Asteklar va Inklar svilizatsiyasining o’ziga xos xususiyatlari
![Mavzu: Asteklar va Inklar
svilizatsiyasining o’ziga xos
xususiyatlari](/data/documents/657f0199-22fb-4525-a897-02e9e8affe86/page_1.png)
![
Asteklar — XIV asrda Meksika vodiysida yuksak taraqqiy
topgan madaniyat yarata olgan qadimiy xalqlardan
biri. Ular taxminan 1345- yili Meksika vodiysiga kelib
o‘rnashishgan. Asteklar Teskoko dengizi o‘rtasidagi
orolda ulkan shahar bunyod etishadi. Shaharni
Tenochtitlan deb nomlashadi. Ushbu shaharni yaxshi
bilasiz. Bugungi kunda ushbu shahar — Mexiko deb
ataladi. Tenochtitlan asteklar davlatining poytaxtiga
aylanadi. Shaharda xalq mehnati bilan kanallar quriladi,
daryolarda to‘g‘onlar barpo qilinadi. Asteklar ma’daniyati](/data/documents/657f0199-22fb-4525-a897-02e9e8affe86/page_2.png)
![](/data/documents/657f0199-22fb-4525-a897-02e9e8affe86/page_3.png)
![
Asteklar pul muomalasida qurol
va kakao donidan
foydalanishgan. Ko‘pgina
asteklar xom g‘ishtdan
qurilgan kichikroq kulbalarda
yashashgan. Erkaklar va bolalar
dalalarda ishlagan bolsa,
ayollar va qizlar uyda o‘tirib non
yopish, makkajo‘xori (mais)
yanchish, paxtadan tudi
kiyimlar to‘qish bilan mashg‘ul
bo‘lishgan. Barcha hokimiyat
ishlari imperator tasarrufida
edi. Unga sarkardalar, kohinlar
va badavlat savdogarlar itoat
etishgan. Inklardan farqli
ravishda asteklarda oddiy
aholining huquqlari
cheklangan edi.](/data/documents/657f0199-22fb-4525-a897-02e9e8affe86/page_4.png)
![](/data/documents/657f0199-22fb-4525-a897-02e9e8affe86/page_5.png)
![Inklar ma’daniyati
Inkalar (ispancha incas) — dastlab
11 —13-a. larda Peru ( Jan.
Amerika)da yashagan kechua tillari
gu-ruhiga mansub indeys
qabilalari, keyinchalik — qabilalar
ittifoqi tomonidan 1438-yilda barpo
etilgan Tau-antinsuyu davlatidagi
xukmron tabaqa. Bu davlatda
(poytaxti — Kusko sh.) qulchilik
hukm surib, Inklar boʻysundirilgan
qabilalardan oʻlpon olishgan,
jamoaning oddiy aʼzolari,
hunarmandlar va qullar —
yanakonalarning mehnatidan
foydalanishgan.](/data/documents/657f0199-22fb-4525-a897-02e9e8affe86/page_6.png)
![](/data/documents/657f0199-22fb-4525-a897-02e9e8affe86/page_7.png)
![
Inklar meʼmorligi va sanʼati
deganda, odatda, Peru, Boliviya,
Ekvador va Chilining shimimoli
da yashagan qadadimgi
xalqlarning sanʼati koʻzda
tutiladi. Mil. av. I ming yillikda bu
yerlarda qudratli sugʻorish tizimi
mavjud boʻlgan, xom gʻishtdan
binolar kurilib (devorlarining
qalinligi 30 sm dan 12 m gacha),
ularning tashqarisi boʻrtma
naqshlar bilan bezalgan,
ichkarisi suvalgan, baʼzan boʻyab
bezatilgan. Xarsang toshdan
mudofaa inshootlari qurilgan,
yirik toshlardan yoʻnib ishlangan
binolar ham bor](/data/documents/657f0199-22fb-4525-a897-02e9e8affe86/page_8.png)
![](/data/documents/657f0199-22fb-4525-a897-02e9e8affe86/page_9.png)
![
Inka me'morchiligining eng
yuqori yutug'i Koricancha (Oltin
Hovli) ibodatxonalari ansambli
hisoblanadi. Ansamblning
asosiy tuzilishi quyosh
xudosining ibodatxonasi - Inti
edi, u erda katta zumrad bilan
bezatilgan xudoning oltin tasviri
bor edi. Ushbu rasm g'arbiy
qismida joylashgan bo'lib, u
ko'tarilgan quyoshning birinchi
nurlari bilan yoritilgan. Ma'bad
devorlarining barchasi
qoplamali oltin bilan qoplangan
edi. Shiftni yog'och o'ymakorligi
bilan qoplashdi, polga oltin iplar
bilan o'ralgan gilamlar tushdi.
Derazalar va eshiklar
qimmatbaho toshlar bilan
to'ldirilgan edi](/data/documents/657f0199-22fb-4525-a897-02e9e8affe86/page_10.png)
![](/data/documents/657f0199-22fb-4525-a897-02e9e8affe86/page_11.png)
Mavzu: Asteklar va Inklar svilizatsiyasining o’ziga xos xususiyatlari
Asteklar — XIV asrda Meksika vodiysida yuksak taraqqiy topgan madaniyat yarata olgan qadimiy xalqlardan biri. Ular taxminan 1345- yili Meksika vodiysiga kelib o‘rnashishgan. Asteklar Teskoko dengizi o‘rtasidagi orolda ulkan shahar bunyod etishadi. Shaharni Tenochtitlan deb nomlashadi. Ushbu shaharni yaxshi bilasiz. Bugungi kunda ushbu shahar — Mexiko deb ataladi. Tenochtitlan asteklar davlatining poytaxtiga aylanadi. Shaharda xalq mehnati bilan kanallar quriladi, daryolarda to‘g‘onlar barpo qilinadi. Asteklar ma’daniyati
Asteklar pul muomalasida qurol va kakao donidan foydalanishgan. Ko‘pgina asteklar xom g‘ishtdan qurilgan kichikroq kulbalarda yashashgan. Erkaklar va bolalar dalalarda ishlagan bolsa, ayollar va qizlar uyda o‘tirib non yopish, makkajo‘xori (mais) yanchish, paxtadan tudi kiyimlar to‘qish bilan mashg‘ul bo‘lishgan. Barcha hokimiyat ishlari imperator tasarrufida edi. Unga sarkardalar, kohinlar va badavlat savdogarlar itoat etishgan. Inklardan farqli ravishda asteklarda oddiy aholining huquqlari cheklangan edi.