Moxenjadaro va Xarappa svilizatsiyasi
Mavzu:Moxenjadaro va Xarappa svilizatsiyasi
Xarappa madaniyati Xarappa madaniyati, Hind vodiysi tamadduni — jez davriga oid yuksak rivojlangan shahar madaniyati ( mil. av. 2500—1800 yillar). Hindistonning qad. aholisi — dravidlar tomonidan yaratilgan deb taxmin etiladi. Hindiston va Pokistonning Hind daryosi vodiysi va unga ko shni ʻ viloyatlardagi ulkan hududga (300 ming kv. km maydonga ) tarkalgan. Xarappa savdo koloniyasi manzilgohi , Shim. Afg onistonda ʻ — Amudaryoning so l ʻ qirg og idagi ʻ ʻ Sho rto qay ʻ ʻ qishloq xarobasidan aniklangan. Xarappa madaniyati aholisi dengiz va quruklik orqali Mesopotamiya va O rta ʻ Osiyo bilan qizg in savdo ʻ aloqalari olib borgan. Xarappa madaniyatining iqtisodiy asosini sug orma ʻ dehqonchilik , shuningdek, uy chorvachiligi va hunarmandchilik tashkil etgan. Bu madaniyatga oid 2 asosiy shahar — Mohenjo Daro va Xarappada olib borilgan qazishma ishlari shaharsozlik san ati ʼ yuksak darajada taraqqiy etganidan dalolat beradi.
Bu shaharlarning aholisi 100 ming kishiga yetgan. Shaharlar reja asosida qurilib , qal a ʼ ( ark ) va quyi shahar kismidan iborat bo lgan ʻ shahar ko chalariga pishiq ʻ g isht ʻ yotqizilgan, ariqlar o tkazilgan. ʻ Kengligi 10 m ga yetgan ko chalar qat iy ʻ ʼ to rtburchak ʻ hosil qilib o zaro kesishgan. Ko chalarning har 2 tomonida pishiq g ishtdan ʻ ʻ ʻ ishlangan 2 va hatto 3 qavatli binolar qad. ko targan; ularning ʻ suv ta minoti ʼ va kanalizatsiyasi tizimi puxta ishlab chiqilgan. Badavlat shaharliklar uylarida 30 tagacha xona bo lgan. Xarappaliklar ʻ uzunlik va og irlik ʻ o lchov ʻ birliklari tizimidan xabardor bo lishgan. Xarappa madaniyati aholisining original ʻ yozuvni kashf etgani ushbu madaniyatning yorqin yutuqlaridan biridir