logo

Ma'lumotlar bazasini loyihalash bosqichlari

Yuklangan vaqt:

15.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

4411.767578125 KB
Ma'lumot lar bazasini loyihalash 
bosqichlari
 
Ma'lumotlar bazasini loyihalash  axborotlarni  abstraktsiyalashning bir darajasidan  boshqasi ga o'tish, 
ya'ni predmet soha ( PS ) axborot strukturasining tabiiy  til  ( yozma ) tavsifidan mua y yan model 
terminlarida  formallashtirilgan  tavsifiga ketma - ket o ' tish hisoblanadi .  Ma ' lumotlar bazasini loyihalash 
jarayonining quyidagi bosqichlarini ajratish mumkin :
 
1)  predmet sohani tizimli tahlil qilish ;
 
2) infologik loyihalash;
 
3) ma'lumotlar bazasi boshqarish tizimini (MBBT) tanlash;
 
4) mantiqiy loyihalash;
 
5) fizik loyihalash. Predmet  sohani  tizimli  tahlil  
qilish
 
Bu bosqichda quyidagilar amalga oshirilishi lozim:
 
ma’lumotlar bazasi va avtomatlashtirilgan tizimni ishlab chiqishning dolzarbligini asoslash;
 
predmet soha va asosiy cheklovlarni batafsil tavsiflash;
 
ushbu predmet soha asosiy obyektlari, ularning xossalari va o‘zaro aloqalarini aniqlash;
 
  tizimdan foydalanuvchilar ko‘lami va ularning axborotga bo‘lgan ehtiyojlarini aniqlash;
 
tizimning hujjat almashinuvini tadqiq etish;
 
  avtomatlashtirilgan muhitda hal qilinadigan vazifalar ko‘lamini aniqlash va hokazo. Ushbu  tizimning  asosiy  
obyektlarini  va ularning 
xossalarini  aniqlaymiz  
TOVAR:
 
1.Tovar_ID
 
2.Tovar nomi
 
3.Tovar kodi
 
4.Tovarlar soni
 
5.Yaroqlilik muddati
 
6.Firma nomi
 
XARIDOR:
 
1.Xaridor_ID
 
2.Ismi
 
3.Familiyasi
 
4.Otasining ismi
 
5.Olgan tovarlar soniFast Food restaurant
1.Sotuvchi_ID
2.Ismi
3.Familiyasi
4.Otasining ismi
5.Manzili
6.Telfon nomer Infologik  loyihalash Ma’lumotlar bazasi boshqarish tizimini (MBBT) tanlash
 
Ma’lumotlar bazasini yaratish  va uni dolzarb  holatda saqlab turishni amalga 
oshiradigan  , shuningdek  , turli  foydalanuvchilarning  ma’lumotlar bazasida  
saqlanayotgan  axborotlardan  o’z maqsadlari uchun  foydalanish  imkoniyatlarini  
ta’minlaydigan dasturlari  majmui  ma’lumotlar bazasini  boshqarish tizimi (MBBT)  
deb ataladi.
 
  Ma’lumotlar bazasi tizimi bu kompyuterlashtirilgan  yozuvlarni saqlash 
tizimidir.Ma’lumotlar bazasining o’zi elektron fayl (jadval)lar kabinetining bir turi 
sifatida ko’rib chiqilishi mumkin.Ushbu tizimning foydalanuvchilariga bunday 
fayllarda turli xil operatsiyalarni  bajarish  imkoniyati beriladi, masalan: ma’lumotlar 
bazasiga yangi bo’sh fayllarni qo’shish , mavjud fayllarga yangi ma’lumotlarni kiritish , 
ma’lumotlarni olish, ma’lumotlarni o’zgartirish , ma’lumotlarni o’chirish , 
ma’lumotlar bazasini o’chirish. Datalogik   (mantiqiy)  loyihalash                            Fizik  loyihalash
Ms   Access  dasturiga kiramiz  va                                              bo’limini   tanlaymiz. Bizga  quyidagi oyna chiqadi.Biz bu yerda  loyi
hamizga  nom beramiz va “ Создать ” tugmasini
bosamiz. Formalar yaratish    Dasturimizni Tayyor Ko’rinishi        Bazamizni Ishlash jarayoni Xulosa
 
Microsoft  Access  dasturidan  ma`lumotlar bazasini	 yaratishda	 foydalaniladi.	 Microsoft	 Office	 keng	 
tarqalgan	
 ofis	 ishlarini	 avtomatlashtiruvchi	 dasturlar	 paketidir.	 Uning	 tarkibiga	 kiruvchi	 Access	 nomli	 dasturlar	 
majmuasi	
 hozirda	 MOBT	 sifatida	 keng	 o rganilmoqda	 va	 qo llanilmoqda.	ʻ ʻ
 
MOning	
 dastlabki	 oynasi	 soddaligi	 va	 tushunarliligi	 bilan	 ajralib	 turadi.	 Undagi	 oltita	 ilova,	 dastur	 
ishlaydigan	
 olti	 obyektni	 tasvirlaydi.	 Bular	 jadvallar,	 so rovlar,	 shakllar,	 hisobotlar,	 makroslar	 va	 	ʻ
modullar.
Shunday	
 qilib,	 ishonch	 bilan	 aytishimiz	 mumkinki,	 biz	 MS	 Access	 2007	 da	 ma'lumotlar	 bazasini	 yaratishni	 
to'liq	
 qismlarga	 ajratdik.	 Endi	 siz	 ma'lumotlar	 bazasining	 barcha	 asosiy	 funktsiyalarini	 bilasiz:	 jadvallarni	 yaratish	 va	 
to'ldirishdan	
 tanlangan	 so'rovlarni	 yozish	 va	 hisobotlarni	 yaratishgacha.	 Ushbu	 bilim	 universitet	 dasturi	 doirasida	 oddiy	 
laboratoriya	
 ishlarini	 bajarish	 yoki	 kichik	 shaxsiy	 loyihalarda	 foydalanish	 uchun	 etarli.
Keyinchalik	
 murakkab	 ma'lumotlar	 bazalarini	 loyihalash	 uchun	 siz	 ob'ektga	 yo'naltirilgan	 dasturlashni	 
tushunishingiz	
 va	 MS	 SQL	 va	 MySQL	 kabi	 ma'lumotlar	 bazasini	 o'rganishingiz	 kerak.	 Va	 so'rovlarni	 yozishda	 
amaliyotga	
 muhtoj	 bo'lganlar	 uchun	 men	 SQL-EX	 saytiga	 tashrif	 buyurishni	 tavsiya	 qilaman,	 u erda	 siz	 ko'plab	 amaliy	 
qiziqarli	
 vazifalarni	 topasiz. Foydalanilgan adabiyotlar
 
1.  Конолли Т., Брегк К.  База данных, проектирование, реали-   зация и сопровождения, теория 
и практика, Университет Пейсли,Шотландия, изд. – М.: СПБ. – Киев, 2003.
 
2.  Диго С.М.  База данных. Проектирование и создания. – М.:Изд.ЕАСИ, 2008.
 
3.  Лори Улрих Филлер и др.  ACCESS 2010.– М.: Диалектика, 2010.
 
4.  Майкл Грокс и др.  Microsoft Office ACCESS 2007. Библия пользователя.  M.:  Диалектика, 2008.
 
5.  Григорьев Ю.А., Ревунков Г.И.  Банки данных. – М.: Изд.МГТУ им. Баумана, 2002.
 
6.  Метю Мак-Дональд.  ACCESS 2007. Недостающее руковод-ство. – СПБ.: БХВ– Петербург. 
2007.
 
7.  Роб Р.  Система баз данных: проектирование, реализация и   управления – издательство 
«БХВ – Санкт-Петербург», 2003.
 
8.  Днепров А.  Microsoft ACCESS 2007. –  СПБ.: Питер, 2008.
 
9.  Хомоненко М. Д.  База данных. под ред. проф. А.Д. Хомоненко. – 4-й изд., доп. и перераб. – 
СПБ.: Короно принт, 2004.
 
10.  Советов В.Я.  База данных. Теория и практика – М.: Высш.шк., 2005.

Ma'lumot lar bazasini loyihalash bosqichlari Ma'lumotlar bazasini loyihalash axborotlarni abstraktsiyalashning bir darajasidan boshqasi ga o'tish, ya'ni predmet soha ( PS ) axborot strukturasining tabiiy til ( yozma ) tavsifidan mua y yan model terminlarida formallashtirilgan tavsifiga ketma - ket o ' tish hisoblanadi . Ma ' lumotlar bazasini loyihalash jarayonining quyidagi bosqichlarini ajratish mumkin : 1) predmet sohani tizimli tahlil qilish ; 2) infologik loyihalash; 3) ma'lumotlar bazasi boshqarish tizimini (MBBT) tanlash; 4) mantiqiy loyihalash; 5) fizik loyihalash.

Predmet sohani tizimli tahlil qilish Bu bosqichda quyidagilar amalga oshirilishi lozim: ma’lumotlar bazasi va avtomatlashtirilgan tizimni ishlab chiqishning dolzarbligini asoslash; predmet soha va asosiy cheklovlarni batafsil tavsiflash; ushbu predmet soha asosiy obyektlari, ularning xossalari va o‘zaro aloqalarini aniqlash; tizimdan foydalanuvchilar ko‘lami va ularning axborotga bo‘lgan ehtiyojlarini aniqlash; tizimning hujjat almashinuvini tadqiq etish; avtomatlashtirilgan muhitda hal qilinadigan vazifalar ko‘lamini aniqlash va hokazo.

Ushbu tizimning asosiy obyektlarini va ularning xossalarini aniqlaymiz TOVAR: 1.Tovar_ID 2.Tovar nomi 3.Tovar kodi 4.Tovarlar soni 5.Yaroqlilik muddati 6.Firma nomi XARIDOR: 1.Xaridor_ID 2.Ismi 3.Familiyasi 4.Otasining ismi 5.Olgan tovarlar soniFast Food restaurant 1.Sotuvchi_ID 2.Ismi 3.Familiyasi 4.Otasining ismi 5.Manzili 6.Telfon nomer

Infologik loyihalash

Ma’lumotlar bazasi boshqarish tizimini (MBBT) tanlash Ma’lumotlar bazasini yaratish va uni dolzarb holatda saqlab turishni amalga oshiradigan , shuningdek , turli foydalanuvchilarning ma’lumotlar bazasida saqlanayotgan axborotlardan o’z maqsadlari uchun foydalanish imkoniyatlarini ta’minlaydigan dasturlari majmui ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimi (MBBT) deb ataladi. Ma’lumotlar bazasi tizimi bu kompyuterlashtirilgan yozuvlarni saqlash tizimidir.Ma’lumotlar bazasining o’zi elektron fayl (jadval)lar kabinetining bir turi sifatida ko’rib chiqilishi mumkin.Ushbu tizimning foydalanuvchilariga bunday fayllarda turli xil operatsiyalarni bajarish imkoniyati beriladi, masalan: ma’lumotlar bazasiga yangi bo’sh fayllarni qo’shish , mavjud fayllarga yangi ma’lumotlarni kiritish , ma’lumotlarni olish, ma’lumotlarni o’zgartirish , ma’lumotlarni o’chirish , ma’lumotlar bazasini o’chirish.