Mahmud Qoshg‘ariyning so‘z yasalishiga oid qarashlari
Mahmud Qoshg‘ariyning so‘z yasalishiga oid qarashlari
Reja: KIRISH............................................................................................................... I.BOB.Turkiy tillarda so’z yasalishi masalalarini o’rganilishi. 1.1.Jahon tilshunosligida so’z yasalishi masalalarini o’rganish. 2.2. Turkiy til ,xususan, o’zbek tili so’z yasalishiga doir masalalarni o’rganish masalasiga doir (derivatsiya)… …………………………………………………………………………… II.BOB. Mahmud Qoshg’ariyning lingvistik qarashalari. 2.1. Mahmud Qoshg’ariyning tilshunoslikka oid qarashlari. 2.2. Mahmud Qoshg’ariyning so’z yasalishiga oid qarashlari… ……………………… III.BOB.Mahmud Qoshg’ariyning ,,Devonu lug’atit turk” asarida yasama so’zlarning ifodalanishi. 3.1.Fonetik usul bilan yuzaga kelgan yasalmalar. 3.2. Kompozitsiya usul bilan yuzaga kelgan yasalmalar. 3.3. Leksik-semantik usul bilan yuzaga kelgan yasalmalar. 3.4. Morfologik usul bilan yasalgan yasalmalar………………………………………... IV.Xulosa……………………………………………………………………………………..
Mav zuning dolzarbligi Mahmud Qoshg’ariyning ,,Devonu lug’atit turk” asarida so’z yasalishiga oid qarashalari bo’lib, uning so’z yasalishini o’rganish mavzuning dolzarbligini belgilaydi. ,,Devonu lug’atit turk” asrida yasama so’zlar to’liqligicha o’rganilmagan.O’zbek tili tarixiy grammatikasi bo’yicha bir qancha olimlar ilmiy adabiyot va ilmiy maqolalari bilan tanishib chiqdim.
Mav zuning o‘rganilishi Mahmud Qoshg’ariyning so’z yasalishiga oid qarashlarini yoritish borasida S.Mutallibov ,,Devonu lug’atit turk” kitobini 1960-yili III tom ostida tarjima qilib, o‘zining ,,Morfologiya va leksika tarixidan qisqacha ocherk” nomli kitobi va bir qancha ilmiy maqollari chiqadi. G’.Abdurahmonov, Sh. Shukurov, Q. Mahmudovning ,,O’zbek tili tarixiy garammatikasi” , A. Hojiyev ,,So’z yasalishi tizimi”, H.Ne’matov ,, O’zbek tili tarixiy fonetikasi”, A.Nurmonov ,, O’zbek tili tarxi” kabi olimlar so’z yasalishiga doir o’z fikr mulohazalarini aytib o’tganalar.
Tadqiqot nin g oby ek t i Mahmud Qoshg’ariyning ,,Devo nu lug’atit turk” asari hamda ushbu asar ustida ilmiy izlanishlar olib borgan olimlarning kitoblari .