Mavzu: O’zbek antroponimlarining o’z va o’zlashgan qatlami bo’yicha misollar topish. Reja: 1. Arab tilidan o’zlashgan antroponimlar. 2. O’zbekcha ismlar qatlami. 3. Fors-tojik tilidan o’zlashgan antroponimlar. 4. O’zbekcha-hindcha ismlar qatlami. 5. Mo’g’ul tilidan o’zlashgan antroponimlar. 6. Forscha-qadimiy yahudiycha ismlar qatlami. 7. O’zbekcha-xitoycha ismlar qatlami. Arab tilidan o’zlashgan antroponimlar. Tabassum — hayotidan shod, xursand bo’lib yursin yoki tabassumli, ochiq, chehrali, kulib turuvchi qiz. Tabdil — almashtirilgan, almashib olingan bola. Tabdila — almashib olingan qiz. Tabiba — emlovchi, shifokor, davolovchi. Tabibulla — Alloh, shifo beruvchi, najotkoryoki Alloh, ato qilgan sog’lom bola. Tabila — umri uzoq, uzoq yashovchi qiz. Tabiya — qalʼa; himoya qilingan, mahkam, mustahkam. Tabrika — qutlovga, olqish, tabrikka sazovor qiz. Tavakkal — hayoti tavakkal qilingan, taqdiri Allohning ixtiyoriga topshirilgan bola, Allohdan umid qilgan bola. Tavakkala — hayoti tavakkal qilingan, taqdiri Alloh ixtiyoriga topshirilgan qiz. Tavallo — Allohdan so’rab, iltijolar qilib, olingan bola yoki suyukli, qadrli, do’st tutilgan bola. Tavarik — intizor bo’lib kutilgan, aziz, tabarruk bola. Tavbaxon — tavba qiluvchi, itoatkor, Alloh yo’liga bo’ysinuvchi qiz. Tavziha — ravshan, aniq, oshkor. Tavila — uzun bo’yli qiz yoki uzoq umrli qiz.

Tavfiq , Tavfiqjon — baxtli, omadli, iqbolli, yoki yomon odatlardan o’zini saqlaydigan, pokiza, avliyo bola. Tavhid — birlik, yagonalik; sufilikda xudoning yagonaligiga eʼtiqod qilish darajasi; yagona Allohga sig’inuvchi. Tavhiddin — yagona din (islomga) amal qiluvchi, sig’inuvchi, musulmon. Tavhir — ehtirom, hurmatga munosib, sazovor bola. Tadbir — chorasini Allohning o’zi topsin, umri uzoq, bo’lsin yoki tadbirli, mohir, ustamon bola. Tajallo — jonlanish, namoyon bo’lish; mavjud bo’lish, yashash. Tazarruv — yalinib, yolvorib yurib topilgan bola. Tazkira — yodgor bo’lib qolgan qiz yoki o’git-nasihat. Tazkiya — sadaqa, qurbonlik qilingan qiz yoki sof, pokiza, maʼsuma yohud maqtovga, madh kilishga sazovor. Tayyor — chaqqon, epchil, tez, jadal. Tayfura — o’ynovchi, sakrovchi; quvnoq, shodon. Takmil — mukammal, benuqson; yetuk. Takmila — vafot etgan farzandlar o’rnini to’ldirish uchun berilgan bola yoki mukammal, yetuk. Tal — aynan: baxt, taqdir, yaʼni yuksak, baland; tolei baland, iqbolli. Talhak — kakra, achchiq; yomon bola. Go’dakni yomon ko’zlardan asrash uchun beriladigan ism. Tamal — asos, to’ngich bola yoki tamalluq yalinib, yolvorib yurib erishilgan bola. Tamanno — iltimos; iltijo qilib topilgan qiz; orzu, armon qilingan qiz yoki nozli, karashmali, dilkash qiz. Tanzila — Allohning yo’l-yo’rig’i, ko’rsatmalari, Allohning irodasi yoki suyukli, muloyim qiz. Tanzilat — Allohning payg’ambarga yuboriluvchi ko’rsatmalari, xabarlari; Allohning xoxish, irodasi. Tanzim — tartiblangan, bezangan, orasta. Tanziya — pokiza, orasta. Tansiq — nodir, noyob, kamyob yoki tansuq — tuhfa, hadya, inʼom. Shakllari: Tansiqboy, Tansiqjon.

Tansiqa — nodir, kamyob, tengsiz, orzu qilingan qiz yoki Allohning tuhfasi, inʼomi. Shakllari: Tansiqoy, Tansiqjon. Tantiboy — saxiy, saxovatli, qo’li ochiq. Tanho — yakka, yagona; tengsiz, bebaho. Tarbiya — odobli, xushxulq, tarbiyali qiz. Tarjiha — ustun turuvchi, afzal. Tarif — aslzoda, zodagon; oqsuyak; oliynasab avlodga mansub. Tarifa — oliynasab qiz; aslzoda qiz. Tariq — yo’sin, yo’l-yo’riq, yoki tunda, oqshomda tug’ilgan bola. Tariqboy — tariq — ozod, erkin; dehqon bola. Tarovat — poklik, so’limlik; malohat; go’zal, sohibjamol. Tarfiya — shodlik, xursandlik. Tasalli — ko’nglimizni xushnud, xotirjam qilgan bola, tasalli topdirgan bola. Taskin — ko’nglimizni tinchlantirgan, ko’ngilga hotirjamlik bergan; shukronamiz boisi bo’lgan bola. Taskina — ko’nglimiz osoyishtaligi, taskini bo’lgan bola. Taslim — o’lim (xavf) taslim bo’lsin, chekinsin yoki yuvvosh, muloyim bola yoxud izzat-ikromga loyiq munosib bola. Tasliya — ko’ngilga dalda, tasalli beruvchi qiz yoki g’am- g’ussadan yiroq, baxtiyor, quvnoq qiz. Tasmila — tinch, osoyishta; yuvvosh, beozor bola. Tasmiya — qo’shilgan, qavatlangan; ko’paygan. Oilada tug’ilgan ikkinchi qiz shunday nomlangan. Tasfiya — poklangan, begunoh; ozoda, pokiza qiz. Tasqara — tasqaradek xunuk, ko’rimsiz, yoqimsiz bola. Chaqaloqni ofatlardan, ko’z tegishdan asrash uchun shunday ism beriladi. Taʼzima — hurmat, eʼzozni biluvchi, taʼzimkor, aqlli, odobli qiz. Taʼlim — taʼlim beruvchi, o’rgatuvchi, bilimdon. Taʼlima — o’rgatuvchi, taʼlim beruvchi; o’imishli, bilimdon. Taʼrifa — taʼriflashga loyiq, maqtovga sazovor.

Tashrifjon , Tashrif — ulug’langan, yuksak ko’tarilgan; oilaning yangi mehmoni. Tashrifa — ulug’langan, eʼzozlangan, hurmatga munosib qiz yoki oilaning yangi mehmoni. Taqdim — Alloh ato qilgan bola. Allohning tuhfasi, ehsoni. Taqdima — Alloh ato qilgan qiz, Allohning tuhfasi. Taqdir , Taqdirboy — nasib qilgan, taqdir qilgan bola. Taqdirali — Alining tuhfasi, ehsoni yoki Alloh ato qilgan bolani Ali o’z panohida asrasin. Taqdisa — pokiza, begunoh, maʼsuma; muqaddas qiz. Tahmina — kuchli, qudratli; jasur. "Shohnoma" qaxramoni Suxrob onasining ismi. Tojira — savdogar, tijoratchi qiz yoki otasi tijorat qilib ketganda tug’ilgan qiz. Toyib, Toib — tavba qiluvchi, sig’inuvchi; dindor, xudojo’y. Toyiba, Toiba — tavba qiluvchi, sig’inuvchi; xudojo’y, musulmon qiz. Toimbek — taʼmin etilgan, nasibasi but, umri uzoq bola. Toir — parvoz qiluvchi, yuksakka ko’tariluvchi; ozod,hur; iqboli baland bola. Toleʼ, Tole — baxtli, omadli; taqdir yulduzi porlagan. Tolib — bilim istovchi, qumsovchi; bilim ixlosmandi; o’kuvchi, shogird yoki talab, iltimos qilib olingan bola. Shakllari: Tolibbek, Tolibjon. Toliba — bilim istovchi qiz, o’quvchi qiz. Tolibiddin — dinning qumsovchi, dinga tashna, din muxlisi. Toliha — cho’l (sahro) o’simligi tolihdek achchiq, yomon, yaramas qiz yoki Toli / / Tole / / Toliya / / Tolih — baxtli, iqboli baland qiz. Tohir — pokiza, dog’siz, nuqsonsiz; begunoh. Bu nom Muhammad (s.a.v) o’g’lining nomi bo’lgan. Tohira — pokiza, ozoda, maʼsuma qiz. Tohirqul — aynan: Tohirning quli yoki Allohning pokiza, begunoh bandasi.

Tibiniso — jannat daraxti tubi (tubo, tubi)dek kelishgan, go’zal qomatli qiz. Turbat — xok, tuproq; mozor, qabr (avliyo)ning xoki yoki turbat savlatli, kelishgan, baquvvat Turobiddin — xoksor, dinning oddiy, sodda farzandi. Tusmat — asl, aslzoda uni Muhammad(s.a.v) o’panohida asrasin. Tusnazar — Allohning nazari, muruvvati tufayli erishilgan, asl, aslzoda bola Tuhfa — sovg’a, ehson, tortiq; marhamat. Asli: Tuhfatulla, Tuhfaniso. Shakllari: Tuhfajon, Tuhfaxon, Tuhfaoy, Tuhfabuvi. Tuhfaniso — Alloh ato qilgan tuxfa. Tuhfatulla — Allohning tuhfasi, ehsoni, muruvvati. O’zbekcha ismlar. Tavur — yaxshi, durust, ko’ngilga yaqin, yoqimtoy. Tay, Tayjon — yurish, kezish, yo’l bosish yoki tay// toy — ona tomonidan qarindosh bo’lganlarning uyida tug’ilgan bola. Takash — taka so’zi bilan boshlangan ismlarning shakli yoki katta shokosa, yaʼni rizq-ro’zli, nasibali bo’lsin. Tangir — farosatli, qobiliyatli; xotirasi o’tkir, aqlli, ziyrak. Tangribergan — Alloh bergan, ato qilgan bola Allohning tuhfasi, sovg’asi. Tangriberdi — Alloh, ato qildi, berdi. Allohning hadyasi, sovg’asi. Tayanch , Tayanchboy — ota-onasining suyanchig’i, ko’makchisi. Taqaboy — taqadek tuzimli, chidamli va mahkam. Tegin - shohzola, aslzoda. Turkiy tillarda avlod ma’nosida keladi. Tegina , Tegina - malika, shoh avlodiga mansub, aslzoda qiz. Tektur - tinch, osoyishta turgin, yaʼni o’lmasin, umri uzoq bo’lsin. Telli —bezangan, orolangan; chiroyli, sohibjamol.