MAVZU: O’ZBEKISTON ZAMONAVIY BUYUK IPAK YO’LIDA: TRANSPORT, LOGISTIKA VA HAMKORLIK ALOQALARI MUNDARIJA KIRISH . 1-BOB. O’ZBEKISTONDA HOZIRGI DAVRDA BUYUK IPAK YO’LI AN`ANALARININING TIKLANISHI. 1.1. Buyuk ipak yo’li: tarixi 1.2. Z амо n а viy Buyuk ipak yo’lining tiklanishi va unda O’zbekistonning o’rni. 2-BOB . MUSTAQIL O’ZBEKISTON НИНГ ZAMONAVIY BUYUK IPAK YO’LIDAGI TRANSPORT V А LOGISTIKA А L О Q А L А R И . 2.1. Buyuk Ipak yo’liga ting bo’lgan Xitoy bilan tuzilg Transport va Logistika aloqalari. 2.2. Buyuk Ipak yo’lning davomchsi bo’lgan Avg’oniston, Pokiston,Va Hindiston temir yo’lining qurilish loyhasi. 3-B О B. O’ZBEKISTONNING ХО RIJIY МАМ L АКАТ L А R BILAN IPAK YO’LIDA HAMKORLIGI. 3.1. Markaziy osiyo davlatlari bilan ipak yo’lni tiklashda Qirg’iziston,Tojikiston, Avg’oniston va Qozoqiston bilan hamkorligi 3.2. Kavkaz va Eron davlatlari bilan ipak yo’lini tiklashda hamkorlik. 3.3.Yeropa davlatlari bilan ipak yo’lini tiklashda O’zbekiston bilan hamkorlik XULOSA . ADABIYOTLAR RO’YXATI.

Kirish Mavzusining dolzarbligi . Ipak yo ʻ li o ʻ zi o ʻ tgan mamlakatlarning siyosiy , iqtisodiy , madaniy tuzilishining shakllanishiga katta ta ʼ sir ko ʻ rsatdi . Bu yerda bir necha marta bosqinchilik va o zaro urushlar bo lib o tgan, buyuk davlatlar vaʻ ʻ ʻ kichik davlatlar vujudga kelgan va parchalanib ketgan, sobiq poytaxtlar o rnini ʻ yangilariga bo shatib bergan. ʻ Bugungi kunda ko‘plab mamlakatlar xalqlari o‘z tarixining ildizlarini o‘rganishga, ma’naviyatning kelib chiqishini, jahon madaniyatiga milliy daxldorligini tushunishga intilmoqda. Bunday imkoniyat diplomatiya, madaniyat, ilm-fan, savdo va turizm sohalarida chuqur xalqaro hamkorlikning eng muhim kanali sifatida Buyuk Ipak yo‘lini barcha ko‘p qirraliligi bilan qayta tiklash to‘g‘risidagi qaror bilan ta’minlanadi. U 1993 yilda Indoneziyada bo lib o tgan BMT Bosh Assambleyasida qabul qilingan. ʻ ʻ Jahon hamjamiyati bu jarayonga katta ahamiyat bermoqda 1 . Hozirda YUNVTO dunyoning asosiy mintaqalarida 5 ta dastur, jumladan, “Buyuk ipak yo‘li” transkontinental loyihasini amalga oshirmoqda. 1998-yil 8-sentabrda Ozarbayjon poytaxtida bo lib o tgan Buyuk ipak yo lini qayta ʻ ʻ ʻ tiklashga bag ishlangan xalqaro konferensiyada Respublikamiz Prezidenti Islom ʻ Karimov ishtirok etdi. Anjumanda dunyoning 32 davlati vakillari, shuningdek, BMT, Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki, Jahon banki vakillari ishtirok etdi. Boku konferensiyasida uning ishtirokchilari TRASEKA loyihasini amalga oshirish bo‘yicha komissiya tuzish taklifini ma’qulladilar 2 . O‘zbekiston “Buyuk ipak yo‘lidagi turizm” loyihasining vatani hisoblanadi. 1994 yildan buyon ushbu loyihaga 20 dan ortiq davlat qo'shildi. Ipak yo'lini qayta tiklash loyihasi yangilarini yaratishni nazarda tutadi Markaziy Osiyo davlatlarining, shu jumladan O‘zbekiston Respublikasining tashqi siyosati uchun mintaqaviy va jahon bozorlarida raqobat uchun yangi imkoniyatlar ochadigan, iqtisodiy farovonlikni ta’minlaydigan, aholi turmush darajasini oshiradigan institutsional asos sharoitlarini aniqlash va optimallashtirish zarur. 1 Ortiqov A. TACIS-TRACECA: rivojlanish istiqbollari. // Iqtisodiyot va statistika. 2019 yil. № 2. 2 Asqarov A.A. O zbekiston tarixi (qadimdan milodiy 5-asrgacha) - T .; ʻ O'zbekiston, 2017 yil.

aholini ichki siyosatda ommaboplik va jamoatchilik tomonidan qo'llab-quvvatlash kafolati sifatida, shuningdek, tashqi siyosatda samarali ta'sir vositalarini ta'minlaydi. Jahon logistika tizimlariga alohida mamlakatni kiritish, uning hududida transport kommunikatsiyalarini kengaytirish bilan tranzit savdosining yangi imkoniyatlari bilan bog'liq omillarning butun majmuasini ilmiy-siyosiy tahlil qilish aniq amaliy ishlarni ishlab chiqishdan kam emas. bunday tahlilga asoslangan tavsiyalar. O’zbekiston siyosatshunosligi uchun hayotiy manfaatlar sohasi bo'lgan O’zbekiston uchun ushbu chegara mintaqasidagi geostrategik vaziyatning evolyutsiyasi jarayonida Ipak yo'li transport kommunikatsiyalarining rolini o'rganish ham juda dolzarb ko'rinadi. Tadqiqotning metodologik asosini siyosiy hodisalarni bilishning fanlararo tamoyillari va usullari majmui tashkil etadi, ular bizni siyosat va iqtisodni o‘zaro chambarchas bog‘liqlikda va o‘zaro bog‘liqlikda ko‘rib chiqishga majbur qiladi. Tarixiy va qiyosiy usullarning sintezi Ipak yo‘li doirasidagi transport yo‘laklarini qayta tiklash loyihasida ishtirok etayotgan ayrim mamlakatlar o‘rtasidagi munosabatlar dinamikasini samarali baholash, hamkorlikda mavjud bo‘lgan motivlarning uzluksizligini aniqlash imkonini berdi. oldingi davrlar va hozirgi bosqichda namoyon bo'ladi. Tarkibiy va funktsional tahlilning uslubiy vositalari, shuningdek, mintaqaviy xalqaro siyosiy hamkorlikning barqarorligini alohida ishtirokchi mamlakatlarning muvaffaqiyatli rivojlanishi uchun nisbatan teng sharoitlarni ta'minlash bilan bog'lash imkonini beradigan tizim usulining imkoniyatlaridan foydalanildi. pirovardida, umumiy demokratik asoslarni mustahkamlash asoslari bo'yicha o'z iqtisodiyotlarining asosiy ko'rsatkichlarini moslashtirish va siyosiy hayotni bir xillashtirish. Qisqa muddatli va uzoq muddatli tendentsiyalar doirasidagi asosiy hamkorlik dasturlarining muammoli va faktik tahlili strategik tadqiqotlarning siyosiy maktablari nazariyalaridan foydalanish bilan to'ldiriladi. Ushbu tadqiqotni o'tkazishda globallashuv va o'zaro bog'liqlik nazariyasi doirasida qo'llaniladigan kontseptual apparat va tadqiqot usullaridan foydalanish

muhim rol o'ynadi. “Ipak yo lini qayta tiklash” loyihasining kommunikatsionʻ resurslari va uning Markaziy Osiyo, Osiyo-Tinch okeani mintaqasi va Yevropa davlatlarining iqtisodiy, siyosiy, diplomatik, gumanitar, madaniy, ilmiy hamkorligiga ta sir darajasi tahlil qilinganda, tahliliy vositalari global boshqaruv ʼ nazariyasi va mintaqaviy ishonch makonini shakllantirish konsepsiyalaridan foydalanildi. Asarda manba sifatida keng doiradagi hujjatli materiallardan foydalanilgan. Rasmiy manbalar “Ipak yo lini qayta tiklash” loyihasining siyosiy ʻ tarkibiy qismini tahlil qilishda muhim ahamiyatga ega edi. Ular orasida BMTning tegishli rezolyutsiyalari va deklaratsiyalari, Yevropa Ittifoqining turli institutlari, xalqaro iqtisodiy va moliyaviy tashkilotlarning hujjatlari, hukumat qarorlari va manfaatdor mamlakatlar parlament institutlarining bayonotlari, shuningdek, tashqi ishlar va savdo vazirliklarining rasmiy bayonotlari, shu jumladan, Internetdagi rasmiy veb-saytlarda joylashtirilgan. Mintaqani rivojlantirish bo'yicha BMT hujjatlari asos bo'ldi Dissertatsiya tadqiqotining maqsadi – umuman transport kommunikatsiyalari va “Ipak yo‘li”ni qayta tiklash loyihasi, xususan, zamonaviy xalqaro munosabatlarning yangi tizimini shakllantirishda ham mintaqaviy, ham Markaziy Osiyo, ham global miqyosdagi o‘rni va ahamiyatini aniqlashdan iborat. Ushbu maqsadni amalga oshirish quyidagi tadqiqot vazifalarini hal qilishni o'z ichiga oladi: -so'nggi yillarda paydo bo'lgan va xalqaro munosabatlarning mintaqaviy darajasiga ta'sir ko'rsatgan globallashuv jarayonining eng sezilarli ko'rinishlarini aniqlash; -Markaziy Osiyodagi vaziyatni yirik davlatlarning tashqi siyosat strategiyasiga kiritish va jahon siyosatining eng muhim geostrategik mintaqalaridan biriga aylantirish nuqtai nazaridan tahlil qilish; -o'sib borayotgan global o'zaro bog'liqlik va jahon bozorlarining o'zaro bog'liqligi sharoitida transport-kommunikatsiya tizimlarining yangi rolini kvalifikatsiya qilish, shuningdek, aloqa tizimini modernizatsiya qilishning siyosiy jihatlarini tavsiflash;

-Ipak yo‘lini qayta tiklash, u o‘tadigan mamlakatlar bilan savdo va transport hamkorligini rag‘batlantirish g‘oyasiga jahon hamjamiyatining qiziqishi sabablarini o‘rganish; Buyuk Ipak yo‘lining tiklanishi masalasi bugungi kunda juda dolzarb bo‘lib, shuning uchun ko‘plab mualliflar bu masalaga katta e’tibor berishadi. Buyuk Ipak yo‘lining tiklanishi O‘zbekiston hayotida muhim o‘rin tutadi, chunki O‘zbekiston dengiz yoki okean bilan o‘ralgan emas. O‘z yuklaringizni Buyuk Ipak yo‘li bo‘ylab boshqa mamlakatlarga tashish dengizga qaraganda qulay va arzonroq. Shu bois O‘zbekistonda Buyuk Ipak yo‘lining tiklanishiga katta ahamiyat berilmoqda. O‘zbekiston ham Yevropa-Kavkaz-Osiyo-TRASEKA xalqaro transport koridoriga qo‘shildi. Ushbu mavzu bo'yicha Radkevich BA, Ozerova N.G., Petrov A.M., Rtveladze E.V. kabi mualliflar ishlagan. , Petrov L.M. , Lubo-Lesnichenko E.I. , Grigoryev V.V. va boshqalar. Tadqiqot ob'ekti: Buyuk Ipak yo'li va O'zbekistonning tiklanishdagi o'rni. Tarixiy tahlil predmeti: zamonaviy sharoitda Buyuk Ipak yo‘lining tiklanishida O‘zbekistonning o‘rni va roli. Tadqiqot usullari: tarixiy-qiyosiy, muammoli-xronologik va retrospektiv usullar tadqiqot usullari sifatida xizmat qildi. Ushbu mavzuni tayyorlashda muammoni yangi tarixiy tafakkurning konseptual pozitsiyalaridan tushunishga alohida e'tibor berildi. Tadqiqot natijalarini aprobatsiya qilish. Ishning asosiy qoidalari O’zbekiston, Rossiya va boshqa mamlakatlardagi O’zbekistonning yetakchi nashriyotlari va ilmiy jurnallarida chop etilgan monografiya va maqolalarda bayon etilgan, Diplomatikaning zamonaviy xalqaro muammolari instituti Kengashining kengaytirilgan yig'ilishlarida mualliflarning nutqlarida sinovdan o'tgan. O’zbekiston Tashqi ishlar vazirligi akademiyasi, shuningdek, xalqaro transport kommunikatsiyalarini rivojlantirish bo'yicha rus va xorijiy ekspertlar ishtirokidagi forumlar davomida.