logo

Ossuriya davlatida elchilik va razvedka faoliyati

Загружено в:

10.08.2023

Скачано:

0

Размер:

1617.9462890625 KB
Ma vzu :
  Ossur iya davlat ida elchilik va 
razvedka faoliyat i. Reja !
•
1.Ossuriya davlatchiligi tarixi.
• 2.Ossuriya siyosiy davlatchilik tarixi.
•
3Ossuriya diplomatiyasi.  •
  Mil.avv. I-ming yillikda muzokaralar olib borish va 
elchiliklar yuborish davlatlararo munosabatlarning odatiy 
normalaridan biri bo‘lgan. Urush yoki tinchlik pallalarida 
manfaatdor tomonlar o‘rtasida muzokaralar olib borilgan, 
maktublar yuborilgan, turli vazifalar bajaruvchi elchilar 
almashilgan. 
•
Tinchlik vaqtlaridagi muzokalar hatto do‘stlik sharoitida 
olib borilgan bo‘lib, ularda tantanavor qabullar, sovg‘alar 
ayriboshlash, shartnoma shartlarini bajarish bo‘yicha 
ishonch bildirish va zaruriy aloqalarga erishish kuzatilgan.   •
Mil.avv . 655-yilda  Elam ustidan qozonilgan g‘alaba 
tantanalarida Arbelaga ossuriyaliklar hukmdorining 
“ahvolini so‘rash” uchun urartlar hukmdori Rusi II 
elchilari keladi. Bu do‘stlik elchilari shaxsan 
Ashshurbanapal tomonidan qabul qilingan. Ossuriya 
tomoni urartulik elchilarga elam elchilarining xunuk 
taqdirini aytish orqali o‘ziga xos “tushuntirish sabog‘i”ni 
berishgan. Elchilar “qo‘pol noma” bilan kelganligi uchun 
ularning ko‘z o‘ngida tutqunlikda bo‘lgan Elam 
podshosining ittifoqdoshlari bo‘lgan gambuliy 
hukmdorlar shavqatsizlik bilan qatl qilinadi   • Ossur iya  —  Mesopotamiyaning  shim.da, Dajla daryosi yuqori 
oqimi boʻylarida qadimda mavjud boʻlgan davlat (miloddan 
avvalgi  20—7- asrlar). Ashshur (Assur) shahardavlati nomidan 
olingan. O. aholisi, asosan, somiy-akkad xalqlariga mansub 
boʻlgan. Miloddan avvalgi  18-asr  boshida Ashshur yirik 
davlatning markazi edi. Keyinchalik Bobil,  16—15- asrlarda 
Mitanni davlatlari qoʻl ostiga oʻtgan. Ashshur hukmdori 
Ashshuruballit I  ( m i lod d a n  a vva l gi 15-a s r  ox i r i — 14-
a s r b osh i )   Mitan-nining zaiflashganidan foydalanib, mustaqil 
boʻlib olgan va kuchli davlat tuzgan. U Bobilni ham oʻziga 
buysun-dirgan. Uning nabirasi Arikdenilu birinchi  boʻlib  "O. 
podshohi" unvonini olgan. O. Shimoliy Mesopotamiyaning bu-
tun hududini hamda Bobilga Furot va Dajla orqali boradigan 
daryo yoʻlini egallab olishga muvaffaq boʻlgan. Shuningdek, 
Arrapxa (hozirgi Kirkuk) davlati ham bosib olingan.  Milod d a n  
a vva lgi 16— 13-a sr la r  or a li gʻid a  b izn in g d a vr im iz -ga ch a  
y etib  kelga n   O. sud qarorlari (oilaviy, yer, qarzdorlik 
huquqiga doir va boshqalar) tuzilgan.  •
Armanistonga tez-tez yurishlar qilib turgan. Biroq Tiglatpalasar 1 hukmronligining 2-
yarmida oromiy kabilalarining Suriya dashtidan Shimoliy Suriya va Shimoliy 
Mesopotamiyaga silji-shi bilan O. davlati zaiflashib, parchalanib keta boshlagan. 
Zodagonlar bilan kurash nati-jasida O. podsholarining qarorgohi imtiyozli Ashshur 
shahridan boshqa shaharlarga — dastlab, Kalxuga (hozirgi Nimrud shahri haroba-si), 8 
— 7-asrlarda boʻlsa Dur-Sharrukin (Xorso-bod) va Nineviya (Kuyunjik) ga koʻchirilgan. 
10-asr oxiri — 9-asrlarda O. podsholari Shimoliy Mesopotamiya va O.ning sharqidagi 
togʻli oʻlkalarda oʻz hokimiyatlarini tiklashga erishganlar. O. qoʻshinlari bir necha bor 
Jan.ga — Bobilga, Shim.ga — Urar-tuga, Sharqqa — Midiyaga, Gʻarbga — Suriyaga 
bostirib kirganlar. 9-asr oxiridan O.da ijtimoiy-siyosiy tanazzul boshlangan, u urushlar 
natijasida xo-navayron boʻlgan qishloq xoʻjaligi rayonlari bilan bogʻliq edi. Yirik 
davlatlar va ittifoqlar, ayniqsa, Urartu bilan boʻlgan kurashda O. bosib olgan bir qancha 
vi-loyatlardan ajralgan. Mamlakat ichkarisida sodir boʻlgan fuqarolar urushi natijasida 
taxtga Tiglatpalasar 111 (745—727) oʻtirgan. Uning davrida O. yana bosqinchilik 
siyosati yurgizgan. 100 yil mobaynida Gʻarbiy Osiyoning bu-tun hududi (Urartu va baʼzi 
chekka vi-loyatlardan tashkari) bosib olingan .  •
  Yana bir qiziq holat Sinaxxeribning Quddusni qamal qilish 
vaqtida ro‘y bergan. U o‘z qo‘mondonlariga Yahudiy podshosi 
a’yonlari, askarlari va shahar aholisiga ularning tilida 
“tinchlik istab kelganini va uning huzuriga chiqishlarini 
so‘rab” murojaat qilishga ko‘rsatma beradi. Bu oddiy 
muzokaralar bo‘lmasdan, balki “tarixda ilk bora dushman 
qo‘shini orasida tashviqot qilishga bo‘lgan ilk urinish” sifatida 
ko‘riladi.  The end…

Ma vzu : Ossur iya davlat ida elchilik va razvedka faoliyat i.

Reja ! • 1.Ossuriya davlatchiligi tarixi. • 2.Ossuriya siyosiy davlatchilik tarixi. • 3Ossuriya diplomatiyasi.

• Mil.avv. I-ming yillikda muzokaralar olib borish va elchiliklar yuborish davlatlararo munosabatlarning odatiy normalaridan biri bo‘lgan. Urush yoki tinchlik pallalarida manfaatdor tomonlar o‘rtasida muzokaralar olib borilgan, maktublar yuborilgan, turli vazifalar bajaruvchi elchilar almashilgan. • Tinchlik vaqtlaridagi muzokalar hatto do‘stlik sharoitida olib borilgan bo‘lib, ularda tantanavor qabullar, sovg‘alar ayriboshlash, shartnoma shartlarini bajarish bo‘yicha ishonch bildirish va zaruriy aloqalarga erishish kuzatilgan.