Yevropa va dunyo okeani hududida sivilizatsiyalarning paydo bo’lishi
![Yevropa va dunyo okeani
hududida sivilizatsiyalarning
paydo bo’lishi](/data/documents/47ba3b8c-fc46-4a81-ac23-f0cd335c3815/page_1.png)
![Osiyo va Shimoliy Afrikada ( qadimgi Misr ) ilk sivilizatsiyalar bo’lgan.
Ularning ta’sirida Yevropada ilk sivilizatsiyalar shakllangan.
Ulardan eng qadimgisi bu Krit – Mikena sivilizatsiyasidir.](/data/documents/47ba3b8c-fc46-4a81-ac23-f0cd335c3815/page_2.png)
![Krit – Mikena sivilizatsiyasi hozirgi O’rta Yer dengizi hududidagi
Yunonistonning janubidagi Krit orolida
mil.avv. 3 – 2- ming yilliklar oralig’ida hukm surgan sivilizatsiya edi.](/data/documents/47ba3b8c-fc46-4a81-ac23-f0cd335c3815/page_3.png)
![Krit sivilizatsiyasi o’zining hashamatli saroylari bn mashhur
bo’lgan. Saroy devorlariga buqalar , hayvonlar va ko’proq
ayollarni tasvirlari tushirilgan](/data/documents/47ba3b8c-fc46-4a81-ac23-f0cd335c3815/page_4.png)
![Misr manbalarida qayda etilishicha Misr va Krit o’zaro yaqin
munosabatda bo’lgan. Kritdan bir qancha Misr buyumlari, o’z
navbatida Krit buyumlari va kritliklar tasvirlari Misrdan topilgan.](/data/documents/47ba3b8c-fc46-4a81-ac23-f0cd335c3815/page_5.png)
![Taxminan 1750 yilda Kritda alg'ov - dalg'ov vo q ealar yuz berib,
Knoss va Festdagi saroylar va y ron qilingan. Aholi yasha y digan
bosh q a j oylar ham zarar kurgan. Buning sababi nomalum](/data/documents/47ba3b8c-fc46-4a81-ac23-f0cd335c3815/page_6.png)
![Tez orada saroylari
qaytadan tiklangan,bu
davr 1500-1400-
yillarni o’z ichiga olib
“ikkinchi saroylar“ lar
davri nomini olgan.Bu
davrdagi saroylar
avvalgisidan ham
chiroyli va hashamatli
qilib qurilgan](/data/documents/47ba3b8c-fc46-4a81-ac23-f0cd335c3815/page_7.png)
![Mayya madaniyati. Markaziy Amerikaning Yukatan yarimorolida, qalin
chakalakzorlar orasida mayyalar yashardi. Bu xalq yashagan hudud tabiatan
yashash uchun juda noqulay bo‘lgan. Biroq ular matonatli mehnatlari bilan
bu hududni obod o‘lkaga aylantira oldilar. Mayya xalqi Amerika qit’asida
eng rivojlangan madaniyat namunalaridan birini yaratdi.](/data/documents/47ba3b8c-fc46-4a81-ac23-f0cd335c3815/page_8.png)
![Milodning birinchi ming
yilligida mayyalarda shahar-
davlatlar vujudga keldi.
Ularning hukmdorlari
«Buyuk inson» deb atalgan.
Hukmdorlik nasldan naslga
meros bo‘lib o‘tgan.
Mayyalar 300 belgidan
iborat iyeroglifli yozuvni
yaratganlar. Shuningdek, o‘z
davri uchun eng aniq
bo‘lgan calendar tuzishga
ham erishganla](/data/documents/47ba3b8c-fc46-4a81-ac23-f0cd335c3815/page_9.png)
![Inklar madaniyati Amerikaning inklar
deb atalgan xalqi (dastlab hozirgi Peru
davlati hududida yashagan) ham o‘z
davlatlarini tashkil etganlar. Davlatni
oliy hukmdor – Oliy Inka boshqargan.
Oliy Inkaning yaqin qarindoshi
bo‘lgan erkaklar o‘zlarini «Quyosh
o‘g‘illari» deb atashgan. Bunga
inklarning Quyoshni «bosh xudo» deb
hisoblashlari sabab bo‘lgan. «Quyosh
o‘g‘illari» davlatda yuqori
lavozimlarni egallaganlar. Inklar
qudratli sug‘orish tizimi bunyod
etganlar. Xarsangtoshlardan mudofaa
inshootlari qurganlar. Ayniqsa, ular
yaratgan uch qavatli tosh devorli
Quyosh ibodatxonasi mashhur bo‘lgan.
Ibodatxona devorlari yarmigacha oltin
bilan qoplangan.](/data/documents/47ba3b8c-fc46-4a81-ac23-f0cd335c3815/page_10.png)
![Imperiyaning barcha
shaharlari bir-biri bilan
tarmoq orqali
bog'langan edi a'lo
yo'llar. Kichik yo'llar
ulangan ikkita asosiy
magistral trassa
mamlakatning shimoliy
va janubidagi ekstremal
nuqtalarni bog'lab turar
edi](/data/documents/47ba3b8c-fc46-4a81-ac23-f0cd335c3815/page_11.png)
![](/data/documents/47ba3b8c-fc46-4a81-ac23-f0cd335c3815/page_12.png)
![Inka shahri Macha Pikchu](/data/documents/47ba3b8c-fc46-4a81-ac23-f0cd335c3815/page_13.png)
![Machu – Pekchu bu inklar shahri bo’lib.
Ispanlar davrida so’ng qarovsiz qolgan.
1911- yilda Hiram Bingham tomonidan
topilgan. 1970 – yilga kelib shaharning 3/1
qismi ochilgan. 1983 – yilda shahar
YUNESCO ming butun jahon madaniy
meroslari ro’yxatiga kirgan.](/data/documents/47ba3b8c-fc46-4a81-ac23-f0cd335c3815/page_14.png)
![](/data/documents/47ba3b8c-fc46-4a81-ac23-f0cd335c3815/page_15.png)
Yevropa va dunyo okeani hududida sivilizatsiyalarning paydo bo’lishi
Osiyo va Shimoliy Afrikada ( qadimgi Misr ) ilk sivilizatsiyalar bo’lgan. Ularning ta’sirida Yevropada ilk sivilizatsiyalar shakllangan. Ulardan eng qadimgisi bu Krit – Mikena sivilizatsiyasidir.
Krit – Mikena sivilizatsiyasi hozirgi O’rta Yer dengizi hududidagi Yunonistonning janubidagi Krit orolida mil.avv. 3 – 2- ming yilliklar oralig’ida hukm surgan sivilizatsiya edi.
Krit sivilizatsiyasi o’zining hashamatli saroylari bn mashhur bo’lgan. Saroy devorlariga buqalar , hayvonlar va ko’proq ayollarni tasvirlari tushirilgan
Misr manbalarida qayda etilishicha Misr va Krit o’zaro yaqin munosabatda bo’lgan. Kritdan bir qancha Misr buyumlari, o’z navbatida Krit buyumlari va kritliklar tasvirlari Misrdan topilgan.