МАВЗ : САРСУХАН ОИД БА АСОСҲОИ Ӯ ЭКОЛОГИЯ ВА ҲИФЗИ ТАБИАТ

Нақша:  1.Таърихи экология.  2. Зарурати вобастакунии муносибатҳои табиат, инсон ва амъият.ҷ  3. Пайдоиши фанни экология, мафҳум, зинаҳои такомул, мақсад ва вазифа, методҳои он.  4. Мавқеи экология дар байни фанҳо, низоми фанҳои эколог . ӣ

 Ма муъи мав удот ои зиндаи р йи Замин дар нати аи эволютсияи ни оят мураккаб ва ҷ ҷ ҳ ӯ ҷ ҳ дарозмуддати миллион о сол о ба ву уд омадаанд. Чунин сохтор ои генетикии ба худ ҳ ҳ ҷ ҳ хос тан о дар му ити авои тоза, об, изо, нури офтоб арзи ву уд кардаанд ва он о тан о ҳ ҳ ҳ ғ ҷ ҳ ҳ дар чунин му ит метавонанд зиндаг карда, аёти намуд ои биологиро таъмин созанд. Аз ҳ ӣ ҳ ҳ ин р , ом зиши асос ои илми экология барои ар фарди омеа а амияти хоса касб ӯ ӯ ҳ ҳ ҷ ҳ мекунад.  Экология – илм дар бораи муносибат ои байни якдигарии организм ои зинда ва ҳ ҳ муносибат ои мута обилаи он о бо му ити зисташон ба шумор меравад. ҳ қ ҳ ҳ  Экология ба таълимоти эволютсион , алалхусус ба масъала ои микроэволютсия вобастаг ӣ ҳ ӣ дорад, зеро вай одисаю зу урот ои дар популятсия р йди андаро та и мекунад. ҳ ҳ ҳ ӯ ҳ қ қ  Экология барои инкишофи со а ои гуногуни хо агии хал а амияти калон дорад. Бинобар ҳ ҳ ҷ қ ҳ ин му имтарин со а ои истифодаи дониш ои эколог – ифзи табиат, хо агии ишло , ҳ ҳ ҳ ҳ ӣ ҳ ҷ қ қ баъзе со а ои гуногуни саноат (масалан, ба ву уд овардани технологияи бепартов) ҳ ҳ ҷ мебошад. Аз ин р таъкид кардан оист, ки экология барои инкишофи со а ои гуногуни ӯ ҷ ҳ ҳ хо агии хал амчун заминаи асосии назарияв хизмат мекунад. ҷ қ ҳ ӣ

 Банди 1. Таърихи мухтасари инкишофи экология  Экология аз калима ои юнонии oikos – манзил, хона, ойи зист ва logos – илм, фан, ҳ ҷ таълимот гирифта шуда, маънои «илм дар бораи манзил»ро дорад. Он амчун илм ҳ муносибати байни амдигарии организм ои зиндаро дар вобастаг ба му ити атроф, яъне ҳ ҳ ӣ ҳ табиат меом зонад. ӯ  Бинобар манбаъ ои дастраси одамон дар бораи тарзи аёти айвонот, ой ое, ки ҳ ҳ ҳ ҷ ҳ растани о нашъунамо меёбанд, усули кишту кор ва монанди ин о маълумот доштанд. Дар ҳ ҳ обида ои таърихии хал ои Юнон, инд, форсизабон о баъзе аз чунин маълумот оро дучор ҳ қҳ Ҳ ҳ ҳ омадан мумкин аст. Аз умла, дар бораи тарзи зисти пан о намуди айвон ва та йирёбии ҷ ҷ ҳ ҳ ғ ми дории он о дар китоби “Ма аб арата”, ки аз ёдгори ои адимии инду ост, маълумот қ ҳ ҳ ҳ ҳ қ ҳ ҳ мав уд аст. амчунин, дар осори олимони даври адим мисли Гераклит (530–470 пеш аз ҷ Ҳ қ мелод), Гиппократ (460–370 пеш аз мелод), Арасту (384–322 пеш аз мелод) ва дигарон хулоса ои чу ур дар бораи экология ба назар мерасанд, ки ар яке аз он о назари ҳ қ ҳ ҳ ало идаи худро иброз намудаанд. ҳ

 Чунонки дида мешавад, Арасту дар “Таърихи айвонот” ном асараш беш аз 500 намуди ҳ айвон оро тавсиф кардааст. Таъсири хок ва и лим ба сохтори растани о аз ониби Т. ҳ ҳ қ ҳ ҷ Эрезийский (372–287 пеш аз мелод) таъкид шудааст. Плиняи калон (23–70 сол ои давраи ӣ ҳ нав) растани ои п шидатухмро ба навъ ои дарахт , буттаг , нимбуттаг ва алаф удо ҳ ӯ ҳ ӣ ӣ ӣ ӣ ҷ мекунад.  Дар аср ои минбаъда, ва те, ки ба о истаг илм ои оиди табиат риво меёфт, на ҳ қ ҳ ӣ ҳ ҷ ама ба он тава у мекарданд, балки он оеро, ки ба мутолиа ва сарукор бо чунин фан о ҳ ҷҷ ҳ ҳ ҳ маш ул шаванд, та ти шикан а ва та диди шадид арор медоданд. Аз ин р , со аи мазкур ғ ҳ ҷ ҳ қ ӯ ҳ ба таври чашмгир дар ин давра пеш нарафт. Ба тарзи истисно кор ои Роз (850-923), Ибни ҳ ӣ Сино (980-1037) а амияти бузурги илм доштанд, ки дар он о дар бобати растани ои ҳ ӣ ҳ ҳ доруг , зироат , айвоноти хонаг маълумоти ан оварда шудааст. Азбаски илм ои ӣ ӣ ҳ ӣ ғ ӣ ҳ табиатшинос вобаста ба аёти р змарраи одамон буд, дар аср ои баъдина боз ба ӣ ҳ ӯ ҳ та аввулоту такомул р бар шуд. Алберт фон Болштадт (1193-1280) шароити зисти ҳ ӯ ӯ растани оро ом хта, дар бораи хок, на ши нури офтоб дар аёт маълумот меди ад. Венсен ҳ ӯ қ ҳ ҳ де Бове (асри XIII) дар “Оинаи табиат” ном асари худ, А. Сезалпин (1513-1603), Д.Рей (1623- 1705) ва дигарон аз му ити зист ё ойи парвариш вобаста будани растани оро таъкид ҳ ҷ ҳ кардаанд. П.С.Паллас тарзи зиндагии 151 намуди ширх рон ва 425 намуди парранда оро ӯ ҳ ом хта, баъзе одиса ои биологиро та лил кардааст. Ба ин хотир, Б. Е. Рейкова (1947) ро ӯ ҳ ҳ ҳ ӯ аз асосгузорони экологияи айвонот медонад. ҳ