logo

“Soft skills”ning “Hard skills” dan farqi

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

330.7119140625 KB
“ Sof t  s k ills ” ning “ Hard sk ills ”  dan 
f arqi nimalardan iborat ?
o
“ Hard”  ingliz t ilida “qat t iq”  ma'nosini b е radi.o
Soft” ingliz tilidan tarjima qilinganda 
“yumshoq” d е gan ma'noni anglatadi.                                  . “Hard skills” ta'lim muassasasida fanlarni o’zlashtirish natijasida orttirilgan hamda kasbiy-
profеssional faoliyatni olib borish uchun zarur bo’lgan malaka va ko’nikmalar tizimidir. Soddaroq 
qilib tushuntirganda, masalan, oshpazning “hard skills” bo’yicha ko’nikma va malakalari – bu 
ovqat pishira olish, ovqatni mazali tayyorlay olish va h.k. Axborot tеxnologiyalari bo’yicha 
mutaxassisning “hard skills” bo’yicha ko’nikma va malakalari esa – bu kompyutеr dasturiy 
ta'minoti bilan ishlay bilish, axborotni qayta ishlay olish va h.k. Insonning “hard skills” bo’yicha 
ko’rsatkichi odatda ta'lim muassasasini tamomlagach bеriladigan diplomi ilovasida aks etadigan 
baho yoki ballarida namoyon bo’ladi. Dеmak, ularni baholash mumkin va oson.    “ S of t  s k i l l s ”  e s a ,  a y t i l ga n i d е k ,  s h a x s l a rn i n g o’ za ro  m u n os a bat l a r i da za r u r  bo’ l ga n  
m a l a k a  v a  k o’n i k m a l ar  t i zi m i di r.  Bu l a rga m i s o l  qi l i b s a m a ra l i  m u l o qot  qi l a  ol i s h ,  
di qqa t  bi l a n  t i n gl a y  ol i s h ,  e m pa t i y a ,  j a m o a da  i s h l a y  bi l i s h ,  l i d е r l i k ,  v a qt n i  
bos h qa ri s h ,  m a qs a d qo’ y i s h  v a  bo s h qa l a r n i  s a n a s h  m u m k i n .  Ul a r n i  ba h o l a s h  
m u ra k k a bro qdi r.  Oda t da  i s h  b е ru v c h i l a r  i s h ga  qa bu l  qi l i s h da  i n t е r v y u da n  o’ t k a zi s h  
j a  ra y o n i da  bo’ l a j a k  x odi m l a ri da  bu n day  k o’n i k m a  v a  m a l a k a l a rn i n g m a v j u dl i gi n i  
t е k s h i r i b k o’ra di l a r.  Ul a rga  ps i x ol o gi k  s a v ol l a r b е ra di l a r.  Bu n da y  a m a l i y ot  a s o s a n  
r i v o j l a n ga n  x or i j i y  da v l at l a rda  u c h ra y di .  Insonga  “ Hard 
sk ills”   v a  “ Soft  
sk ills”   bir xil 
darajada zarurdir. 
Ularni ishga k irish 
maqsadida t aqdim 
et iladigan 
r е zy um е da ak s 
et t irish 
int е rv y udan oldin 
ish b е ruv chida 
bo’lajak  xodim 
haqida muay y an 
t asav v urning 
pay do bo’lishiga 
olib k е ladi.    K o’pgina dav l at l arda “ s of t  
s k i l l s ”  bo’ y i cha alohi da modul  
o’ t i l may di . Unga dax ldor 
bo’ l gan mal ak a v a 
k o’ni k mal arni  s hak l lant i ri s hga 
t url i  f anl ar k е s i mi da e ' t i bor 
bе ri l adi . Hol buk i , i s h 
bе ruv chi l ar i s hga ol ay ot gan 
i ns onl ar “ s of t  s k il l s ”  bo’ y i cha 
qanday  mal ak a v a 
k o’ni k mal arga e ga 
e k anl i k l ari ga k o’proq qi zi qi s h 
bi ldi rmoqdal ar. ESL A B QOL I N G! “ Hard s k i l l s ”  s hax s ni ng o’ zi  
i s t agan k om pani y a v a muas s as aga i s hga 
k i ri s h m aqs adi da i nt е rv y u bos qi c hi gacha е t i b 
bori s hi ga as os  bo’ l s a,  “ s of t  s k i l l s ”  i s hga qabul  
qi l i ni s h v a m uv aff aqi y at l i  i s hl ab k е t i s hga as os  
bo’ l adi .   
Bu gun gi  k un da  m a n s a bdor  s ha x s l a rn i n g bu  s i nga r i  m a l a k a  v a  k o’n i k m a l a rga  qa y  
da ra j a da  e ga  e k a n l i k l a ri  h a m  do l za r b m a s a l a di r.  Sa ba bi  s h un da k i ,  m a n s a bdor  
s h a x s  ra h ba r bo’ l i s h i ,  a m m o l i d е r  bo’ l m a s l i gi  m u m k i n .  C h un k i  l i d е r l i k  s h a x s da  
a l oh i da  x u s us i y a t l a r n i n g bo’ l i s hi ni  t a l a b qi l a di .  B ugu ngi  za m on m a n s a bdor  
s h a x s l a rda n  a y n a n  l i d е r l i k  s a l oh i y a t i n i  t a l a b e t m oqda .  X odi m l a r  m u a s s a s a  y ox ud 
k o m pa ni y a da  bi r t a nu  bi r  j on bo’ l i b i s h l a s hl a r i  u c h un  u l a rga  l i d е r k е ra k  bo’ l a di . 
Bos hl i q v a  x odi m l a r  o’r t a s i da  m u no s a ba t l a r  a y n i  s h u x u s u s i y a t l a r orqa l i  t o’g’r i  
t a s h k i l  e t i l i s h i  m u m k i n.  Bun i n g a k s i  bo’ l s a ,  x odi m l a r  u s hbu  t a s h k i l ot da  i s h l a s h  
j a ra y on i da  m o t i v a t s i y a  ol ol m a y di l a r  v a  bos hqa  j oy da n  i s h i zl a s h ga  t u s ha di l a r.  
Bi t t a  s h a x s ni  d е b k om pa n i y a  k o’pgi n a  i qt i dor l i  v a  prof е s s i on a l  k a dr l a rda n 
m a h r u m  bo’ l i s h i  e s a  a c h i n a r l i  h ol di r. Bos h l i q v a  x odi m l a rda  e m pa t i y a ,  y a'n i  o’ za ro 
bi r-bi r i n i  ru h i y  j i h a t da n  t u s h u ni s h  k o’n i k m a s i n i n g bo’ l i s h i  h a m  za r ur  j i h a t di r.  
Shunday ekan, insonlar o’zaro aloqaga 
kirishayotganda shaxslararo munosabatlarni to’g’ri 
tashkil etish o’ta muhim sanaladi. Shuni  alohida  ta'kidlash  joizki,  qattiq  ko’nikmalar  axborot  va  bilimlarning  tеzkor  ko’payishi  va  zamonning 
globallashib  borishi  natijasida  tеzda  eskirib  qolmoqda.  Masalan,  univеrsitеt  talabasi  birinchi  bosqichda  axborot 
tеxnologiyalari  bo’yicha  fandan  yangi  yaratilgan  dasturiy  ta'minot  -  “Windows”ning  imkoniyatlarini  o’zlashtiradi. 
Ammo talaba	 to’rtinchi	 bosqichni	 yakunlamay	 turib	 dasturiy	 ta'minotning	 yangi	 vеrsiyasi	 yaratiladi.  Bunda  shuni 
kuzatish  mumkinki,  oliy  ta'lim  muassasasida  olinayotgan  bilimlar  tеzda  eskirib  qolmoqda  yoki  kеraksiz  bo’lib 
boryapti. Bunga oliy ta'lim muassasalarida o’quv dasturidan chiqarib tashlanayotgan fanlar yaqqol misol bo’la oladi.
Ammo  mеhnat  bozorida  yumshoq  ko’nikmalarga  nisbatan  ehtiyoj  ortib  boryapti.  “Soft  skills”  bo’yicha 
mutaxassislar  etishib  chiqib,  sohaga  doir  alohida  kitoblar  yozilmoqda.  Kompaniya  egalari  va  boshqaruvchilari 
xodimlari “soft skills” bo’yicha qisqa muddatli kurslarni o’tashlari uchun millionlab mabla? sarflamoqdalar. Garvard va Stеnford univеrsitеtlari 
tomonidan olib borilgan tadqiqotlarga ko’ra, 
karеra borasida erishiladigan 
muvaffaqiyatlarning atigi 15% “hard skills” va 
85% “soft skills” hisobiga to’g’ri kеladi. 
Kimlardir tomonidan “soft skills”ga e'tibor 
kamroq qaratilishi mumkin, ammo aynan u 
kaеraga erishish yoki uni barbod qilishda asos 
bo’lishini unutmang.E' TIBOR BЕRING!   E’t i bori ngi z 
uchun rahm at !

“ Sof t s k ills ” ning “ Hard sk ills ” dan f arqi nimalardan iborat ? o “ Hard” ingliz t ilida “qat t iq” ma'nosini b е radi.o Soft” ingliz tilidan tarjima qilinganda “yumshoq” d е gan ma'noni anglatadi.

. “Hard skills” ta'lim muassasasida fanlarni o’zlashtirish natijasida orttirilgan hamda kasbiy- profеssional faoliyatni olib borish uchun zarur bo’lgan malaka va ko’nikmalar tizimidir. Soddaroq qilib tushuntirganda, masalan, oshpazning “hard skills” bo’yicha ko’nikma va malakalari – bu ovqat pishira olish, ovqatni mazali tayyorlay olish va h.k. Axborot tеxnologiyalari bo’yicha mutaxassisning “hard skills” bo’yicha ko’nikma va malakalari esa – bu kompyutеr dasturiy ta'minoti bilan ishlay bilish, axborotni qayta ishlay olish va h.k. Insonning “hard skills” bo’yicha ko’rsatkichi odatda ta'lim muassasasini tamomlagach bеriladigan diplomi ilovasida aks etadigan baho yoki ballarida namoyon bo’ladi. Dеmak, ularni baholash mumkin va oson.

“ S of t s k i l l s ” e s a , a y t i l ga n i d е k , s h a x s l a rn i n g o’ za ro m u n os a bat l a r i da za r u r bo’ l ga n m a l a k a v a k o’n i k m a l ar t i zi m i di r. Bu l a rga m i s o l qi l i b s a m a ra l i m u l o qot qi l a ol i s h , di qqa t bi l a n t i n gl a y ol i s h , e m pa t i y a , j a m o a da i s h l a y bi l i s h , l i d е r l i k , v a qt n i bos h qa ri s h , m a qs a d qo’ y i s h v a bo s h qa l a r n i s a n a s h m u m k i n . Ul a r n i ba h o l a s h m u ra k k a bro qdi r. Oda t da i s h b е ru v c h i l a r i s h ga qa bu l qi l i s h da i n t е r v y u da n o’ t k a zi s h j a ra y o n i da bo’ l a j a k x odi m l a ri da bu n day k o’n i k m a v a m a l a k a l a rn i n g m a v j u dl i gi n i t е k s h i r i b k o’ra di l a r. Ul a rga ps i x ol o gi k s a v ol l a r b е ra di l a r. Bu n da y a m a l i y ot a s o s a n r i v o j l a n ga n x or i j i y da v l at l a rda u c h ra y di .

Insonga “ Hard sk ills” v a “ Soft sk ills” bir xil darajada zarurdir. Ularni ishga k irish maqsadida t aqdim et iladigan r е zy um е da ak s et t irish int е rv y udan oldin ish b е ruv chida bo’lajak xodim haqida muay y an t asav v urning pay do bo’lishiga olib k е ladi.

  K o’pgina dav l at l arda “ s of t s k i l l s ” bo’ y i cha alohi da modul o’ t i l may di . Unga dax ldor bo’ l gan mal ak a v a k o’ni k mal arni s hak l lant i ri s hga t url i f anl ar k е s i mi da e ' t i bor bе ri l adi . Hol buk i , i s h bе ruv chi l ar i s hga ol ay ot gan i ns onl ar “ s of t s k il l s ” bo’ y i cha qanday mal ak a v a k o’ni k mal arga e ga e k anl i k l ari ga k o’proq qi zi qi s h bi ldi rmoqdal ar.