Boburnoma asarini o'rganishda fanlararo aloqadan foydalanish
![Mavzu: "Boburnoma" asarini o'rganishda
fanlararo aloqadan foydalanish
Reja:
1. Bobur va "Boburnoma asari haqida
umumiy ma'lumot.
2."Boburnoma" asarini o'rganishda boshqa
fanlarning o'rni.
3."Boburnoma" -memuar, ensklopedik asar.](/data/documents/99ac6092-8c0f-44a1-a2bc-4767dee822b7/page_1.png)
![
Bori elga yaxshilig`
qilg`ilki mundin
yaxshi yo`q
Kim degaylar dahr
aro qoldi falondin
yaxshilig`](/data/documents/99ac6092-8c0f-44a1-a2bc-4767dee822b7/page_2.png)
![Ulug` o`zbek shoiri, mutafakkir, tarixchi va
davlat arbobi; markazlashgan davlat va boburiylar
saltanati asoschisi
Zahiriddin Muhammad Bobur
Andijonda tug`ulgan Amir
Temurning beshinchi avlodi,
Farg`ona hukumdori Umarshayxning
farzandi.Bobur 12 yoshda (1494)
taxtga chiqdi. 1503-1504 yillarda
Afg`onistonni egalladi.1519-
1525yillarda Hindistonga 5 marta
yurush qildi. Uch asrdan ortiq
davom etgan (1526-1858) boburiylar
saltanatiga asos soldi dekabrda Agra
(1530 y 26 dekabr)da vafot
etdi.Qabri keyinchalik vasiyatiga
ko`ra Kobulga ko`chirilgan](/data/documents/99ac6092-8c0f-44a1-a2bc-4767dee822b7/page_3.png)
![Boburning ulug` asari “Boburnoma”
bo`lib, uni “Vaqoe” deb ham nomlaydilar.
Buyuk memorial asarda 1494-1529 yillari
Markaziy va Kichik Osiyoda , Yaqin va
O`rta sharq mamlakatlarida kechgan
voqealar bayon etilgan. “Boburnoma” ning
o`ndan ortiq qo`lyozma nusxalari
bor.Asarni Qozonda N.I.Ilminskiy(1857),
Londonda Beverij xonim nashr (1905)
etgan . O`zbekistonda dastlab professor
Fitrat 1928 yilda asrdan parchalar e`lon
qilindi. “Boburnoma” ning 1948-1949
yillarda ikki jildi; 1960 , 1989 yillarda
tuzatilgan, 2002 yilda to`ldirilgan qayta
nashri amalga oshirildi](/data/documents/99ac6092-8c0f-44a1-a2bc-4767dee822b7/page_4.png)
![Zahiriddin Muhammad
Bobur
(1483-1530 ) Asar asosan uch qismdan iborat bo‘lib,
uning
birinchi qismi - XV asrning ikkinchi
yarmida Markaziy Osiyoda ro‘y bergan
voqealarni;
ikkinchi qismi - XV as rning oxiri va
XVI asrning birinchi yarmida Kobul ulusi,
ya'ni Afg‘onistonda ro‘y bergan voqealarni;
uchinchi qismi - XVI asr
ning birinchi
choragidagi Shimoliy Hindiston xalqlari
tarixiga bag‘ishlangan.](/data/documents/99ac6092-8c0f-44a1-a2bc-4767dee822b7/page_5.png)
![“ Boburnoma” ni Abdurahim xonon (1586) fors tiliga, Vitsen
(1705) golland tiliga , J Leyden (1826) va V Erskin Ingiliz tiliga ,
Pavel de Kuteyel (1871) fransuz tiliga , Rashid Rahmati Arat
(1940) turkchaga , Mixall Sale (1943) rus tilga tarjima qilganlar
1826-1985 yillar davomida “Boburnoma” 4 marta ingiliz,
3marta fransuz , 1marta nemis tiliga o`girilgan](/data/documents/99ac6092-8c0f-44a1-a2bc-4767dee822b7/page_6.png)
![“ Boburnoma” ensklopedik asar. Uning
orginalligi shundaki asarda muallif asosan
o`zi ko`rgan-kechirgan bilgan narsalarni
yozadi. “Boburnoma”dan siyosatchilar,
etnograflar, aholishunoslar, geobataniklar,
zoografiklar, iqlimshunoslar, o`zlari uchun
kerakli bo`lgan juda ko`p faktik materialni
ajratib olishlari munkin. U tom ma`noda
aholi geografyasiga va uni ajralmas qismi
bo`lgan shaharshunoslikka bag`ishlangan
asar hamdir.](/data/documents/99ac6092-8c0f-44a1-a2bc-4767dee822b7/page_7.png)
![“ Boburnoma”da Andijon tasviri “Andijon
havosida kuzda ko`p odamlar bezgak kasaliga
mubtalo bo`ladi. Shahar ov qilishga qulay,
ayniqsa to`qayzorlarda qirg`ovul nihoyatda
ko`p. O`sh havosi nihoyatda yaxshi , oqar
suvlari ko`p.Bahor juda chiroy ochib
keladi ,qalin lola va gullar ochilur. Andijon
daryosi hozirgi o`shning o`rtasidan oqib o`tib,
Andijonga boradi, daryoning har ikkala
qirg`og`I bog`lar bilan qoplangan .Ushbu
bog`larda bahorda ochiladigan boychechaklar
juda ham chiroylidur. Farg`ona viloyatida O`sh
havosi sofligiga va tozaligiga teng keladigan
shahar yo`qdir”](/data/documents/99ac6092-8c0f-44a1-a2bc-4767dee822b7/page_8.png)
!["Boburnoma" asarida adabiyotshunoslik, tarix,
geografiya, xaritashunoslik, dinshunoslik, memorchilik
va hatto tabobatga oid ma'lumotlar keltirilgan.
Masalan, rum tabobatida revmatizm kasalligini
davolashda murchdan foydalanilgan. Murchni
yaxshilab qaynatib, qaynagan suvning bug'iga oyoq
tutib turiladi va bu kasallik shu tariqa davolanadi.
Yana bu asarda adabiyotshunoslikka oid malumotlar
ham keltirilgan. Masalan "Boburnomada" Alisher
Navoiy haqida "...naziri yo'q shoir erdi, turkiy tilda
kech kim unchalik ko'p a xo'b yozgan emas" deb
keltirilgan.](/data/documents/99ac6092-8c0f-44a1-a2bc-4767dee822b7/page_9.png)
![Bobur nomida xalqaro ilmiy ekspiditsiya mavjud bo`lib, uning azolari Bobur qadamjolari
bo`ylab 5 marta safar uyishtirdilar. Ekspeditsiya materiallari asosida “Bobur va uning jahon
svilizatsiyasida tutgan o`rni” memorial muzeyi tashkil qilinib , uning jamg`armasida Bobur
nomi bilan bog`liq 500 yuzdan ortiq kitob va manbalar bor.Andijon Bog`i Bobur tashkil
qilinib, buyuk shoirning hoki keltirilgan ramziy qabr bor. Ark ichi memorial kompleksi Bobur
yashagan davr haqida ma`lumot beradi.](/data/documents/99ac6092-8c0f-44a1-a2bc-4767dee822b7/page_10.png)
![Boburiylar merosi](/data/documents/99ac6092-8c0f-44a1-a2bc-4767dee822b7/page_11.png)
Mavzu: "Boburnoma" asarini o'rganishda fanlararo aloqadan foydalanish Reja: 1. Bobur va "Boburnoma asari haqida umumiy ma'lumot. 2."Boburnoma" asarini o'rganishda boshqa fanlarning o'rni. 3."Boburnoma" -memuar, ensklopedik asar.
Bori elga yaxshilig` qilg`ilki mundin yaxshi yo`q Kim degaylar dahr aro qoldi falondin yaxshilig`
Ulug` o`zbek shoiri, mutafakkir, tarixchi va davlat arbobi; markazlashgan davlat va boburiylar saltanati asoschisi Zahiriddin Muhammad Bobur Andijonda tug`ulgan Amir Temurning beshinchi avlodi, Farg`ona hukumdori Umarshayxning farzandi.Bobur 12 yoshda (1494) taxtga chiqdi. 1503-1504 yillarda Afg`onistonni egalladi.1519- 1525yillarda Hindistonga 5 marta yurush qildi. Uch asrdan ortiq davom etgan (1526-1858) boburiylar saltanatiga asos soldi dekabrda Agra (1530 y 26 dekabr)da vafot etdi.Qabri keyinchalik vasiyatiga ko`ra Kobulga ko`chirilgan
Boburning ulug` asari “Boburnoma” bo`lib, uni “Vaqoe” deb ham nomlaydilar. Buyuk memorial asarda 1494-1529 yillari Markaziy va Kichik Osiyoda , Yaqin va O`rta sharq mamlakatlarida kechgan voqealar bayon etilgan. “Boburnoma” ning o`ndan ortiq qo`lyozma nusxalari bor.Asarni Qozonda N.I.Ilminskiy(1857), Londonda Beverij xonim nashr (1905) etgan . O`zbekistonda dastlab professor Fitrat 1928 yilda asrdan parchalar e`lon qilindi. “Boburnoma” ning 1948-1949 yillarda ikki jildi; 1960 , 1989 yillarda tuzatilgan, 2002 yilda to`ldirilgan qayta nashri amalga oshirildi
Zahiriddin Muhammad Bobur (1483-1530 ) Asar asosan uch qismdan iborat bo‘lib, uning birinchi qismi - XV asrning ikkinchi yarmida Markaziy Osiyoda ro‘y bergan voqealarni; ikkinchi qismi - XV as rning oxiri va XVI asrning birinchi yarmida Kobul ulusi, ya'ni Afg‘onistonda ro‘y bergan voqealarni; uchinchi qismi - XVI asr ning birinchi choragidagi Shimoliy Hindiston xalqlari tarixiga bag‘ishlangan.