Mavzu: Internet tarmog’ining xozirgi kundagi axamiyati Reja: 2-bet.Kirish: 6-bet.Asosiy qism: 1.Internet tarixi va tushunchasi. 2.Internet tarmog’ining vazivasi va undan foydalanish maqsadlari. 3.O’zbekiston Respublikasidagi Internet tarmog’ining rivojlanishi 17-bet.Xulosa. 20-bet.Foydalanilgan resurslar va manbalar ro’yxati.

Kirish: Bugunga kelib internet insonlar hayotiga shunchalik singib ketganki, zamonaviy jamiyatni usiz tasavvur qilib bo'lmaydi. "Butunjahon o'rgimchak to'ri" yil sayin yangidan-yangi sohalarni qamrab olmoqda. Shunday ekan, Internet zamonamizning eng buyuk kashfiyotlari bilan bir qatorda turishga haqli. 20 yil oldin hech kim haqiqatan ham yaqin kelajakda chegarasiz butunjahon Internet paydo bo'ladi deb o'ylamagan edi. Internet uchun vaqt yoki millat yo'q, boylar va kambag'allarga bo'linish yo'q. Tarmoq shunchalik globalki, bugungi kunda kamchiliklar uning ishining nozik tomonlarini tushunishadi. Qaysi yilda Internet dunyoda paydo bo'lganligini eslang, uni kim yaratgan va biz tarmoq ta'rifining ko'rinishini tushunamiz. Yaratilgan yarim asrdan to bugungi kungacha Internet paydo bo'ldi, rivojlandi va tubdan o'zgardi. Va ayni paytda u o'zgarishni davom ettirmoqda. Internet boshqa davrda yaratilgan va shaxsiy kompyuterlar, mijozlar serverlari va kompyuter tarmoqlari davrida omon qolishga muvaffaq bo'lgan. Shu bilan birga, u nafaqat tirik qoldi, balki har qanday kompyuterning ajralmas qismiga aylandi. Internet rivojlandi, hatto lokal tarmoqlar paydo bo'lishidan oldin, bu ularning prototipiga aylandi va nafaqat mahalliy tarmoqni, balki global tarmoqni ham rivojlantirdi. Internetdan foydalanmaydigan kompyuter foydalanuvchisini tasavvur qilish qiyin. Ammo buning maqsadi nima? Internetning asosiy g'oyasi-bu ma'lumotlarning erkin oqimi. Internet tufayli odamlar yoki mamlakatlar o'rtasidagi irqiy, diniy va mafkuraviy to'siqlar bartaraf etilmoqda. Internetni osongina eng ta'sirli demokratik texnologik jarayon yutuqlaridan biri deb atash mumkin. Asosiy qism. 1.Internet tarmog`ining vujudga kelish tarixi Internet ( lotincha : inter – aro va net – tarmoq) – standart internet protokoli (IP)

orqali maʼlumot almashuvchi kompyuter tarmoqlarining butunjahon va omma uchun ochiq toʻplamidir. Bu maʼlumotlarning asosiy tashuvch i protokoli TCP/IP dir. TCP/IP oʻzaro bogʻliq protokollar yigʻindisi boʻlib, internetda maʼlumot tarqalishida asosiy oʻrin egallaydi. Internet tarmogʻini minglab akademik, davlat, tijorat va xonadon tarmoqlari tashkil etadi. Internet elektron pochta , chat hamda oʻzaro bogʻlangan sahifalar va boshqa Butunjahon oʻrgimchak toʻri servislaridan tashkil topadi. Internet — katta (global) va kichik (lokal) kompyuter tarmoqlarini oʻzaro bogʻlovch i butunjahon kompyuter tizimi. Unda geografik oʻrni, zamon va makondan qatʼiy nazar, ayrim kompyuter va mayda tarmoqlar oʻzaro hamkorlikda global informatsiya infratuzilmasini tashkil etadi. Qaydnomalar tizimi bilan boshqariladigan barcha hosila tarmoqlar hamkorlikda isteʼmolchilarga ma'lumotni saqlash, eʼlon qilish, joʻnatish, qabul qilish, izlash va maʼlum boʻlgan barcha variantlar (matn, tovush, videotasvir, fotosurat, grafika, musiqa tarzida va b. koʻrinishlar) da axborot almashinishga imkon yaratadi.

Internet tizimi 20-asr. 60- yillarida paydo boʻldi. Oʻsha paytlarda Amerika mudofaa departamenti tashabbusi bilan kompyuterlar telefon tarmoqlariga ulana boshladi. Dastlab, bunday faoliyat takomillashtirilgan loyihalar agentligi (AKRA) tadqiqotlari doirasida olib borildi. Bu tadqiqotlar sovuq urush avj olgan davrga toʻgʻri keldi. AQSH mudofaa departamenti urush boʻlib qolgan taqdirda oddiy kommunikatsiya vositalari ishdan chiqqudek boʻlsa, oʻrniga yangi qoʻshimcha kommunikatsiya vositalarini izlash bilan faol shugʻullandi. 60 -yillar oxiri va 70-yillarda Internet tarmogʻi uncha keng rivojlanmadi. Dastlabki oʻn yillik xalqaro tarmoq, asosan, harbiylar va yirik olimlarning shaxsiy elektron liniyalari faoliyati doirasi bilan cheklandi. Internetning beqiyos rivojla nish surʼati davlat, taʼlim, akademik va ijtimoiy tuzilmalarning oʻziga xos umumiy moliyaviy va intellektual ulushiga bogʻliq boʻldi. 20 -asr 70-yillarida turli tarqoq kompyuterlar tarmoqlari orasida informatsiyani

uzatish va almashinish qoidalari tizimi is hlab chiqildi. Bular oʻzaro hamkorlikka doir qaydnomalar – Internetworking protocols (IP) boʻlib, global tarmoqni takomillashtirish uchun qulay muhit yaratdi. IP oʻrnatgan tartibga koʻra, har qanday alohida tarmoq informatsiyani koʻp tarmoqlar orqali "biri nchi punktdan to oxirgi punktgacha" yetib borishini nazorat qilishi lozim. Shuning uchun Internet negizini tashkil qiladigan qaydnomalar tizimi, xususan, Transmission Control Protocol (TCP), File Transfer Protocol (FTP) ichida IP muhim qaydnomalardan biri hisoblanadi. Internet rivojlanishining dastlabki bosqichida uni, asosan, AQSH mudofaa departamenti mablagʻ bilan taʼminlagan. 70 -yillar oxiriga kelib esa, asosan, uch taʼminlash manbai ajralib turdi: xukumat, un -tlar va tadqiqot laboratoriyalari (shu jumladan mustaqillari ham). 80 - yillarda Internet oʻziga xos tarzda universal koʻlamlargacha rivojlana boshladi. Oʻsha davrda Internet vositasida uzatiladigan informatsiyaning oʻsishi "oyiga 20