Sharqiy Yevropa

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

8975.5947265625 KB

Ko'chirib olish

Geografik o‘rni
•
Sharqiy Yevropa tekisligi Yevrosiyoda eng yirik tabiiy geografik
o‘lkalardan biri bo‘lib, uning maydoni qariyb 4 mln kv km ga teng. Bu
tekislik Yevropaning sharqiy qismida joylashgan. Sharqiy Yevropa
tekisligi turli kengliklarda joylashgan bo‘lib, shimolda tabiat
komplekslari tundradan boshlanib, janubi sharqda mo‘tadil
mintaqaning cho‘l tabiatigacha davom etadi.

Tabiiy sharoiti
•
Sharqiy Yevropa tekislik o‘lkasi geologik jihatdan Yer
po‘stining eng qadimgi, nisbatan barqaror bo‘lgan Sharqiy
Yevropa platformasida tashkil topgan. Platformaning yuza
qismi hozirgi davr dengiz va kontinental yotqiziqlari bilan
qoplangan.

Fodali qazilmalari
•
Sharqiy Yevropa tekisligi xilma-xil boyliklarga ega.Krivoy Rogdagi temir
koni, Kursk magnit anomaliyasi, Pechora va Donetsk havzalaridagi
toshko‘mir konlari, Volga-Ural rayoni va Pechora havzalaridagi neft
konlari, Boltiqbo‘yidagi yonuvchi slanes konlari bunga yaqqol misoldir. Bu
o‘lkada balandliklar, kryajlar, tekisliklar va pasttekisliklar keng tarqalgan.

Iqlimi
•
Sharqiy Yevropa iqlimining shakllanishida Atlantika okeanidan esadigan iliq va
nam havo massalari hamda Arktika sovuq havo massalarining ta’siri kuchli.
Shimoldan janubga va g‘arbdan sharqqa borgan sari iqlimning kontinentalligi orta
boradi.Tekislikning g‘arbida qish yumshoq (–6 –8 °C), sharqida sovuq
•
(–10 –20 °C). Yoz oylari ko‘pchilik joylarda salqin (+18 +22 °C).O‘lkaning
janubi-sharqiy qismida davomli jazirama issiq (+25 +29 °C) bo‘ladi.

Iqlimi
•
Yog‘inlarning yillik
miqdori g‘arbdan sharq
tomonga kamayib (800
— 600 mm) boradi. Eng
kam yog‘ingarchilik (200
mm) Kaspiybo‘yi
pasttekisligida kuzatilgan.

Suvlari
•
Sharqiy Yevropa tekisligi daryolarga juda boy. Tekislikning shimolga
qarab oqadigan daryolari Pechora, Mezen, Shimoliy Dvina sersuv
daryolar hisoblanadi. Janubga qarab oqadigan eng yirik daryolar Volga,
Dnepr va Ural daryolaridir.

•
Sharqiy Yevropa tekisligida ko‘llar ko‘p, ayniqsa, ular tekislikning
shimoli g‘arbida keng tarqalgan. Bunga sabab Yer yuzasining tuzilishi
va iqlim sharoitining qulayligidir.

Sharqiy Yevropa

Geografik o‘rni • Sharqiy Yevropa tekisligi Yevrosiyoda eng yirik tabiiy geografik o‘lkalardan biri bo‘lib, uning maydoni qariyb 4 mln kv km ga teng. Bu tekislik Yevropaning sharqiy qismida joylashgan. Sharqiy Yevropa tekisligi turli kengliklarda joylashgan bo‘lib, shimolda tabiat komplekslari tundradan boshlanib, janubi sharqda mo‘tadil mintaqaning cho‘l tabiatigacha davom etadi.

Tabiiy sharoiti • Sharqiy Yevropa tekislik o‘lkasi geologik jihatdan Yer po‘stining eng qadimgi, nisbatan barqaror bo‘lgan Sharqiy Yevropa platformasida tashkil topgan. Platformaning yuza qismi hozirgi davr dengiz va kontinental yotqiziqlari bilan qoplangan.

O'xshashlar

SHARQIY VA JANUBI-SHARQIY OSIYO DAVLATLARI

Sharqiy Osiyo

YEVROPA SUBREGIONLARI

O‘rta Yevropa

Sharqiy va janubi – sharqiy osiyova Xitoy sivilzatsiyasi