logo
  1. Bosh sahifa
  2. Diplom ishlar
  3. Umumiy
  4. Elektron taqdimotlar vositalari. Pedagogik dasturiy vositalar Marcomedia Flash da chizish usullari va instumentlari bilan tanishish Autoplay dasturiy vositasi.

Elektron taqdimotlar vositalari. Pedagogik dasturiy vositalar Marcomedia Flash da chizish usullari va instumentlari bilan tanishish Autoplay dasturiy vositasi.

Yuklangan vaqt:

12.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

370.931640625 KB
Ko'chirib olish
Mavzu:Elektron taqdimotlar vositalari.Pedagogik dasturiy vositalar Marcomedia Flash da chizish usullari va instumentlari bilan tanishish Autoplay dasturiy vositasi.Uning vazifasi va o’quv jarayonida qo’llanish. REJA: 1. Kirish 2. Asosiy qism 1.Elktron taqdimot vositalari 2.Pedagogik dasturiy vositalar haqida tushuncha 3. Macromedia Flash imkoniyatlari 4.Chizish asboblar paneli elementlari 5. Auto play dasturida elektron darslik yaratishni o’rganish 3.Xulosa 4.Ilovalar(mavzuga oid krossvord yoki test) 5.Foydalanilgan adabiyotlar 1 Krish Zamon talablariga javob beradigan kuchli, mukammal multimedia hujjatla- rini yaratish uchun Windowsning yuqorida qayd etib o‘tilgan standart multimedia- dasturlari imkoniyat jihatdan yetarli emas. Shu sababli keyingi yillarda multimedia hujjatlarini yaratishga va ulardan foydalanishga oid juda ham ko‘plab dasturiy ta’minotlar ishlab chiqilgan. Ulardan biri AutoPlay dasturidir. Keyingi yillarda multimedia hujjatlarini yaratishga oid juda ko’plab dasturiy ta’minotlar ishlab chiqilgan. Ulardan biri AutoPlay Media Studio dasturidir. Istalgan fayl yoki fayllar to’plamini bitta muhitga birlashtirish, qolaversa, CD yoki DVD disklar uchun AutoRun -menyusi hosil qilishda AutoPlay Media Studio eng kuchli vizual paket hisoblanadi. Multimedia texnologiyalariga asoslangan amaliy dasturlarni yaratish uchun AutoPlay Media Studio dasturidan foydalanish foydalanuvchilar uchun juda oson va qulay interfeysni taqdim etadi. AutoPlay Media Studio bilan ishlashda deyarli dasturlash ishlari talab qilinmaydi. Foydalanuvchi faqat turli,dizaynli,dasturiy muhitni tanlash uchun bir nechta tayyor shakllardagi loyiha shablonlaridan foydalanishi mumkin. Bunda amaliy dastur muhitini dizaynga boy holatga tashkil etish uchun AutoPlay Media Studio dasturiy vositasi tarkibida tayyor ob’ektlar mavjud bo’lib, ular tarkibiga buyruq tugmasi, tovush kuchaytirgichi , fayllarni printerdan bosmaga chiqarishni ta’minlovchi, Web-saytlarni ochuvchi va ularga murojaatni amalga oshirib beruvchi qator funkstional ob’ektlarni kiritish mu mkin. Amaliy dastur uchun grafik qobiqlarni yaratish, uni avtmatik ishga tushirish uchun AutoPlay Media Studio barcha kerakli fayllarni o’zi yaratadi. Foydalanuvchilar zimmasiga esa faqat qattiq disk va kompakt diklarni yozish uchun tayyor loyihalarni shakllantirish vazifasi qoladi. 2 ASOSIY QISIM Multimedia texnologiyalariga asoslangan amaliy dasturlarni yaratish uchun Autoplay Media Studio dasturidan foydalanish foydalanuvchilar uchun juda oson va qulay interfeysni taqdim etadi.Autoplay Media Studio bilan ishlashda deyarli dasturlash ishlari talab qilin- maydi. Foydalanuvchi faqat turli dizaynli dasturiy muhitni tanlash uchun bir nechta tayyor shakllardagi loyiha shablonlaridan foydalanishi mumkin.Bunda amaliy dastur muhitini dizaynga boy holatga tashkil etish uchun Autoplay dasturiy vositasi tarkibida tayyor obyektlar mavjud bo‘lib, ular tarkibiga buyruq tugmasi, tovush kuchaytirgichi , fayllarni printerdan bosmaga chiqarishni ta’minlovchi vosita, Web-saytllarni ochuvchi va ularga murojaatni amalga oshirib beruvchi qator funksional obyektlarni kiritish mumkin.Amaliy dasturlarga oid grafik qobiqlarni yaratish va uni avtomatik ishga tushirish uchun Autoplay Media Studio barcha kerakli fayllarni o‘zi yaratadi.Foydalanuvchilar zimmasiga esa faqat qattiq disk va kompakt diklarni yozish uchun tayyor loyihalarni shakllantirish vazifasi qoladi.2008-yilning 12-martida Indigo Rose Corporation kompaniyasi Autoplay Media Studio 7.1.1007.0 versiyasini iste’molga chiqardi Dastur foydalanuvchilarga obyektlarni o‘zaro bog‘lashni amalga oshirishga yordam beradigan yuzlab vositalarni taqdim eta oladi.Autoplay Media Studio dasturi muhitida Visual Basic, Visual C++, Java, Macromedia Flash kabi qator tizimlarda yaratilgan hujjatlarni ham bemalol qayta ishlash mumkin.Dastur yordamida animatsiyalanuvchi menyuni, kataloglar daraxtini, ma’lu- motlar bazasini va shunga o‘xshash obyektlarni nafaqat tez yaratish, balki ularni boshqarish ham mumkin.Avtomatik ishga tushuvchi oynalarni o‘zining kutubxonasidagi “niqob”lar- dan foydalangan holda ixtiyoriy shaklda (formada) yaratish mumkin. Bunday “niqob” sifatida .jpg, .bmpva .png kabi formatdagi fayllardan foydalanilsa ham bo‘ladi.Qolaversa, ma’lumotlarni CD uchun tayyorlagan holda uni dasturning o‘zi- dan turib, CD yoki DVDga yoza olishi Autoplay Media Studio dasturi naqadar keng imkoniyatlarga ega ekanligini ko‘rsatadi.Tayyor loyiha bunda .exe kengaytmali fayl sifatida o‘zi ochiluvchi arxiv ko‘rinishda yoki qattiq diskdagi alohida papkada shakllantirilishi mumkin.Bundan 3 tashqari, dasturga matnni orfografik tekshirish imkoniyati ham kiri- tilgan. Dasturning bu xossasi uning “Label”, “Paragraph” va “Button” kabi obyekt- lari bilan birga ishlaydi. Agar dastur kompyuterga to‘liq versiya bilan o‘rnatilgan bo‘lsa, matnni orfografik tekshirish uchun uning kutubxonasida juda katta hajmdagi lug‘atlar bo‘lishi mumkin.Shunday qilib, AutoPlay Media Studio 7.0 ning yangi versiyasi quyidagi im- koniyatlarga ega holda iste’molga chiqarilgan. 4 https:// www.google.com/imgres?imgurl=x-raw-image%3A%2F%2F %2F4337db3ba2e57b332d1f25e0f73c85cefe7b3197f163c952be5083e795fb4752&imgrefurl=https%3A %2F%2Fhozir.org%2Fautoplay-programmasnda-multimedial-qosmshalard- jaratw.html&tbnid=M3vlojvbN0PbQM&vet=12ahUKEwijvIzsn8_8AhXkn_0HHW_SCeIQMygQegUIARDJ AQ..i&docid=WF3axoN5NZw1fM&w=423&h=326&q=autoplay %20dasturi&ved=2ahUKEwijvIzsn8_8AhXkn_0HHW_SCeIQMygQegUIARDJAQ Elktron taqdimot vositalari Hozirda deyarli barcha sohaning elektron nashrlari mavjud. Lekin hammasini ham foydali deya olmaymiz. Ma’lumot undan foydalanilgandagina kerakli bo’lishi mumkin. Shunday ekan elektron darsliklar tayyorlashda ham ushbu jihatga e’tibor qaratish zarur bo’ladi. Ayni paytda yangi axborot t е xnologiyalari sohasida gip е rmedia tizimlarini qo’llash rivojlanib bormoqda. Bunday t е xnologiyalar asosida an'anaviy o’quv matnini yanada takomillashtirilgan o’quv mat е riali asosida k е ngaytirish va chuqurlashtirish hamda kurslar va animatsion 5 lavhalardan foydalanish yo’li bilan almashtirish g’oyasi yotadi. Bunda u yoki bu holda ajratib b е rilgan matn lavhalari orasida o’zaro bog’anish tugunlari barpo etiladi. Mutaxassislarning ta'rifiga ko’ra, gip е rmatn inson int е ll е ktining katta xajmdagi axborotni esda saqlash kobiliyatini va mazkur axborotlar ichidan kommunikatsiya (muloqot) va tafakkur jarayonlarini assotsiatsiyalash yo’li bilan qidiruv ishlarini olib borishni imitatsiya (o’zida aks) qiladi. Boshqacha qilib aytganda, gip е rmatn murakkab darajada tashkil etilgan o’quv mat е riallari tizimi bo’lib, ko’plab statistik va dinamik axborotlarni o’zida mujassamlashtiradi hamda umumlashgan tarmoq tuzilishiga ega bo’ladi. Bunda axborot lavhalari ahamiyatini matn, grafik, sx е ma, vid е olavha, ijrochi dastur va animatsiya (qarakatli jarayon)lar o’ynaydi. Matnlar esa, o’z navbatida, yanada kichik matnchalardan tashkil topib, ular «matryoshka» («qo’g’irchoq ichida qo’g’irchoq») ko’g’irchog’i kabi ko’p marta ichma-ich joylashishlari mumkin. Bir matndan ikkinchisiga o’tish (chiqarish) EDning tarkibiga kiruvchi ma'lum munosabat orqali amalga oshiriladi. Matnlar orasidagi o’zaro bog’lanishlardan tashqari matn va vid е olavhalar, matn va ijrochi dastur hamda matn va animatsion eff е ktlar orasida ham bog’lanishlar mavjud bo’lishi zarur. Bu bog’lanishlar ham ma'lum nisbatlar to’plamida k е ltirilgan nisbatlar ko’rinishida b е rilgan bo’ladi. Biz gil е rmatnlarni graf-daraxt ko’rinishida tasvirlashimiz mumkin, bunda matnlarning lavhalari, grafik tasvirlar, vid е olavhalar, ijrochi dasturlar va animatsiyalar doirachalar (graf tugunlari) ko’rinishida, ular asosidagi munosabatlar esa, mos doirachalarni tutashtiruvchi yoylar shaklida ifodalanadi. Shuni alohida qayd etish lozimki, gip е rmatnlardan foydalanishning samaradorligi ko’p jixatdan bog’lanishi mumkin bo’lgan axborotlarning uslubiy nuqtai nazardan maqsadga muvofiqligiga bog’iq bo’ladi. Chunonchi, nisbatlar to’plami har bir el е m е ntga hos bo’lgan aniq vazifalarning muayyanlashtirilishi, ularning muqobillik darajalari bilan harakt е rlanadi. Matnlar lavhalarida izox talab etuvchi («kalit») so’zlar, tushunchalar, matnning boshqa parchalari, jumladan, vid е olavhalar bilan bog’langanligini ko’rsatish maqsadida alohida rang bilan ajratilgan (yoxud tagiga chizilgan) holda b е rilishi mumkin. 6 Shunday qilib, gip е rmatn tizimidan foydalanuvchilar graf tugunlari bo’ylab «sayohat»ga chiqib, uning uchlaridan mos axborot bo’lagini, yoylaridan esa, foydalanish tartibini aniqlashlari mumkin. Foydalanuvchining axborot lavhalari bo’ylab bunday «sayohati» navigatsiya d е yiladi. Gip е rmatn tizimi, kitobni varaqlagan kabi yoxud kitobning mundarijasi bo’yicha (boblar, paragraflar va b е tlarni) i е rarxik kuzatish singari, matnlarni k е tma-k е t qarab chiqish, shuningd е k, oldindan ma'lum bog’lanish «yo’llari» bo’yicha ixtiyoriy yo’nalishda navigatsiya qilish imkonlarini b е radi . Xulosa qilib aytganda, navigatsiya, ma'lumotlar bazasi mazmunini tadqiq qilish yoki zaruriy axborot bilan aniqlangan tugunlarning biridan ikkinchisiga o’tish xarakati jarayonini tavsiflaydi. Bunday murakkab shaxobchali tuzilma navigatsiya bilan bog’liq ayrim muammolarni vujudga k е ltirishi tabiiy. Xususan, gip е rmatnli xujjatni o’qish uchun har bir tugundagi matn yoxud boshqa axborot lavhalarining mazmunini bilishning o’zi е tarli bo’lmay, yo’ldan adashmagan va chalkashmagan holda, mazkur xujjat bo’ylab to’g’ri navigatsiya qilish lozim bo’ladi. O’quv qo’llanma yoki darslik uchun mo’ljallangan el е ktron kitoblarni yaratish maqsadida gip е rmatn tizimlarini qo’llashning aloxida xususiyatlari mavjud. Bular ichida eng muhimi foydalanuvchi (el е ktron kitob o’quvchisi) el е ktron qo’llanmada k е ltirilgan asosiy o’quv mat е rialining mazmunidan uzoqlashmasligi lozim, ya'ni u faqat gip е rmatn tizimi bo’ylab navigatsiya qilmogi k е rak. Bu esa, o’z navbatida, navigatsiya jarayonida matnning asosiy lavha uchun bog’lanishlar sonini, ma'lum darajada ch е garalashni taqozo qiladi. Uslubyyot nuqtai nazaridan, ma'lum 597 paragrafdan k е yingilariga chiqish, undan oldingi paragraflarga chiqishdan farqli o’ularoq, alohida bog’lanishlar bilan b е rilgani ma'qul bo’ladi. Bu ED dan birinchi marta foydalanuvchilar uchun qator qulayliklar yaratadi. Gip е rmatn xujjatlarini ishlab chiqishda ushbu instrum е ntal vositalar: Microsoft Front-Page (HTML-Hyper Text Markup Language), Alliare Home Site (HTML), Microsoft Power Point, Microsoft Word va boshqalardan foydalaniladi. Strat е gik illyustratsion o’quv mat е riallarini (turli manzaralar)ni yaratishda rastorli yoki v е ktorli rasmlar bilan ishlovchi dasturlardan foydalanish zarur bo’ladi. Ularga 7 Corel Draw, Corel Xara, Corel Photo Paint, Adobe Photo Shop, Adobe Illustrator va boshqalar kiradi. Dinamik illyustratsion o’quv mat е riallari roliklarini yaratishda esa, ularni tuzish uchun maxsus muharrirlar va quyidagi Web- animatorlardan foydalaniladi: Disreet 3D Studio MAX, Alais Wave Front, Maya, Light Wave, Soft Image 3d, Adobe Image Ready, Gif Animator, Macromedia Flash, Adobe Premier va boshqalardan foydalaniladi . Tovush bilan k е chadigan yozuvlar va tovushni taxrir qilish Sonic Foundry Sound Forge, Wave Lab, Sound Recorder va boshqa dasturlar yordamida amalga oshiriladi. Ma'lumotlar bazasidan foydalanish zarurati tug’ilganda, Microsoft Excel kabi ma'lumotlar bazasi yordamga chaqiriladi. El е ktron darslik yohud o’quv qo’llanma uchun illyustrativ mat е riallarni yaratishda, shuningd е k, skan е rlar, vid е oushlash va yig’ish platalari, tovush platalari kabi apparatli vositalardan foydalaniladi. Matnli prots е ssorlar va maxsus dasturlar yordamida el е ktron darsliklarni yaratishda, o’quvchida undan qisman foydalana olmaslik bilan bog’liq muammolar tugilishi ham tabiiy. Gap shundaki, foydalanuvchi darslikni yaratish dasturiga ega bo’lishi zarur bo’ladi. . Pedagogik dasturiy vositalar haqida tushuncha Pedagogik dasturiy vositalar – kompyuter texnologiyalari yordamida o`quv jarayonini qisman yoki to`liq avtomatlashtirish uchun mo`ljallangan didaktik vosita hisoblanadi. Ular ta`lim jarayonini samaradorligini oshirishning istiqbolli shakllaridan biri hisoblanib, zamonaviy texnologiyalarning o`qitish vositasi sifatida ishlatiladi. Pedagogik dasturiy vositalar tarkibiga: o`quv fani bo`yicha aniq didaktik maqsadlarga erishishga yo`naltirilgan dasturiy mahsulot (dasturlar majmuasi), texnik va metodik ta`minot, qo`shimcha yordamchi vositalar kiradi. Pedagogik dasturiy vositalarni quyidagilarga ajratish mumkin: o`rgatuvchi dasturlar – o`quvchilarning bilim darajasi va qiziqishlaridan kelib chiqib yangi bilimlarni o`zlashtirishga yo`naltiradi; test dasturlari – egallangan bilim, malaka va ko`nikmalarni tekshirish yoki baholash maqsadlarida qo`llaniladi; mashq qildirgichlar - avval o`zlashtirilgan o`quv materialini takrorlash va 8 mustahkamlashga xizmat qiladi; o`qituvchi ishtirokidagi virtual o`quv muhitini shakllantiruvchi dasturlar. Pedagogik dasturiy vositalar yaratishga qo`yiladigan talablar. Pedagogik dasturiy vositalarni yaratish texnologiyasini amalga oshirish maqsadida ularning an`anaviy vositalardan ustunligini tasdiqlovchi qator ijobiy omillar mavjud. Mazkur omillar didaktik, psixologik, iqtisodiy, fiziologik guruhlarga ajratildi. Pedagogik dasturiy vositalarga qo`yiladigan didaktik talablarga quyidagilar kiradi: ilmiylik, tushunarli, qat`iy va tizimli bayon etilishi bilan birgalikda (pedagogika, psixologiya, informatika, ergonomikaning asosiy tamoyillarini, zamonaviy fanning fundamental asoslarini hisobga olib, o`quv faoliyati mazmunini qurish imkoniyatini ta`minlash), uzluksizlik va yaxlitlik (ilgari o`rganilgan bilimlarning mantiqiy oqibati hamda to`ldiruvchisi hisoblanadi), izchillik, muammolilik, ko`rgazmalilik, faollashtirish (o`qitish mustaqilligi hamda faollilik xususiyatining mavjudligi), o`qitish natijalarini o`zlashtirish mustahkamliligi , muloqotning interfaolliligi, o`qitish, tarbiyalash, rivojlantirish va amaliyotning yaxlit birligi. Metodik talablarga quyidagilar kiradi: aniq o`quv fanining o`ziga xos xususiyatlarini hisobga olish, ma`lum bir faning o`ziga xosligini hisobga olish, axborotni zamonaviy metodlari o`zaro bog`liqliligi, o`zaro aloqadorliligi, turli- tumanligi, amalga oshirilishi. Psixologik talablarga idrok etish (verbal-mantiqiy, sensor-perseptiv), tafakkur (tushunchaviy-nazariy, ko`rgazmali-amaliy), diqqati (qat`iyliligi, boshqaga ko`chishi), motivasiya (ishlashda faol shakllari, yuqori darajada ko`rgazmalilik, o`z vaqtida qayta aloqa yordamida o`quvchilarning yuqori darajadagi motivasiyalarini doimiy ravishda rag`batlantirish), xotira, tasavvuri, yoshi va individual psixologik xususiyatlarini hisobga olish (egallagan bilim, ko`nikma va malakalarini hisobga olib, o`quv fani mazmuni hamda o`quv masalalari murakkablik darajasi o`quvchilarning yosh imkoniyatlari va individual xususiyatlariga mos kelishi, o`quv materialini o`zlashtirishda ortiqcha his-hayajonli, asabiy, aqliy yuklamalardan ta`sirlanishdan himoyalash) kiradi. 9 Texnik talablarga shaxsiy kompyuterlar va ularning tashqi qurilmalari , test o`tkaziladigan manbalar kiradi. Tarmoq talablariga «mijoz-server» arxitekturasi, Internet-navigatorlar, tarmoq operasion tizimlari, telekommunikasiya, boshqaruv vositalari (o`qitish jarayonini individual va jamoaviy ishlari, tashqi qayta aloqa) kiradi. Estetik talablarga quyidagilar kiradi: tartiblilik va ifodalilik (elementlari, joylashishi, o`lchami, rangi), bezashning funksional vazifasi va ergonomik talablarga mosligi. Maxsus talablarga quyidagilar kiradi: interfaollik, maqsadga yo`nalganlik, mustaqillik va moslashuvchanlik, audiolashtirish, ko`rgazmalilik, kirish nazorati, intellektual rivojlanish, differensiasiyalash(tabaqalashtirish), kreativlik , ochiqlik, qayta aloqa, funksionalilik, ishonchlilik. Ergonomik talablarga quyidagilar kiradi: do`stonalik, foydalanuvchiga moslashish, ekran shakllarini tashkil etish. Metodik talablar pedagogik dasturiy vositalar asosida o`qitishga mo`ljallangan o`quv fanining o`ziga xos xususiyatlarini, uning qonuniyatlarini, izlanish metodlari, axborotga ishlov berishning zamonaviy usullarini joriy qilish imkoniyatlarini hisobga olishni ko`zda tutadi. Fanlardan yaratiladigan pedagogik dasturiy vositalar quyidagi metodik talablarga javob berishi kerak: 1. Pedagogik dasturiy vositalar – o`quv materialini taqdim etishning tushunchali, obrazli va harakatli komponentlarining o`zaro bog`liqligiga tayangan holda qurilishi. 2. Pedagogik dasturiy vositalar o`quv materialini yuqori tartibli tuzilma ko`rinishida ta`minlashi. Fanlararo mantiqiy o`zaro bog`liqlikning hisobga olinishi. 3. Pedagogik dasturiy vositalarda ta`lim oluvchiga o`quv materialini bosqichma- bosqich o`zlashtirganligini turli xildagi nazoratlarni amalga oshirish asosida aniqlash imkoniyatlarining yaratilishi. Pedagogik dasturiy vositalar yaratishda o`quvchilarning psixofiziologik hususiyatlarini hisobga olish. Pedagogik dasturiy vositalarni qo`llash asosida o`quvchilarning mustaqil ta`lim olish ko`nikma va malakalarini shakllantirishda 10 o`quvchilarning funksional va psixofiziologik imkoniyatlari inobatga olinishi shart. Pedagoglarning pedagogik dasturiy vositalar asosida imkon qadar ko`proq ma`lumotlarni yoritishga intilishi o`quvchini ortiqcha toliqtirishga olib kelishi mumkin Barcha turdagi multimediyali kontentlar: video, flash, ovoz, veb-ob`yektlarni qo`yishni qo`llab-quvvatlaydi. Barcha ko`p tarqalgan video (flv, avi, wmv, mov, mpeg, dv, 3g) va ovoz (mp3, wma, wav, m4a, aac, aiff, ogg) formatlari importlanadi, bundan tashqari, Internetdagi rolikning HTML-kodini yoki veb- kameradan video-yozish, ovozni esa mikrofondan yozib qo`yish mumkin. SWF — roliklari ham muammosiz qabul qilinadi, bu esa boshqa multimediya muharrirlarining loyihalari bilan integrasiyalash bo`yicha cheksiz imkoniyatlarni ochadi. Veb-sahifalar slaydlarda freymlar ko`ri nishida aks etadi. Ulardan foydalanish mumkin va bu ham roliklarni lo yihalash imkoniyatlarini kengaytiradi. Adobe Captivate— Mic rosoft Windows va dasturiy ta`minotni namoyish etish, video-darslarni yozish, dastur simulyasiyasini yaratish, o`quv taqdimotlarni yara - tish va .swf formatda turli testlarni yaratish uchun qo`llanilishi mumkin bo`lgan Mac OS Xning 5 versiyalari uchun elektron ta`limda qo`llaniladigan elektron kurslarni yaratish va tahrirlash dasturi. Adobe Captivatedagi generasiyalangan .swf 11 ni .aviga videoxosting saytlarga konvertasiya qilish imkoniyati mavjud. Dastur simulya siyalarini yaratish uchun Captivateda chap va o`ng sichqoncha tugmasini bosish va klavishalarni bosish mumkin. SHuningdek, Adobe Captivateni skrinkastlarni, podkastlarni yaratish va Microsoft PowerPoint taqdimotlarini Adobe Flash formatiga konvertasiya qilish uchun qo`llash mumkin. Captivate yordamida dasturlarning interfaol namoyishlari , simulyasiyalar, yordamchi ma`lumotlar, skrinkastlar, o`yinlar va darslar yaratish va tahrirlash mumkin. Captivateda yaratilgan skrinkastlar ekrandan qilingan yozuvlarga nisbatan ancha kam joy egallaydi. Foydalanuvchilar Captivateda taqdimotlarga effektlar, faol nuqtalar, matnli sohalar, video va hokazolarni qo`shib tahrirlashlari mumkin. Mualliflar mazmunini va u yoki bu elementni paydo bo`lish vaqtlarini tahrirlashlari mumkin. Faol nuqtalarni bosish boshqa slaydga o`tish, shuningdek, tashqi murojaatlarga o`tishni ta`minlashi mumkin. Captivate tasvirlarni, PowerPoint taqdimotlarni, video, .flv va audiolarni loyihaga import qilishni qo`llab-quvvatlaydi. Adobe Captivate dasturi materiallarni yaratish va namoyish etishning qulay vositasidir. Captivate keng doiradagi imkoniyatlarni taklif etadi: Microsoft PowerPointda yaratilgan taqdimotlar asosida o`quv materiallarni yaratish, monitordagi suratni olib, savolga berilgan javobga bog`liq ravishda o`tish imkoniyatli testlar yaratish. CourseLab dasturi: CourseLab — bu kuchli va shu bilan birga foydalanuvchiga 12 oddiy bo`lganb internet tizimida, masofaviy ta`lim tizimlarida, kompakt disk yoki boshqa har qanday saqlash qurilmalarida ishlatish uchun mo`ljallangan interaktiv ta`lim materiallari (elektron darsliklar) tayyorlash uchun mo`ljallangan kuchli va ishlatish oson bo`lgan dasturiy vositadir. CourseLabning asosiy imkoniyatlari: WYSIWYG tizimida ko`rish va natijalarni olish mumkin bo`lgan ta`lim materiallarini yaratish va tahrir qilish. Tuzuvchidan HTML yoki boshqa dasturlash tillarini bilishni ta lab qilmaydi. Obe`ktiv yondashish har qanday murakkablikdagi ta`lim materiallarini yaratish imkonini beradi. Senariylardan foydalanish murakkab ko`p «Obe`kt»li bog`liq liklarni yaratishni osonlashtiradi. Testlarni avtomatik yaratish mexanizmiga ega. Ochiq obe`ktiv interfeys obe`kt va shablonlar kutubxonasi va foydalanuvchi yaratgan kutubxonalarni osonlikcha kengaytirish imkonini beradi. Obe`ktlar animasiyasi mexanizmiga ega. CourseLab dasturining interfeysi CourseLab yordamida yaratilgan ta`lim materiallari ishla tilish turiga qarab, elektron ta`limning quyidagi: AICC (http://www.aicc.org), SCORM 1.2 (http://www.adlnet.org) standart lariga mos keladi. iSpringPro dasturi: iSpringPro dasturi .PPT, .PPTX, .PPS, .PPSX formatdagi fayllarni Flash (.swf) va HTML formatiga konvertasiyalash imkoniyatini beradigan mualliflik dasturi hisoblanadi. 13 Dastur orqali foydalanuvchilar Flash-roliklar va YouTube-video resurslarni PowerPoint taqdimot slaydlariga joylashtirishlari mumkin. Х ususan: • YAratiladigan elektron o`quv kontentlarni SCORM va TinCan tizimlarga o`tkazish imkoniyatini beradi , bu esa ixtiyoriy LMS (Learning menegment system) bilan integrasiyalashtirish mumkin degani. Macromedia Flash imkoniyatlari . Kompyuter texnologiyasining rivojlanishi hozirgi zamonda ixcham va bejirim, foydalanuvchi uchun qulay bo’lgan harakatli dasturlar yaratilish imkoniyatini yaratmoqda. Bu yaratilgan dasturlar Netscape Navigatir (NN) bilan birga ishlashdan tashqari, Internet Explorer (IE) bilan ham ishlaydi. Micromedia k о mp а niyasi t о m о nid а n shunday programmalardan biri Flash p а k е t pr о gr а mm а si yar а tilgan bo’lib, bu programma texnik WEB-dizayn vositalarining to’liq imkoniyatidan foydalanish imkoniyatini beradi. Bu pr о gr а mm а ning imk о niyatl а ri jud а k е ng bo’lib, bund а h а r а k а tl а r va t о vushl а r 100 kb f а yl h а jmnigina eg а ll а ydi. Flash quyid а gi imk о niyatl а rg а eg а : - Yar а til а yotg а n f а ylni h а jmi kichikligi v а Flash d а sturining t а rm о qd а n t е z yukl а nuvch а nligi. Flash d а v е kt о rli f о rm а t qo’ll а ng а nligi s а b а bli, und а f а yll а r siqil а di v а shuning uchun f а yl h а jmi k а m а yadi; - Br а uz е rl а r о r а sid а gi b о g’liqlik, ya’ni Flash IE, NN l а r bil а n birg а ishl а ydi; - B о shq а ruv tilining qudr а tliligi. Micromedia Flashd а m ах sus d а sturl а sh tili ishl а tilinib, bund а bajaruvchi o’z s ах if а si uchun qul а y imk о niyatl а rd а n f о yd а l а nishi mumkin, ya’ni m а ssivl а r, t а kr о rl а nish, f о rmul а l а r v а sh а rtl а rd а n to’liq f о yd а l а nish mumkin; - Go’z а lligi. Flashd а о ddiy sh а r yoki i х tiyoriy sh а kl h а m jud а chir о yli r а ngl а r bil а n t а svirl а nishi mumkin. - Qul а yliligi. Flashd а n о ddiy r а sm chizishni bilg а n h а r q а nd а y o’quvchi f о yd а l а nishi mumkin; - Bajaruvchil а rning ko’pligi. А g а r foyd а l а nuv-chig а gr а fikli, t о vushli v а kichik 14 h а jmli f а yll а r k е r а k bo’ls а , und а Flashning t е ngi yo’q. Flash d а sturi c uchun ishl а ydi. - Flash int е rf е ysi jud а qul а y v а о ns о n. Micromedia k о mp а niyasi t о m о nid а n Flashning bir qancha versiyalari yaratildi. Biz Flash 5 misolida Flashda shlash va uning bir qancha imkoniyatlari haqida gapirib o’tmoqchimiz. Micromedia k о mp а niyasi Flashni yanada takomillashib uning yangi imkoniyatlarini yaratib berishmoqda. Micromedia Flash 5 oynasi. Windows operitsion tizimida birir programma o’rnatgan foydalanuvchi uchun, Flash dasturini o’rnatish qiyinchilik yaratmaydi. Flash dasturi ishga tushirilgach quyidagi oyna paydo bo’ladi.(1- rasm). 1-Rasm. FLASH 5 о yn а sining umumiy ko’rinishi. 1- rasmda Flash 5 о yn а sining umumiy ko’rinishi keltirilgan. Flash interfeysi Adobe dasturining interfeysiga juda o’xshashdir. Flash bilan islaganda foydalanuvchi uning qulayligi va soddaligidan Micromedia firmasining bu dasturga juda ko’p mehnati singanligini bilishi mumkin. Flash 5 о yn а si quyidagi ko’rinishga ega: - Oyn а ning ch а p qismid а v о sit а l а r p а n е li j о yl а shg а n. (2-rasm) Vositalar paneli 15 yord а mid а k е r а kli v о sit а quroli о linib, ishchi mu х itini b о shq а rish v а k е r а kli r а ngl а rni t а nl а sh mumkin; - Oynaning o’ng t о m о nid а es а , k е r а kli p а n е l, r а ngl а r, о b’ е ktni s о zl а sh v а di а l о g о yn а si j о yl а shg а n; - О yn а ning o’rt а qismid а ishchi mu х iti bo’lib, und а bajaruvchi o’z ij о dini yar а tishi mumkin; - P а n е lning yuq о ri qismid а es а v а qtl а r shk а l а si j о yl а shg а n (Time line). ( 4- rasm). Flashd а chizish jud а о ns о n. Buning uchun vositalar panelidagi qurollardan foydalanish kerak. 2-rasmda vositalar panelining umumiy ko’rinishi keltirilgan. 2-Rasm. Vositalar paneli. Flash f а yll а rini film (Movie) yoki «multik» d е b а t а sh mumkin. Chunki Flash d а v а qt shk а l а si m а vjud bo’lib, und а gi ch е ksiz imk о niyatl а rd а n f о yd а l а nish mimkin v а bu imk о niyatl а r а lb а tt а v а qt bil а n b о g’liq bo’l а di. Bajaruvchi yaratilgan multikni ishg а tushirishi, to’ х t а tishi, bir k а drd а n ikkinchi k а drg а o’tishi, boshqa multiklarni ishga tushirishi va hakazolarni bajarishi mumkin. Flashda fayl quyid а gicha yaratiladi. Flashd а yangi yar а tilg а n f а yll а r .fla k е ng а ytm а li bo’lib, bu fayllarni translatsiya qilishi natijasida yakuniy .shf f а yli h о sil bo’ladi. Shund а n so’ng uni br а uz е rd а ko’rish mumkin. Und а n t а shq а ri Flashd а yaratilgan faylni b а j а riluvchi .exe f а yli ko’rinishida ham 16 tashkil qilish mumkin. Buning uchun yaratilgan Flashning faylini jack-k о di bil а n g е n е r а tsiya qilish kerak. Und а n t а shq а ri Flash faylini GIF t а sviri ko’rinishida ham s а ql а sh mumkin. Masalan: Eng о ddiy multik qilish uchun biz « Овал » (O) v а « Выделение » ( ) d а n f о yd а l а nishimiz mumkin. Buning uchun quyidagi harakatlar ketma-ketligini bajarilish kerak: « Овал » о linib, о yn а ning ch а p qismid а а yl а n а yoki о v а l chizil а di; « Выделение » t а nl а nib, chizilg а n sh а kl chegarasi bilan а jr а til а di. Buning uchun sh а klni to’g’ri to’rtburch а k ichiga о lin а di. Bunda shakl ( ) yord а mid а to’g’ri to’rtburchak ichiga olinib ajratiladi (sichqonchaning chap tugmasi bosib turiladi) yoki sh а klg а sichq о nch а ko’rs а tkichi k е ltirilib, ch а p tugm а ikki m а rt а b о sil а di. Sh а klning h а mm а qismi а jr а til а di; INSERT ( вставка ) m е nyusid а gi CONVERT to symbol ( Конвертировать в символ ) belgilanib, di а l о g о yn а sid а gi gr а fik t а nl а nadi va О K ( Да ) tugm а si b о sil а di (yoki F8 tugma bosiladi); 3- Rasm. Belgi ( символ ) turini t а nl а sh о yn а si V а qt shk а l а sid а gi bir о r k а dr (masalan 25-kadr) t а nl а nib (7-rasm), (shu k а drd а sichq о nch а tugm а si b о sil а di) m е nyud а gi INSERT®keyframe ( Ключевой фрейм ) b о sil а di (yoki F6 tugma bosiladi). Bu bil а n biz 25-kadrda а s о siy k а drni ( Ключевой ) h о sil qildik; Sh а kl а jr а tiladi, (sh а kl а tr о fid а h а v о r а ng r а mk а p а yd о bo’lishi kerak) va uni ishchi oynasining o’ng t о m о nig а surib o’tk а zil а di; 17 4-Rasm. 25-kadrda ( ключевой кадр ) asosiy kadrni hosil qilish. Birinchi k а drg а q а ytil а di (sh а klni yan а ch а p t о m о nd а ko’rishi k е r а k). INSERT m е nyusid а n (yoki sichqonchaning o’ng tugmasi bosilganda paydo bo’ladigan k о nt е kst m е nyusid а n) Creute montion tween ( Создание движения ) t а nl а n а di va Enter b о sil а di. Mаnа оddiy multik hоsil bo’ldi. (5-Rasm). 5-Rasm. Aylananing haraktlanish multigi. 7. Multikk а yan а bir el е m е nt qo’shish mumkin. Buning uchun 25-kadr t а nl а nib, sh а kl а jr а til а di. EFFECT di а l о gig а kiril а di. А g а r di а l о gd а k е r а kli buyrug’ini t о pish qiyin bo’ls а menudagi Windows®Panels®Effect ning o’ng t о m о nid а n t а nl а sh mumkin. Bu diаlоgdаgi Alfa ( Прозрачность) pаrаmеtrini 0% gа tushuring. 18 6-Rasm. Alfa (прозрачность) gа kеltirish. Hоsil qilingаn filmni bоshqаttаn ishlаting. Flash dа fаqаt harakat uchun аsоsiy nuqtаlаrni bеrish kеrаk, оrаliq kаdrlаrdаgi hаrаkаtlаrni prоgrаmmаning o’zi bаjаrаdi. Аmmо kаdr оrаlig’idаgi hаrаkаtlаrni hаm hоsil qilish mumkin. Охirgi qаdаm bu .swf fаyligа trаnslyatsiya qilinib, NTML fаyli bilаn gеnеrаtsiya qilishdir. Buni File®Publish (Файл публикация) yoki Shift+F12 tugmani bosish bilаn hоsil qilinаdi. Fаyl brаuzеrgа yuklаnаdi. Fаylni оchish uchun File®Publish Preview yoki F12 tugmаni bоsish kerak. 19 Chizish asboblar paneli. « От резо к » - Kesma tugmasi. Tugma bosilganda sichqoncha kursori kesmaning dastlabki nuqtasini tanlangandan so’ng keyingi nuqtani joyini so’raydi. Ikki nuqta tutashtirilib kesma hosil qilinadi. Bundan tashqari kesmani belgilangan uzunlikda berish ham mumkin. Buning uchun ikkinchi nuqtaning yo’nalishi ko’rsatilib sichqoncha tugmasi bosilmasdan, klaviaturadan sonli qiymat kiritiladi va “Enter” tugmasi bosiladi. Kesmani yana 20 davom ettiris h uchun sichqoncha kursori keyingi nuqtalar vaziyatini kutib turadi. Ushbu buyruq orqali chiqish uchun klaviaturadan “Esc” tugmasi bosiladi. « Прямая » - To’g’ri nur o’tkazish tugmasi. Tugma bosilganda sichqoncha kursori nur o’tkazilishi lozim bo’lgan nuqtani so’raydi. Nuqta tanlangach, ikkinchi yo’naltiruvchi nuqta so’raladi. Ikkinchi nuqta tanlangandan so’ng yo’nalish bo’yicha har ikki tomonga yo’nalgan cheksiz nur o’tkaziladi va sichqoncha kursori birinchi tanlangan nuqtani asos qilib ikkinchi yo’nalish nuqtani vaziyatini so’raydi. Bundan tashqari, nurni bevosita gorizontal, vertikal, burchak kattaligida, bissektrisa, ma’lum uzoqlikda bajarish mumkin. Buning uchun to’g’ri nur buyrug’i tanlanganda klaviaturadagi ↓ - ko’rsatkichi bosiladi va ekranda yordamchi menu oynasi chiqariladi. Unda « Гор » - Gorizontal, « Вер » - Vertikal, « Угол » - Burchak, « Биссект » - Bissektrisa va « Отступ » - Ma’lum uzoqlikda bandlari mavjud. Kerakli band sichqoncha yordamida tanlanadi. « Угол » - Burchak tanlansa, klaviatura yordamida sonli qiymat kiritiladi va “Enter” tugmasi orqali tasdiqlanadi. 21 « Биссект » - Bissektrisa tanlansa, sichqoncha ko’rsatkichi bissektrisa o’tkaziladigan burchakning uchiga keltirilib bosiladi, so’ng burchakning har ikkala tomoni ketma-ket tanlanadi. « Отступ » - Ma’lum uzoqlikda nur o’tkazish tanlansa dastlab, klaviaturadan uzoqlashish masofasi sonli qiymatda beriladi va “Enter” tugmasi bosiladi. Keyin to’g’ri chiziqli ob’ekt tanlanadi. Sichqoncha ko’rsatkichi ushbu ob’ektning qaysi tomoni tanlanishini so’raydi (chap yoki o’ng, yuqori yoki pastidan va h.). Tomon sichqoncha yordamida tanlanishi bilan tanlangan ob’ektga parallel va belgilangan masofa uzoqligida cheksiz nur o’tkaziladi. Buyruqdan chiqish uchun klaviaturadan “Esc” tugmasi bosiladi. Izoh: Tahrirlash panelidan foydalanib nur to’g’ri chizig’ining kerakli qismi saqlanib, keraksiz qismi o’chirilishi mumkin «Полилиния» - Xususiyatli chiziq tugmasi. Bu buyruq ancha murakkab xususiyatlarga ega bo ’ lgan chiziqlarni bajarish uchun qo ’ llaniladi . Aytaylik , chizqning yoyga o ’ tib ketishi , chiziqning trapesiyasimon qiymatlarda yo ’ g ’ onlashuvi yoki ingichkalashib borishi nazarda tutiladi . Qisqa qilib aytganda murakkab parametrlarga ega bo ’ lgan xususiyatli chiziqlarni bitta ob ’ ekt deb qabul qiladi . 22 Izoh : Keyinchalik tahrirlash panelidan foydalanib xususiyatli chiziqni tahrirlash mumkin . Dastlab buyruq tugmasi tanlanganda «Отрезок» - Kesma buyrug ’ i singari ketma ket to ’ g ’ ri chiziqlarni chizish mumkin . Agarda , boshlang ’ ich nuqta tanlanib , so ’ ngra klaviaturadagi ↓ - ko ’ rsatkichi bosilsa ekranga yordamchi menu oynasi chiqariladi . Ushbu yordamchi menudan «Дуга» - Yoy tanlanganda Bevosita turli radiuslarga ega bo ’ lgan yoylarni bajarish mumkin . Aniq qiymatlarga ega bo ’ lgan yoylarni bajarish uchun esa yana klaviaturadagi ↓ - ko ’ rsatkichi bosiladi va yordamchi menu chaqiriladi . 23 Ushbu yordamchi menu «Угол» - Burchak , «Центр» - Markaz , «Направление» - Yo ’ nalish , «Полуширина» - Yarim enli , «Линейный» - To ’ g ’ ri , «Радиус» - Radius , «Вторая» - Ikkinchi , «Отменить» - Rad etish , «Ширина» - Kengligi kabi buyruqlarga ega - ki ularning har biri bilan bevosita mashg ’ ulotlar jarayonida tanishib , o ’ qituvchi yordamida o ’ rganib boriladi . Izoh : Mashg ’ ulotlar davomida axborot menu oynasidagi barcha bandlarni o ’ rganib chiqish kerak . «Многоугольник» - Ko’pburchak chizish tugmasi. Aniq parametrlarga ega ko ’ p burchakni bajarish tartibi quyidagicha : «Многоугольник» - Ko ’ pburchak chizish tugmasi tanlanadi . Ekranga « Число сторон » - Tomonlar soni degan axborot chiqadi. Odatda ushbu qiymat eng kam parametr – 3 ni ko’rsatib turadi. Klaviaturadan tomonlar soni qiymat bilan beriladi va “Enter” tugmasi bosiladi. So’ng ko’p burchakning markazi joylashadigan nuqta so’raladi. Sichqoncha yordamida markaz tanlangach, ekranga « Задайте опцию размещения » - Joylashtirish shartini bering degan axborot chiqadi. « Вписанный в окружности » – Doira ichida yoki « Описанный вокруг окружности » - Doira tashqarisida shartlari mavjud bo’lib, shartlardan biri tanlanadi. Ekranga « Радиус окружности » - Aylana radiusi degan axborot chiqadi. Aylana radiusi klaviaturadan qiymat asosida kiritiladi va “Enter” tugmasi yordamida tasdiqlanadi. 24 Xulosa Men xulosa qilib shuni aytamanki bu qiziqarlimavzu menga juda yoqdi va menda juda katta bilim kunikmalarni egallab oldim.Flesh dasturida juda kup animatsiyalar video darslarni yaratib kupgina ishlarni bajarib oz miqdorda bulsa ham tajribalatga ega buldim.Flesh dasturida bzga kerakli bulgan yani biror bir mavzuni yoritib berish uchun ham juda qulay va oson dastur hisolanarkan.Macromedia Flesh dasturi menda yaxshi tasurrotlar qoldirdi men bu mavzudan uzimga kerakli bulgan bilimlarni egaladim. 25 Mavzu yuzasidan test 1. Flash f а yll а rini nima d е b а t а sh mumkin. A) Multik B) Animatsiya C) Video 2. CourseLab dasturining interfeysi berilgan qatorni toping A) AICC (http://www.aicc.org), SCORM 1.2 B) YouTube-video resurslari C) YouTube-video resurslarni 3. Flash qanday formatiga konvertasiyalash imkoniyatini beradigan mualliflik dasturi hisoblanadi A) HTML B) PDF C) SCORM 4. « Отрезок » - qanday tugma vazifasini bajaradi A) Kesma B) Nuqta C) Tug’ri chiziq 5. « Прямая » - - qanday tugma vazifasini bajaradi A) Tug’ri nur utkazish B) Kesma utkazish C) Oval utkazish 6. « Полилиния » - qanday tugma vazifasini bajaradi. A) Xususiyatli chiziq tugmasi B)Kesma tugmasi C)Nuqta tugmasi 7. Ekranga « Число сторон » - Tomonlar soni degan axborot chiqadi. Odatda ushbu qiymat eng kam parametr – qanday raqamni ko’rsatib turadi A) 3 B) 5 C) 6 26 27

Mavzu:Elektron taqdimotlar vositalari.Pedagogik dasturiy vositalar Marcomedia Flash da chizish usullari va instumentlari bilan tanishish Autoplay dasturiy vositasi.Uning vazifasi va o’quv jarayonida qo’llanish. REJA: 1. Kirish 2. Asosiy qism 1.Elktron taqdimot vositalari 2.Pedagogik dasturiy vositalar haqida tushuncha 3. Macromedia Flash imkoniyatlari 4.Chizish asboblar paneli elementlari 5. Auto play dasturida elektron darslik yaratishni o’rganish 3.Xulosa 4.Ilovalar(mavzuga oid krossvord yoki test) 5.Foydalanilgan adabiyotlar 1

Krish Zamon talablariga javob beradigan kuchli, mukammal multimedia hujjatla- rini yaratish uchun Windowsning yuqorida qayd etib o‘tilgan standart multimedia- dasturlari imkoniyat jihatdan yetarli emas. Shu sababli keyingi yillarda multimedia hujjatlarini yaratishga va ulardan foydalanishga oid juda ham ko‘plab dasturiy ta’minotlar ishlab chiqilgan. Ulardan biri AutoPlay dasturidir. Keyingi yillarda multimedia hujjatlarini yaratishga oid juda ko’plab dasturiy ta’minotlar ishlab chiqilgan. Ulardan biri AutoPlay Media Studio dasturidir. Istalgan fayl yoki fayllar to’plamini bitta muhitga birlashtirish, qolaversa, CD yoki DVD disklar uchun AutoRun -menyusi hosil qilishda AutoPlay Media Studio eng kuchli vizual paket hisoblanadi. Multimedia texnologiyalariga asoslangan amaliy dasturlarni yaratish uchun AutoPlay Media Studio dasturidan foydalanish foydalanuvchilar uchun juda oson va qulay interfeysni taqdim etadi. AutoPlay Media Studio bilan ishlashda deyarli dasturlash ishlari talab qilinmaydi. Foydalanuvchi faqat turli,dizaynli,dasturiy muhitni tanlash uchun bir nechta tayyor shakllardagi loyiha shablonlaridan foydalanishi mumkin. Bunda amaliy dastur muhitini dizaynga boy holatga tashkil etish uchun AutoPlay Media Studio dasturiy vositasi tarkibida tayyor ob’ektlar mavjud bo’lib, ular tarkibiga buyruq tugmasi, tovush kuchaytirgichi , fayllarni printerdan bosmaga chiqarishni ta’minlovchi, Web-saytlarni ochuvchi va ularga murojaatni amalga oshirib beruvchi qator funkstional ob’ektlarni kiritish mu mkin. Amaliy dastur uchun grafik qobiqlarni yaratish, uni avtmatik ishga tushirish uchun AutoPlay Media Studio barcha kerakli fayllarni o’zi yaratadi. Foydalanuvchilar zimmasiga esa faqat qattiq disk va kompakt diklarni yozish uchun tayyor loyihalarni shakllantirish vazifasi qoladi. 2

ASOSIY QISIM Multimedia texnologiyalariga asoslangan amaliy dasturlarni yaratish uchun Autoplay Media Studio dasturidan foydalanish foydalanuvchilar uchun juda oson va qulay interfeysni taqdim etadi.Autoplay Media Studio bilan ishlashda deyarli dasturlash ishlari talab qilin- maydi. Foydalanuvchi faqat turli dizaynli dasturiy muhitni tanlash uchun bir nechta tayyor shakllardagi loyiha shablonlaridan foydalanishi mumkin.Bunda amaliy dastur muhitini dizaynga boy holatga tashkil etish uchun Autoplay dasturiy vositasi tarkibida tayyor obyektlar mavjud bo‘lib, ular tarkibiga buyruq tugmasi, tovush kuchaytirgichi , fayllarni printerdan bosmaga chiqarishni ta’minlovchi vosita, Web-saytllarni ochuvchi va ularga murojaatni amalga oshirib beruvchi qator funksional obyektlarni kiritish mumkin.Amaliy dasturlarga oid grafik qobiqlarni yaratish va uni avtomatik ishga tushirish uchun Autoplay Media Studio barcha kerakli fayllarni o‘zi yaratadi.Foydalanuvchilar zimmasiga esa faqat qattiq disk va kompakt diklarni yozish uchun tayyor loyihalarni shakllantirish vazifasi qoladi.2008-yilning 12-martida Indigo Rose Corporation kompaniyasi Autoplay Media Studio 7.1.1007.0 versiyasini iste’molga chiqardi Dastur foydalanuvchilarga obyektlarni o‘zaro bog‘lashni amalga oshirishga yordam beradigan yuzlab vositalarni taqdim eta oladi.Autoplay Media Studio dasturi muhitida Visual Basic, Visual C++, Java, Macromedia Flash kabi qator tizimlarda yaratilgan hujjatlarni ham bemalol qayta ishlash mumkin.Dastur yordamida animatsiyalanuvchi menyuni, kataloglar daraxtini, ma’lu- motlar bazasini va shunga o‘xshash obyektlarni nafaqat tez yaratish, balki ularni boshqarish ham mumkin.Avtomatik ishga tushuvchi oynalarni o‘zining kutubxonasidagi “niqob”lar- dan foydalangan holda ixtiyoriy shaklda (formada) yaratish mumkin. Bunday “niqob” sifatida .jpg, .bmpva .png kabi formatdagi fayllardan foydalanilsa ham bo‘ladi.Qolaversa, ma’lumotlarni CD uchun tayyorlagan holda uni dasturning o‘zi- dan turib, CD yoki DVDga yoza olishi Autoplay Media Studio dasturi naqadar keng imkoniyatlarga ega ekanligini ko‘rsatadi.Tayyor loyiha bunda .exe kengaytmali fayl sifatida o‘zi ochiluvchi arxiv ko‘rinishda yoki qattiq diskdagi alohida papkada shakllantirilishi mumkin.Bundan 3

tashqari, dasturga matnni orfografik tekshirish imkoniyati ham kiri- tilgan. Dasturning bu xossasi uning “Label”, “Paragraph” va “Button” kabi obyekt- lari bilan birga ishlaydi. Agar dastur kompyuterga to‘liq versiya bilan o‘rnatilgan bo‘lsa, matnni orfografik tekshirish uchun uning kutubxonasida juda katta hajmdagi lug‘atlar bo‘lishi mumkin.Shunday qilib, AutoPlay Media Studio 7.0 ning yangi versiyasi quyidagi im- koniyatlarga ega holda iste’molga chiqarilgan. 4

https:// www.google.com/imgres?imgurl=x-raw-image%3A%2F%2F %2F4337db3ba2e57b332d1f25e0f73c85cefe7b3197f163c952be5083e795fb4752&imgrefurl=https%3A %2F%2Fhozir.org%2Fautoplay-programmasnda-multimedial-qosmshalard- jaratw.html&tbnid=M3vlojvbN0PbQM&vet=12ahUKEwijvIzsn8_8AhXkn_0HHW_SCeIQMygQegUIARDJ AQ..i&docid=WF3axoN5NZw1fM&w=423&h=326&q=autoplay %20dasturi&ved=2ahUKEwijvIzsn8_8AhXkn_0HHW_SCeIQMygQegUIARDJAQ Elktron taqdimot vositalari Hozirda deyarli barcha sohaning elektron nashrlari mavjud. Lekin hammasini ham foydali deya olmaymiz. Ma’lumot undan foydalanilgandagina kerakli bo’lishi mumkin. Shunday ekan elektron darsliklar tayyorlashda ham ushbu jihatga e’tibor qaratish zarur bo’ladi. Ayni paytda yangi axborot t е xnologiyalari sohasida gip е rmedia tizimlarini qo’llash rivojlanib bormoqda. Bunday t е xnologiyalar asosida an'anaviy o’quv matnini yanada takomillashtirilgan o’quv mat е riali asosida k е ngaytirish va chuqurlashtirish hamda kurslar va animatsion 5

O'xshashlar

Pedagogik dasturiy vositalar
Shaxsning ta'lim, tarbiyasi va rivojlanishida pedagogik dasturiy vositalari
Geoaxborot tizimlarining dasturiy vositalari.
Informatika fanini o‘qitish jarayonida virtual laboratoriyalardan foydalanish uslubiy va dasturiy taʼminotini yaratish
MA’LUMOTLAR BAZASI VA UNI BOSHQARISH TIZIMLARINI O‘RGANISHDA “DATALOGIK MODEL ASOSIDA OTM MA’LUMOTLAR BAZASI” JARAYONINI TAVSIFLASH ILOVASINI YARATISH