oqarash v a masl ak l arning nomuv ofi qli gi , j insiy nomoslik k abi omi llar ham oilav iy munosabat l arda zi ddiy at la rni k el ib chiqarishda muhim o‘rin t ut adi

Ilmiy adabiyotlar, o'quv amaliyoti, oilaviy tarbiya tajribasi tahlili shuni ko'rsatdiki, bu muammo ko'p qirrali - falsafiy, sotsiologik, psixologik, pedagogik va uslubiy xususiyatga ega. Oilaviy ma'naviy-axloqiy qadriyatlarning falsafiy jihati xorijiy faylasuf olimlari : • (G. Gegel, A. Kamyu, I. Kant, K. Yaspers) va mahalliy (K. S. Aksakov, V. S. Bibler, O. G. Drobnitskiy, A. G.) asarlarida ochib berilgan. Zdravomyslov, I. A. Ilyin, M. S. Kagan, I. V. Kireevskiy, V. N. Sagatovskiy, V. P. Tugarinov, G. N. Filonov, A. S. Xomyakov). O’zbek va xorijiy ilmiy adabiyotlarda oilaviy munosabatlar psixologiyasida psixologik jarayonning o’ziga xosligini : • Ye.B.Shoumarov, E.Gʼ.Gʼoziev, Yu.E.Аleshina, B.G.Аnanev, G.M.Аndreeva, А.А.Badalev, Yu.V.Bromley, L.S.Vigotskiy, M.G.Davletshin, V.M.Karimova, А.N.Leontev, B.G.Lomov, N.N.Obozov, S.L.Rubinshteyn va boshqalar tadbiq et di. Bitiruv malakaviy ishining o’rganilganlik darajasi :