logo

Osiyo xalqlari etnogenezi va etnik tarixining nazariy va ilmiy-metodologik asoslari

Загружено в:

20.11.2024

Скачано:

0

Размер:

375.947265625 KB
Osiy o xalqlari et nogenezi v a et nik  t arixining 
nazariy  v a ilmiy -met odologik  asoslari       Reja
1. Fan metodologiyasi tabiat va jamiyatning ichki 
rivojlanish qonuniyatlari va uning o‘zaro bog‘liqligi.
2. Etnogenez va etnik tarix fanining nazariy va ilmiy-
metodologik asoslari.
3. Etnogenez va etnik tarix borasidagi mavjud 
konse p siyalar. B u  borada akademik A.A. Asqarovning 
ilmiy qarashlari.
 Etnogenetik jarayonda etnosni shakllantiruvchi omillar 
va etnik belgilar. 
4. Etnogenez, etnos-xalq tarixi va millat tari x ining 
shakllanish qonuniyatlari bo‘lib shakllanadi. Mana shu 
ijtimoiy–iqtisodiy, siyosiy va etnomadaniy jarayonlar 
etnogenez va etnik tarixning nazariy va ilmiy-
metodologik asoslari doirasida o‘rganiladi  Dars maqsadi : 
      Etnogenez  va  etnik  tarixni 
o‘rganishning  nazariy  va  ilmiy 
metodologik  asosi,  O‘zbek 
Xalqining  tarkib  topishi  va  uning 
millat  makomini  olish  jarayonini 
yoritishning  ilmiy-metodologik 
asoslari tahlilini o’rganish   Odamzod  paydo  bo‘lishidan  dastlabki  sinfiy 
jamiyat  tarkib  topguniga  qadar  o‘tgan  davr 
“Ibtidoiy jamoa tuzumi” nomi bilan uyritiladi. 
Ibtidoiy  to‘da  davri  to  dastlabki  odamzod 
urug‘  jamoalari  bo‘lib  uyushishga  qadar 
davrni  o‘z  ichiga  oladi.  (Arxeologik  jihatdan 
Olduvey,  shell,  ashel  va  mustega  to‘g‘ri 
keladi.  Ibtidoiy  urug‘chilik  jamoasi 
matrearxat  va  patrearxat,  harbiy 
demokratikdek  tarixiy  davrlarga  bo‘linadi. 
Ishlab  chiqarish  xo‘jaligiga  o‘tilgach  xususiy 
mulkchilikka  zamin  yaratildi  va  oqibatda 
patriarxatninguzil-kesil  qaror  topishi  ro‘y 
berdi.  M illat ning shak llanishi  etnogenetik jarayon 
kabi  uzoq,  davom  etadigan  tarixiy  jarayon  bo‘lib, 
millat  etnik  tarixning  eng  yuqori  yuksak  cho’qqisi, 
kamolat  bosqichi,  birinchidan,  bu  bosqichga 
ko’tarilgan  Xalqning  davlati  millat  nomi  bilan 
uyritiladi;  ikkinchidan,  millat  nomi  bilan  uyritilgan 
davlat  chegaralari  kat’iy,  daxlsiz,  jaxon  jamoatchilik 
tashkilotlari  tomonidan  tan  olinadi;  uchinchidan, 
aniq  hududiy  chegarada  muomalada  bo‘lgan 
umum  millat  tili  davlat  tili  makomi  darajasiga 
ko’tariladi;  to’rtinchidan,  aholining  o‘zlikni  anglash 
darajasi  fuqoralarning  xayot  mazmuniga,  kundalik 
turmush  tarziga  aylanadi;  beshinchidan,  millatga 
xos  milliy  mintalitet  shakllanadi;  oltinchidan,  davlat 
jamiyat  tomonidan  boshqariladi,  ya’ni  davlat 
millatning  xoxish-irodasini  bajaruvchi  mexanizmga 
aylanadi    Sovet  davrida  to‘plangan  arxeologik  va 
antropologik  materiallarni  qayta  ko’rib  chiqish,  ular 
taxliliga  xolislik  asosida  yangicha  yondashish, 
mustaqillik  bergan  g‘oyaviy  erkinlikdan  foydalangan 
xolda  o‘tgan  asrning  90-yillaridan  boshlab,  O‘zbek 
xalqi etnogenezining boshlangich nuqtasi rosa ming 
yilga  qadimiylashtirildi.  O‘zbek  Xalqi  tarixi  3  ming 
yildan  kam  emas  deyildi.  O‘zbeklarning  ikki  xil  tilda 
so‘zlashuvchi  ilk  ajdodlarining  nafaqat  iqtisodiy  va 
madaniy,  balki  etnik  jixatdan  ham  bir-birlariga 
yaqinlashish,  aralashish,  qorishish  jarayoni  so’nggi 
bronza  davridan  boshlandi,  -  degan  xulosaga 
kelindi.  Bunday  o’ta  mas’uliyatli  xulosaga  kelishda 
Xitoy yozma manbalari katta rol o’ynadi.

Osiy o xalqlari et nogenezi v a et nik t arixining nazariy v a ilmiy -met odologik asoslari

Reja 1. Fan metodologiyasi tabiat va jamiyatning ichki rivojlanish qonuniyatlari va uning o‘zaro bog‘liqligi. 2. Etnogenez va etnik tarix fanining nazariy va ilmiy- metodologik asoslari. 3. Etnogenez va etnik tarix borasidagi mavjud konse p siyalar. B u borada akademik A.A. Asqarovning ilmiy qarashlari. Etnogenetik jarayonda etnosni shakllantiruvchi omillar va etnik belgilar. 4. Etnogenez, etnos-xalq tarixi va millat tari x ining shakllanish qonuniyatlari bo‘lib shakllanadi. Mana shu ijtimoiy–iqtisodiy, siyosiy va etnomadaniy jarayonlar etnogenez va etnik tarixning nazariy va ilmiy- metodologik asoslari doirasida o‘rganiladi

Dars maqsadi : Etnogenez va etnik tarixni o‘rganishning nazariy va ilmiy metodologik asosi, O‘zbek Xalqining tarkib topishi va uning millat makomini olish jarayonini yoritishning ilmiy-metodologik asoslari tahlilini o’rganish

Odamzod paydo bo‘lishidan dastlabki sinfiy jamiyat tarkib topguniga qadar o‘tgan davr “Ibtidoiy jamoa tuzumi” nomi bilan uyritiladi. Ibtidoiy to‘da davri to dastlabki odamzod urug‘ jamoalari bo‘lib uyushishga qadar davrni o‘z ichiga oladi. (Arxeologik jihatdan Olduvey, shell, ashel va mustega to‘g‘ri keladi. Ibtidoiy urug‘chilik jamoasi matrearxat va patrearxat, harbiy demokratikdek tarixiy davrlarga bo‘linadi. Ishlab chiqarish xo‘jaligiga o‘tilgach xususiy mulkchilikka zamin yaratildi va oqibatda patriarxatninguzil-kesil qaror topishi ro‘y berdi.