Zamburug’lardan sanoatda Foydalanish istiqbollari
![Zamburug’lardan sanoat da
Foy dalanish ist iqbollarI.](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_1.png)
![Reja:
1.Zamburug’lar dunyosi haqida
umumiy ma’lumot.
2.Sanoatda foydalaniladigan
zamburug’lar.
3.Zamburug'larning tibbiyotdagi
ahamiyati.
4. Zamburug’lar keltirib chiqaradigan
kasalliklar.](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_2.png)
![Zamburug’lar dunyosi
Zamburug'lar - qadimgi organizmlar
hisoblanib, plastidalari yo’q geterotrof
organizmlardir. Ular parazit va saprofit
holda hayot kechiradi. Zamburug’larning
hozirgi kunda 100 000 ga yaqin turi ma’lum.
Zamburug'larning vegetativ tanasi mitseliy
deb atalib, alohida ipchalar yig’indisi
gifalardan tashkil topgan. Zamburug’
mitseliysi oziq moddalarni butun yuzasi
bilan shimib oladi. Mitseliyda spora hosil
qiluvchi Organlar hosil bo’ladi. Ko’payishi
vegetativ, jinsiy va jinssiz usulda boradi.](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_3.png)
![](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_4.png)
![Sanoat da f oydalaniladigan
zamburug’lar
■ A chit qi zamburug’i- haqiqiy mitselliysi bo‘lmay,
tanasi alohida hujayralardan iborat. Hujayrasi
bir yadroli, oval shaklda bo‘ladi. Bu zamburug‘
kurtaklanish yo‘li bilan ko‘payadi. Ular shakarli
muhitda yashaydi . AchitqI zamburug‘larining
faoliyati natijasida shakar spirt va karbonat
angidrid gaziga parchalanadi. Ushbu jarayon
pivo, vino va nonvoychilikda katta amaliy
ahamiyatga ega.](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_5.png)
![](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_6.png)
![Achitqi Zamburug'idan foydalanib olingan mahsulotlar.](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_7.png)
![F oydali Mog’or
zamburug’lari
■ Penitsill, penitsillium —
gifomitsitlar tartibiga mansub
zamburugʻlar turkumi. Ipga
oʻxshash mitseliysi yashil-
kulrang, koʻp marta
tarmoqdangan. Bu zamburug’
bakteriyalarni o’ldirish
xususiyatiga ega bo’lganligi
uchun, undan tibbiyot sanoatida
penitsillin antibiotigi
tayyorlanadi.](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_8.png)
![Pe nit sillin Yarat ilish t arixi
■ Penitsillin tibbiyot amaliyotida ilk bor qo’llanilgan antibiotik
hisoblanadi. Penitsillium turkumiga mansub zamburug’ ishlab
chiqaradi. Birinchi bo’lib 1928-yilda Amerika bakteriologi
A . Fleming zamburugʻlarning bakteriyalarga taʼsir etuvchi
xossasi borligini tasodifan aniqlagan. Ammo, faqat 1941-yilda
A. Fleming , ingliz Bakteriologi X.Flori bilan birga mogʻor
zamburugʻining bulon filtratidan Penitsillinni ajratib olib, 1945-
yil Penitsillinni yuqumli kasalliklarni davolashda
samaradorligini kashf etganlar. Shuning uchun Nobel
mukofotiga sazovor boʻlIshgan.](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_9.png)
![Tibbiyot dagi ahamiyat i
■
Peni t si l l i n qu l oq, burun v a
t om oqdagi bak t eri al i nf ek si y al arni
dav ol a shda i sh l at i l a di . Sh uni ngdek ,
u si nusl a r, t eri l a r, past k i naf a s
y o'l l ari , oshqozon , i chak , bu y rak v a
si y di k puf agi ni n g ba k t eri al
i nf ek si y al ari n i da v ol ash da
i shl at i l a di . Pen i t si l l i n f aqat
bak t eri y a l ar sa ba b bo' l ga n
i nf ek t si y a l arni da v ol a sh uchu n
i shl at i l i shi k era k .](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_10.png)
![Mog’or zamburug’idan t ay y orlangan pishloqlar
■ Kabral – Ushbu t urdagi
ko’k pishloq f aqat
shimoliy I spaniy ada
ishlab chiqariladi.
Buning sababi haqiqiy
k abral uchun f aqat
A ust raliya t og’
sigirlarinibg sut i
ishlat iladi.](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_11.png)
![Rakfor ko’k pishloqlarning eng
mashhuri](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_12.png)
![](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_13.png)
![Pishloqlarning foy dasi v a
zarari
■ Ko’k pishloqning afzalliklari,
bunday mog’orlangan
pishloqlarda foydali bakteriyalar,
shuningdek, minerallar va
vitaminlar mavjudligi bilan
bog’liq. Mahsulotni oz miqdorda
muntazam ravishda ishlatish
bilan ovqat hazm qilish va
oshqozon-ichak traktining
faoliyati yaxshilanadi. ■ Bunday pishloqlarni
meyoridan ko’p iste’mol qilish
zararli ta’sir ko’rsatishi mumkin.
Ya’ni Antibiotiklar ichak
mikroflorasining Tarkibini
buzishi mumkin. Bundan
tashqari mog’orlangan
pishloqlarda topilgan
qo’ziqorinlar kuchli allergiya
qo’zg’atishi mumkin.](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_14.png)
![Mog'orli pishloqni nima uchun ist e’mol qilish k e rak
■ Mog'orlagan pishloqni iste'mol
qilish orqali nozik terini quyosh
nurlaridan himoya qilishingiz
mumkin, shunda mog'orda
melanin ishlab chiqarishni
ta'minlaydigan maxsus moddalar
mavjud bo'lganligi sababli quyosh
nuridan kuyishlarni va Kuyish
dog'lari paydo bo'lishini oldini
olishingiz mumkin.](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_15.png)
![I st e’mol qilinadigan zamburug'lar
■ Shampinion(qo’zidumba)
■ Oq qo'ziqorin](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_16.png)
![](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_17.png)
![Zamburug’lardan tayyorlangan dori vositalari tibbiyotda
ko’plab qo’llaniladi.
Masalan: Sharq tabobatida Reysha, Shitake, Kordiseps, oq
zamburug’, trutobik kabi zamburug’ turlaridan foydalaniladi.
Penitsillin Zamburug’laridan –bakteriyalarga qarshi
antibiotiklar olinadi.Zamburug’larning tibbiyotdagi ahamiyati](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_18.png)
![](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_19.png)
![Zamburug’larning zararli
xususiyatlari
■ Zamburug’lar inson tanasida turli xil kasalliklarni keltirib chiqararadi.
■ Masalan: Tinea pedis — oyoq mikozi;
■ Tinea corporis — tananing silliq terisi mikozi;
■ Tinea cruris — chov mikozi;
■ Tinea capitis — boshning sochli qismi mikozi;
■ Tinea unguim — onxiomikoz (tirnoq zamburug’i);
■ Tinea manum — bilak mikozi;
■ Tinea barbae — yuz mikozi.](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_20.png)
![■ Alomatlari
■ Odatda, barcha zamburug’li kasalliklar terining yengil va sezilmaydigan
qipiqlanishidan boshlanadi. Biroq, har bir turi ma’lum bir alomatlar bilan
tavsiflanadi:
■ Keratomikoz — bu epidermisga ta’sir etadi, yallig’lanishni keltirib chiqarmaydi,
shikastlangan dermatomalarning qipiqlanishi, pigmentatsiyaning o’zgarishi
xarakterlidir
■ Dermatofitiyalar — bunda, yallig’lanish jarayoni rivojlanishi ehtimoli mavjud.
Oyoq, sochlar, chov qatlamlari haddan tashqari qipiqlanish yoki qizarish bilan
tavsiflanadi, yoriqlar, namlanish shakllanadi.](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_21.png)
![Kandidozlar — oq rangli o’choqlar paydo bo’ladi, ularning
ostida qizarishlar aniqlanadi. Og’riq yoki qichishish bilan
birga kechishi mumkin.
Chuqur mikozlar — bu terining, ichki a’zolarning tizimli,
massiv shikastlanishi bo’lib, zamburug’larning organizm
bo’ylab disseminatsiyali tarqalishi bilan birga kechadi .](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_22.png)
![E’tiboringiz
uchun rahmat!!!](/data/documents/9c311aac-9a69-45fd-92a2-0b26fc0782be/page_23.png)
Zamburug’lardan sanoat da Foy dalanish ist iqbollarI.
Reja: 1.Zamburug’lar dunyosi haqida umumiy ma’lumot. 2.Sanoatda foydalaniladigan zamburug’lar. 3.Zamburug'larning tibbiyotdagi ahamiyati. 4. Zamburug’lar keltirib chiqaradigan kasalliklar.
Zamburug’lar dunyosi Zamburug'lar - qadimgi organizmlar hisoblanib, plastidalari yo’q geterotrof organizmlardir. Ular parazit va saprofit holda hayot kechiradi. Zamburug’larning hozirgi kunda 100 000 ga yaqin turi ma’lum. Zamburug'larning vegetativ tanasi mitseliy deb atalib, alohida ipchalar yig’indisi gifalardan tashkil topgan. Zamburug’ mitseliysi oziq moddalarni butun yuzasi bilan shimib oladi. Mitseliyda spora hosil qiluvchi Organlar hosil bo’ladi. Ko’payishi vegetativ, jinsiy va jinssiz usulda boradi.
Sanoat da f oydalaniladigan zamburug’lar ■ A chit qi zamburug’i- haqiqiy mitselliysi bo‘lmay, tanasi alohida hujayralardan iborat. Hujayrasi bir yadroli, oval shaklda bo‘ladi. Bu zamburug‘ kurtaklanish yo‘li bilan ko‘payadi. Ular shakarli muhitda yashaydi . AchitqI zamburug‘larining faoliyati natijasida shakar spirt va karbonat angidrid gaziga parchalanadi. Ushbu jarayon pivo, vino va nonvoychilikda katta amaliy ahamiyatga ega.